Osmanlı Sultanları

Osmanlı Sultanları13021922-ci illər arasında Osmanlı İmperiyasını idarə etmiş Sultanlara verilən ümumi ad. Sultanlar tərəfindən idarə olunan Osmanlı İmperiyası şimaldan Macarıstan, cənubdan Somali, qərbdən Əlcəzair və şərqdən İraq ilə əhatələnmişdir. Sultanlar imperiyanı paytaxtdan idarə edirdilər. Osmanlı İmperiyasının ilk paytaxtı 1329-cu ildə fəth olunan Bursa şəhəri olmuşdur. Paytaxt 1366-cı ildə Ədirnə şəhərinə, 1453-cü ildə isə Konstantinopolun fəth olunmasından sonra İstanbul şəhərinə köçürülmüşdür.

Osmanlı sultanlarının siyahısı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sultanının adı Sultanın rəsmi Hakimiyyət illəri Tuğrası Qeyd
1 I OSMAN

Qazi

1299 - 1324 -
2 I ORXAN

Qazi

1324 - 1362
3 I MURAD

Qazi, Şəhid, Hüdavəndigar

1362 - 15 iyun 1389
4 I BƏYAZİD

İldırım

15 iyun 1389 - 20 iyul 1402
FETRƏT DÖVRÜ

(1402-1413)

5 I MEHMED

Çələbi, Kirişçi

5 iyul 1413 - 26 may 1421
  • I Bəyazidin Dövlət Xatundan doğulan oğlu idi;
  • Dövləti yenidən birləşdirdi;
  • Ölümünədək səltənəti davam etdi.
6 II MURAD

Qazi, Qoca

26 may 1421 - avqust 1444

sentyabr 1446 - 3 fevral 1451

  • I Mehmedin Əminə Xatundan doğulan oğlu idi;
  • İki dəfə hakimiyyətə gələn ilk Osmanlı sultanıdır;
  • Ölümünədək səltənəti davam etdi.
7 II MEHMED

Qazi, Fateh

avqust 1444 - sentyabr 1446

3 fevral 1451 - 3 may 1481

8 II BƏYAZİD

Qazi, Sofu, Vəli

22 may 1481 - 24 aprel 1512
  • II Mehmedin Gülbahar Xatundan doğulan oğlu idi;
  • Qardaşı Cemlə taxt mübarizəsi aparıb;
  • Oğluyla girişdiyi taxt mübarizəsində məğlub olaraq taxtdan çəkilib;
  • Oğlu tərəfindən zəhərlənərək öldürülüb.
9 I SƏLİM

Qazi, Yavuz

24 aprel 1512 - 22 sentyabr 1520
  • II Bəyazidin Əminə Gülbahar Xatundan doğulan oğlu idi;
  • Atası və qardaşlarıyla taxt mübarizəsi aparıb;
  • 8 illik səltənətinin sonunda imperiyanın torpaqlarını 2,5 dəfə genişləndirdi;
  • Ölümünədək səltənəti davam etdi.
10 I SÜLEYMAN

Qazi, Qanuni, Möhtəşəm

22 sentyabr 1520 - 6 sentyabr 1566
  • I Səlimin Hafsa Sultandan doğulan oğlu idi;
  • 45 il 11 ay 8 günlük səltənətiylə ən uzun səltənət sürən Osmanlı sultanı olub;
  • Əsasən Avropa üzərinə səfərlərə çıxıb;
  • Belqrad, Rodos, MacarıstanBoğdan başda olmaqla mühüm qələbələr qazanıb;
  • Ölümünədək səltənəti davam etdi.
11 II SƏLİM

Sarı

6 sentyabr 1566 - 15 dekabr 1574
  • I Süleymanın Xürrəm Sultandan doğulan oğlu idi;
  • Hələ atasının səltənətində qardaşı Bəyazidlə taxt mübarizəsi apardı və yeganə vəliəhd olaraq taxta çıxdı;
  • Kipr, Tunis, YəmənMərakeş fəth edildi;
  • Ordunun başında səfərə çıxmayan ilk Osmanlı sultanı olub;
  • Ölümünədək səltənəti davam etdi.
12 III MURAD

