(yunanca – təkhakimiyyətlilik) – elə bir idarə-etmə formasıdır ki, burada ali hakimiiyət vətəndaşların iradəsindən asılı olmayaraq tam və ya qismən bi
\ – bir nəfərin suverenliyi, hakimiyyəti. Dövlət gücünün bir nəfərin əlində cəm olunmasını bildirən dövlət forması
\ – bütün mövcu- datın əsasında bir başlanğıcın dayandığını qəbul edən fəlsəfi təlim.
\ – Bircilik-Tekçilik: Kainatdakı hər şeyi bir tək prinsipə \ irca edər.
\ – Tek Tanrıcılık-Vahdaniyyet: bir tək ilaha inanmağı ifadə edir.
\ – Ancaq bir Tanrının varlığını qəbul edən din və fəlsəfi təlim.
\
\ – hər hansı bir istəkdən doğan fəaliyyətin səbəbi, hərəkətverici qüvvəsi. Motivasiya isə istəyin motivlərlə təyin edilməsidir
\– bir-birilə əlaqədə və qarşılıqlı təsir halında dəyişən şeylərin bütün rəngarəngliyi.
\ – İmkansız: Məntiq və metafizikada ziddiyyəti içinə alan şeydir.
\ – bir adamın, bir cəmiyyətin özünün qoyacağı qaydalara özünün tabe olacağı. muxtariyyət : is. \ Daxili qanunvericilik və idarəetmə işlərində sər
\: Qeydə şərtə bağlı olmayan, sərhədsiz sonsuz, dəyişməz və müstəqil olan.
\ – mücərrədlik ilə əldə edilmiş bir düşüncə. Mücərrəd anlamlar ehtiva edən məfhum.
\ – həqiqəti nəzəri dərk etməyin elmi cəhətdən müəyyənləşdirilmiş müşahidə və eksperiment faktları ilə bağlı olmayan mücərrəd məntiqi mühakimələrə
\ – öz bütünü daxilində alınmış, məhdud bir zaman parçası, axıb gedən zaman dilimində bir parça.
\dövlətlərin və bu dövlətlər daxilində siniflərin siyasətinin zorakılıqla davam etdirilməsindən ibarət olan ictimai-siyasi hadisə
\ – Hareket etdiren, Kımıldatan: Aristotelə görə Tanrı və ya aləmdə hər cür dəyişmənin, meydana gələn xəstəliyi olan lakin özü heç bir dəyişiklik ta
\- obyektlər arasındakı oxşarlıq və ya fərq əlamətini \ müəyyən etmək məqsədi ilə onların bir-birilə tutuşdurulması, fərqləndirilməsi
\ – məntiqdə nəticənin çıxardığı prinsip və yaxud prinsiplər.
\ – Tanrıya həsr edilmiş olan, Tanrıya aid olan, bütün var olanların, yer üzünə bağlı olanın üstündə yüksələn, on-dan tamamilə başqa olan
\– məntiqdə, əqli nəticələrdə yeni mühakimənin \ alındığı mühakimələr.
\ – müasir formal məntiqdə müəyyən dildə verilən təklif; onun həqiqiliyinə \ və ya modallığına \ verilən qiymətlərlə əlaqədər nəzərdən keçirilir
\ – hər hansı obyektlərin subyektə məxsus olması.
\ – nə zəruri, nə də imkansız olan, yəni nə olmayan nə də mütləq olan.
\ Yoxluğu müqabilində varlığı düşünülməyəndir. Allahın yoxluğunun düşünülməməsi, dörd sayının tək olmasının iddia edilə bilməməsi kimi
\ bütün hadisələrin qarşılıqlı əlaqə anı.
Sülukunda sona çatmış şəxsdir. müntəhi sona çatan, bitən, kamilliyə çatmış.
\ – Kazanılmış-Müktesep: Bir şəxs və ya növdə əvvəlcədən var olmayıb, sonradan kəşf edilən.
Şərq peripatetiklərinin ―əqllər‖ nəzəriyyəsinə görə, müstəfad əql qazanılmış olub, şəxsin özünə aid deyil
Zəngin olmaq, ehtiyacı olmamaq.
\ – bir obyekt, yaxud bir hadisənin xüsusiyyətlərini bilmək şərtilə diqqətli və planlı olaraq araşdırılıb tədqiq edilməsi
\ – ortaq olmanın təyinatı. Ortaqlaşa həyata keçirilən maddi və mənəvi dəyərlərə əsaslanan ictimai kontakt
\ – öz daxilində daimi olaraq davam edən, gedən zaman.
Təsəvvüflə məşğul olan.
\ – öz başına var olan, heç bir şeylə bağlı olmayan, müstəqil, şərtsiz. Heç bir şeylə məhdudlaşdırılmayan
\ – ―özü onun özü üçün kafi olan‖ digər heç bir şeydən asılı olmayan, bütün mövcudiyyatı özündə əks etdirən və onu yaradan əbədi, sonsuz, şərts
\ – ideyaları, normaları. Terminləri doqmatik bir formada saf olaraq qoyan görüş. Saf dəyərlərin, saf doğrularım ortaya çıxdığını müdafiə edən görü
Olmaq – boş olmaq, mənasız gəlmək.
İdrakın mistik-dini xarakteri haqqında idealist təlim; təlimdə həqiqət realist-məntiqi yolda və ya diskursiv qay-dada deyil, guya qəflətən heç bir haz
Fərd tərəfindən özünün ictimai əhəmiyyətini, dəyərini dərk etməsini və bu dəyərin cəmiyyət tərəfindən qəbul edilməsi anlarını özünə daxil edən əxla
\ – 1.Hər bir var olan şeyin sırf özünü təşkil edən şey yaxud struktur. 2.Insanın əsasını qoyduğu sistemlər, formalarla \ əksliklər içərisində öz-öz
\ – hər şeyi təbiətə əsaslandıraraq tədqiq edən dünyagörüşü. Təbiətə verilən anlam baxımından fərqli anlamlar verir
\ – Təbiətpərəstlik: Dinin başlan-ğıcında Günəş, Ay, Ulduzlar və Od kimi təbii varlıqlarla Fırtına kimi təbiət hadisələrindən eşidilən qorxu və gözlə
\ – ölçülə bilən, azalıb çoxala bilən böyüklük, necə, nə qədər, nə böyüklükdə– kimi sualların qarşılığı
\ – pozitiv olmayan, pozitivin əksi, neqativ enerji, neqativ rəy və s.
\– müsbət sərvəti ifadə etmək üçün fəlsəfədə işlədilən ən geniş anlayış.
XX əsr fəlsəfəsinin cərəyanlarından biri, poztivizmin müasir forması.
i Natika: Düşünən və düşündüyünu söyləyən nəfs,ruh.
\ – irəli sürülən bir tezisi tanımamaq.