YUMŞALMA
YUMŞALMAQ
OBASTAN VİKİ
Xruşşovun yumşalma siyasəti
Xruşşovun yumşalma siyasəti (rus. хрущёвская о́ттепель) — Sovet İttifaqında 1950-ci illərin sonu və 1960-cı illərin əvvəllərində Nikita Xruşşov dövründə istifadə edilən termin. Sovet İttifaqında siyasi repressiya və senzuranın nisbətən azaldığı, destalinizasiya prosesi ilə yanaşı, QULAQ düşərgələrində çoxlu siyasi məhbusların təxliyə edildiyi və digər xalqlarla dinc yanaşı yaşama siyasətinin qəbul edildiyi dövrə aiddir. Dövrün başlanğıcı 1953-cü ilin martında İosif Stalinin ölümündən sonra mümkün oldu. Partiyanın baş katibi Xruşşov Kommunist Partiyasının 20-ci Qurultayında gizli çıxışında keçmiş baş katib Stalini açıq şəkildə pisləyib. Sonra Kremldəki hakimiyyət mübarizəsində stalinistləri idarədən uzaqlaşdırdı. Bu termin İlya Erenburqun 1954-cü ildə yazdığı "Ərimə" (Оттепель) əsərindən gəlir. Ərimə prosesi Sovet İttifaqı və Şərq bloku ölkələrində bəzi iqtisadi islahatlar, beynəlxalq ticarət, təhsil və mədəniyyət sahələrində əlaqələr, festivallar, xarici yazıçıların kitablarına, xarici filmlərə, incəsənət şoularına, Qərbin populyar musiqisinə, rəqslərinə və yeni modalara daha asan çıxış təmin etdi. Bu dövrdə Xruşşov tərəfdarları ilə stalinistlər arasında hakimiyyət mübarizəsi heç vaxt bitmədi.
Kəmiyyət yumşalması
Kəmiyyət yumşalması (ing. Quantitative easing, QE) — ənənəvi pul siyasətləri bir sıra amillərə görə səmərəsiz və ya qeyri-kafi effektiv olduqda mərkəzi bankların milli iqtisadiyyatları stimullaşdırmaq üçün istifadə etdiyi pul siyasəti. Kəmiyyət yumşalması şəraitində mərkəzi bank iqtisadiyyata müəyyən miqdarda pul daxil etmək üçün maliyyə aktivlərini alır və ya girov qoyur, ənənəvi pul siyasətində isə mərkəzi bank bazar faiz dərəcələrini müəyyən hədəf səviyyəsində saxlamaq üçün dövlət istiqrazlarını alır və ya satır. Bu halda mərkəzi bank pulun yeni elektron emissiyası üçün banklardan və digər özəl şirkətlərdən maliyyə aktivləri alır. Bu, bank ehtiyatlarını tələb olunan səviyyədən (artıq ehtiyatlar) artırmağa, əldə edilmiş maliyyə aktivlərinin qiymətlərini qaldırmağa və onların gəlirliliyini azaltmağa imkan verir.

Digər lüğətlərdə