BAKAL

Bakal — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Çelyabinsk vilayətinə daxildir

Axman (başq. Ахман, rus. Ахманово) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Axman kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 7 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 69 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə çuvaşlar (38 %), kryaşenlər (34 %) üstünlük təşkil edir. == Tnınmış şəxslər == Najib Anasbaev (1921—2013) — yazıçı, şair, dramaturq.

Aleksandrovka (başq. Александровка, rus. Александровка) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Bozor kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 46 km, kənd sovetliyindən (Bozor): 20 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 91 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (81 %) üstünlük təşkil edir.

Mixaylovka (başq. Түбәнге Яңы Кәстәй, rus. Нижнее Новокостеево) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Mixaylovka kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 26 km, kənd sovetliyindən (Mixaylovka): 4 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 101 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (85%) üstünlük təşkil edir.

Bakalavr (lat. baccalarius və ya baccalarium; bacca — "meyvə", larius — "dəfnə", mənası "dəfnə meyvəsi") — Bolonya prosesində iştirak edən ölkələrdə ali təhsil proqramının birinci pilləsini mənimsəyən şəxslərə verilən akademik dərəcə və ya ixtisaslaşma göstəricisi; bakalavriatı bitirmiş şəхslərə verilən ali peşə-iхtisas dərəcəsi; Lakin istisnalar da var, məsələn, Amerika Birləşmiş Ştatlarında az sayda ikinci pillə dərəcəsini bitirənlər də uyğun sahədə bakalavr adını alırlar, Fransada isə tam orta təhsili başa vuranlar bakalavr dərəcəsi alırlar. İlk dəfə orta əsrlərdə Qərbi Avropa universitetlərində tətbiq olunmuşdur. == Azərbaycanda bakalavr təhsili == Azərbaycanda bu təhsil pilləsinə aparan proqram 1991-cı ildə Xəzər Universiteti tərəfindən hazırlanmış və həyata keçirilməyə başlanılmışdır. 1993-cü il qəbul edilən təhsil qanunu bakalavr və magistr dərəcələrini ali təhsilin uyğun olaraq birinci və ikinci pilləsi kimi qanuniləşdirmişdir. Azərbaycanda bakalavr üzrə təhsil müddəti 4 ildir. Bakalavr dərəcəsi magistraturaya daxil olmaq hüququ verir. == Dünyada bakalavr təhsili == Ayrı-ayrı dövlətlərdə və ixtisas istiqamətlərində baklavr hazırlığı bir-birindən fərqlənir və 3 - 6 il arası təşkil edir. Məsələn, İngiltərədə və Almaniyada 3, Şotlandiya, Kanada və ABŞ-də bakalavr təhsilinin müddəti 4 ildir. == Bolonya prosesi == Azərbaycanda iki pilləli təhsilə keçid "Bolonya prosesi"nin tərkib hissəsi olduğundan, hər ixtisas üzrə bakalavr pilləsi mövcuddur.

Bakalavr (lat. baccalarius və ya baccalarium; bacca — "meyvə", larius — "dəfnə", mənası "dəfnə meyvəsi") — Bolonya prosesində iştirak edən ölkələrdə ali təhsil proqramının birinci pilləsini mənimsəyən şəxslərə verilən akademik dərəcə və ya ixtisaslaşma göstəricisi; bakalavriatı bitirmiş şəхslərə verilən ali peşə-iхtisas dərəcəsi; Lakin istisnalar da var, məsələn, Amerika Birləşmiş Ştatlarında az sayda ikinci pillə dərəcəsini bitirənlər də uyğun sahədə bakalavr adını alırlar, Fransada isə tam orta təhsili başa vuranlar bakalavr dərəcəsi alırlar. İlk dəfə orta əsrlərdə Qərbi Avropa universitetlərində tətbiq olunmuşdur. == Azərbaycanda bakalavr təhsili == Azərbaycanda bu təhsil pilləsinə aparan proqram 1991-cı ildə Xəzər Universiteti tərəfindən hazırlanmış və həyata keçirilməyə başlanılmışdır. 1993-cü il qəbul edilən təhsil qanunu bakalavr və magistr dərəcələrini ali təhsilin uyğun olaraq birinci və ikinci pilləsi kimi qanuniləşdirmişdir. Azərbaycanda bakalavr üzrə təhsil müddəti 4 ildir. Bakalavr dərəcəsi magistraturaya daxil olmaq hüququ verir. == Dünyada bakalavr təhsili == Ayrı-ayrı dövlətlərdə və ixtisas istiqamətlərində baklavr hazırlığı bir-birindən fərqlənir və 3 - 6 il arası təşkil edir. Məsələn, İngiltərədə və Almaniyada 3, Şotlandiya, Kanada və ABŞ-də bakalavr təhsilinin müddəti 4 ildir. == Bolonya prosesi == Azərbaycanda iki pilləli təhsilə keçid "Bolonya prosesi"nin tərkib hissəsi olduğundan, hər ixtisas üzrə bakalavr pilləsi mövcuddur.

Bakaldı (başq. Баҡалды, rus. Бакалдинское) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Bakaldı kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Arxangel): 11 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 16 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (54%), ruslar (31%) üstünlük təşkil edir.

Bakalı kəndi (başq. Баҡалы) - Rusiyanın Başqırdıstan Respublikası Xaybulla rayonu Tanalık kənd sovetliyinə daxil olan kənd. == Adı == 10 sentyabr 2007-ci ildək Bakalı ferması adlanırdı. == Əhali == 2002-ci il ümumrusiya siyahıya alınmasına görə Başqırdıstan Respublikası Bakalı kəndinin milli tərkibi: başqırdlar 82 %. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Akyar): 32 km., kənd sovetliyindən (Podolsk): 8 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Sara stansiyası): 90 km. == İstinadlar == == Mənbə == Başqırdıstan Respublikası Bələdiyyələr Şurası.

