RƏHBƏR (müxtəlif mənalarda) Başımın üstündə müqəddəs Quran; Sənə inanıram, ölkə rəhbəri (M.Araz); BAŞÇI Bəhmənin Musa kimilərdən zəhləsi gedirdi, tərslikdən o da gəlib düşmüşdü qruplarına, həm də üstlərinə başçı qoymuşdular (H.Abbaszadə); BAŞ (dan.) [Vahid:] Şəkərlinski böyüyümüzdür, başımızdır (M.İbrahimov); BAŞBİLƏN (dan.) Kankan Qeybəli öz dərrakəsilə bildirdi ki, gərək belə bolşeviklərdən başbilənləri, yəni başçıları inqilabi arzuları yerinə yetirmək üçün, bolşevik idarələrində bərqərar və hökmdar olsunlar (S.Rəhimov); SÜKANÇI (məc.) Almaz: Birdə yoldaşlar, sovet sədri kənddə ictimai işlərin sükançısı olmalıdır (C.Cabbarlı); LİDER, ÖNDƏR.
Rəhbər
Rəhbərlik — nadir idarə etmək keyfiyyətidir. Rəhbər ilk növbədə kadrların seçilməsi və hazırlanması qayğısına qalmalıdır, icraçılar nə qədər çox səylə işləsələr, hər hansı iş bir o qədər yaxşı yerinə yetirilə bilər. Buna görə rəhbər daim kadr məsələləri ilə məşğul olmalı, icraçıların düzgün seçilməsinə diqqət yetirməli, onlardan ötrü lazım gələn istehsal və məişət şəraitinin yaradılması qayğısına qalmalı, onların peşə cəhətdən yüklənməsinə kömək etməli zəruri maddi və mənəvi həvəsləndirmə sistemini təmin etməlidir.
Rəhbər özünün rəhbərlik etdiyi bütün istehsal sahələrinin zəruri, maddi-texniki ehtiyatlarla təmin edilməsi qayğısına qalmalıdır. O istehsalı yaxşı bilməli və həmişə mütərəqqi texnologiyaya əsaslanmalıdır.
Rəhbər işində öz xarakterinə görə müxtəlif olan daimi və ya müvəqqəti təşkilat sistemləri yaradılması məsələləri əməkçi kollektivlərinin yaradılması, aqreqatların kompleksləşdirilməsi, icraçıların və texnikanın iş yerləri üzrə bölüşdürülməsi xüsusi yer tutur. Bu rəhbərin bütün təşkilat işinin çox mühüm və vacib hissəsidir. Bu işdə bu və ya digər formada daim məşğul olmaq lazım gəlir, çünki mövsümi xarakter daşıyır.
Rəhbərin gördüyü işin müvəffəqiyyəti bir çox cəhətdən idarə etdiyi istehsalın bütün sahələrində işlərin vəziyyəti haqqında dolğun və dürüst məlumatı olmasından asılıdır. İstehsalın müxtəlif cəhətlərinin vəziyyəti haqqında mükəmməl məlumat olmadan səmərəli idarəetmə ola bilməz.
Fatimə Rəhbər
Fatimə Rəhbər (fars. فاطمه رهبر; 1964, Tehran – 7 mart 2020, Tehran) — İran parlamentinin deputatı.
== Həyatı ==
Fatimə Rəhbər 1964-cü ildə Tehranda doğulub.
İran parlamentinə fevralda keçirilmiş seçkilərdə deputat olmuşdur. Seçkilərdən dərhal sonra koronavirusa yoluxmuşdur.
7 mart 2020-ci ildə koronavirus xəstəliyindən Tehranda vəfat etmişdir.
Rəhbər (dəqiqləşdirmə)
Rəhbər — idarəetmədə birinci şəxs.
Rəhbər (jurnal) — Bakıda nəşr olunmuş jurnal.
Rəhbər (qəzet) — Bakıda nəşr olunmuş qəzet.
