is. Taxılın dənini samandan ayıran maşın. // Sif. mənasında. Xırmanın bir tərəfində qoyulan taxılsovuran maşınların da gurultusu eşidilirdi
is. Taxılın dənini zibildən, xırda daşlardan və s.-dən təmizləmək üçün maşın. Taxıltəmizləyəni işə salmaq
is. [yun.] Ürək yığılmalarının tezləşməsi, ürək döyüntüsü
“Taxmaq”dan f.is
f. 1. İki şeyin uclarını bir-birinə keçirmək, ilişdirmək, yaxud bir şeyi başqa bir şeyə keçirmək. Kişi müştüyə taxmaq istədiyi papirosa sığal verirdi
is. [fars.] 1. Söykənəcəyi olmayan enli divan. Mayaya elə gəldi ki, əldən düşmüş, taxtın üstündə nimdaş və yamaqlı yorğandöşəkdə uzanan bu xəstə öz do
is. Keçmişdə: kübarları, əyanları, xüsusən onların qadınlarını bir yerdən başqa yerə aparmaq üçün nəqliyyat vasitəsi kimi istifadə edilən, iki və ya d
is. Hakimiyyət, hökmdarlıq rəmzi olan taxt və tac. Hikmət İsfahani çoxdan İran taxt-tacına göz dikmişdir
is. [fars.] 1. Şalbandan mişarla kəsilmiş çox qalın olmayan yastı ağac parçası. Ağacdan taxta kəsmək
top. Taxta parçaları, yararsız taxta qırıqları, tikə-para taxtalar
top. Taxta və şalbandan ibarət tikinti materialı; taxta və şalban
is. [fars.] Hər hansı məqsəd üçün taxtadan düzəldilmiş qurğu, yaxud taxtadan döşəmə vurulmuş yer. Tut ağacının altında taxtabənddə oturmaq
is. zool. Qansorucu kiçik tüfeyli cücü. Taxtabiti dərmanı
bax taxtakəsən
is. Şalbanlardan taxta kəsən maşın; taxtaçəkən. // Sif. mənasında. [Qonaqlar] taxtakəsən, dəmiryonan dəzgahların … komandirlərini danışdırıb sevinir,
“Taxtalamaq”dan f.is
f. Taxta vurmaq, taxta düzmək. Evin damını taxtalamaq
“Taxtalanmaq”dan f.is
məch. Taxta vurulmaq, taxta düzülmək
“Taxtalatmaq”dan f.is
icb. Taxta vurdurmaq, taxta düzdürmək. Mətbəxin damını taxtalatmaq
1. sif. Taxta kəsmək üçün yarayan. Taxtalıq şalban. 2. is. Rəqəmlərdən sonra gələrək şeyin neçə taxtadan (4-cü mənada) tikildiyini göstərir
is. [fars.] Şifer və s. vurmaq üçün evin və b. tikilinin damında taxtadan qurulan çardaq. // Üstü şifer, dəmir və s
is. Taxtapuş ustası olan dülgər
sif. Taxtapuşu olan, damında taxtapuş düzəldilmiş. Birdən [Tapdığın] nəzəri kəndin qırağındakı qırmızı taxtapuşlu, ağ imarətin həyətində oynayan çoxlu
is. Kələ-kötür taxtaları yonub hamar etmək üçün maşın. Taxtayonanı işə salmaq. // Sif. mənasında. [Yunis] transportyorların ilişərək getdiyini görüb,
[holl. takelage] 1. Gəmi iplərinin (kəndir və metal) hamısının bir yerdə adı. 2. xüs. Yükləmə-boşaltma və yükü yaxın məsafələrə aparmaq üçün istifadə
is. Takelaj işləri görən fəhlə
[ing., fr. taxi] Gedilən yolu və onun haqqını hesablamaq üçün sayğacı olan minik və ya yük avtomobili
is. Taksi maşını sürücüsü, şoferi
is. [ing.] Sayğacı olan minik və ya yük avtomobili
[lat. taxo və yun. metr] Yol haqqını hesablayıb göstərən taksi sayğacı
[lat. taxo və lat. motor] bax taksi. Taksomotor parkı
[alm. Takt, əsli lat. tactus] bax vəzn 2-ci mənada
sif. [yun.] 1. Taktikaya aid olan, taktika ilə bağlı olan, döyüşü, vuruşu, ayrıca hərbi əməliyyatı aparmaqla əlaqədar olan
[yun.] Hərbi taktikanı yaxşı bilən, taktika mütəxəssisi (bax taktika 1 və 2-ci mənalarda)
[yun. taktike] 1. Döyüşə hazırlıq və döyüşü aparmaq üsulları haqqında nəzəriyyə və praktika; döyüş vaxtı qoşun hissələrini idarəetmə üsulu
təql. Düşən və ya bir şeyə dəyən bərk şeylərin çıxardığı səs
1. təql. Dəmir, taxta və s. bu kimi bərk cisimlərin bir-birinə dəyməsi nəticəsində çıxan səs. 2. Taq-taqla şəklində zərf – taq-taq edərək, taq-taq səs
[rus.] Xörək bişirmək, su qızdırmaq və s. üçün stol üzərində qurulmuş ikigözlü qaz cihazı; pilətə. Taqanokda xörək bişirmək
is. [ər.] Güc, qüvvət. Ustanın dili daha söz tutmurdu, ayaq üstə durmağa taqəti yox idi. Çəmənzəminli
sif. və zərf Gücsüz, qüvvətsiz; əldən düşmüş (halda), üzgün (halda). [Dərviş:] Ruqiyyə bu yana-o yana ilan kimi taqətsiz yollandı
is. Gücsüzlük, qüvvətsizlik, heysizlik; üzgünlük. Mən əsəbilik, taqətsizlikdən otura bilmədim. Mir Cəlal
is. köhn. 1. bax vzvod. Uzunboylu, sarıbənizli, alagözlü taqım komandiri taqımı fişənglə təchiz edirdi
sif. dan. Çox quru, qupquru. Taqqanaq çörək
təql. Davamlı taq-taq səsi. Döyülür dabanlar yerə taqqataq; Gurultu, şaqqıltı… tutulur qulaq. H.K.Sanılı
“Taqqıldamaq”dan f.is
f. Taqqıltı səsi çıxartmaq, taq(q) etmək. Lap yaxında pəncərələrdən birinin qapısı açılıb taqqıldadı