TƏMƏ

Mikroiqtisadiyyat təməlləri (ing. Microfoundations) — iqtisadi agentlərin davranışının ilkin mikroiqtisadi təsvirinə əsaslanan makroiqtisadiyyatın qurulmasına bir yanaşma, daha sonra ayrı-ayrı modelləri bütövlükdə iqtisadiyyatı təsvir edən vahid makroiqtisadi model halına gətirməklə təşkilin izahı. Makroiqtisadiyyata mikroiqtisadi yanaşma, nəticədə müşahidə edilə bilən bütün makroiqtisadi dəyişənlərin (məhsul, istehlak, investisiya, işsizlik, inflyasiya, məzənnə və s.) fərdi iqtisadi agentlərin fərdi qərarlarının nəticəsi olduğuna əsaslanır. == Tarixi == Makroiqtisadiyyat ayrıca tədqiqat sahəsi olaraq Con Meynard Keynsin əsərlərindən sonra, xüsusən 1936-cı ildə "İş, faiz və pulun ümumi nəzəriyyəsi" kitabının nəşrindən sonra meydana çıxdı. Keyns fərdi davranışın iqtisadi fəaliyyətdəki dalğalanmalara necə yol açdığını izah etməyə çox az əhəmiyyət verdi. Eyni zamanda əsərlərində bəzi mikroiqtisadi şərtlər olmuşdur. Məsələn, ailələrin əlverişli gəlirə görə seçdikləri istehlak səviyyəsini izah etmək üçün istehlaka (qənaətə) marjinal meyl konsepsiyasından istifadə etmişdir. Ev təsərrüfatlarının gəlirlərinin sabit hissəsini istehlaka, qalan hissəsini isə qənaətə xərclədiklərinə inanırdı. Keyns bunu əsas psixoloji qanun adlandırdı və onu kifayət qədər mikroiqtisadi əsaslandırıcı hesab etdi. Eynilə, investisiya səviyyəsini sərmayəçilərin heyvan ruhunun fərziyyəsi — sərmayə və məcmu tələbin artmasına və ya azalmasına gətirib çıxaran investor hissində ani bir dəyişiklik əsasında izah etdi.

Sina Təməddün (1957, Təbriz) — Apple tətbiqi proqramları üçün baş vitse-prezident idi. Perdyu Universitetinin məzunudur. == Həyatı == 1957-ci ildə Təbriz şəhərində anadan olmuş, ABŞ-nin Perdyu Universitetində ali təhsil almışdır. Sina Təməddün 1997-ci ilin sentyabr ayında Apple şirkətində fəaliyyətə başlamışdır. O, şirkətdə dünya üzrə xidmət və dəstək üztə vitse-prezident və Newton Group-un ümumi meneceri, vitse-prezidenti vəzifələrində çalışmışdır. Apple şirkətinə qoşulmamışdan əvvəl o, 1996-cı ilin sentyabr ayından 1997-ci ilin martına qədər Stiv Cobsun bir başqa şirkəti olan NeXt şirkətinin Avropa məsələləri üzrə vitse-prezidenti vəzifəsini icra etmişdir. 1994-cü ilin avqust ayından 1996-cı ilin avqust ayına qədər həmin şirkətin peşəkar xidmət üzrə vitse-prezidenti vəzifələrini icra etmişdir. 1994-cü ilin avqustundan əvvəl Sina Təməddün Software Alliance w Todd Rulon-Miller şirkəti üçün çalışmışdır. Buraya qatılana qədər NeXt şirkətinin Çikaqo ofisində satış meneceri olaraq işləmişdir. Bundan əvvəlki iş yeri isə Sun Microsystems şirkəti olmuşdur.

Təməlqoyma və ya təməlatma mərasimi — binanın və ya hər hansı başqa layihənin tikintisinin ilk gününün qeyd edilməsini nəzərdə tutan, ənənəvi olaraq əksər ölkələrdə keçirilən mərasim. Belə mərasimlər çox zaman siyasətçilər və iş adamları kimi yüksək səviyyəli şəxslərin iştirakı ilə keçirilir. Təməlatma zamanı istifadə olunan faktiki kürəklər adətən xüsusi olaraq həmin mərasim üçün hazırlanır və bəzən qızılı rəngdə olur; həmin kürəklər sonralar nümayiş etdirilmək üçün nəzərdə tutulur.

Tamar (fars. تمر‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Salmas şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1,064 nəfər yaşayır (243 ailə).

Təməl Kotil (türk. Temel Kotil; 3 dekabr 1959, Rizə) — Türkiyə aviasiya mühəndisi. O, hal-hazırda Türk Aerokosmik Sənayesi şirkətinin baş direktorudur . Kotil bundan əvvəl 2005-ci ilin aprelindən 2016-cı ilin oktyabrına qədər Türk Hava Yollarının baş direktoru vəzifəsində çalışmışdır. 1991-ci ildə Türkiyəyə qayıtdıqdan sonra İstanbul Texniki Universitetində Aviasiya mühəndisliyi kafedrasına dosent vəzifəsinə təyin edilmişdir. Təyyarələrin dizaynı, struktur mexanikası və qabaqcıl hesablama mexanikası laboratoriyalarını qurmuş və onlara rəhbərlik etmişdir. Eyni zamanda, Kotilə idarənin kompüter mərkəzinin müdiri vəzifəsi də tapşırılmışdır. 1994–1997-ci illərdə İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyəsində texniki şöbə müdiri vəzifəsində çalışmışdır. 2002–2003-cü illər arasında Nyu-Yorkda "Advance Innovative Technologies Inc."də Tədqiqat, Planlaşdırma və Koordinasiya Departamentinin rəhbəri vəzifəsində çalışmışdır. 2003-cü ildə Türkiyəyə qayıtmış və Türk Hava Yollarında texniki işlər üzrə icraçı vitse-prezident vəzifəsində işə götürülmüşdür.

Media mülkiyyətinin təmərküzləşməsi — getdikcə daha az fərd və ya təşkilatın kütləvi informasiya vasitələrinin paylarına nəzarət etdiyi prosesdir. Müasir tədqiqatlar təmərküzləşmə səviyyələrinin artdığını nümayiş etdirir, bir çox media sənayesi artıq yüksək dərəcədə təmərküzləşib və çox az sayda firmanın dominasiyası altındadır. Qlobal miqyasda iri media konqlomeratlarına "Bertelsmann", "National Amusements" ("Paramount Global"), "Sony Group Corporation", "News Corp", "Comcast", "The Walt Disney Company", "Warner Bros. Discovery", "Fox Corporation", "Hearst Communications", "Amazon" ("Amazon MGM Studios"), "Grupo Globo" və "Lagardère Group" daxildir. 2022-ci ilə qədər gəlir baxımından ən böyük media konqlomeratları "Comcast", "The Walt Disney Company", "Warner Bros. Discovery" və "Paramount Global"dır. == Birləşmələr == Media birləşmələri bir media şirkəti digərini satın aldıqda baş verir. Amerika Birləşmiş Ştatlarında korporativ media mülkiyyətinin mövcud mənzərəsini oliqopoliya kimi təsvir etmək olar. === Media bütövlüyü üçün risklər === Media bazarına az sayda şirkət və şəxslər nəzarət etdikdə medianın bütövlüyü risk altında olur. Medianın dürüstlüyü media sistemi daxilində institusional korrupsiyaya, təsir iqtisadiyyatına, ziddiyyətli asılılığa və siyasi müştəriliyə qarşı dayanıqlı hala gətirərək media orqanının ictimai maraqlara və demokratik prosesə xidmət etmək qabiliyyətidir.