Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ANAL

    ...биол. анальный (заднепроходный). Anal dəliyi анальное отверстие, anal vəziləri анальные железы

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АНАЛ

    нар. 1) рахазвайбурун фикирда авай (яргъал) чкадал. Эгер дуьшуьш хьайитӀа са кас анал, Жузачир за а касдивай ярдин гьал. Е. Э. Заз булахдал яр аку

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • анал

    (нареч.) - на том месте.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • АНАЛ

    adv. thereon place.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • АНАЛ

    zərf orada, o yerdə.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИНАЛ-АНАЛ

    zərf bax анал-инал.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АНАЛ-ИНАЛ

    orada-burada, müxtəlif yerlərdə; həm orada, həm də burada.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ORADA-BURADA

    ...жуьреба-жуьре чкайрал, гьанал-гьинал; гьам анал, гьам инал; ана-ина.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • МАТОЧНЫЙ

    1. tib., anat. матка söz. sif.; 2. anac, ana; маточная порода geol. ana süxur.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ANALI

    sif. Anası olan. Analı uşaq. Analı quzu. – Analı quzu, xınalı quzu. (Məsəl). Analı evlərdə cənnət yaranar; Anasız evlərdə həsrət yaranar. Şəhriyar.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ANAC

    ...(heyvan haqqında). // İri, yekə, güclü, qüvvətli (heyvan haqqında). Anac qurbağa. Anac toyuq. – Amma kənddən çıxıb bostanlar arasındakı cığıra təzəcə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ANAC

    I сущ. 1. матка (самка-производительница у животных). Anac qoyun овцематка, anac donuz свиноматка, anac arı пчелиная матка 2. лес. подвой (растение, к

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ANAŞ

    s. brood; ~ toyuq a brood hen

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ANALI

    s. (i.s.) with a mother, (i.s.) having a moth er

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ANAC

    s. k.t.: ~ qoyun ewe; ~ donuz sow

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • AMAL

    i. bax məqsəd

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • AMAL

    amal bax məqsəd, arzu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ANAC

    iri — yekə — güclü — qüvvətli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • AMAL

    qayə — məqsəd — arzu — ümid — dilək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • AVAL

    сущ. диал. затруднение, тягость, обуза, помеха, препятствие. Aval olmaq kimə стать обузой для кого

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ANALI

    I прил. имеющий мать, находящийся на попечении матери II нареч. при матери. Analı böyümək расти при матери

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AVAL

    ...yemer; – Ə, sən də maηa aval olduη (Qazax); – Tülkü toyuxlara aval olub (Göyçay) ◊ Avala tüşməx’ (Qazax) – çətinliyə düşmək. – İşim avala tüşüf

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • AMAL

    ...Gələcək amallar грядущие деяния 4. цель. Amalımız birdir цель у нас одна

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AMAL

    идеи

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ARAL

    (Təbriz) sütun. – Bi ağaşdan ikiüş aral çıxırdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ANAŞ

    ...çıxaran, hər biclik və əməl bilən. – Haşım kimi bu aralarda anaş kişi yoxdu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ABAL

    I (Qax) key II (Salyan) ağırlıq, yük. – Öyün bütün abalı Solmazın üsdünə düşür

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • AMAL

    ə. «əməl» c. diləklər, arzular

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • ANAŞ

    ana” ilə başlanan adların əzizləmə forması.

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ARAL

    ada; Asiyada yerləşən eyni adlı dənizin adındandır.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ANAR

    anlayar, başa düşər, yada salar

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • AMAL

    əməllər, işlər, arzular; q. yəh. sevimli ceyran

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ANAC

    1. матка; 2. матерой; 3. подвой;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ACAL

    ə. «əcəl» c. əcəllər

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • AHAL

    bax ahıl.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AMAL

    ...gedərsəm, var olsun amalım! Yaşasın şəhriyari-hürriyyət! M.Ə.Sabir. And içək ki, ölüm bizi Azərbaycanın səadəti yolundan, böyük amalımız yolundan dön

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • YER-YER

    нареч. жуьреба-жуьре чкайра, бязи чкайра; ина-ана, инал-анал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АГАЛ:

    * агал хьун гл., ( рак, вар, къалпагъ) квай затӀ къене патаз гьахь тежедай гьалдиз атун. Чна кяначир, ам вич агал хьана. Р.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • CANAL

    canal1 n 1. kanal; irrigation ~s suvarma kanalları; 2. qanov, ensiz arx, xəndək; çuxur canal2 adj kanal; ~ boat kanal qayığı canal3 v kanalla / kanal

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • BANAL

    adj mənasız, boş, çürük, bayağı, çeynənmiş; a ~ remark mənasız / bayağı irad; ~ idea çeynənmiş / mənasız fikir

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • КАНАЛ

    м 1. kanal; Самур-Дивичинский канал Samur-Dəvəçi kanalı; 2. qanov, arx; 3. boru, borucuq, yol; мочеиспускательный канал anat. sidik borusu (yolu); кан

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KANAL

    ...canal; (dənizlər arasında boğaz) channel; 2. anat. duct, canal; sidik ~ı urethra; 3. (silah lüləsində) bore (of the barrel); 4. məc. (yol, vasitə) ch

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • KANAL

    I сущ. канал: 1. искусственное русло для воды, устраиваемое для судоходной связи между отдельными водоемами, а также для водоснабжения, орошения и т.п