Rəhbər (jurnal)
"Rəhbər" (jurnal) — 1906-1907-ci illərdə Bakıda nəşr olunan aylıq pedaqoji jurnal.
"Rəhbər" jurnalının ilk nömrəsi 1906-cı il sentyabrın 24-də çıxmışdır. Jurnalın naşiri və redaktoru Mahmud bəy Mahmudbəyov idi. Jurnalın cəmi 5 nömrəsi (1906-cı ildə 4, 1907-ci ildə 1) çıxmışdır. "Molla Nəsrəddin" jurnalı "Bəşarət" felyetonunda "Rəhbər"in məqsəd və məramlarını təqdir etmiş, "İrşad", "Həyat" və "Dəbistan"ın qarşılaşdıqları abunəçi azlığının onu da gözlədiyini əvvəlcədən təəssüf hissi ilə xəbər vermişdir. Jurnal maddi çətinlik üzündən 1907-ci il yanvarın 17-də bağlanmışdır
"Rəhbər" jurnalında təlim-tərbiyəyə, ictimai məsələlərə dair məqalələr, Azərbaycan, rus və dünya ədəbiyyatından nümunələr dərc olunurdu. Jurnalda, həmçinin Rusiya müsəlmanlarının məişətindən, ədəbiyyatdan, üsuli-təlim və tərbiyədən bəhs olunmuşdu. "Rəhbər" əsasən demokratik istiqamətli olmuş, siyasi fikirləri, elmi bilikləri təbliğ etmiş, Azərbaycanda pedaqoji və uşaq ədəbiyyatının inkişafında, ümumtəhsil ideyalarının yayılmasında mühüm xidməti olmuşdur.
Jurnal ilk nömrəsinin baş məqaləsində gələcək proqramı haqqında danışmışdır. Elmin və maarifin inkişafı məsələlərinə xüsusi əhəmiyyət verən jurnal yazırdı:
Sonra jurnal Azərbaycanda belə mənəvi qüvvələrin inkişafına kömək göstərəcəyini bildirir:
Jurnal səhifələrində bir sıra ictimai-siyasi məsələlər qaldırmışdır.
"Sağ-trotskiçi ehtiyat mərkəzinin əksinqilabi milliyətçi təşkilatı" rəhbərlərinin işi
"Sağ-trotskiçi ehtiyat mərkəzinin əksinqilabi milliyətçi təşkilatı" (SEMƏMT) rəhbərlərinin işi – 1938–1956-cı illərdə bir neçə azərbaycanlı xalq təsərrüfatı rəhbəri, o cümlədən SSRİ Ali Soveti deputatının məhkum olunduğu və Azərbaycan SSR ali rəhbərliyi tərəfindən saxtalaşdırılmış siyasi istintaq işi. Bu iş üzrə "32 rayon partiya komitəsi katibi, 28 rayon icraiyyə komitəsi sədri, 15 xalq komissarı və onların müavinləri, 66 mühəndis, 88 Sovet ordusu və Hərbi-dəniz donanması komandiri, 8 professor və başqa səlahiyyətli şəxslər həbs edilərək güllələnmiş, ya da uzun müddətə azadlıqdan məhrum edilmişlər".
== Zəmin ==
Bu iş SSRİ-də "Sovetlər əleyhinə sağ-trotskiçi bloku"nun başçıları elan olunmuş Buxarin və Rıkovun üzərində aparılmış prosesin regional davamı idi. İstintaqın iddiasına görə SEMƏMT Azərbaycan milliyətçilərinin əsasən başqa millətlərin nümayəndələrindən olan sağ-trotskiçilərlə birliyini təmin etmişdi.
Bu təşkilat ona görə "ehtiyatda olan" adlandırılmışdır ki, guya ondan qabaq 1936–1937-ci illərdə XDİK tərəfindən darmadağın edilmiş "əsas" təşkilatın əvəzində yaradılmışdı; bu yeni təşkilatın üzvləri o zaman ehtiyatda idilər və əsas təşkilat məhv ediləndən sonra onun işini bərpa etməyə çalışmışlar.
