QADIN – KİŞİ Ayrım qızı şişman bir qadın idi. Kiçik qumral gözləri, ay kimi yuvarlaq üzü var idi (A.Şaiq); İmanın olsun, ay kişi! Niyə bica söz danışı
QADINLIQ – KİŞİLİK Gəlinlər kişilik duyduqca səndə; Bir istilik keçdi gül dodaqlara (S.Vurğun); Gəlin tez uçuraq o daş qəfəsi; Gülsün qadınlığın ağlay
QADİR – BACARIQSIZ Min nemət yetirir vətən torpağı; Alqış, mərd, qabarlı, qadir əllərə! (Ə.Cəmil); Elə bacarıqsızdır ki, on saata işə sala bilməyəcək
QAXAC – YUMŞAQ Çörək gün altında quruyub qaxaca dönmüşdü (Ə.Əbülhəsən); Kəhər hələ kifayət qədər qurumamış yumşaq otu böyründən söküb yeyirdi (M
QAİB – ZÜHUR Ceyran söz anlar kimi sıçrayıb meşədə qaib olur (Çəmənzəminli); Gecmi, tezmi bilməm, amma həqq edər bir gün zühur (M
QAQQILDAŞMAQ – AĞLAŞMAQ Qaqqıldaşın, qoy yatanlar ayılsın (S.Rüstəm); Uşaqların ağlaşmağı kəndin kimsəsiz sükutunu pozdu (Ə
QALAQLAMAQ – DAĞITMAQ Bəziləri isə dizi üstə oturub yenicə gətirdikləri quru odunu qalaqlayırdılar (M
QALAMAQ – KEÇİRMƏK Fəcrin soyuq tonqalı yananda; Mən də tonqal qaladım gah dağda, gah aranda (Ə.Cəmil); İşığı keçirib yerinə girdi
QALDIRMAQ – DÜŞÜRMƏK Yeməyini yalqız yeyən, yükünü özü qaldırar (Ata. sözü); Dərbari-şahinin qapısında fərmanlar Yusif Sərracı atdan düşürdülər (M
QALXIQ – YATIQ Şinelinin qalxıq yaxasından üzü və çuxura düşmüş gözləri də güclə görünürdü (Ə.Əbülhəsən); Ay işığında onun yatıq üzü nurlandı (“Ulduz”
QALXMAQ – DÜŞMƏK Kərim dayı cəld yuxarı qalxdı (M.İbrahimov); – Yoxdur, xanım, yoxdur! – deyib cəld geri döndü və həyətə düşdü (M
QALIN – İNCƏ Qalın dodaqları gömgöy kəsilir; Canından istilik uçub əskilir (S.Vurğun); Gözəllərin gərək incə belləri; Qənddən, nabatdan şirin dilləri
QALINLAŞMAQ – SEYRƏLMƏK Yavaş-yavaş payız qışa çevrilir, bacaların tüstüsü qalınlaşırdı (M.İbrahimov); Sarıya çalan bığları seyrəlmişdi (S
QALINLIQ – İNCƏLİK Dərin dərənin içi ilə qumluq aşağı axan suyun yanlarını kağız qalınlığında buz tuturdu (S
QALMAQ – GETMƏK Şəhərdən gələn bütün təbliğatçılar, məsul işçilər onlarda qalarmışlar (S.Hüseyn); Vaqon çox sürətlə gedirdi (S
QALMAQAL – SAKİTLİK Toy evində düşmüş böyük qalmaqal (M.S.Ordubadi); Dərəqılınc bağlarına həzin bir sakitlik çökmüşdü (S
QALMAQALLI – SAKİT Qalmaqallı işlərlə işim yoxdur (“Ulduz”); Kənd qaranlıq və sakit idi (M.İbrahimov)
QAMƏTLİ – YÖNDƏMSİZ Rəşid... qamətli bir qızın ardınca düşüb heç yana baxmadan tələsik gedir, özünü ona yetirməyə çalışırdı (M
QANACAQLI – HƏYASIZ Mirzə Qulam qanacaqlı adama oxşayırdı (Mir Cəlal); Bu həyasız oğlunu gətir qulluğuna! (A
QANACAQSIZ – TƏRBİYƏLİ Dünyada tapılmaz mənə bənzər qanacaqsız; Bildir qoşunum batdı, qırıldı yanacaqsız (Ə
QANIQARA – ŞAD Dəniz buruğundan daha da qanıqara qayıtmış Qüdrət Laləni yuxudan oyatmadı (M.Hüseyn); Şad və mehriban yaşayırdı (M
QANIQARALIQ – NİKBİNLİK Yox, Qəmər, bir də Camala rast gəlsəm, qanıqaralıq olacaq (S.Rəhman); Bu nikbinlik, bu cəsarət, bu inam sonsuz ilham mənbəyi o
QANİÇƏN – RƏHMLİ Daşqəlbli qaniçən qazaqlar... zavallı işçiləri bacardıqca qılıncdan keçirirdilər (S
QANMAZ – NƏZAKƏTLİ Qanmaza yumruğunu düyünlə, sonra söz qandır (Ata. sözü); Deyir, Jeroma çox ağıllı, tərbiyəli, həm də nəzakətli qızdır (S