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SANAL

    xəyali, zahiri, əsli olmayan; şanlı, şöhrətli; nüfuzlu

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ŞANAL

    ad-sanı olan, şöhrətli, əzəmətli

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ÖNAL

    yüksək, uca

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • İNAL

    hakim, hökmdar; xanzadə; dost, yoldaş

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • КАНАЛ

    1. къубу; къанав; хвал. 2. къанал (1. кьве гьуьл, кьве вацI, вацIни гьуьл кукIурзавай арада авай, гимияр къекъведай дерин гьяркьуь яд авай чка. 2.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАНАЛ

    1. Kanal; 2. Qanov, arx; 3. Boru, yol; 4. Üsul, yol, vasitə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KANAL

    ...suvarma, hidrotexniki və s. məqsədlər üçün çəkilmiş süni su yatağı. Kanal çəkmək. Samur-Abşeron kanalı. Suvarma kanalı. – [Tahir:] Mingəçevirdən böyü

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • анар

    (бот.) - гранат : анардин - гранатный, гранатовый; анар чуьхвер - сорт груш.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • анай

    ...оттуда (с того пространства, в котором говорящий не находится) : анай инихъ - оттуда сюда. см. тж. анлай.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • anaş

    sif. ~ toyuq mère-poule f

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • анагь

    см. ангье.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • анаг

    (ани, ана) - то место : анаг зи чка я – это (то) моё место; ани ваз вуч хийир гана? - какую пользу тебе принесло то место? (о местности, службе); анаг

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • амал

    1. действие, поступок; деяние (высок.) : ада зи гафунал амал ийизвач - он не слушается меня; приказдал амал авуна кӀанда - нужно действовать по приказ

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • акӀал

    (прил.) - 1. согласный : зун вахъ галаз акӀал я - я с тобой согласен. 2. довольный : акӀал авун - делать довольным, удовлетворять (кого-что-л.); акӀал

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • акал

    см. гьакал.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ажал

    1. смерть, смертный час : ажал агакьун - а) наступать (о смертном часе); б) (перен.) вести себя неразумно, поступать необдуманно, будто ища смерти; ки

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • АНАР

    ...тварар авай емиш. Пампасидвай рикӀ ягъайла, Ваз са турит анар кӀанда. А Ф. Риза. Вун битмиш хьана анар хьиз тарал... С. Фазина. 2) ( чӀехи гьарфун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АНАГ

    тӀв. эв.; 1) квекай рахазватӀа, гьа чка. Анаг чир хьухь ваз якъин; Чид я шаксуз гъалибвал. X. Т. Стхадин тапшуругъ. ЦӀийи кешиш жедалди анаг агална.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АМАЛ

    ...Вун гьикьван алчах я, Къафкъаз! С. С. Къафкъаз. Эй бенде, вахь авач камал, Аллагь рази жедай амал... С. С. Эй бенде, вахъ. Эхь, ашукь Абдул СтӀал

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЖАЛ

    араб, сущ.; - ди, -да; ар, -ри, -ра кьиникь. Дуьньяда инсан жедани Ажал, завал, агъри ( а ) вачир. Е. Э. Бахтавар. Ихьтин йифиз ажалдихъай хъжедач к

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • aval

    Vekseli imzalamış şəxsin və ya veksel üzrə öhdəlik daşıyan digər şəxslərin öhdəliklərini yerinə yetirməsinə görə məsuliyyəti öz üzərinə götürən şəxsin

    Tam oxu »
    Terminlər lüğəti
  • amal

    is. idée f ; dessein m ; désir m ; espérence f

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • АКАЛ

    кил. ГЬАКАЛ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • KANAL

    İtalyan mənşəlidir, ilkin mənası “boru” demək olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ALA-TALA

    прил. инал-анал (алай), кьери.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ORADA

    нареч. ана, анал, а чкада(л).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СЯМ

    разг.: там и сям инал-анал.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КОЕ-ГДЕ

    нареч. инал-анал, бязи чкайра, са-са чкайра.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TÖKÜB-TÖKÜŞDÜRMƏK

    гл. акадарун, акатайвал инал-анал вегьин (гадрун), чукӀурун (затӀар), какадарун (мес. кӀвал).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • TÖKÜŞDÜRMƏK

    гл. акадарун, акатайвал инал-анал вегьин (гадрун), чукӀурун (затӀар), какадарун (кӀвал, затӀар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ORADAKI

    прил. 1. анал алай, а чкадал алай, анлай; 2. тӀв-эв. манада: ана авай; oradakıların xəbəri yoxdur ана авайбуруз хабар авач.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • БУДКА

    ...ХӀӀ. Ярехъ амач, ярекъин къерех! Инал будка, анал гараж;, анал будка, инал гараж! Ф. Б. Филиал.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ÖTƏ-BƏRİ

    тӀв-эв. жуьреба-жуьре чкаяр; анаг-инаг, а пад-и пад; ötədə-bəridə анал-инал; ötədən-bəridən анихъай-инихъай; ötəyə-bəriyə анихъ-инихъ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ТАМ

    ...там! вучтинди я, гьинвайди я; там и тут ва я там и сям инал-анал, гьарнал, виринра.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • TİN

    ...алай (мес. кӀвал); ** o tində, bu tində и тинел, а тинел, инал-анал, гьар тинел.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ИНАЛ

    ...физвай, адаз аквазвай чкайрал. Ичкидикай дуст хьайила, Инал-анал суст хьайили... На яйлухдиз тӀвал ягъа. Ж. На яйлухдиз тӀвал ягъа.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЬУЬРТӀУЬ

    ...вах? Инал къав гьалддай тевле алама, куьра хадай кал ава, анал къуьртӀуь верчериз какаяр кутуна кӀанзава... С. Муслимов. ЦицӀигъ-наме.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ПОКОРНЫЙ

    ...покорная просьба кIеви тавакъу; слуга покорный! зун аник квач! зун анал рази туш!

