Farscadır. Farslarda digərqun sözü də var, “başqalaşma” (digərləşmə) anlamında işlədilir. Didərgin “qapı-qapı gəzən” deməkdir, digərqun sözünün dəyişmiş formasıdır. Qaçqın isə “bəladan canını xilas etmək üçün baş götürüb bir ölkədən başqa ölkəyə qaçan”dır. Köçkün isə “ölkə daxilində bir yerdən başqa yerə köçməyə məcbur edilən” deməkdir. Deməli, didərgin sözü həm qaçqın, həm də köçkün anlayışlarını əhatə edir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Didərgin
Didərgin (ing. Outlander) — Diana Qaboldonun eyni adlı zamanda səyahət romanı əsasında çəkilmiş Britaniya-Amerikan teleserialıdır. Ronald D. Mur tərəfindən inkişaf etdirilmiş, Sony Pictures Television və Left Bank Pictures-in prodüserliyi ilə yaradılmış serial 9 avqust 2014-cü ildə Starz kanalında yayımlanmağa başladı. Mövzuda ikinci dünya müharibəsi illərində orduda tibb bacısı kimi çalışan evli Kleir Randall (Kaitriona Balf) bir gün möcüzəli şəkildə özünü 1743-cü ilin Şotlandiyasıda tapır və burada döyüşçü Ceymi Frase (Sem Hyuqen) ilə tanış olduqdan sonar hadisələr öz cərəyanı ilə davam edir.
İkinci kitaba əsaslanan ikinci mövsüm 13 seriadan ibarət olaraq 1 iyun 2016-cı ildə yayımlandı. Starz serial üçüncü və dördüncü mövsümlər üçün yenilədi və mövsümlərin kitab serialarına uyğun müvafiq şəkildə üçüncü və dördüncü kitablara əsaslanacağı bildirildi. 13 serialı üçüncü mövsüm 10 sentyabr 2017-ci ildə yayımlanmağa başladı.
== Rollarda ==
=== Əsas ===
=== Ardıcıl ===
== Musiqi ==
Serialın soundtrektləri Bear Makkreri tərəfindən bəstələnib. Taytl musiqisinin sözləri Robert Stevensonun Sing me a Song of a Lad that is Gone şeirini Şotland xalq musiqisi olan The Skye Boat Song-un musiqisi ilə əvəzləyərək hazırlanıb. İkinci fəsilin yarısına qədər serialda fransız abu havasına görə mahnı franzıca səsləndirildi.
İsmixan Didərgin
İsmixan Didərgin (tam adı:Məmmədov İsmixan Müseyib oğlu; 25 aprel 1933, Ağkilsə, Basarkeçər rayonu – 5 iyun 1994, Bayan, Daşkəsən rayonu) — Azərbaycan şairi, jurnalist, müəllim.
İsmixan Didərgin 25 aprel 1933-cü ildə Göyçə mahalının Ağkilsə kəndində anadan olub. 6 yaşından atadan yetim qalıb. Uşaqlıq və gənclik illərində ağır zəhmətə qatlanmalı olmuşdur. İbtidai təhsilini öz doğma kəndində, orta təhsilini qonşu Zod kəndində almışdır. Gənc yaşlarından şer yazmağa başlamışdır.
1957-1962-cı illərdə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun filologiya fakültəsində oxumuşdur. Doğulduğu Ağkilsə kənd orta məktəbində müəllim kimi əmək fəaliyyətinə başlamışdır.
1965-1970-ci illərdə Basarkeçər rayonununda çıxan "Bolluq uğrunda" qəzetində işləmişdir. 1970-1988-ci illərdə Ağkilsə kənd orta məktəbində dil-ədəbiyyat müəllimi işləmişdir.
Didərgin (film, 2000)
Didərgin (ing. Cast Away)— 2000-ci ildə macəra dramı janrında lentə alınmış film. Filmin rejissoru və prodüseri Robert Zemekisdir. Filmdə Tom Henks baş rolda FedEx-in işçisi kimi təyyarə qəzasından sonra kimsəsiz adada yaşamaq uğrunda mübarizə aparır. Film çox böyük uğur qazandı və yaratdığı obraza görə Tom Henks 73-cü Akademiya Mükafatları (Oskar) təqdimetmə mərasimində "Ən yaxşı aktyor" sahəsində nominasiya oldu. Ümumilikdə isə film iki Oskar mükafatına nominasiya göstərilmişdir.
