f. 1. O yan-bu yana, aşağıya və ya yuxarıya itələyərək hərəkət etdirmək; tərpətmək, silkələmək. Külək ağacları yırğalayıb əyir
zərf Yırğalanaraq, ayaq üstə dura bilməyərək, o yan-bu yana əyilərək. Yırğalana-yırğalana yerimək. – Yusif sərxoş halda, o tərəf-bu tərəfə yırğalanayı
“Yırğalandırmaq”dan f.is
bax yırğalatmaq
“Yırğalanmaq”dan f.is
f. O tərəf-bu tərəfə əyilərək hərəkət etmək; tərpənmək, silkələnmək. Küləkdən ağaclar yırğalanır. Gəmi suda yırğalanır
“Yırğalaşmaq”dan f.is
qarş. dan. Yırğalanmaq (çoxları haqqında). Gəmidəkilər yırğalaşırlar
“Yırğalatmaq”dan f.is
f. Yırğalanmağa məcbur etmək, yırğalanmasına səbəb olmaq. Ləpə gəmini yırğaladır
“Yırğanmaq”dan f.is
bax yırğalanmaq
“Yırtdırmaq”dan f.is
icb. Yırtmasına, yırtılmasına səbəb olmaq
sif. 1. Başqa heyvanların ətini yeyən. Yırtıcı heyvanlar. Yırtıcı canavar. Qartal yırtıcı quşdur. – Başqa balıqları tutub yeyən yırtıcı balıqlar olduğ
zərf Yırtıcı kimi, vəhşi kimi; vəhşicəsinə, qəddarcasına. Yırtıcıcasına hərəkət etmək
“Yırtıcılaşmaq”dan f.is
f. Yırtıcı olmaq, vəhşiləşmək
is. 1. Yırtıcıların başqa heyvanları tutub yeməsi, yırtıcı xasiyyət. Çölpişiklərinin yırtıcılığı. 2. məc
sif. Cırığı, deşik yeri olan; yırtılmış. Yırtıq corab. Yırtıq ayaqqabı. Yırtıq tutmaq (bir şeyin yırtığını tikmək, gözəmək)
is. Hər hansı bir orqanın, adətən nazik bağırsağın dəri altına çıxmasından ibarət xəstəlik; dəbə
is. Deşilmiş, yırtılmış yer. Yırtıq-deşiyini tutmaq
is. Köhnə, yırtıq şeyləri yamama işi və bu şeylərin özü. □ Yırtıqyamaq vurmaq – yamamaq, təmir etmək
is. Yırtıq şeyin halı. Kisənin yırtıqlığı. Ayaqqabının yırtıqlığı
“Yırtılmaq”dan f.is
f. 1. Köhnələrək, yaxud sürtülərək, bir şeyə ilişərək deşilmək, yırtıq əmələ gəlmək; cırılmaq. Ayaqqabısı yırtılmaq
“Yırtmaq”dan f.is
f. 1. Geyib dağıtmaq, köhnəltmək, yırtıq hala salmaq. Ayaqqabıları yırtmaq. // İlişdirərək və ya başqa bir vasitə ilə qırmaq; qəlpələmək, deşmək
is. 1. Bir şeyin digərinə girib birləşməsi üçün açılan oyuq. Çərçivə yivi. Pəncərə yivi. 2. Eyni məqsəd üçün boru və s
is. Yiv açmağa məxsus alət
sif. Yivi olan, yiv açılmış. Yivli tüfəng (lüləsinin içində yiv olan tüfəng)
is. Hər hansı bir şey üzərində mülkiyyət hüququ olan adam; sahib. Oğul, Rövşən, get, buzov yiyəsinə pul ver, razı sal
“Yiyələnmək”dən f.is
f. 1. Zorla və qeyri-qanuni surətdə bir şeyə sahib olmaq. Özgənin malına yiyələnmək. Kitabıma yiyələndi
sif. Yiyəsi, sahibi olan
is. Sahib olma, yiyə durma; sahiblik. □ Yiyəlik etmək – sahiblik etmək, bir sahib kimi idarə etmək, öz əlində saxlamaq
sif. Yiyəsi, sahibi olmayan; sahibsiz. Yiyəsiz ev. Yiyəsiz mülk. Yiyəsiz bağ. // Baxımsız. Yiyəsiz uşaq
is. 1. Sahibi, yiyəsi olmama; sahibsizlik, baxımsızlıq. 2. məc. Tənhalıq, adamsızlıq. Nə işıltı, nə də çıraq; Nə bir qara daxma var; Hər yer bütün yiy
[yun. iodes] Başlıca olaraq dəniz yosunlarından istehsal edilən tünd-boz rəngli, metal kimi parıldayan kristallik maddə (kimyəvi element)
“Yodlamaq”dan f.is
f. Yod sürtmək, yod vurmaq. Yaranı yodlamaq
sif. 1. Tərkibində yod olan. Yodlu maddə. Yodlu dərman. Yodlu su. 2. Yoda batmış, yod sürtülmüş
[yun.] əcz. Təbabətdə antiseptik dərman kimi işlədilən kəskin qoxulu yod preparatı
“Yoğrulmaq”dan f.is
məch. 1. Təzyiq altında, yaxud əl və s. ilə ovuşdurularaq yayğın hala gətirilmək (xəmir və s.). 2. məc
“Yoğrulmaq”dan f.sif. Yoğrulmuş xəmir
sif. 1. Həcmcə, en etibarilə böyük, geniş olan; qalın. Yoğun ağac. Yoğun ip. // Kök, dolğun, ətli-canlı
sif. Baldırları yoğun olan
bax boynuyoğun. Hər bir şəhərimizdə ildə 10-15 imam ehsanı verən olur ki, yoğunboyun mollaları, şişpapaq tacirləri, … qızıl təkbənd nücəbaları çaylayı
sif. Çox yoğun. Yoğunca bir adam olan Mehman dayı yerindən qalxıb kürsünün dalına gəldi. Ə.Sadıq