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗИЯРАТУН

    ...къалурнавай рекьиз къуват гун. Фена чун пӀир Сулейманал Зияратиз чна анал. X. Къ.Я. Эренлер.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СУРЛУМПӀ

    ...Айнадин туьтуьнин сурлумпӀ вичин сиве экъисна ва галтад жез инал анал аламай, хъипи хьахь янавай сараралди кӀасна атӀуз кӀанзавай. З. Э. Муькъвел

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЗАРЛУ

    ...тепедал Сурар алай, я лугьуз абур пӀирер. Азарлуяр гваз кьведай папар анал, Куьрсардай къванерикай гъуз цӀиргъер. А. Ф. КьатӀ-кьатӀ авур зунжурар

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХАДАЙ

    ...вах? Инал къав гьалдай тевле алама, куьра хадай кал ава, анал кьуьртӀуь верчериз какаяр кутуна кӀанзава... С. Муслимов. ЦицӀигъ-наме. 2) ишлемиш же

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХВАР

    ...-ар, -ари, -ара диши балкӀан. И пуд вацран къене вун гьуьлел алад. Анал са хвар экъечӀда, вуна адакай нек ацана хкваш. Ф. Гьуьлуьн руш. Абуру галата

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЬУРАГЬВАЛ

    ...-илер, -илери кьурагь тир гьал.... а чка къурагъвили кана, инал, анал са кьал алазяру хьана акъвазнавай. А. Ф. Бубадин веси. Дегь заманада, берекат

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ШТУКА

    ...(туп) чит. 3. разг. затI; что это там за штука ам вуч затI я анал алайди? 4. разг. кар, агьвалат. 5. разг. штук, уюн; выкидывать всякие штуки гьар ж

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КЪУБА

    ...Къуба зонадин актив кӀватӀна, ЧӀехи собрание кьиле тухвана. Анал ихьтин месэла эцигнавай: лезгийри кӀелун-кхьин дидедин чӀалалди тухудани, тахьайт

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СТЕПЕНЬ

    ...какой степени гьинал кьван; до такой степени акьван чкадал, акьван, анал кьван; ни в какой (ва я ни в малейшей) степени гьич кIусни; до последне

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХЪСАНДА

    ...экъечӀнава. З. Гь. Ахварай авудай аваз. Пемпеша кьатӀузва: иесидиз анал хъсанзава. М. В. Гьарасатдин майдандал. - Куьн хвашкалди, я бала!. - жузун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТУТ

    нареч. 1. ина; инал; ана; анал; гьана; гьанал. 2. инал, и чIавуз; тут я не выдержал и чIавуз (ада икI лагьайла ва я икI, ихьтин кар авурла) завай эх

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КЪАЯБ

    ...хъсандиз къалуриз жезвай. Б. Гь. Заз эвера. 2) чӀехи кӀватӀ. Инал-анал живедин къаябарни гьалтзава, июндин юкьвар ятӀани. М. Б. За бананар недач. [к

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИКРАМУН

    ...пӀатӀнус тухвана гьалтна икрамна. А. И. Самур. Ярхар хьана вични анал Икрамна ваз, я Эренлер. X. Къ Я Эренлер. Заз инсанри, пайдахриз хьиз, алчахриз

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГАПӀАЛ

    ...яхулрин феодалрин гьелегьрикай, писликвилерикай хуьн патал инал-анал, гапӀал-гапӀал пай хьанвай магьлеяр сад хъхьана, ибуру са хуьр тешкилна. К.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛУКЬУН

    ...тӀашер. С. С. Кьве кӀвачел къекъведай лам. Жанавур, инал алукьиз, анал алукьиз, та агъа кӀамуз кьван аватна, кьена. Ф. Исли баде, цӀуьдгъуьнна алукь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МИХ

    ...чкадиз ракъурун. Къеледин кьакьан цлаз яхцӀур мих яна, акьахна анал. Ф. Халуни хтул. Теспачавал акатнавай рабочияр гьарнихъ чкӀана. Амма Камал, мих

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЬИЛИХЪ

    ...тепедал Сурар алай, я лугьуз абур пӀирер. Азарлуяр гваз къведай папар анал, Куьрсардай къванерикай гъуз цӀиргьер. А. Ф. КьатӀ-кьатӀ авур зунжурар

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЭГЕР

    ...Къван къванцихъай галудда! Ф. Бахтавар. Эгер дуьшуьш хьанайтӀа са кас анал, Жузачир за а касдивай ярдин гьал. Е. Э. Заз булахдал яр акуна. Эгер им