== SEMƏMT-in rəhbərləri ==
İstintaq işində aşağıda sadalanan təşkilatın rəhbərləri kimi bir neçə nəfər yüksək vəzifəli şəxs göstərilmişdir. Onlardan beşi Azərbaycan SSR xalq təsərrüfatı rəhbəri və SSRİ Ali Sovetinin 1-ci çağırışının deputatları idi:
Manaf Xəlilov (Az. SSR Xalq Komissarları Sovetinin 1-ci müavini);
İbrahim Əsədullayev (Az. SSR Xalq Daxili Ticarət komissarı);
Əbülfət Məmmədov Az. SSR Xalq Əkinçilik komissarı;
İskəndər Əliyev (Az.
Azərbaycan xüsusi xidmət orqanları rəhbərlərinin siyahısı
Azərbaycan xüsusi xidmət orqanları rəhbərlərinin siyahısı — 28 may 1918-ci ildən sonra ölkədə respublika quruluşu təyin edilmişdi, bu vaxtdan başlayaraq Azərbaycanın xüsusi xidmət orqanları rəhbərləri bu siyahıda göstərilib. Bu məqalədə Azərbaycanın xüsusi xidmət orqanları rəhbərləri (müxtəlif dövrlər və müxtəlif titullarla) sıralanmışdır.
Din işləri üzrə rəhbərlik
Dəyanət işleri üzrə rəhbərlik — 3 mart 1924-cü il tarixində Şəriət və Vəqflər Nazirliyinin yerinə qurulan, İslam dininin inancları, ibadətləri və əxlaqi prinsipləri ilə əlaqəli işlərin aparılması, cəmiyyəti din haqqında maarifləndirmə və ibadət yerlərinin idarə olunması ilə məşğul olan qurum. Mustafa Kamal Atatürkün əmri ilə 429 saylı qanuna əsasən Türkiyə Cümhuriyyətinin Baş Nazirliyinə bağlı bir təşkilat olaraq quruldu. 9 iyul 2018-ci ildə ölkənin prezidentlik sisteminə keçməsi ilə təşkilat da Cümhuriyyət başçılığının tabeliyinə keçdi.
Konstitusiyanın 136-cı maddəsində belə bir bənd yer alır:
2020 üçün illik büdcəsi 11.519.609.000 Tl təşkil edir.
Din işləri üzrə rəhbərlik (Türkiyə)
Dəyanət işleri üzrə rəhbərlik — 3 mart 1924-cü il tarixində Şəriət və Vəqflər Nazirliyinin yerinə qurulan, İslam dininin inancları, ibadətləri və əxlaqi prinsipləri ilə əlaqəli işlərin aparılması, cəmiyyəti din haqqında maarifləndirmə və ibadət yerlərinin idarə olunması ilə məşğul olan qurum. Mustafa Kamal Atatürkün əmri ilə 429 saylı qanuna əsasən Türkiyə Cümhuriyyətinin Baş Nazirliyinə bağlı bir təşkilat olaraq quruldu. 9 iyul 2018-ci ildə ölkənin prezidentlik sisteminə keçməsi ilə təşkilat da Cümhuriyyət başçılığının tabeliyinə keçdi.
Konstitusiyanın 136-cı maddəsində belə bir bənd yer alır:
2020 üçün illik büdcəsi 11.519.609.000 Tl təşkil edir.
Dövlət və Sənaye Rəhbərləri üçün Kolumb Qlobusu
Dövlət və Sənaye rəhbərləri üçün Kolumb Qlobusu (həmçinin Hitlerin Qlobusu və ya Fürer Qlobusu kimi tanınan) şəxsən Adolf Hitler və Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası üçün dizayn edilmiş qlobus idi.
