f. 1. Paltara, yaxud bir şeyin üstünə ləkə salmaq; batırmaq, bulamaq. Paltarını ləkələmək. Kitabı ləkələmək
“Ləkələndirmək”dən f.is
bax ləkələmək. Zeynal öz yaramazlıqlarını doğrultmaq üçün mühitlərini ləkələndirməyə çalışan bir qrup adamlara mənsub idi
“Ləkələnmək”dən f.is. Biz heç vaxt öz qəhrəman əcdadımızın şanlı adının və xatirəsinin ləkələnməsinə razı olmayacağıq
f. 1. Ləkələndirici bir şeydən üzərinə ləkə düşmək, ləkə tutmaq, ləkə-ləkə olmaq; batmaq, ləkələrlə örtülmək
f.sif. 1. Üstünə ləkələr düşmüş, ləkə tutmuş, ləkə-ləkə olmuş; ləkəli. Ləkələnmiş paltar. 2. məc. Biabır olmuş, rüsvay olmuş (edilmiş), ləkə (2-ci mən
bax ləkələndirmək
sif. 1. Ləkəsi olan, üzərinə ləkə və ya ləkələr düşmüş, ləkə basmış; çirklənmiş, batmış, bulanmış. Ləkəli parça
is. Ləkəli şeyin və ya adamın halı
is. dan. Görkəm, surət, sir-sifət. Bir ləkəri yoxdur
sif. Kifir, çirkin, bədləkər
sif. 1. Təmiz, aydın, açıq, saf. Ləkəsiz səma. Ləkəsiz üfüq. – Göylərin aynası, ləkəsiz (z.) durur; Xilqətin ən dərin mənası budur
is. Ləkəsiz şeyin və ya adamın halı; ləkəsiz olma
“Ləkləmək”dən f.is
f. Lək düzəltmək, lək qayırmaq. Həyəti ləkləmək. – Bostanı ləklədilər; Tağını təklədilər; Düşdüm nadan əlinə; Nazımı çəkmədilər
“Ləklətmək”dən f.is
f. Lək düzəltdirmək, lək qayırtdırmaq. Bostanı ləklətmək. Göyərti üçün yer ləklətmək
sif. dan. köhn. Həyasız, abırsız (ancaq qadınlar haqqında). [Şərəfnisə xanım Gülçöhrəyə:] İtil cəhənnəmə, ləktə, əl çəkməz, qoymaz işimi tutum
is. [ər.] Müəyyən bir səciyyəvi xasiyyətinə və ya başqalarından ayrılan əlamətinə görə adama verilən qeyri-rəsmi ad; ayama
sif. Ləqəbi olan, ləqəb daşıyan; ayamalı. Qonşuda yaşayan Danqılıbəy ləqəbli birisi, nədənsə, yediklərinin artığını həmişə buraya atardı
is. [ər.] 1. Qırmızı rəngli qiymətli daş. Qasid badəni içdi. Ləli öpüb cibinə qoydu. “Koroğlu”. Bunun evində ənfiyədan da vardır, onun üstündə ləl və
top. [ər.] Qiymətli daş-qaş, cavahirat. Təmiz ad, təmiz ürək bu dünyada ləl-cavahiratdan da qiymətlidir! S
is. 1. Keçmişdə kübar və varlı ailələrdə oğlan uşağının tərbiyəsilə məşğul olan adam. [Qətibə xanım:] Səba xanım, özümü çox fəna hiss edirəm, Qutluğu
lələdağ etmək məh. – hirsləndirmək, acıqlandırmaq, dəhşətə salmaq. Qaçaq Nəbi boz ata minib aynalı ilə naçalnikləri, pristavları nə təhər lələdağ edi
is. Uşağı ovutmaq üçün ona verilən hər hansı bir şey (şirni, meyvə və s.). Uşağı lələgilə ilə dilə tutmaq
is. 1. Quşların qanadlarının və quyruqlarının uclarındakı uzun saplaqlı tük. [Qız] eyvanın küncündə ları xoruzun qanadından düşmüş uzun lələyi görüb s
“Lələklənmək”dən f.is
f. 1. Lələyi görünməyə başlamaq, lələyi çıxmaq. Cücə lələkləndi. 2. Lələyi tökülmək, lələyi düşmək. Xəstə toyuq lələklədi
sif. 1. Uzun lələkləri olan, lələklə örtülmüş (quşlar haqqında). [Zərrintac xanım:] Alagöz, sən mənə qulluq edərsən, mən də səni lələkli tovuz kimi bə
sif. Hələ lələyi çıxmamış və ya lələyi tökülmüş. Lələksiz quş
is. Quşlarda: köhnə lələkləri töküb, yeni lələklər çıxarma prosesi. Sürünənlər qabıq qoyduqları kimi, quşlar da lələk tökürlər
sif. Lələyəoxşar, lələk kimi. Lələkvari yarpaq. – [Göyrüş ağacının] yarpaqları lələkvari şəkildə düzülmüşdür
is. köhn. Lələnin gördüyü iş; tərbiyəçilik. [Cəbi:] Allah mənə o qədər ömür versin ki, Qəmər xanımın uşaqlarına lələlik edim
is. zar. Bir adam özünü öydüyü, lovğalandığı zaman özünə işarə olaraq işlətdiyi söz (yalnız şəxs sonluqları ilə işlənir)
dan. bax nənni
“Ləlimək”dən f.is
f. dan. 1. Yalvarmaq, yalvarıbyaxarmaq. 2. Bir şeyin həsrətində olmaq, arzusunda olmaq. Aşdan ötrü ləlimək
ləlo getmək dan. – yeməli bir şeyin həsrətində olmaq, həddən artıq istəmək. Kababdan ötrü ləlo gedir
sif. dan. Acgöz, tamarzı, görməmiş. // İs. mənasında. Acdan ləlöyün törər. (Ata. sözü). // Ehtiraslı, həris
is. Acgözlük, görməmişlik, hərislik, tamarzılıq
is. məh. 1. Talvar. 2. Mağara
is. [ər.] köhn. Parlama, parıldama
is. Tavandan bir az aşağı divar uzunu kərpicdən, taxtadan, palçıqdan qabqacaq düzmək üçün düzəldilmiş yer; rəf
sif. Ləməsi olan; rəfli. Ləməli otaq
is. məh. Tavan, səqf. Düz stolun üstündən, ləmpədən asılmış onluq lampa şölələnirdi. B.Bayramov
sif. məh. Ləmpə vurulmuş; tavanlı, səqfli. Ləmpəli otaq
sif. [ər.] Əzgin, süst, halsız, ölgün, hissiz. □ Ləms etmək (eləmək) – hiss etmək, duymaq. Qulağımı ləms etdi o zamanda; Duydum, uçur mələklər asimand
“Ləmsləşmək”dən f.is
f. Süstləşmək, keyləşmək, halsızlaşmaq, hissizləşmək. [Dərviş:] Özümü itirdim, nə etməliyəm bilmədim, … huşum və bədənim ləmsləşdi, pozğunlaşdım
dan. bax əsir-yesir. [Yetər:] Bu bir belə ləmyesirin duası qoymaz ki, Xalıqverdi qardaşın başından bir tük əskik olsun