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТОТ

    ...гуьда) вуна; тот, кто уехал хъфей кас; та, которая сидит там анал ацукьнавайди (дишегьли). ♦ до того 1) анал кьван; 2) акьван чIавалди; в силу того

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПИСЛИКВАЛ

    ...яхулрин феодалрин геллегьрикай, писликвилерикай хуьн патал инал-анал, гапӀал- гапӀал пай хьанвай магьлеяр сад хъхьана, ибуру са хуьр тешкилна. К.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛУДУН

    ...куь вуч нелай, квелай са нин, куьн ятӀани винел патал алайди анал тун тавун. Абаса радиатордин къалпагъ алудна. Гь. М. Им къван, им терез. МТФ-дин

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ПАГЬ

    ...Кьуна какур элкъвей карч, Ялна вичел, Гьалчна чилел, Яргъи хьана анал кел. И кар акур инсанар Рушан патав атана. ЦӀувад йисан гуьзелди Виридан пагь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВЕРЧ

    ...вах? Инал къав гьалддай тевле алама, куьра хадай кал ава, анал кьуьртӀуь верчериз какаяр кутуна кӀанзава... С. М. ЦицӀигъ-наме. 2) тӀуьн патал рган

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВЕРЧ

    ...вах? Инал къав гьалддай тевле алама, куьра хадай кал ава, анал кьуьртӀуь верчериз какаяр кутуна кӀанзава... С. М. ЦицӀигъ-наме. 2) тӀуьн патал рган

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДУЬШУЬШ

    ...къари дуьшуьш хьана. Ф. Гьуьлуьн руш. Эгер са кас дуьшуьш хьанайтӀа анал, Жузачир за а касдивай ярдин гьал. Е. Э. Заз булахдал яр акуна Яргъал акъв

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МАЙВА

    ...хьтин афнияр, чичӀекар, хъчар ва мадни маса майваяр булдиз алай анал. А. Исм. Алукьдай ахвар. Эгер вахтунда чкайрал майваяр кьабулдай, пунктар

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МАЖАЛ

    ...вах? Инал къав гьалдай тевле алама, куьра хадай кал ава, анал кьуьртӀуь верчериз какаяр кутуна кӀанзава... С. Муслимов. ЦицӀигъ-наме. 2) азад вахт.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МАГЬСУЛ

    ...магьсул хкведа лагьана умуд авачир, а чка, кьурагьвили кана, инал-анал са къал алаз, яру хьана акъвазнавай. А. Ф. Бубадин веси. Цавун юкьваз кьван х

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КӀЕЛ:

    ...Къуба зонадин актив кӀватӀна, чӀехи собрание кьиле тухвана. Анал ихьтин месэла эцигнавай: лезгийри кӀелун-кхьин дидедин чӀалалди тухудани, Тахьайт

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЬАЛ

    ...магьсул хкведа лагьана умуд авачир, а чка кьурагьвили кана, инал, анал са кьал алаз яру хьана акъвазнавай. А. Ф. Бубадин веси. Дамахар гвай, силин

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАВ

    ...вах? Инал къав гьалдай тевле алама, куьра хадай кал ава, анал кьуьртӀуь верчериз какаяр кутуна кӀанзава... Муслимов. ЦицӀигъ-наме. * вилер къава ак

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ANALÓGİYA

    [yun.] 1. Hadisələr, məfhumlar, şeylər arasında oxşarlıq, bənzərlik, uyğunluq. 2. Məntiqdə: iki əşya və ya hadisənin hər hansı cəhətdən bir-birinə bən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ANÁLİZ

    [yun.] Tədqiq olunan şeyin hansı tərkib hissələrindən ibarət olduğunu, yaxud onun tərkibinə nə miqdarda bu və ya digər maddənin daxil olduğunu müəyyən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ANALİTİ́K

    sif. Analizə aid olan, analizə xas olan; analiz tətbiq edən. Analitik təhlil mərkəzi. Analitik üsul. □ Analitik dillər dilç

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ANALIQ

    is. 1. Ananın öz uşaqları ilə olan əlaqə və münasibəti, ana vəzifəsi. Analıq hissi. Analıq borcu. Analıq etmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ANALI-BALALI

    zərf Ana ilə bala bir yerdə, hamısı bir yerdə, bərabər. Analıbalalı bütün qoyunları siyahıya almaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ANALI-ATALI

    sif. Anası və atası olan. Analı-atalı (z.) böyüsün

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ANALGİN

    is. [yun.] əcz. Ağrıkəsici, qızdırmasalan və iltihaba qarşı dərman preparatı. Analginin ən yüksək dozası

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ATALI-ANALI

    1. bax ata-analı. “Gərdəkdə” gəlin üçün oturmağa bir kürsü qoyub, üstə atalı-analı iki-üç yaşar bir oğlan uşağı oturdarlar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ATA-ANALI