Muradi

15 dekabr 1574 - 16 yanvar 1595
13 III MEHMED

Adli

16 yanvar 1595 - 22 dekabr 1603
14 I ƏHMƏD

Bahti

22 dekabr 1603 - 22 noyabr 1617
15 I MUSTAFA

Dəli

22 noyabr 1617 - 26 fevral 1618

20 may 1622 - 10 sentyabr 1623

  • III Mehmedin Həlimə Sultandan doğulan oğlu idi;
  • İki dəfə hakimiyyətə gəlib;
  • Əqli zəifliyi səbəbilə hər iki səltənətində də taxtdan endirildi və qalan ömrünü saray həbsində yaşadı.
16 II OSMAN

Gənc, Şəhid

26 fevral 1618 - 20 may 1622
17 IV MURAD

Qazi, Sahib-i Qıran

10 sentyabr 1623 - 8 fevral 1640
18 İBRAHİM

Qazi, Şəhid, Dəli

8 fevral 1640 - 8 avqust 1648
  • I Əhmədin Kösəm Sultandan doğulan oğlu idi;
  • Əqli zəifliyi səbəbilə taxtdan endirilib;
  • Taxtdan endirildikdən 10 gün sonra boğularaq edam olundu.
19 IV MEHMED

Ovçu

8 avqust 1648 - 8 noyabr 1687
  • Sultan İbrahimin Turxan Sultandan doğulan oğlu idi;
  • Taxta çıxarılan ən azyaşlı (6 yaşında) Osmanlı sultanı olub;
  • Yeniçəri üsyanı nəticəsində taxtdan endirildi və qalan ömrünü saray həbsində yaşadı.
20 II SÜLEYMAN

Qazi

8 noyabr 1687 - 22 iyun 1691
  • Sultan İbrahimin Dilaşub Sultandan doğulan oğlu idi;
  • Yeniçəri üsyanı nəticəsində taxta çıxarıldı.
  • Ölümünədək səltənəti davam etdi.
21 II ƏHMƏD

Qazi

22 iyun 1691 - 6 fevral 1695
22 II MUSTAFA

Qazi, İqbali

6 fevral 1695 - 22 avqust 1703
23 III ƏHMƏD

Qazi, Nəcib

22 avqust 1703 - 1 oktyabr 1730
24 I MAHMUD

Qazi, Sebkati

1 oktyabr 1730 - 13 dekabr 1754
25 III OSMAN

Sofu

13 dekabr 1754 - 30 oktyabr 1757
26 III MUSTAFA

Qazi, Cahangir

30 oktyabr 1757 - 21 yanvar 1774
27 I ƏBDÜLHƏMİD

Qazi

21 yanvar 1774 - 7 aprel 1789
28 III SƏLİM

Şəhid, İlhami

7 aprel 1789 - 29 may 1807
29 IV MUSTAFA 29 may 1807 - 28 iyul 1808
30 II MAHMUD

Qazi

28 iyul 1808 - 1 iyul 1839
31 ƏBDÜLMƏCİD

Qazi

1 iyul 1839 - 26 iyun 1861
32 ƏBDÜLƏZİZ

Şəhid

26 iyun 1861 - 30 may 1876
33 V MURAD

Dəli

30 may 1876 - 31 avqust 1876
34 II ƏBDÜLHƏMİD

Qazi

31 avqust 1876 - 27 aprel 1909
35 V MEHMED

Rəşad

27 aprel 1909 - 3 iyul 1918
36 VI MEHMED

Vahidəddin

3 iyul 1918 - 19 noyabr 1922
Osmanlı xilafəti
- ƏBDÜLMƏCİD ƏFƏNDİ 19 noyabr 1922 - 3 mart 1924 -

Osmanlı sultanlarının soy ağacı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
 
 
Evlilik
Sultan OSMANLI SULTANI
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
OSMAN QAZİ
(1299-1324)
 
Sultan
Malhun Xatun
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
ORXAN QAZİ
(1324-1362)
 