Bakalı rayonu (başq. Баҡалы районы) — Rusiya Federasiyası, Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Ufa şəhərindən 173 km və Tuymazıdan 75 km məsafədə yerləşən Bakalı kəndidir. == Coğrafi yerləşməsi == Başqırdıstanın qərbində, İleş rayonu, şərqdən - Çekmaquşev rayonu, cənubdan - Şaran rayonu, qərbdən - Tatarıstanla həmsərhəddir. Rayonun sahəsi 1951 km²-dir. Rayon Ağidel çayı vadisinə şimala doğru sürüşən Buqulma-Belebey yüksəkliyinin şimal hissəsində yerləşir. İqlimi kontinental və mülayim rütubətlidir. Su yatağının qaldırılmış hissəsi qarışıq geniş yarpaqlı meşələr, aşağı hissəsi palıd, ağcaqayın meyvələri ilə səciyyələnir. Meşələr rayonun 44% ətarizini tutur. Xun çayı rayon ərazisindən axır, İk çayı cənub-qərb tərəfdən axır.

Balsıklı (başq. Балсыҡлы, rus. Балчиклы) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Köhnə Koros kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 27 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 104 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə marilər (74 %) üstünlük təşkil edir.

Batrak (başq. Батрак, rus. Батрак) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Yeni Ursay kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 55 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 95 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (61 %) üstünlük təşkil edir.

International Baccalaureate Organization (IBO ing. Beynəlxalq Bakalavriat Təşkilatı və ya IB; digər rəsmi dillərdə: fr. Organisation du baccalauréat international və ya BI; isp. Organización del Bachillerato Internacional və ya OBI) — 1968-ci ilində əsası qoyulmuş, Cenevrə qərargahı ilə, beynəlxalq təhsil vəqfi. IB sistemində 3-19 yaş arasında şagirdlər üçün dörd təhsil proqramı var. == Proqramlar == === Diplom Proqramı === Diplom Proqramı (ing. Diploma Programme; abbr. IBDP) 16-19 yaşlı şagirdlər üçün iki illik təhsil proqramıdır. Bu günümüzdə IBDP ingilis, fransız və ispan dillərdə tədris edilir. Əvvəldən bütün fənlər ancaq ingilis və fransız dillərdə aparılırdılar.

Bozor (başq. Бозор, rus. Бузюрово) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Bozor kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 25 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 70 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə kuryaşen (61 %) üstünlük təşkil edir.

Budennovsı (başq. Буденновсы, rus. Будённовец) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Mixaylovka kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 26 km, kənd sovetliyindən (Mixaylovka): 4 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 101 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (65%) üstünlük təşkil edir.

Buqabaş (başq. Буғабаш, rus. Бугабашево) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Mixaylovka kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 22 km, kənd sovetliyindən (Mixaylovka): 4 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 97 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə çuvaşlar (56%), ruslar (39%) üstünlük təşkil edir. == Tanınmış şəxslər == Vasili İliç Utin (17 dekabr 1918 – 10 dekabr 1941) — Sovet İttifaqının Qəhrəmanı.

Diyaş (başq. Дияш, rus. Дияшево) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Diyaş kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 14 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 60 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (79%) üstünlük təşkil edir.

Dubrovka (başq. Дубровка, rus. Дубровка) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Starıe Matı kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 16 km, kənd sovetliyindən (Starıe Matı): 2.5 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 95 km.

Erekli (başq. Ерекле, rus. Зириклы) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Kiləy kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 22 km, kənd sovetliyindən (Kiləy): 11 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 95 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə tatarlar (95 %) üstünlük təşkil edir.

Eşem-elək (başq. Емеш-еләк, rus. Плодоягодная) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Bakalı kənd şurasının tərkibindədir. 10 sentyabr 2007-cu ilə qədər Plodoyaqodnaya kənd kolxozu adlanırdı. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 6 km, kənd sovetliyindən (Bakalı): 6 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 78 km.

Georgievka (başq. Гео́ргиевка, rus. Георгиевка) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Köhnə Şərəşle kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 10 km, kənd sovetliyindən (Köhnə Şərəşle): 3 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 85 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə kryaşenlər (94 %) üstünlük təşkil edir.

Kamay (başq. Ҡамай, rus. Камаево) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Köhnə Koros kənd şurasının tərkibindədir. Kənd ıərazisində dörd küçə vardır:Mir, Molodyojnaya və Sentyalnaya. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı):31 km, kənd sovetliyindən (Köhnə Koros): 12 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 107 km.

Kandalakbaş (başq. Ҡандалаҡбаш, rus. Кандалакбашево) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Tuktaqul kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 37 km, kənd sovetliyindən (Tuktaqul): 5 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 100 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (96 %) üstünlük təşkil edir.

Karpovka (başq. Карповка, rus. Карповка) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Kuştirək kənd şurasının tərkibindədir. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (96 %) üstünlük təşkil edir. == Tanınmış şəxsləri == Vasily Mikhailoviç Varfolomeev (1923-1988) - Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçısı.

Kazansı (başq. Ҡаҙансы, rus. Казанчи) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Köhnə Kəstəy kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 22 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 98 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (94%) üstünlük təşkil edir.

Kiləy (başq. Киләй, rus. Килеево) — Başqırdıstan Respublikasının Bakalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Kiləy kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Bakalı): 12 km, ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 87 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (87 %) üstünlük təşkil edir.