    sif. Atası və anası olan. Ataanalı uşaq. Atanı-analı böyüsünlər

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Anal dəlik
Anal dəlik və ya anus (Lat. Anus; Mənası: "Halqa", "çevrə" [1]) həzm sisteminin sonunda yer alan və defekasiya prosesini yerinə yetirən dəlik. Əsas vəzifəsi defekasiya olan anal dəliyin açılması və qapanmasını daxili və xarici büzüşmüş əzələlər (sfinkter) nəzarət edir. Daxili anal sfinkter iradi, xarici anal sfinkter isə qeyri-iradi şəkildə hərəkət edir. Anus, qadınlarda uşaqlıq yolunun, kişilərdə isə testis kisəsinin arxasında yer alır.
Anal qarmaq
Anal qarmaq - anal cinsi əlaqə və ya digər cinsi fəaliyyətlər üçün istifadə olunan, görünüşcə balıq qarmağına bənzəyən seks oyuncağı. Anal qarmaqlar daha çox paslanmaz poladdan hazırlansa da, müxtəlif materiallardan hazırlana bilər. Anal qarmağın dizaynı adətən bir ucunda metal top, digər tərəfində halqa olan əyri çubuqdur. Dildolar və anal muncuqlar kimi penetrasiya üçün nəzərdə tutulmuş digər oyuncaqlardan fərqli olaraq anal qarmaqlar daha sərt materiallardan hazırlandıqları üçün doğru istifadə olunmadıqları təqdirdə ciddi yaralanmalara səbəb ola bilər.
Anal tıxac
Anal tıxac — cinsi zövq almaq məqsədilə anal dəliyə yeridilən (daxil edilən) müxtəlif material, ölçü və dizaynlarda hazırlanmış seks oyuncağıdır. Anusa rahat daxil ola bilməsi üçün daralmış (küt konusvari) uca sahib olan anal tıxaclar mərkəzə qədər genişlənir və mərkəzdən başlayaraq yenidən daralır. Anal dəlik tərəfindən udulmaması üçün anal tıxaclar tutacaq hissəyə sahibdir. == Növləri == == İstifadəsi == Anal tıxacların istifadəsindən əvvəl tıxacın və anus dəliyinin xüsusi vasitələr ilə sürüşkən hala gətirilməsi tövsiyə olunur. Bu, arzuolunmaz qıcıqlanmanın və yaralanmanın qarşısını almaqda kömək edir. == Təmizlənməsi == Anal tıxaclar adətən sabun və su ilə və ya müxtəlif seks oyuncaq təmizləyiciləri ilə təmizlənə bilər. Bununla belə anal tıxac alan zaman qutunun içərisindəki təlimatlar mütləq oxunmalıdır.
Accélérateur Grand Louvre d'analyse élémentaire
AGLAE (fr. Accélérateur Grand Louvre d'analyse élémentaire) – Parisdə yerləşən Luvr muzeyinin şüşə piramidasının altında, 15 metr dərinlikdəki zirzəmidə saxlanılan muzeyin zərrəcik sürətləndiricisi. 1988-ci ildən bəri muzeyin bir parçasıdır.Araşdırmaçılar əsərlərin hazırlandığı maddələri öyrənmək və orijinallıqlarını təsdiqləmək üçün AGLAE-nin proton və alfa zərrəcik şüalarını istifadə edir. Bir obyektin tərkibindəki elementlərin miqdarı və kombinasiyaları, mineralın çıxarıldığı mədənlərə və obyektin nə vaxt hazırlandığına dair barmaq izi kimi məlumat verə bilər. == İstifadəsi == Alimlər AGLAE-dən Fransız hökumətinin Napoleon Bonaparta hədiyyə etdiyi bir qılınc qınının təmiz qızıldan hazırlandığını yoxlamaq (həqiqətən elə idi) və "Oturmuş Katib" adlı 4500 illik Misir heykəlinin canlı kimi görünən gözlərindəki mineralları müəyyən etmək üçün də istifadə etdilər (qara qaya kristalı, ağ maqnezium karbonat və damarlar üçün də qırmızı dəmir oksid). Bu, müvafiq araşdırma sahəsi üçün istifadə edilən yeganə zərrəcik sürətləndiricisidir.Maşını idarə edən qrupun rəhbəri Kler Paçekodur. Paçeko Bordo Universitetində antik əşyalar sahəsində doktorluq dərəcəsi almaq üçün AGLAE-də ion-şüalanmaları analizləri ilə işə başlamışdır. 2011-ci ildə qrup lideri olan Paçeko sürətləndiricini üç mühəndisdən ibarət olan komandayla birlikdə idarə edir. Fiziklər və mühəndislər araşdırmalarını kuratorlar və sənət tarixçiləri ilə birlikdə aparır.AGLAE-nin ən əhəmiyyətli xüsusiyyətlərindən biri əsərlər üzərində tədqiqat aparılarkən zərər verməməsidir. Əgər söhbət mədəni mirasdan gedirsə bu ilk prioritet olur.
Aktivasiyalı analiz
