YƏQUBİ

Yəqubi (ö. 897–ci il) — tarixçi, səyyah == Həyatı == Əhməd ibn Əbu Yəqub İshaq ibn Vazeh İsfahani tarixdə "Yəqubi" və "İbn Vazeh" kimi daha məşhurdur. Onun üçüncü nəsildən babası Vazeh xəlifə Mənsur Dəvaniqinin qulamı idi. O, Bağdad şəhərinin salınmasında fəal iştirak etmiş, şəhərin böyük bir hissəsinin tikintisinə rəhbərliyi həyata keçirmişdi. 775-ci ildə Mənsur onu Ərməniyyə vilayətinin valisi təyin etdi. Növbəti Abbasi xəlifəsi Mehdi onu Misirə vali göndərdi. Lakin az sonra Vazeh xəlifə Mehdinin əmri ilə edam olundu (785-786; bəzi məlumatlara görə Vazehin edamı Harun ər-Rəşidin zamanında baş vermişdir). Yəqubi ehtimala görə Bağdadda doğulmuş, gənclik illərini Ərməniyyə vilayətində (yəni Azərbaycan torpaqlarında) keçirmişdi. Onun Tahirilərin xidmətində olması barədə də ehtimallar vardır (Yəqubi Tahirilərin fəthləri barədə müstəqil kitab da yazmışdır). Təqribən 874-cü ildə Yəqubi əvvəlcə Hindistana, daha sonra Misirə və məğrib diyarına səfər edir.

"Yəqubi tarixi" ümumi tarix olub Adəmin yer üzünə enişindən başlayıb İslamın zühurunadək davam edir və ondan sonra 259 ilədək olan hadisələri əhatə edir. Qeyd etmək lazımdır ki, "Yəqubi tarixi" İslam mədəniyyətində qələmə alınmış və bizə gəlib çatan ən qədim ümumi tarixdir. Hal-hazırda kitabın ən çox yayılmış çapı iki cilddədir. Birinci cild Adəmin (ə) həyatının əvvəlindən İslamın meydana gəlməsinədək, ikinci cild isə İslamın başlanğıcından 259-cu ilədək olan hadisələri ozündə əks etdirir. Kitabın yazılma üslubu hədisi deyil, tarixi üslubdur. Bu mənada ki, Yəqubi bəzi muhəddis tarixçilər kimi hadisələri sənədin silsiləsini qeyd etməklə hədis şəklində gətirməmişdir. Əksinə bir tarixçi kimi müxtəlif mənbələrdən istifadə etdikdən sonra kitabı yazmağa girişmişdir. Bu baxımdan "Yəqubi tarixi" Dinəvərinin "Əxbarut-tıval" və Məsudinin "Murucuz-zəhəb" kitablarına bənzəyir, Təbərinin tarixinə deyil. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, kitabın yazılma şəkli tarixi olsa da mətləblərin sənədlərinin verilməməsi nəql olunanların sənəd baxımından araşdırılmasını tədqiqatçı üçün imkansız edir. Bundan əlavə kitab illər əsasında deyil tarixi fəsil başlıqları əsasında (məsələn, xəlifələrin hakimiyyətə gəlməsi) yazılmışdır.