Dövlət və Sənaye rəhbərləri üçün Kolumb Qlobusu 1930-cu illərdə Berlində hazırlanmış və Hitlerin vaxtının böyük bir hissəsini keçirdiyi ofisində yerləşirdi. Qlobus komediyaçı Çarli Çaplinin 1940-cı ildə rol aldığı Böyük diktator (film, 1940) filmində nümayiş etdirildikdən sonra Amerika Birləşmiş Ştatlarında geniş tanınmışdır. Üç məddah (film) adlı komediya qrupu özlərinin istehsal etdiyi daha 2 qısametrajlı filmdə qlobusu gülüş hədəfi etmişdir.
İki məhdud buraxılışdan biri Adolf Hitlerin yayda geri çəkilməsindən sonra Amerika ordusunun xüsusi nümayəndəsi olan Con Barsamiya tərəfindən oğurlanmış və 60 il sonra San-Fransiskoda keçirilən auksionda qlobus 100.000 $ dəyərində satılmışdır. Hitlerin ofisində yerləşmiş bu qlobus üzərində Efiopiyanı İtalyan Şərqi Afrika ilə dəyişdirdi və qlobus həmçinin özünün ölçüsü və eləcə də istehsal dəyəri ilə tanınmışdır.
== Mənbə ==
Qlobusun iki məhdud buraxılışı 1930-cu illərdə Berlində hazırlanmışdır. Bunlardan biri Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası üçün, ikincisi isə şəxsən alman diktatoru Adolf Hitler üçün hazırlanmışdır. Fürer üçün hazırlanmış qlobusun ölçüsü təxminən Volkswagen maşınının ölçüsü həcmində idi və böyük məsrəf hesabına istehsal olunmuşdur. O, Abissiniyanı (İndiki Efiopiya) İtalyan Şərqi Afrika ilə dəyişdirmişdir.
Dəyanət işləri üzrə rəhbərlik (Türkiyə)
Dəyanət işleri üzrə rəhbərlik — 3 mart 1924-cü il tarixində Şəriət və Vəqflər Nazirliyinin yerinə qurulan, İslam dininin inancları, ibadətləri və əxlaqi prinsipləri ilə əlaqəli işlərin aparılması, cəmiyyəti din haqqında maarifləndirmə və ibadət yerlərinin idarə olunması ilə məşğul olan qurum. Mustafa Kamal Atatürkün əmri ilə 429 saylı qanuna əsasən Türkiyə Cümhuriyyətinin Baş Nazirliyinə bağlı bir təşkilat olaraq quruldu. 9 iyul 2018-ci ildə ölkənin prezidentlik sisteminə keçməsi ilə təşkilat da Cümhuriyyət başçılığının tabeliyinə keçdi.
Konstitusiyanın 136-cı maddəsində belə bir bənd yer alır:
2020 üçün illik büdcəsi 11.519.609.000 Tl təşkil edir.
Naxçıvan rəhbərlərinin siyahısı
Naxçıvan Muxtar Respublikasının rəhbərlərinin siyahısı — azırkı Naxçıvan Muxtar Respublikasında tarixən mövcud olan qanunverici orqanların başçılarının siyahısı.
Azərbaycan Kommunist Partiyası Naxçıvan Vilayət Komitəsi Rusiya Kommunist (bolşevik) Partiyasının, Ümumittifaq Kommunist Partiyasının, Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının respublika üzrə mərkəzi partiya orqanı kimi hesab olunur. Birinci katibi de-fakto olaraq adətən Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Siyasi Bürosu, yaxud da Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin baş katibi təyin edirdi.
Rəhbərin vətənində (film, 1938)
Film Bakıdakı Oktyabr rayonu 147 saylı orta məktəb şagirdlərinin Stalinin anadan olduğu Qori şəhərinə, Gürcüstanın görməli yerləri — Tbilisi və Batumi şəhərlərinə ekskursiyaya getmələrindən danışır.
