is. Bitkilərin budaq, yarpaq, çiçək kimi hissələrini daşıyan və ağaclarda odunlaşaraq gövdə halını alan hissəsi
is. Pambıq liflərindən, ipək tellərindən, yaxud süni liflərdən nazik eşilmiş ip. Ağ sap. Qalın sap. İpək sap
bax dəstə2. Baltanın sapı. Külüngün sapı. – Lopatkanın sapı kişinin əlinə keçdi. Mir Cəlal. Belin sapını sıxdıqca [Səməd] ovuclarının qızışdığını hiss
bax sapvari. …Hələ lap uzaqda, bir ucu sahilə xeyli uzanmış, bir ucu dənizdə olan, küləkdə dalğalanan sapabənzər bir xətt gördüm
bax sapand. [Əziz bəy:] Belə düşmənlərdən yüzü olsun, yüz qarğaya bir sapan daşı. M.F.Axundzadə. Kim isə daşı sapana qoyur, Bəbir bəyin gicgahına vuru
is. Xış
is. Daş atmaq üçün qədim silah. [Xaspolad:] …Sapandımı görmədin? Budur bax, sabah tezdən gedərəm, gözlərəm, bayıra çıxdı, bir böyük daş ataram, başın-
bax sapsağlam. Sapbasağ adam. Sapbasağ olmaq. – Məlhəm olurdu, sağalırdı yara; Əldə qalırdı yenə can sapbasağ
“Sapdırmaq”dan f.is
f. 1. Doğru yoldan çıxarmaq, pis yola salmaq, azdırmaq. [Tahir Muxtara:] Bilirsiniz, pis yoldaş adamı yoldan sapdırarmış
is. [yun.] Göy və ya sürməyi rəngdə olan qiymətli daş
is. İçində ət və s. qızartmaq üçün uzundəstəli mis və s. metaldan qab. Sapılcada yağ dağlamaq. – …Bir boşqab, bir fincan və bir sapılcadan ibarət mətb
“Sapılmaq”dan f.is
f. Başqa tərəfə dönmək, başqa yola girmək, yayınmaq. [Dəmirçioğlu dedi:] Mərd igidlər müxənnətdən sapılsın; Qarı düşmən dərələrə təpilsin
“Sapıtmaq”dan f.is
f. Ağlını, fikrini azdırmaq, çaşdırmaq, xərifləmək. [Xacə Nizam:] Hər nə olmuşsa, mən etməm təhrif; Son zamanlarda sapıtmış o hərif
sif. [türk.] Yolundan çıxmış, yolunu azmış, doğru yoldan uzaqlaşmış. Sapqın adam. – [Şeyx Hadi:] Yola gəlsin də bəzi sapqınlar; Həq nədir, anlasınlar
is. Doğru yoldan çıxma, azma. [Elxan:] Zatən hər bir düha mühitin sapqınlığından, hər bir dahi mühitin yumruqları, təpikləri altından doğur
is. Yarpağı, gülü, meyvəni budaqla birləşdirən nazik bərk hissəcik; bəndəm. Gülün saplağı. Almanın saplağı
is. Kiçik saplaq, nazik saplaq. Otun saplaqcığı. Gülün saplaqcığı
sif. Saplağı olan, bəndəmli. Saplaqlı meyvə. Saplaqlı gül. – Çəmənlər arası yamyaşıl budaqların ara-bərəsindən uzun saplaqlı armudlar saralır, yupyumr
“Saplamaq”dan f.is
f. 1. İynənin gözünə sap keçirmək. İynəni saplamaq. – Həsən … sap çıxardıb sapladı və barmağına üskük taxıb, şalvarın arxasını diqqətlə büzələməyə baş
“Saplanmaq”dan f.is
məch. 1. Dəstəsinə qədər batmaq, girmək, keçmək, soxulmaq. Onu hey andıqca hər axşam, səhər; Qəlbimin başına saplanır xəncər
sif. Sapı, dəstəsi olan. Qara saplı bıçaq. Saplı bel. – Paşa bəy gümüş saplı qamçısını çəkməsinin burnuna vura-vura soruşurdu
bax sapılca. Qərənfil xala yağı əritmək üçün saplıcanı ocağın üstünə qoydu. Ə.Vəliyev
“Sapmaq”dan f.is
f. 1. Düz yoldan çıxıb, sağa və ya sola dönərək başqa bir yola girmək, başqa istiqamət almaq; yolu azdırmaq
bax sapsağ. [Sərvinaz qarı:] Bir qoca sınıqçı taxta qoyub sarıdı, bir azdan sonra sappasağ oldu. B.Bayramov
sif. Lap sağ, tamamilə sağlam, sapsağlam. Sapsağ uşaq. – Hüseynqulu ağa üzünü arvadına tərəf tutub dedi: – İndi sapsağ qızı azarlı edəcəksən
sif. Heç bir xəstəliyi olmayan, tamamilə sağlam. Sapsağlam oğlan. – [Səlma] Şükür, çox şükür, sapsağlam, könlü şad; Bu gün, yarın gəlmək üzrə Qanpolad
is. Tamamilə sağlam olma, heç bir xəstəliyi olmama; tamamilə sağlam adamın halı
bax sapsağlamlıq
sif. Lap sarı, tamamilə sarı, çox saralmış. Kitabın sapsarı vərəqləri. – Sapsarıdır ağacların; Xəzəl olmuş yarpaqları
is. Sapsarı şeyin halı
sif. Sapa oxşayan, sap kimi; sapaoxşar. Sapşəkilli tük. Sapşəkilli qurd
sif. Sap kimi nazik, uzun; sapaoxşar
is. [fr.] Mühəndis işləri ilə məşğul olan hərbi qulluqçu; minatəmizləyən
is. Sapyorluq peşəsi
is. [fars.] 1. Sərçələr sinfindən yırtıcı quş. Tərlan yerin sar tutmaz. (Ata. sözü). İtkin düşdü tülək-tərlan; Sar da kəklik alan oldu
bax sərab. Lakin Ağabəyimin sığındığı sahil idimi, sarab idimi? Çəmənzəminli
[fars. – “fəxri geyim” sözündəndir] 1. Uzun qadın paltarı, adətən qolsuz olur və köynəyin üstündən geyilir
is. bot. Sarıyaçalar gövdəsi və xırda çiçəkləri olan, süpürgəşəkilli hündür kollardan ibarət bəzək bitkisi (bu bitkidən boyaq maddəsi kimi də istifadə
“Saralıb-solmaq”dan f.is
bax saralmaq. Əlinlə qurduğun barlı bağçalar; Tufanlar qopsa da saralıb-solmaz. S.Vurğun. Düzənliklərdə alaqanqal enə-boya verir, tez baş qaldırıb, te
“Saralmaq”dan f.is
f. Sarı rəng almaq, sarı olmaq. Stolların üstünə yığılmış qəzet, jurnallar rütubətdən saralmışdı. İ.Əfəndiyev
is. Uzaqdan sarı rəngdə görünən şey. Uzaqda saraltı görünür. – Qalmışdı buludda azca saraltı; Aşırdı dağları iki qaraltı
“Saraltmaq”dan f.is