QANSIZ – RƏHMLİ Nə qansız adamsan, a kişi! (Mir Cəlal); Pəhləvan cüssəli bu adam çox rəhmli və xoşrəftardır (“Azərbaycan”)
QANSIZLIQ – RƏHMLİLİK Yox, əyə, bu boyda qansızlıq olar? (S.Vurğun); Rəhmlilik ona güc gəldi
QANUNAUYĞUN – TƏSADÜFİ Verilən sual təsadüfi yox, qanunauyğun idi (“Azərbaycan”)
QANUNİ – BİC O, qanuni uşaqdır. Camaat, bir məktəbin ki, müəllimi bic doğa, o məktəbə uşaq vermək olar? (C
QAPALI – AÇIQ Küçə dükanlarından başqa hər yer qapalı idi (M.S.Ordubadi); Qara uzun saçları açıq ağ sinəsinə tökülmüşdü (M
QAPALILIQ – AÇIQLIQ Təbiətdəki qapalılığa rəğmən, o gənc qadın haqqında sənə heç nə söyləmədim (İ.Əfəndiyev); Mən aydınlıq, açıqlıq sevirəm (M
QAPAMAQ – AÇMAQ Birdən kimin əlləri isə arxadan Aynanın gözlərini qapadı (Ə.Məmmədxanlı); Niqabın üzdən aç, ey gül, kim olsun dilgüşə məclis (S
QAPIBİR – UZAQ Lətifəgilin qapıbir qonşusu mühəndis Tapdıqov daldan gəlir, qızların söhbətini aydın eşidirdi (M
QAPQARA – İŞIQLI Bir tərəf qapqara, o biri tərəf isə işıqlı idi (Çəmənzəminli)
QARA – BƏYAZ Həmin gecə göy üzünü qara buludlar tutub şiddətli yağmur yağmağa başladı (S.S.Axundov); Bəyaz simasında xəfif bir təbəssüm oynadı (M
QARABƏXT – BƏXTƏVƏR Özünün şəxsi həyatında qarabəxt olduğunu anladı. (B.Talıblı); A bəxtəvərlər, ananız gəldimi? Qondu yuva üstünə dincəldimi? (A
QARACA – AĞCA İminin qaraca qaşları, kiçikcə gözləri var idi (İ.Əfəndiyev); Kamilənin totuş və ağca əlləri vardı
QARAÇI – SAKİT Yoxsa o mənim saçlarımı yolar, yaman qaraçı arvaddır (C.Əmirov); – Yox, atacan, bəzən mənim kimi sakit adamların kini daha böyük olur (
QARAÇILIQ – HƏYALILIQ Boy, boy, boy! İvan bəy, qaraçılıq lazım deyil (N.Vəzirov); Qumru həyalılığından qıpqırmızı qızardı
QARAÇUXA – ALAÇUXA Qaraçuxa yatdı, alaçuxa qalxdı (Ata. sözü)
QARADABAN – UĞURLU Qonşumuz Afərdə arvad qaradabandır, səhər-səhər kimə rast gəlsə idi, onun işi düz gəlməzdi
QARADİNMƏZ – SÖHBƏTCİL Xəlil əslində qaradinməz adam idi (Mir Cəlal); Bu bir söhbətcil arif adam idi (Ə
QARAGÜNLÜ – AĞGÜNLÜ Hər yerdə qaragünlü xətadan uzaq olmaz (Q.Zakir); Ağgünlü olmuş məni bu yaşımda gör gətirib haralara çıxarırsan (Çəmənzəminli)
QARAGÜNLÜK – XOŞBƏXTLİK Bu qənaətə gələndən sonra mən binəva öz qaragünlüyümü qablaşdırırdım (S.Rüstəm); Belə bir xoşbəxtlik görəsən ona müyəssər olac
QARALAMAQ – POZMAQ Gənc rəssam şahidi olduğu mənzərəni tələsik dəftərçəsinə qaralayırdı (Ə.Məmmədxanlı); Dünən yazdıqlarını bu gün pozurdu (“Ulduz”)
QARALIQ – AĞLIQ Qış çıxır, üzü qaralıq kömürə qalar (Ata. sözü); Təslim əlaməti deyil bu ağlıq (S.Rüstəm)
QARALMAQ – AÇILMAQ Bu zaman hava yavaş-yavaş qaralmağa başladı (M.S.Ordubadi); Gül ilə həmzəban olubdu bülbül; Açılıb bənövşə, yasəmən, sünbül (Q
QARALTI – AĞARTI İşığam qaranlıqda, deyiləm bir qaraltı (S.Rüstəm); Uzaqdan gözümə bir ağartı görünür (“İzahlı lüğət”)
QARANƏFƏS – YAVAŞCA Zavoddan gəlmiş bir adam qaranəfəs içəri girdi (M.Hüseyn); Bir dəfə səhv elədin, yavaşca üstündən keçdim (Ə
QARANLIQ – AYDIN Çiskin və qaranlıq gecəni aydın bir səhər əvəz etdi (M.İbrahimov). QARANLIQ – AYDINLIQ İçəri qaranlıq çökdü (S
QARANLIQLAŞMAQ – AĞARIŞMAQ Ayna Sənəm qarıgildən qaranlıqlaşanda qayıtdı (Ə.Məmmədxanlı); Silsilə təpələrin zirvəsi ağarışırdı (İ