Sultan
Nilüfər Xatun
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
MURAD HÜDAVƏNDİGAR
(1362-1389)
 
Sultan
Gülçiçək Xatun
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
İLDIRIM BƏYAZİD
(1389-1402)
 
Sultan
Dövlət Xatun
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
ÇƏLƏBİ MEHMED
(1413-1421)
 
Sultan
Əminə Xatun
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
II MURAD
(1421-1444)
(1446-1451)
 
Sultan
Hüma Xatun
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
FATEH SULTAN MEHMED
(1444-1446)
(1451-1481)
 
Sultan
Əminə Gülbahar Xatun
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
II BƏYAZİD
(1481-1512)
 
Sultan
Gülbahar Xatun
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
YAVUZ SULTAN SƏLİM
(1512-1520)
 
Sultan
Ayşə Hafsa Sultan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
QANUNİ SULTAN SÜLEYMAN
(1520-1566)
 
Sultan
Hasəki Xürrəm Sultan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
II SƏLİM
(1566-1574)
 
Sultan
Nurbanu Sultan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
III MURAD
(1574-1595)
 
Sultan
Safiyə Sultan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
Həlimə Sultan
 
Sultan
III MEHMED
(1595-1603)
 
Sultan
Handan Sultan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
DƏLİ MUSTAFA
(1617-1618)
(1622-1623)
 
 
Sultan
Mahpeykər Kösəm Sultan
 
Sultan
I ƏHMƏD
(1603-1617)
 
Sultan
Mahfiruz Xədicə Sultan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
Turxan Xədicə Sultan
 
 
 
Sultan
Salehə Dilaşub Sultan
 
Sultan
DƏLİ İBRAHİM
(1640-1648)
 
Sultan
Xədicə Müəzzəz Sultan
 
Sultan
IV MURAD
(1623-1640)
 
Sultan
GƏNC OSMAN
(1618-1622)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
Əmətullah Rabiyə Gülnuş Sultan
 
Sultan
IV MEHMED
(1648-1687)
 
 
 
Sultan
II SÜLEYMAN
(1687-1691)
 
 
 
Sultan
II ƏHMƏD
(1691-1695)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
Şahsüvar Sultan
 
Sultan
II MUSTAFA
(1695-1703)
 
Sultan
Salehə Sebkati Sultan
 
Sultan
III ƏHMƏD
(1703-1730)
 
Sultan
Əminə Mehrişah Sultan
 
 
 
Sultan
Rabiyə Şərmi Sultan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
III OSMAN
(1754-1757)
 
Sultan
I MAHMUD
(1730-1754)
 
Sultan
Mehrişah Sultan
 
Sultan
III MUSTAFA
(1757-1774)
 
 
Sultan
Nəqşidil Sultan
 
Sultan
I ƏBDÜLHƏMİD
(1774-1789)
 
Sultan
Aişə Səniyəpərvər Sultan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
III SƏLİM
(1789-1807)
 
 
Sultan
Bəzmialəm Sultan
 
Sultan
II MAHMUD
(1808-1839)
 
Sultan
Pərtəvniyal Sultan
 
Sultan
IV MUSTAFA
(1807-1808)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
Gülüstü Qadınəfəndi
 
 
Sultan
Gülcamal Qadınəfəndi
 
 
Sultan
Tirimüjgan Sultan
 
Sultan
SULTAN ƏBDÜLMƏCİD
(1839-1861)
 
Sultan
Şövqəfza Sultan
 
 
Sultan
SULTAN ƏBDÜLƏZİZ
(1861-1876)
 
Sultan
Heyranıdil Qadınəfəndi
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sultan
SULTAN VAHİDƏDDİN
(1918-1922)
 
Sultan
SULTAN RƏŞAD
(1909-1918)
 
Sultan
II ƏBDÜLHƏMİD
(1876-1909)
 
Sultan
V MURAD
(1876)
 
 
 
 
 
 
Sultan
XƏLİFƏ ƏBDÜLMƏCİD
(1922-1924)
 
 
 

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]