is. məh. Çətin keçilə bilən yer, dar keçid. Meşənin dərkalı. Dağın dərkalı
[fars.] : dərkar etmək köhn. – işlətmək, istifadə etmək, faydalanmaq. Dərkar olmaq köhn. – iş sahibi olmaq, iş başında olmaq, işləmək
sif. Dərk edilə bilməyən, başa düşülə bilməyən, anlaşıla bilməyən. Dərkedilməz müəmma. Təbiətin dərkedilməz sirri yoxdur
is. Dərk edilə bilməməzlik; başa düşülməzlik, anlaşıla bilməməzlik
is. [fars.] Ərizələrin, rəsmi kağızların və s.-nin kənarında, adətən sol bucağında bir idarənin, təşkilatın və s
is. [fars.] 1. Həkimin resepti üzrə hazırlanan müalicə vasitəsi; dava. İçmə dərman. Sürtmə dərman. Dərman şüşəsi
bax dərman-davacat
top. Cürbəcür dərmanlar, davalar. Bir neçəsi də vardı ki, papiros tüstülədir, dərman-davacat iyinə tütün qoxusu da qatırdı
is. Dərman hazırlama mütəxəssisi, dərman hazırlamaqla məşğul olan adam
sif. xüs. Kimyəvi preparatları çiləyən, səpən. Dərmançiləyən cihaz
is. [fars.] köhn. Dərman satılan və ya qayrılan yer; aptek. Həkimin nüsxəsini heç dərmanxanaya aparmadım
k.t. “Dərmanlamaq”dan f.is. Dərmanlama maşınları
f. k.t. Kimyəvi preparatlar vurmaq, sürtmək və ya səpmək. Toxumu dərmanlamaq. Meyvə ağaclarını dərmanlamaq
k.t. “Dərmanlanmaq”dan f.is
məch. k.t. Kimyəvi preparatlar vurulmaq, sürtülmək, yaxud səpilmək. Yetmiş hektar sahə tamamilə hazırlanmış, bu sahəyə səpiləcək çiyid seçilib qurtarm
“Dərmanlatmaq”dan f.is
“Dərmanlamaq”dan icb. Ağacları vaxtında dərmanlatmaq
sif. Dərmanlama üçün yarayan, dərmanlamaq işləri ilə məşğul olan. Dərmanlayıcı cihaz. Dərmanlayıcı işçi
sif. Tərkibində dərman olan (bax dərman 2-ci mənada). İstəkanın qanlıdır; Əl vurma, dərmanlıdır; Yurdumu xəbər alsan; Əslim Girdimanlıdır
zərf [fars.] klas. Müalicəsi olan, çarəsi olan, əlacı olan, dərmanı olan, sağaldıla bilən. [Fərman:] Mənim mərəzim dərmanpəzir deyil… Ə
sif. Çarəsiz, əlacsız, davası olmayan, sağalmaz. Dərmansız dərd. – Çəkməyən eşqin bəlasın, görməyən hicran qəmin; Dərdi dərmansızdır anın, çarə yox də
is. Əlacsızlıq, çarəsizlik; əlacı, çarəsi, dərmanı olmama
1. “Dərmək”dən f.is. 2. sif. Dərilmiş, bir-bir toplanmış. Dərmə meyvə. Dərmə tut. 3. sif. Naxışlı. Dərmə kilim
is. məh. Qənimət etmə, hər nə ələ gəldi götürmə. □ Dərmədirlik etmək – əlinə keçəni götürmək. Hər kəs özünə dərmədirlik edir, qadın libasından, kişi p
f. 1. Meyvə, çiçək və s.-ni birbir qoparmaq, toplamaq. Alma dərmək. Üzüm dərmək. Gül dərmək. – Qızılgülü dərərəm; Pəncərəyə sərərəm; Vəfalı bir yar ol
is. [fars.] köhn. Orta, ara. □ Dərmiyan etmək (eləmək) – ortaya qoymaq, araya çəkmək. Dərmiyan eylədikdə pul sözünü; Hər kəs işdən kənar edir özünü
is. məh. Ayaqqabı qoyulan taxça. Başmaqları dərnəyə qoymaq
is. məh. 1. Yengə. Gəlinin dərnəsi kim idi? 2. Toy başçısı. Dərnə olmaq
is. Müəyyən bir məşğələ üçün vaxtaşırı bir yerə toplaşıb məşğul olan adamlar qrupu. Xor dərnəyi. Dram dərnəyi
is. Dərnək iştirakçısı, dərnək üzvü. Bir gün dərnəkçilərimi ekskursiya üçün seçki [məntəqəsinə] aparmışdım
is. kit. Yalnız bir qrupun, bir təbəqənin məhdud mənafeyini güdən iş
is. məh. [fars.] Ləkdən ləkə keçən su yolu. Ləklərin dərosunu açıb suyu buraxmaq
is. [fars.] Pəncərə və qapı yerlərinin üstünə qoyulan tir və taxtalar. Qapı dərosəri. Taxçanın dərosəri
is. [ər.] Ağıl, düşüncə, şüur, anlaq; dərketmə qabiliyyəti. Məqsudunu, məramını qandıran; Dərrakədə kamil olan yar hanı? Aşıq Məhəmməd
sif. Dərrakəsi olan; ağıllı, düşüncəli, anlaqlı. O oğlan yaşda səndən kiçikdir, amma qat-qat dərrakəlidir
is. Şüurluluq, düşüncəlilik, fəhmlilik, anlaqlılıq
sif. Dərrakəsi, şüuru, düşüncəsi olmayan; şüursuz, düşüncəsiz, anlaqsız, küt. Dərrakəsiz adam. – [İmamyar:] Adə, nə dərrakəsizsən, barının nə qədər uz
is. Düşüncəsizlik, fəhmsizlik, şüursuzluq, anlaqsızlıq, kütlük
is. [ər.] 1. Müəyyən bir fənni öyrənmək üçün daimi, müntəzəm təlim. Edirəm kəsbi-elm leylü nəhar; Gündüzüm dərsdir, gecəm təkrar
sif. Dərslərin arasında olan. Dərsarası tənəffüs
sif. Dərslərdən, məşğələlərdən kənar, dərsdən sonra. Dərsdənkənar məşğələ
sif. dan. Savadlı, təhsilli, oxumuş, bilikli. Dərsli adam
is. Hər hansı bir fənnə dair dərs kitabı. Ədəbiyyat dərsliyi. Əlifba dərsliyi. Sabit dərslik
sif. dan. Elmsiz, təhsilsiz, oxumamış, savadsız. Dərssiz adam
is. [fars.] klas. 1. İç, daxil. 2. məc. Qəlb, ürək. Çapdı dərunumu cəlalın şövqi; Ağlımı uğratdı zayə qaşların
sif. [fars.] Ürəyə, qəlbə, daxilə, daxili aləmə mənsub olan, aid olan, məxsus olan. …Ruhiyyat alimləri də başqasının ruhunu və başqasının dəruni xüsus
bax darvaza. …Palanlı ata minmiş bir qocanı dərvazamızın ağzında durmuş gördüm. S.S.Axundov
is. [fars.] 1. Qapı-qapı gəzərək, yaxud meydançalarda adamları başına yığaraq peyğəmbərə, imamlara və Kərbəla hadisələrinə həsr olunmuş qəsidələri ava
sif. [fars.] köhn. Dərviş kimi, dərvişə xas; dərvişə layiq, kasıb, yoxsul. Dərvişanə bir süfrə. Dərvişanə bir ev