Rəhbərlik
Rəhbərlik — nadir idarə etmək keyfiyyətidir. Rəhbər ilk növbədə kadrların seçilməsi və hazırlanması qayğısına qalmalıdır, icraçılar nə qədər çox səylə işləsələr, hər hansı iş bir o qədər yaxşı yerinə yetirilə bilər. Buna görə rəhbər daim kadr məsələləri ilə məşğul olmalı, icraçıların düzgün seçilməsinə diqqət yetirməli, onlardan ötrü lazım gələn istehsal və məişət şəraitinin yaradılması qayğısına qalmalı, onların peşə cəhətdən yüklənməsinə kömək etməli zəruri maddi və mənəvi həvəsləndirmə sistemini təmin etməlidir.
Rəhbər özünün rəhbərlik etdiyi bütün istehsal sahələrinin zəruri, maddi-texniki ehtiyatlarla təmin edilməsi qayğısına qalmalıdır. O istehsalı yaxşı bilməli və həmişə mütərəqqi texnologiyaya əsaslanmalıdır.
Rəhbər işində öz xarakterinə görə müxtəlif olan daimi və ya müvəqqəti təşkilat sistemləri yaradılması məsələləri əməkçi kollektivlərinin yaradılması, aqreqatların kompleksləşdirilməsi, icraçıların və texnikanın iş yerləri üzrə bölüşdürülməsi xüsusi yer tutur. Bu rəhbərin bütün təşkilat işinin çox mühüm və vacib hissəsidir. Bu işdə bu və ya digər formada daim məşğul olmaq lazım gəlir, çünki mövsümi xarakter daşıyır.
Rəhbərin gördüyü işin müvəffəqiyyəti bir çox cəhətdən idarə etdiyi istehsalın bütün sahələrində işlərin vəziyyəti haqqında dolğun və dürüst məlumatı olmasından asılıdır. İstehsalın müxtəlif cəhətlərinin vəziyyəti haqqında mükəmməl məlumat olmadan səmərəli idarəetmə ola bilməz.
Rəhbərlərin Bakıya səfəri (film, 1925)
Filmdə keçmiş SSRİ dövlət və partiya rəhbərlərindən bir qrupunun Azərbaycana səfərindən, onların zəhmətkeşlərlə görüşlərindən, yerli partiya və dövlət orqanları ilə tanış olmalarından söhbət açılır.
Film saxlanılmayıb.
SSRİ hərbi nazirliklərinin rəhbərləri
SSRİ hərbi nazirliklərinin rəhbərləri — Sovet Rusiyası və SSRİ hərbi nazirliklərinin rəhbərləri (1917–1991).
Baş Komandan:
Nikolay Krılenko — (20 noyabr 1917–13 mart 1918)
İoakim Vasetis — (6 sentyabr 1918–8 iyul 1919)
Sergey Kamenev — (8 iyul 1919–1 aprel 1924)
Modest İvanov — (1917–1918)
Pavel Dıbenko — (1918–1918)
Vasili Altfater — (1918–1919)
SSRİ-nin birinci hökuməti formalaşana qədər RSFSR Komissarlığı
Xalq Komissarları:
Nikolay Podvoyski — (8 noyabr 1917–13 mart 1918)
Lev Trotski — (29 avqust 1918–26 yanvar 1925)
Mixail Frunze — (26 yanvar — 31 oktyabr 1925)
Kliment Voroşilov — (6 noyabr 1925–20 iyun 1934)
Xalq komissarları:
Kliment Voroşilov — (20 iyun 1934–7 may 1940)
Semyon Timoşenko — (7 may 1940–19 iyul 1941)
İosif Stalin — (19 iyul 1941–25 fevral 1946)
1937-ci ildə SSRİ Müdafiə Xalq Komissarlığından ayrılıb, 1946-cı ildə Siahlı Qüvvələr Xalq Komissarlığı ilə birləşdirilib.
Xalq Komissarları:
Pyotr Smirnov — (30 dekabr 1937–30 iyun 1938)
Mixail Frinovski — (8 sentyabr 1938–20 mart 1939)
Nikolay Kuznetsov — (28 aprel 1939–25 fevral 1946)
Müdafiə və Hərbi Dəniz Donanması Xalq Komissarlıqlarının birləşməsi nəticəsində yaranıb.