Aktivasiyalı analiz (radioaktivasiyalı analiz) — maddənin element və izotop tərkibinin nüvə-fiziki təyini üsülu; analiz edilən nümunədə təyin edilən elementin izotoplarının nüvə hissəcikləri və ya yüksək enerjili γ-şüalanma ilə nüvə reaksiyası (aktivasiya) nəticəsində əmələ gələn radionuklidlərin aktivliyinin ölçülməsinə əsaslanır. Aktivasiyalı analizi 1936-cı ildə G.Xeveşi və X.Levi təklif etmişlər. Alınan radionuklidlərin təsnifatlaşdırılması şüalanmanın tipinə, onun enerjisinə, intensivliyinə, radionuklidlərin yarımparçalanma dövrünə görə aparılır. Bunun üçün adətən qamma-spektro metrlər və yüksək ötürücülü yarımkeçirici detektorlar, nadir hallarda ssintilyasiyalı detektorlar istifadə edilir. Miqdari analiz alınan radionuklidin aktivliyinin qatılığın geniş diapazonunda təyin olunan elementin miqdarına nisbətinə əsaslanır. Qatılığın müqayisəli (nümunələr istifadə edilməklə) və etalonsuz nisbi hesablanma üsulu tətbiq edilir. Radioaktiv şüalanmanın yüksək nüfuzetmə qabiliyyəti nümunənin dağılmadan analiz edilməsinə imkan verir. Aktivasiyalı Analizin ən geniş yayılmış variantı neytron-aktivasiyalı analizdir (NAA). Aktivasiya üçün nüvə reaktorunun istilik və epiistilik neytronları və ya neytronların (məsələn, Cf252) radio izotoplu mənbəyi, həmçinin neytron generatorlarının sürətli neytronları istifadə edilir. Reaktorlu neytron-aktivasiyalı analiz analitik kimyanın inkişafında böyük rol oynamışdır; ondan istifadə etməklə elektronika üçün yüksək təmiz materialların, atom energetikası uçün isə xüsusi konstruksiyalı materialların alınmasının texnologiyası işlənib hazırlanmışdır.
Alqebra i analiz
"Alqebra i analiz" (rus. Алгебра и анализ) — Rusiya riyazi jurnalı. Rusiya Elmlər Akademiyasının Steklov adına Riyaziyyat İnstitutunun Sankt-Peterburq filialının tərəfindən nəşr olunur. 1989-cu ildə yaradılmışdır. İldə 6 nömrəsi çıxır. İlk baş redaktor SSRİ Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü D. K. Faddeyev olmuşdur. Bir il gecikmə ilə jurnal tamamilə ingilis dilinə tərcümə edilir və "St. Petersburg Mathematical Journal" adı altında nəşr olunur. Baş redaktoru Rusiya Elmlər Akademiyasının akademiki S. V. Kislyakovdur.
Analar (film, 1988)
Analar tammetrajlı televiziya tamaşası rejissor Tofiq Zeynalov tərəfindən 1988-ci ildə ekranlaşdırılmışdır. Tofiq Zeynalovnda istehsal edilmişdir. Xaraktercə iki bir-birinə tamamilə zidd olan analar filmin əsas mövzusudur. Əsas rolları Ətayə Əliyeva, Kübra Əliyeva,Bəsti Cəfərova və Ələkbər Hüseynov ifa edirlər. == Məzmun == Səmədlə (Ələkbər Hüseynov) Aynur (Bəsti Cəfərova) cütlüyü bir-birilərini sevərək evləniblər. Onların övlad payları bu xoşbəxtliyi ikiqat artırıb. Lakin günlərin bir günü Aynurla bağlı üzə çıxan bir həqiqət bu xoşbəxt ailə ocağının üzərinə su tökür. Məlum olur ki, Aynur kimsəsiz uşaqlar evindən götürülərək anası saydığı Sənəm (Ətayə Əliyeva) tərəfindən böyüdülüb. Bu xəbəri eşidən qayınanası Zərbuta (Kübra Əliyeva) bu evliliyin bitməsi üçün əlindən gələni edir. Bir tərəfdə yad uşağını öz doğma balası kimi böyüdən ana, digər tərəfdən öz doğma oğlunun ailəsini dağıdan ana.
Analar Günü
Analar Günü — anaların şərəfinə keçirilən beynəlxalq bayramdır. Həmin gün Beynəlxalq Qadınlar Günündən fərqli olaraq, anaları və hamilə qadınları təbrik etmək qəbul olunub. Bir çox ölkələrdə bu gün müxtəlif günlərə təsadüf edilir. Ümumiyyətlə, dünyada "Analar Günü" may ayının ikinci bazar günü qeyd edilir. İngiltərədə XVII əsrdən XIX əsrədək "Anaların Bazar Günü" adlı bayram qeyd olunurdu. Anaların təbrik edilməsinə həsr edilmiş bu bayram Böyük pəhriz adlanan dini bayramın dördüncü bazar günündə keçirilirdi. ABŞ-də "Analar Günü" ilk dəfə 1872-ci ildə məşhur ingiltere pasifisti Culiya Uord Houv tərəfindən dəstəklənmişdir. C.Uordun qənaətinə görə, həmin gün anaların Yer kürəsində sülh naminə mübarizədə birliyi günüdür. Lakin onun bu konsepsiyası nə ABŞ-də, nə də digər ölkələrdə öz təsdiqini tapmamışdır. 1907-ci ildə ABŞ-nin Filadelfiya ştatından olan Anna Carvis anaların təbrik olunması təşəbbüsü ilə çıxış etmişdir.
Analar heykəli (Şuşa)
