təql. Çaq-çaq səsi; çaqqıltı. [Əsgərlər] …söhbət edərək, aldıqları patronları çantalarına qoyur, daraqların silaha düşüb-düşmədiyini çaqqaçaqla yoxlay
is. [fars.] zool. Əsasən cəmdəklə qidalanan itkimilər ailəsindən vəhşi heyvan. Çaqqal var gödən çıxarır, qurdun adı bədnamdır
is. Hər cür kal, bərk, boğucu meyvə haqqında
“Çaqqıldamaq”dan f.is
f. Çaqqıltı səsi çıxarmaq
bax çaqqaçaq
sif. 1. Başqa rənglə qarışıq boz rəng; açıq-boz və ya tünd-boz. Çal ayğır qulağını qırpıb adamların üstünə cumanda handa bir özündən deyən igid belə q
sif. Bozaçalan, çal rəngli; həm çal, həm də boz rəngdə olan. Çal-boz qaya
is. Musiqi ilə birgə oxuma; çalğı və nəğmə səsi; şənlik. Yaz fəslinin mayından başlamış payızın qırovuna qədər alaçıqla örtülən bu yerlər şənliklə, ça
is. Çalıb-çapma; soyğunçuluq, çapovul(çuluq). Qovğasız durmaqdan bezmişdilər lap; Yox idi atışma, nə başqa çalçap
zərf Çarpaz, çarpaz şəkildə. Qatarı döşündə, beldə çal-çarpaz; Tüfəngtapançalar edilmişdi saz. H.K.Sanılı
bax çəpər 1-ci mənada. Çal-çəpər sökülüb dağılmışdı. B.Bayramov. Çal-çəpəri çoxdan dağılmış, ağaclarının çoxusu qurumuş bağçada … ağ süfrə salınmışdı
is. Çökək yer, çuxur yer, çökəklik. [Səməd:] Baxın, o çalada … pambıq adam boyundan yuxarıdır. T.Ş.Simurq
is. Hamar olmayan, çala-çuxur çox olan yer, oyuqoyuq yer. Çala-çuxuru hamarlamaq. – Çalaçuxur əlindən maşınlara gün yox idi
is. Çala-çuxur olan yer. // Çala-çuxur yerin halı
“Çala”dan kiç.: kiçik çala. Cərgələrdə bir-birindən 25 sm aralı olaraq çalacıqlar (yuvacıqlar) qazılmalıdır
is. zool. Uzun qanadları və əyri dimdiyi olan iri yırtıcı quş. Ovlayıb öz şikarını uçaraq; Qonur, orda didib yeyir çalağan
“Çalalamaq”dan f.is
f. Çala qazımaq, çuxurlamaq, qazıb çala halına gətirmək. [Bir dəstə adam] boz torpağı tərpədib, yeri çalalayıb eşdilər
“Çalalanmaq”dan f.is
f. Oyulmaq, oyuq əmələ gəlmək, çala əmələ gəlmək. Damcı-damcı tökülən su göy daşın üstünə damcılayanda daş çalalanır, damcı, getdikcə daşı əridir və ö
bax çalğıçı
is. 1. Əsas rəngdən yalnız tonla fərqlənən rəng müxtəlifliyi. Rəng çaları. 2. məc. Bir şeydəki kiçik müxtəliflik, azacıq fərq; incəlik
Bir sıra rəng adlarına qoşularaq oxşarlıq, bənzərlik, yaxınlıq bildirir; məs.: ağaçalar, qırmızıyaçalar və s
sif. Başı çal, başı (saçları) çallaşmış, başına (saçlarına) dən düşmüş. Çalbaş qadın
sif. Bığları çal, bığı çallaşmış, bığına dən düşmüş. Çalbığlı qoca. – Çalbığ baytar müsafirləri əyləndirmək üçün sükutu pozdu… Çəmənzəminli
“Çaldırmaq”dan f is
icb. Çalmaq1 (1-ci mənada) işi gördürmək, çalmağa məcbur etmək. [Çimnaz:] Qıza nəsihət verməkdənsə, çalğıçı gətirib çaldırmaq daha yaxşı olmazdımı? Ə
is. Musiqi, musiqi aləti. Xalq çalğı alətləri ansamblı. – Uzaqdan incə və narın ahənglə çalğı səsi eşidilməyə başlar
is. məh. Nazik çubuqlardan, tikan və s.-dən düzəldilən uzundəstəli süpürgə. Qulu bir az gicəllənib çalğını götürdü, başladı həyəti süpürməyə
is. Hər hansı bir musiqi alətində çalmağı özünə peşə etmiş adam; çalan. Peşəkar çalğıçı. – …Ağca xanım ortaya çıxıb çalğıçılara həmin rəqsi çalmağı əm
is. Çalğıçının işi, peşəsi
bax çalmaq2. Zəhmətə adət eləmiş arvad bekar qalanda darıxır, iş olmayanda həyətə su səpib çalğılayırdı
“Çalxalamaq”dan f.is
f. 1. İçindəki mayenin hissəciklərini qarışdırmaq və ya həll etmək üçün tərpətmək, silkələmək. Dərmanı içməkdən qabaq çalxalamaq
“Çalxalanmaq”dan f.is
məch. 1. Dalğalanmaq, təlatümə gəlmək. Xəzər çalxalandı, səsində vüqar; Xəzər heç bayaqkı Xəzər deyildi
“Çalxamaq”dan f.is
bax çalxalamaq 1-ci mənada. [Göyçək] südü bişirdi, iki gündən qalmış qatığı tuluğa yığıb çalxadı. Ə.Vəliyev
is. 1. Çalxanmaq işi, çalxanma, çalxantı. 2. məc. Həyəcan, vəlvələ, təlatüm. Şərqin varmı dincliyi; Bu çalxanış ilində? M
“Çalxanmaq”dan f.is
1. bax çalxalanmaq 1-ci mənada. Köksü atəşli qətrəyəm ondan; O isə çalxanan geniş ümman. A.Şaiq. Dənizin dalğaları çalxanıb səslənir
bax çalxanış. Bu ağalar … bu ümum çalxantıya qarşı çıxıb top-tüfəngin işə salınmasını tələb etsələr də, sakitlik qazana bilmir, asayişi bərpa edə bilm
is. Kol-kos, kolluq
bax çarpaz 1-ci mənada. Professor əynini qalınlaşdırdı, aşırmaları çalın-çarpaz keçirdi. B.Bayramov