Xalq Komissarları (15.3.1946-cı il tarixindən nazirlər):
İosif Stalin — (25 fevral 1946–3 mart 1947)
Nikolay Bulqanin — (3 mart 1947–24 mart 1949)
Aleksandr Vasilevski — (24 mart 1949–25 fevral 1950)
SSRİ Siahlı Qüvvələr Nazilirliyinin Hərbi və Hərbi Dəniz Nazirliklərinə bölünməsi nəticəsində yaranıb.
Hərbi Nazir :
Aleksandr Vasilevski — (25 fevral 1950–15 mart 1953)
SSRİ Siahlı Qüvvələr Nazilirliyinin Hərbi və Hərbi Dəniz Nazirliklərinə bölünməsi nəticəsində yaranıb.
Hərbi Dəniz Naziri:
İvan Yumaşev — (25 fevral 1950–20 iyul 1951)
Nikolay Kuznetsov — (20 iyul 1951–15 mart 1953)
Hərbi və Hərbi Dəniz nazirliyinin birləşməsi nəricəsində yaranıb.
Səfəviyyə ordeni rəhbərləri və Səfəvi sülaləsindən olan şahların siyahısı
Səfəvi şahlarının siyahısı
İranın Ali Rəhbəri
İranın Ali Rəhbəri (fars. رهبر ایران; translit. rəhbər-i muazzam-i iran), İslam İnqilabının Ali Rəhbəri (fars. رهبر معظم انقلاب اسلامی; translit. rəhbər-i muazzam-i inğilab-i islami), Rəhbər (fars. رهبر), Fəqih (fars. فقیه) və ya rəsmi olaraq Ali Rəhbərlik Orqanı (fars. مقام معظم رهبری; translit. məqam muazzam rəhbəri) — İran İslam Respublikasının ali dövlət vəzifəsi. Silahlı qüvvələr, məhkəmə sistemi, dövlət televiziyası və digər əsas hökumət təşkilatları İranın Ali Rəhbərinin idarəsi altındadır.
“Ehtiyatda olan sağ-trotskiçi mərkəzinin əksinqilabi milliyətçi təşkilatı” rəhbərlərinin işi
"Sağ-trotskiçi ehtiyat mərkəzinin əksinqilabi milliyətçi təşkilatı" (SEMƏMT) rəhbərlərinin işi – 1938–1956-cı illərdə bir neçə azərbaycanlı xalq təsərrüfatı rəhbəri, o cümlədən SSRİ Ali Soveti deputatının məhkum olunduğu və Azərbaycan SSR ali rəhbərliyi tərəfindən saxtalaşdırılmış siyasi istintaq işi. Bu iş üzrə "32 rayon partiya komitəsi katibi, 28 rayon icraiyyə komitəsi sədri, 15 xalq komissarı və onların müavinləri, 66 mühəndis, 88 Sovet ordusu və Hərbi-dəniz donanması komandiri, 8 professor və başqa səlahiyyətli şəxslər həbs edilərək güllələnmiş, ya da uzun müddətə azadlıqdan məhrum edilmişlər".
Bu iş SSRİ-də "Sovetlər əleyhinə sağ-trotskiçi bloku"nun başçıları elan olunmuş Buxarin və Rıkovun üzərində aparılmış prosesin regional davamı idi. İstintaqın iddiasına görə SEMƏMT Azərbaycan milliyətçilərinin əsasən başqa millətlərin nümayəndələrindən olan sağ-trotskiçilərlə birliyini təmin etmişdi.
Bu təşkilat ona görə "ehtiyatda olan" adlandırılmışdır ki, guya ondan qabaq 1936–1937-ci illərdə XDİK tərəfindən darmadağın edilmiş "əsas" təşkilatın əvəzində yaradılmışdı; bu yeni təşkilatın üzvləri o zaman ehtiyatda idilər və əsas təşkilat məhv ediləndən sonra onun işini bərpa etməyə çalışmışlar.