"Böyük Vətən müharibəsi iştirakçılarının xatirə kompleksi" — Azərbaycanın Şuşa şəhərində, Xəlil Məmmədov küçəsində yerləşən abidə. İkinci Dünya müharibəsinin iştirakçılarına həsr olunmuşdur. Şuşa şəhərinin Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilməsindən sonra pis vəziyyətə düşmüşdür. 2020-ci ilin noyabrında kompleks ərazisi şəhər ilə birlikdə işğaldan azad edilmişdir. Kompleksin bərpa edilməsi planlaşdırılır. == Tarixi == "Böyük Vətən müharibəsi iştirakçılarının xatirə kompleksi" SSRİ hakimiyyəti dövründə salınmışdır və İkinci Dünya müharibəsinin iştirakçılarına həsr olunmuşdur. Kompleksin tərkibində sovet əsgərlərinin barelyefləri, park və "Analar heykəli" daxildir. Şuşa şəhəri 1992-ci ilin mayında Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir və bu zaman kompleks vandalizmə məruz qalmışdır. Kompleksdə olan əsgərlərin barelyefləri güllələnmiş, "Analar heykəli" vandalizmə uğramış, əbədi məşəl söndürülmüşdür. 2020-ci ilin noyabrında kompleks ərazisi şəhər ilə birlikdə işğaldan azad edilmişdir.
Analar və laylalar (film, 1991)
Analar və laylalar qısametrajlı cizgi televiziya filmi rejissor Vaqif Behbudov tərəfindən 1991-ci ildə çəkilmişdir. Film "Azərbaycantelefilm"də istehsal edilmişdir. Kukla filmidir. Körpələr təbiətin hədiyyəsidir. Ananın beşik başında oturub oxuması xeyir haqqında ilk söhbətidir. Uşaqların hamısı analar üçün eynidir. == Məzmun == Kukla filmidir. Körpələr təbiətin hədiyyəsidir. Ananın beşik başında oturub oxuması xeyir haqqında ilk söhbətidir. Uşaqların hamısı analar üçün eynidir.Cizgi filmi bəşəriyyətin yaranışından üzü bəri dünyada var olan, əbədi yaşayan ana məhəbbətinə, övlada olan sevgiyə ucaldılmış abidədir.
Analar və laylalar (film, 1992)
Analar və laylalar qısametrajlı cizgi televiziya filmi rejissor Vaqif Behbudov tərəfindən 1991-ci ildə çəkilmişdir. Film "Azərbaycantelefilm"də istehsal edilmişdir. Kukla filmidir. Körpələr təbiətin hədiyyəsidir. Ananın beşik başında oturub oxuması xeyir haqqında ilk söhbətidir. Uşaqların hamısı analar üçün eynidir. == Məzmun == Kukla filmidir. Körpələr təbiətin hədiyyəsidir. Ananın beşik başında oturub oxuması xeyir haqqında ilk söhbətidir. Uşaqların hamısı analar üçün eynidir.Cizgi filmi bəşəriyyətin yaranışından üzü bəri dünyada var olan, əbədi yaşayan ana məhəbbətinə, övlada olan sevgiyə ucaldılmış abidədir.
Analar yanar ağlar (film, 1990)
Analar yanar ağlar televiziya tamaşası 1990-cı ildə Azərbaycan televiziyasında istehsal edilmişdir.
Analaytivu
Analaytivu (tam. அனலைதீவு, sinh. අන්නලදූව) — Şri-Lanka adasından şimalda yerləşən kiçik ada. İnzibati baxımından 7 rayona bölünmüşdür. Adada bir neçə hind məbədi və kilsə vardır. Sahəsi 4,82 km²-dir. Analaytivu ilə əsas ada arasında bərə fəaliyyət göstərir.
Analgetik maddələr
ANALGETİK MADDƏLƏR – ağrı hissini aradan qaldıran və ya zəiflədən dərman preparatları. Analgeziya (ağrıkəsən) təsirinə müxtəlif farmakoloji qrup preparatları malikdir. Bu, daha çox opioid reseptorlarla qarşılıqlı əlaqədə olan narkotik, opioid Analgetik maddələrdə təzahür edir. Analgetik maddələr anesteziologiyada, əsasən, ümumi anesteziya və cərrahiyə əməliyyatından sonrakı ağrını götürmək üçün istifadə edilir. Bu qrup Analgetik maddələrin əsas nümayəndələri morfin, fentanil (remifentanil), omnopon, promedol, trimeperidin, prosidol, butorfanol, moradol, stadol, nalbufin, tramadoldur. Analgetik aktivliyinə görə buprenorfin (tebain alkaloidinin yarımsintetik törəməsi) morfindən 20–50 dəfə üstündür və kiçik cərrahi əməliyyatlardan sonra intensiv ağrıları götürmək üçün təyin edilir. Opioid Analgetik maddələrin universal antaqonisti naksolondur; opioidlərin təsirini tez dayandırmaq və onları bütün opioid reseptorlardan xaric etmək üçün istifadə olunur. Qeyri-narkotik Analgetik maddələrə pirazolonun (amidopirin, analgin, antipirin, butadion), anilinin (antifebrin, parasetamol, fenasetin), salisil turşusunun törəmələri (asetilsalisil turşusu, natrium-salisilat, salisilamid) aiddir. Ağrı götürmə aktivliyinə görə onlar narkotik Analgetik maddələrdən xeyli geri qalır. Bundan əlavə onlar ancaq bəzi növ ağrılar (nevralgik, baş, diş və s.) zamanı effektlidir.
Analitik