== Məlumat ==
Baş rolu ifa etmək üçün Tom Henks 20 kq. arıqlamalı olub. Onun sıx saqqal uzatması üçün çəkiliş prosesində bir il fasilə edilib.
Adada çəkilən səhnələrdəki səs effektinin böyük hissəsi çəkiliş prosesindən sonra uyğunlaşdırılıb.
Didərgin (teleserial, 2014)
Didərgin (ing. Outlander) — Diana Qaboldonun eyni adlı zamanda səyahət romanı əsasında çəkilmiş Britaniya-Amerikan teleserialıdır. Ronald D. Mur tərəfindən inkişaf etdirilmiş, Sony Pictures Television və Left Bank Pictures-in prodüserliyi ilə yaradılmış serial 9 avqust 2014-cü ildə Starz kanalında yayımlanmağa başladı. Mövzuda ikinci dünya müharibəsi illərində orduda tibb bacısı kimi çalışan evli Kleir Randall (Kaitriona Balf) bir gün möcüzəli şəkildə özünü 1743-cü ilin Şotlandiyasıda tapır və burada döyüşçü Ceymi Frase (Sem Hyuqen) ilə tanış olduqdan sonar hadisələr öz cərəyanı ilə davam edir.
İkinci kitaba əsaslanan ikinci mövsüm 13 seriadan ibarət olaraq 1 iyun 2016-cı ildə yayımlandı. Starz serial üçüncü və dördüncü mövsümlər üçün yenilədi və mövsümlərin kitab serialarına uyğun müvafiq şəkildə üçüncü və dördüncü kitablara əsaslanacağı bildirildi. 13 serialı üçüncü mövsüm 10 sentyabr 2017-ci ildə yayımlanmağa başladı.
== Rollarda ==
=== Əsas ===
=== Ardıcıl ===
== Musiqi ==
Serialın soundtrektləri Bear Makkreri tərəfindən bəstələnib. Taytl musiqisinin sözləri Robert Stevensonun Sing me a Song of a Lad that is Gone şeirini Şotland xalq musiqisi olan The Skye Boat Song-un musiqisi ilə əvəzləyərək hazırlanıb. İkinci fəsilin yarısına qədər serialda fransız abu havasına görə mahnı franzıca səsləndirildi.
Didərginlər (1990)
== Məzmun ==
Film vaxtilə respublikadan didərgin salınmış idmançılar haqqındadır. Bu tanınmış idmançılara Vətəndə heç bir şərait yaradılmadığına görə onlar öz xoşbəxtliklərini ölkənin digər şəhərlərində axtarmalı olmuşlar. Minskdə yaşayan, üç dəfə dünya çempionu, Olimpiya oyunlarının qalibi, güləşçi Kamandar Məcidov, Avropa çempionu Natiq Bağırov, dzü-do və sambo üzrə idman ustası, moskvalı Kamran Məmmədov, Leninqraddan olan beynəlxalq dərəcəli idman ustası Raqif Məmmədov və başqaları ekrandan bu barədə danışırlar.
== Filmin heyəti ==
=== Film üzərində işləyənlər ===
Rejissor: Miri Rzayev
Ssenari müəllifi: Fəraməz Səfiyev
Operator: Sədrəddin İsmayılov
Səs operatoru: Şamil Kərimov
== Mənbə ==
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 352.
Didərginlər (film, 1990)
== Məzmun ==
Film vaxtilə respublikadan didərgin salınmış idmançılar haqqındadır. Bu tanınmış idmançılara Vətəndə heç bir şərait yaradılmadığına görə onlar öz xoşbəxtliklərini ölkənin digər şəhərlərində axtarmalı olmuşlar. Minskdə yaşayan, üç dəfə dünya çempionu, Olimpiya oyunlarının qalibi, güləşçi Kamandar Məcidov, Avropa çempionu Natiq Bağırov, dzü-do və sambo üzrə idman ustası, moskvalı Kamran Məmmədov, Leninqraddan olan beynəlxalq dərəcəli idman ustası Raqif Məmmədov və başqaları ekrandan bu barədə danışırlar.
== Filmin heyəti ==
=== Film üzərində işləyənlər ===
Rejissor: Miri Rzayev
Ssenari müəllifi: Fəraməz Səfiyev
Operator: Sədrəddin İsmayılov
Səs operatoru: Şamil Kərimov
== Mənbə ==
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 352.