İstintaq işində aşağıda sadalanan təşkilatın rəhbərləri kimi bir neçə nəfər yüksək vəzifəli şəxs göstərilmişdir. Onlardan beşi Azərbaycan SSR xalq təsərrüfatı rəhbəri və SSRİ Ali Sovetinin 1-ci çağırışının deputatları idi:
Manaf Xəlilov (Az. SSR Xalq Komissarları Sovetinin 1-ci müavini);
İbrahim Əsədullayev (Az. SSR Xalq Daxili Ticarət komissarı);
Əbülfət Məmmədov Az. SSR Xalq Əkinçilik komissarı;
İskəndər Əliyev (Az.
“Sağ-trotskiçi ehtiyat mərkəzinin əksinqilabi milliyətçi təşkilatı” rəhbərlərinin işi
"Sağ-trotskiçi ehtiyat mərkəzinin əksinqilabi milliyətçi təşkilatı" (SEMƏMT) rəhbərlərinin işi – 1938–1956-cı illərdə bir neçə azərbaycanlı xalq təsərrüfatı rəhbəri, o cümlədən SSRİ Ali Soveti deputatının məhkum olunduğu və Azərbaycan SSR ali rəhbərliyi tərəfindən saxtalaşdırılmış siyasi istintaq işi. Bu iş üzrə "32 rayon partiya komitəsi katibi, 28 rayon icraiyyə komitəsi sədri, 15 xalq komissarı və onların müavinləri, 66 mühəndis, 88 Sovet ordusu və Hərbi-dəniz donanması komandiri, 8 professor və başqa səlahiyyətli şəxslər həbs edilərək güllələnmiş, ya da uzun müddətə azadlıqdan məhrum edilmişlər".
Bu iş SSRİ-də "Sovetlər əleyhinə sağ-trotskiçi bloku"nun başçıları elan olunmuş Buxarin və Rıkovun üzərində aparılmış prosesin regional davamı idi. İstintaqın iddiasına görə SEMƏMT Azərbaycan milliyətçilərinin əsasən başqa millətlərin nümayəndələrindən olan sağ-trotskiçilərlə birliyini təmin etmişdi.
Bu təşkilat ona görə "ehtiyatda olan" adlandırılmışdır ki, guya ondan qabaq 1936–1937-ci illərdə XDİK tərəfindən darmadağın edilmiş "əsas" təşkilatın əvəzində yaradılmışdı; bu yeni təşkilatın üzvləri o zaman ehtiyatda idilər və əsas təşkilat məhv ediləndən sonra onun işini bərpa etməyə çalışmışlar.
İstintaq işində aşağıda sadalanan təşkilatın rəhbərləri kimi bir neçə nəfər yüksək vəzifəli şəxs göstərilmişdir. Onlardan beşi Azərbaycan SSR xalq təsərrüfatı rəhbəri və SSRİ Ali Sovetinin 1-ci çağırışının deputatları idi:
Manaf Xəlilov (Az. SSR Xalq Komissarları Sovetinin 1-ci müavini);
İbrahim Əsədullayev (Az. SSR Xalq Daxili Ticarət komissarı);
Əbülfət Məmmədov Az. SSR Xalq Əkinçilik komissarı;
İskəndər Əliyev (Az.
Azərbaycan Prezident Administrasiyasının rəhbərlərinin siyahısı
Azərbaycan Prezident Administrasiyasının rəhbərlərinin siyahısı — 18 may 1990-cı ildə Azərbaycan Prezidenti vəzifəsi təsis edilmişdir. Həmin tarixdən başlayaraq Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasına rəhbərlik etmiş şəxslər bu siyahıda göstərilib. Bu məqalədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasının rəhbərləri (müxtəlif dövrlər və müxtəlif titullarla) sıralanmışdır.