"Yəqubi tarixi" ümumi tarix olub Adəmin yer üzünə enişindən başlayıb İslamın zühurunadək davam edir və ondan sonra 259 ilədək olan hadisələri əhatə edir. Qeyd etmək lazımdır ki, "Yəqubi tarixi" İslam mədəniyyətində qələmə alınmış və bizə gəlib çatan ən qədim ümumi tarixdir. Hal-hazırda kitabın ən çox yayılmış çapı iki cilddədir. Birinci cild Adəmin (ə) həyatının əvvəlindən İslamın meydana gəlməsinədək, ikinci cild isə İslamın başlanğıcından 259-cu ilədək olan hadisələri ozündə əks etdirir. Kitabın yazılma üslubu hədisi deyil, tarixi üslubdur. Bu mənada ki, Yəqubi bəzi muhəddis tarixçilər kimi hadisələri sənədin silsiləsini qeyd etməklə hədis şəklində gətirməmişdir. Əksinə bir tarixçi kimi müxtəlif mənbələrdən istifadə etdikdən sonra kitabı yazmağa girişmişdir. Bu baxımdan "Yəqubi tarixi" Dinəvərinin "Əxbarut-tıval" və Məsudinin "Murucuz-zəhəb" kitablarına bənzəyir, Təbərinin tarixinə deyil. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, kitabın yazılma şəkli tarixi olsa da mətləblərin sənədlərinin verilməməsi nəql olunanların sənəd baxımından araşdırılmasını tədqiqatçı üçün imkansız edir. Bundan əlavə kitab illər əsasında deyil tarixi fəsil başlıqları əsasında (məsələn, xəlifələrin hakimiyyətə gəlməsi) yazılmışdır.

Yəqubi (ö. 897–ci il) — tarixçi, səyyah == Həyatı == Əhməd ibn Əbu Yəqub İshaq ibn Vazeh İsfahani tarixdə "Yəqubi" və "İbn Vazeh" kimi daha məşhurdur. Onun üçüncü nəsildən babası Vazeh xəlifə Mənsur Dəvaniqinin qulamı idi. O, Bağdad şəhərinin salınmasında fəal iştirak etmiş, şəhərin böyük bir hissəsinin tikintisinə rəhbərliyi həyata keçirmişdi. 775-ci ildə Mənsur onu Ərməniyyə vilayətinin valisi təyin etdi. Növbəti Abbasi xəlifəsi Mehdi onu Misirə vali göndərdi. Lakin az sonra Vazeh xəlifə Mehdinin əmri ilə edam olundu (785-786; bəzi məlumatlara görə Vazehin edamı Harun ər-Rəşidin zamanında baş vermişdir). Yəqubi ehtimala görə Bağdadda doğulmuş, gənclik illərini Ərməniyyə vilayətində (yəni Azərbaycan torpaqlarında) keçirmişdi. Onun Tahirilərin xidmətində olması barədə də ehtimallar vardır (Yəqubi Tahirilərin fəthləri barədə müstəqil kitab da yazmışdır). Təqribən 874-cü ildə Yəqubi əvvəlcə Hindistana, daha sonra Misirə və məğrib diyarına səfər edir.

"Yəqubi tarixi" ümumi tarix olub Adəmin yer üzünə enişindən başlayıb İslamın zühurunadək davam edir və ondan sonra 259 ilədək olan hadisələri əhatə edir. Qeyd etmək lazımdır ki, "Yəqubi tarixi" İslam mədəniyyətində qələmə alınmış və bizə gəlib çatan ən qədim ümumi tarixdir. Hal-hazırda kitabın ən çox yayılmış çapı iki cilddədir. Birinci cild Adəmin (ə) həyatının əvvəlindən İslamın meydana gəlməsinədək, ikinci cild isə İslamın başlanğıcından 259-cu ilədək olan hadisələri ozündə əks etdirir. Kitabın yazılma üslubu hədisi deyil, tarixi üslubdur. Bu mənada ki, Yəqubi bəzi muhəddis tarixçilər kimi hadisələri sənədin silsiləsini qeyd etməklə hədis şəklində gətirməmişdir. Əksinə bir tarixçi kimi müxtəlif mənbələrdən istifadə etdikdən sonra kitabı yazmağa girişmişdir. Bu baxımdan "Yəqubi tarixi" Dinəvərinin "Əxbarut-tıval" və Məsudinin "Murucuz-zəhəb" kitablarına bənzəyir, Təbərinin tarixinə deyil. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, kitabın yazılma şəkli tarixi olsa da mətləblərin sənədlərinin verilməməsi nəql olunanların sənəd baxımından araşdırılmasını tədqiqatçı üçün imkansız edir. Bundan əlavə kitab illər əsasında deyil tarixi fəsil başlıqları əsasında (məsələn, xəlifələrin hakimiyyətə gəlməsi) yazılmışdır.