TUQAN

İbrahim Əbdülfəttah Tuqan (ərəb. إبراهيم عبد الفتاح طوقان‎; 1905[…] və ya 1905, Nablus – 2 may 1941, Qüds) — fələstinli şair və İraq himninin ("Mövtini") sözlərinin müəllifi.

Aleksandr Aleksandroviç Tuqanov (rus. Александр Александрович Туганов; 19 (31) mart 1871, Moskva – 6 mart 1960, Bakı) — Tiflis Azərbaycan Teatrının baş rejissoru, Azərbaycan SSR xalq artisti (1936). == Həyatı == Aleksandr Tuqanov Azərbaycan teatr sənətində iz qoymuş simalardandır. O, 1871-ci ildə Moskvada doğulub. Moskvada Korş teatrında, habelə Rusiyanın bir sıra şəhərlərində aktyor, sonradan Gürcüstanda, 1924-cü ildən isə Azərbaycanda rejissor kimi fəaliyyət göstərib. Aleksandr Tuqanovun fəaliyyətinin müəyyən dövrü Tiflis Azərbaycan Teatrı ilə bağlıdır. Özünün yazdığına görə, Azərbaycan teatrı ilə ilk tanışlığı 1898-ci ildə Moskva Korş teatrı truppasının Tiflisə səfəri zamanı olmuşdur. 1912-ci ildə isə o, daimi işləmək üçün Tiflisə gəlir və burada rus teatrında fəaliyyətə başlayır. Həmin vaxtlar burada Azərbaycan ziyalılarının yaratdığı "Müsəlman teatr cəmiyyəti"nin tamaşalarına baxır. Bu tamaşalar "Zubalov Xalq Evi"ndə, habelə digər teatrların səhnələrində göstərilirdi.

Batırbek Tuqanov (oset. Батырбег Тугъанты, 4 (16) iyul 1866 – 19 iyun 1921) — Osetiya ictimai inqilabi xadim, yazıçı, tərcüməçi, dramaturq və hüquqşünas. == Bioqrafiyası == 4 iyul 1866-cı ildə hazır ki Şimali Osetiya Respublikası Diqora rayonu Dur-Dur kəndində bir osetin torpaq sahibinin ailəsində anadan olmuşdur. 1880-ci ildə Vladiqafqaz kişi gimnaziyasına daxil olur, sonra 1884-cü ildən Stavropol gimnaziyasında təhsiliyi davam etdirir. 1886-cı ildə təhsilini tərk edərək doğma kəndinə qayıtdır. Bir müddət sonra Vladiqafqaza köçür və burada Kosta Xetaqurovla tanış olur. Vladiqafqazda hüquq təhsili alır. Mülki işlər üzrə xüsusi vəkil adını aldıqdan sonra vəkillik etməyə başlayır. Bir hüquqşünas olaraq ilk əsərini, "Hənifə" hekayəsini yazır. İnqilabi hərəkatda iştirak edir.

Məhəmməd bəy Tuqanov - Borçalı alayının polkovniki

Liza Muxtarova Tuqanova (1865, Vladiqafqaz, Terek vilayəti, Rusiya imperiyası – 1950-ci illər, Paris, Fransa) – Azərbaycanın multi-milyonçusu, neft sahibkarı, mesenatı Murtuza Muxtarovun xanımı, ilk Azərbaycan qadın xeyriyyə cəmiyyətinin ilk fəxri sədri, məşhur sahibkar. == Həyatı == Murtuza Muxtarovun həyat yoldaşı, nəslən osetin zadəganlarından olan Liza xanım Muxtarova (Tuqanova) Vladiqafqazda doğulub yaşamışdır. Onun valideynləri general Hambi Tuqanov və Paşa xanım Dudarova ən hörmətli aristokrat nəslinə mənsub idilər. Murtuza Muxtarovla olan tanışlığı da onun Vladiqafqazda iş səfəri zamanı olmuşdur. Onun gələcək həyat yoldaşı, Murtuza Muxtarov məşhur general Tuqanovla tanış olur. General Muxtarovu öz evinə qonaq dəvət edir. Qonaqlıqda Muxtarov generalın ağıllı, savadlı, gözəl, ortancıl qızı Liza xanımla tanış olur və ilk görüşdən ona aşiq olur. Cütlüyün toy mərasimləri çox dəbdəbəli və təmtəraqlı keçib. Nişanda Liza xanım ağ çərkəzi çuxa geyinib ağ Buxara papağı qoymuş, qılınc taxmış 30 igid qız evinə 30 təmtəraqlı xonça gətirmiş, toy isə 7 gün 7 gecə davam etmişdir. Gəlini gümüş işləməli faytonda, həm də başdan-ayağa bəyaz geyinmiş, ağ at minmiş fəxri süvari dəstəsinin müşayiəti ilə aparmışdılar.