(Qarakilsə)
çəlləyə keçirilən dəmir qurşaq
Qazak Toquzov
Qazak Toquzov (oset. Тогъуызты Газакк; 10 (22) dekabr 1888, Ardon, Rusiya imperiyası – 5 yanvar 1938) — Osetin şairi. O, “İlas Arniqon” (n) və “İlas Mızuron” təxəllüsü ilə şeirlər yazmışdır.
10 dekabr 1888-ci ildə Ardon kəndində (bu gün ki Ardon şəhəri) kasıb bir kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Atasının ölümündən sonra anasının himayəsində böyüyür. Doğma kəndində ibtidai məktəbi bitirdikdən sonra Ardon İlahiyyat Seminariyasına daxil olur və 1909-cu ildə oranı bitirir. Kurtat dərəsindəki Lats kəndində müəllim işləyir. Müəllim olaraq osetin şifahi xalq yaradıcılığını toplayıb qeyd edir.
1911-ci ilin yanvarında Trans-Baykal Dəmiryolunu tikmək üçün Mançuriyaya işləməyə gedir. 1911-ci ilin sentyabrından Xinqan stansiyasında müəllim işləmiş, 1913-cü ilin yayına kimi burada çalışmışdır.
Toqus-Teymur
Usxal xan, Usxal xaqan və ya Toqus-Teymur xan (monq. Усхал хаан; Төгстөмөр хаан; 1342-1388) - Şimali Yuan sülaləsinin 2-ci, ümumilikdə Yuan sülaləsinin 14-cü, de-yure olaraq isə Monqol imperiyasının xanı.
1378-ci ildə böyük qardaşı Ayuşridaranın ölümündən sonra Toqus-Temur Usxal Xan adı altında Yuan-Monqol xan taxtını aldı. Yuan sülaləsini bərpa etmək üçün Çin İmperiyasına qarşı hərbi əməliyyatlar keçirməyə davam etdi. Usxal xan, Monqolların yaxınlıqdakı Çin əyalətlərinə yeni hücumlar etməyə başladığı yerdən İnchan və Qaraqoruma böyük hərbi qüvvələr topladı.
1380-ci ildə Ming imperatoru Çju Yuançjan Monqolustanda daha bir böyük hərbi yürüş təşkil etdi. 1380-ci ilin yazında Muinin başçılıq etdiyi Çin ordusu çölləri keçərək Qaraqorumu aldı. Paytaxt divarları altındakı döyüşdə Monqollar sarsıdıcı bir məğlubiyyəti qızdırdılar.
Üç monqol komandiri əsir götürüldü. Qaraqorum tamamilə məhv edildi və Monqollar tərəfindən əbədi olaraq tərk edildi.
Toqus-Teymur xan
Usxal xan, Usxal xaqan və ya Toqus-Teymur xan (monq. Усхал хаан; Төгстөмөр хаан; 1342-1388) - Şimali Yuan sülaləsinin 2-ci, ümumilikdə Yuan sülaləsinin 14-cü, de-yure olaraq isə Monqol imperiyasının xanı.
1378-ci ildə böyük qardaşı Ayuşridaranın ölümündən sonra Toqus-Temur Usxal Xan adı altında Yuan-Monqol xan taxtını aldı. Yuan sülaləsini bərpa etmək üçün Çin İmperiyasına qarşı hərbi əməliyyatlar keçirməyə davam etdi. Usxal xan, Monqolların yaxınlıqdakı Çin əyalətlərinə yeni hücumlar etməyə başladığı yerdən İnchan və Qaraqoruma böyük hərbi qüvvələr topladı.
1380-ci ildə Ming imperatoru Çju Yuançjan Monqolustanda daha bir böyük hərbi yürüş təşkil etdi. 1380-ci ilin yazında Muinin başçılıq etdiyi Çin ordusu çölləri keçərək Qaraqorumu aldı. Paytaxt divarları altındakı döyüşdə Monqollar sarsıdıcı bir məğlubiyyəti qızdırdılar.
Üç monqol komandiri əsir götürüldü. Qaraqorum tamamilə məhv edildi və Monqollar tərəfindən əbədi olaraq tərk edildi.