I
(Qazax, Lənkəran)
qadın baş örtüyü
II
(Goranboy, Hamamlı, Laçın, Yevlax, Zərdab)
pambıqdan toxunmuş bəzəkli palaz, kilim. – Dünən bazardan bir şəddə aldım (Zərdab); – Şəddə tufara vurulur (Yevlax); – Cəlil oğlunun toyunda bir şəddə verdi (Hamamlı); – Ay qız, şəddənin tozunu çırp (Laçın)
III
(Hamamlı)
gərdək. – Təzə:lən gəlin utanırdı, bir həfdə şəddənin dalında oturdu
Şəddə
Şəddə – xovsuz xalçalar qrupuna aid olan xalça.
Toxuma texnkiası baxımından şəddə zolaqlı palaz ilə oxşardır. Burada da zolaqlı palazda olduğu kimi əriş düzümü hər dəfə müəyyən saydan sonra fasiləsiz tərzdə təkrarlanan müxtəlif rəngli iplərdən təşkil olunmuşdur. Şəddələr çox zaman şahmatsayağı iri kvadratlara malik bəzəklərdən ibarət olurdu. Bu təqdirdə onun həm ərişi, həm də arğacı rəngli iplərdən təşkil edilirdi. Eyni rəngə malik əriş və arğac iplərini artırıb çoxaltmaqla toxucu həmin kvadratların ölçülərinin dəyişdirilməsinə nail olmağa imkan yaradırdı. Şəddələr üzərində ən çox yayılmış naxış növü və ya kompozisiyası ritmik üfüqi zolaqlar təşkil edən dəvə karvanı təsviri idi.
Şəddə müxtəlif növə, müvafiq olaraq bir neçə emal üsuluna malikdir. Şəddənin üç növü var:
Birrəngli
Birrəngli şəddə sadə naxış toxuma üsulu ilə hazırlanır.
Damalı
Dama rəsmli şəddə palaz və cecim prinsipi ilə hazırlanır.