İran Ali Rəhbəri
İranın Ali Rəhbəri (fars. رهبر ایران; translit. rəhbər-i muazzam-i iran), İslam İnqilabının Ali Rəhbəri (fars. رهبر معظم انقلاب اسلامی; translit. rəhbər-i muazzam-i inğilab-i islami), Rəhbər (fars. رهبر), Fəqih (fars. فقیه) və ya rəsmi olaraq Ali Rəhbərlik Orqanı (fars. مقام معظم رهبری; translit. məqam muazzam rəhbəri) — İran İslam Respublikasının ali dövlət vəzifəsi. Silahlı qüvvələr, məhkəmə sistemi, dövlət televiziyası və digər əsas hökumət təşkilatları İranın Ali Rəhbərinin idarəsi altındadır.
Missiya rəhbərinin müavini
Missiya rəhbərinin müavini — bir diplomatik missiyanın, məsələn, səfirlik və ya konsulluğun rəhbərinin müavinini və ya köməkçisini təmsil edən şəxs. Bu şəxs, rəhbərin olmadığı hallarda missiyanı idarə etmək və gündəlik diplomatik fəaliyyətlərə nəzarət etmək məsuliyyətini daşıyır. Diplomatik iyerarxiyada əhəmiyyətli vəzifələrdən biridir və missiyanın icra olunmasında əsas rol oynayır.
== Vəzifə və öhdəlikləri ==
Missiya rəhbərinin müavininin vəzifə və öhdəlikləri diplomatik missiyanın fəaliyyətlərinin effektiv və mütəşəkkil şəkildə icra olunmasını təmin etməkdən ibarətdir. Bu şəxs, adətən, missiyanın ikinci ən yüksək rütbəli diplomatı olur və missiya rəhbərinin - səfirin və ya baş konsulun əsas yardımçısıdır. Missiya rəhbərini əvəz etmək onun başlıca vəzifələrindən biridir. Belə ki, missiya rəhbərinin olmadığı vaxtlarda müvain onun bütün səlahiyyətlərini və funksiyalarını icra edir və qərarları qəbul edir. DCM missiyanın gündəlik işlərinin təşkil olunmasına və diplomatik heyətin fəaliyyətinə nəzarət edir. Bu, daxili və xarici siyasət məsələləri ilə bağlı işləri əlaqələndirməkdən, departamentlər arasındakı işləri bölüşdürməkdən ibarət ola bilər.
Missiyanın rəhbərinin müavini digər ölkələrin nümayəndəlikləri, yerli hökumət rəsmiləri və beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələri idarə edir və inkişaf etdirir.
Missiyanın rəhbəri
Missiyanın rəhbəri — bir ölkəni xaricdə təmsil edən diplomatik nümayəndəliyin ən yüksək vəzifəli şəxsi.
== Diplomatiyada rolu ==
Diplomatiyada "missiya rəhbəri", adətən səfir, daimi nümayəndə, baş konsul və ya yüksək rütbəli diplomat olur. Missiya rəhbəri təyin edildiyi ölkədə və ya beynəlxalq təşkilatda öz ölkəsinin maraqlarını təmsil edir və müdafiə edir. Eyni zamanda diplomatik əlaqələri və qarşılıqlı əməkdaşlığı inkişaf etdirir. Onun əsas vəzifələrinə ikitərəfli münasibətlərin təşviqi, siyasi, iqtisadi və mədəni əlaqələrin qurulması və müzakirələrin aparılması daxildir.
Missiya rəhbərinin fəaliyyəti diplomatik missiyanın rəhbəri olaraq geniş və çoxşaxəlidir. Onun bir sıra vəzifə və öhdəlikləri vardır. Birinci növbədə təmsilçilik vəzəifəsi gəlir. Missiya rəhbəri öz ölkəsini xarici dövlətdə və ya beynəlxalq təşkilatda rəsmi olaraq təmsil edir. O, ev sahibi ölkənin hökuməti və ya təşkilat rəhbərliyi ilə rəsmi əlaqələr qurur və öz ölkəsinin mövqeyini müdafiə edir.