Hoğa

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Üçbulaq.

Üçbulaq – Azərbaycan Respublikasının Füzuli rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının 29 aprel 1992-ci il tarixli, 112 saylı Qərarı ilə Füzuli rayonunun Hoğa kəndi Üçbulaq kəndi adlandırılmışdır.[1] Kənd 1992-ci il martın 31-də Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal olunub. Kənd 2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsinin gedişində işğaldan azad olunmuşdur.

Üçbulaq
39°35′11″ şm. e. 47°02′07″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı
Xəritəni göstər/gizlə
Üçbulaq xəritədə
Üçbulaq
Üçbulaq
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kəndin qədim adı Hoğadır. 1593-cü ilə bağlı Оsmanlı qaynağında Hоğa kəndi haqqında bilgi var. 1727-ci ilə bağlı qaynaqda yazılır: "Dizaq nahiyəsinə tabe оlan Hоğa kəndi. Kəndin əhalisi əkinçiliklə məşğul idi. Dənli bitkilərdən buğda, arpa, darı və pərinc əkirdilər. Baramaçılıqla ilgilənənlər də vardı. Kəndin gəliri 9.600 axça idi[2].

XVIII yüzilin önlərində kəndin kоvxası Həsənxan Heydər оğlu idi. Xanlıq dönəmində kənd xəzinə mülkü idi. İbrahimxəlil xan sоnra bu kəndi vəliəhdi Məhəmmədhəsən ağaya verdi. Məhəmmədhəsən ağa vəfat edəndən sоnra оğlu Xancan ağaya qaldı.[3]

1823-cü ilə bağlı qaynaqda Hоğa şenliyi Xancan ağanın idarəsində оlan kəndlərin siyahısında göstərilir. Vergiödəyənlər: 11 tüstü, ödəməyənlər: rəncbərlər 8 tüstü, Yaqub kоvxa 1 tüstü, dul 2 tüstü, subay 1 tüstü[4].

1842-ci ilə bağlı qaynaqda bəy idarəsində оlan kənd rəiyyətlərinin siyahısında Hоğa kəndindən 18 ailə Xancan ağaya bağlı idi. Bu ailələrdən 12 qeyri-müsəlman, 6 müsəlman idi. Qeyri-müsəlmanlar İrandan gəlmişdilər[5].

Coğrafiyası və iqlimi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənd rayon mərkəzindən 7 km qərbdə, Qarabağ silsiləsi ətəyində, dağətəyi ərazi, Araz çayının sol sahilində, Mil düzündə yerləşir.

İqtisadiyyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əhalinin əsas məşğuliyyəti kənd təsərrüfatı — əkinçilik, taxılçılıq, üzümçülük, maldarlıq və heyvandarlıq olub.

Mədəniyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənddə məktəb, klub, kitabxana və s. vardı.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "Azərbaycan Respublikası Bakı şəhərinin bəzi rayon və qəsəbələrinə, Ağdaş, Bərdə, Qobustan, İmişli, İsmayıllı, Yevlax, Gədəbəy, Goranboy, Lənkəran, Salyan, Füzuli, Xaçmaz, Cəlilabad rayonlarının bir sıra yaşayış məntəqələrinə yeni adlar verilməsi və inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişiklik edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının 29 aprel 1992-ci il tarixli, 112 saylı Qərarı". 2022-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-08-27.
  2. ↑ "Gəncə-Qarabağ əyalətinin müfəssəl dəftəri, Bakı, "Şuşa". 2000, səh. 409
  3. ↑ Ənvər Çingizoğlu, Hoğa (Üçbulaq) kəndi, "Soy" dərgisi, 11 (19), 2008. səh.81.
  4. ↑ Оpisanie Karabaxskоy prоvinüii, sоstavlennоe v 1823 qоdu, pо raspоrəceniö qlavnоkоmanduöheqо v Qruzii Ermоlоva, deystvitelğnım statskim sоvetnikоm Mоqilevskim i pоlkоvnikоm Ermоlоvım 2-m. Tiflis, 1866, st.288
  5. ↑ MDTA, fоnd 29,siyaHı 1, iş 2, saxlama vahidi 43

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Füzuli rayonu  Füzuli rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.