Analitik (alm. Analityk‎; fr. Analytique; ing. Analytic; yun. analytike)- Aristoteldə formal məntiqlə eyni mənada işlədilir: birinci analitiklər, ikinci analitiklər və s. XX əsr fəlsəfəsində cərəyandır, mahiyyət etibarı ilə fəlsəfənin ənənəvi qrupları, istiqamətləri, həmçinin problemlərin məzmununun aydınlaşdırılmasını dilin təhlilində görən ayrı-ayrı filosofları birləşdirir. Müasir dönəmdə analitik informasiya termini daha çox işlədilir. Analitik informasiya daha ətraflı, izahlı xəbər deməkdir.
Analitik dillər
Analitik dillər - Müxtəlif qrammatik əlaqələri ifadə etmək üçün söz sırasından, köməkçi sözlərdən, intonasiya vasitələrindən, əvəzliklərdən və s. istifadə edən dillər. Məs.: fransız, ingilis, alman dilləri analitik dillərdəndir.
Analitik fəlsəfə
Analitik fəlsəfə (ing. Analytic philosophy) — XX əsrin ənənəvi fəlsəfi dünyaörüşlərinə qarşı çıxmaqla yaradılmış fəlsəfi bir məktəb. Bu məktəb həmçinin analiz, lingivistik analiz, məntiqi analiz, fəlsəfi analiz, Kembric (Canbridge) analiz məktəbi və Oksford fəlsəfəsi kimi adlarla da tanınmışdır. == Yaradıcılar və nümayəndələr == Analitik fəlsəfənin qurucuları Kəmbric filosoflari G.E.Moore və Bertrand Russell olmağla birlikdə hər iki filosof da Alman filosofu və riyaziyyatçi Gottlob Frege və bu fəlsəfənin ən görkəmli nümayəndələrindən (Alman və Avstriya əsilli) Ludwig Wittgenstein, Rudolf Carnap, Kurt Gödel, Karl Popper, Hans Reichenbach, Herbert Feigl, Otto Neurath ve Carl Hempel kimi alimlərdən təsirlənmişdilər. İngiltərədə Rusell və Mooreni C. D. Broad, L. Stebbing, Gilbert Ryle, A. J. Ayer, R. B. Braithwaite, Paul Grice, John Wisdom, R. M. Hare, J. L. Austin, P. F. Strawson, William Kneale, G. E. M. Anscombe və Peter Geach, Amerikada isə Max Black, Ernest Nagel, C. L. Stevenson, Norman Malcolm, W. V. Quine, Wilfrid Sellar və Nelson Goodman Avstralya'da A. N. Prior, John Passmore və J. J. C. Smart davam etdirmişdir. == Əsas yanaşma == Analitik fəlsəfə mütləq varlığı və idealist görüşünə qarşı çıxmış bir istiqamətdir. Analitik fəlsəfədə biliklərlə bağlı anlayışların linqivistik cəhətdən analiz edilməsi və fəlsəfədə qarışıq və mürəkkəb mənalı kəlimələrin və ya anlayışların, hətta yanlış qurulan sualların təhlili ilə məşğul olur. == Analitik fəlsəfə barədə əlavə məlumatlar == Analitik fəlsəfə pozitivizmin 20-ci əsrdəki müasir şəklidir. Neo-pozitivizm və ya məntiqçi pozitivizm olaraq da bilinən bu anlayışa görə fəlsəfənin əsl məşğuliyyət sahəsi dildir. Bu yanaşmaya görə fəlsəfə varlıq, dəyər və tanrı barəsində doğruluğu test edilə bilməyən təlimlər irəli sürməməlidir.
Analitik həndəsə
Analitik həndəsə- həndəsə bölməsi; nöqtə, düz xətt, müstəvi, vektor, ikitərtibli xətt, ikitərtibli səth və onlara dair məsələləri öyrənir. Həndəsi işə Cəbriyyə analizi tətbiq edən və Cəbriyyə problemlərin həllində həndəsi anlayışları istifadə edən bir riyaziyyat sahəsi. Rene Dekart cəbr və həndəsəni birləşdirən analitik həndəsənin ixtiraçısıdır. Əsas tədqiqat vasitələri koordinat üsulu və cəbri üsullardır. Koordinat üsulu 17-ci əsrdə astronomiya, mexanika və texnikanın sürətli inkişafı ilə əlaqədar yaradılmışdır. Müasir dövrdə düzbucaqlı Dekart koordinat sistemindən başqa daha ümumi olan afin koordinat sistemi və digər koordinat sistemlərindən istifadə edilir. Düz xətt üzərində nöqtənin bir, müstəvi üzərində iki (x – absis, y – ordinat), fəzada isə üç (x – absis, y – ordinat, z – aplikat) koordinatı olur. Müstəvi üzərində xətt koordinatları f(x,y)=0 tənliyini ödəyən nöqtələr çoxluğu kimi tərif olunur. f(x,y) funksiyası x və y dəyişənlərinə nəzərən n dərəcəli çoxhədli olarsa, f(x,y)=0 xəttinə n tərtibli cəbri xətt deyilir. Analitik həndəsədə bir və ikitərtibli cəbri xətlər öyrənilir.
Analitik kimya
Analitik kimya — maddələrin tərkibinin tədqiqat metodları haqqında elm. Analitik kimyanın predmeti analiz metodları işləyib hazırlamaq, onların praktiki həyata keçirilməsini müəyyənləşdirməklə yanaşı bu metodların nəzəri əsaslarını yaratmaqdan ibarətdir. O iki müxtəlif bölmədən ibarətdir: keyfiyyət analizi (vəsfi analiz) və miqdari analiz. Vəsfi analiz üsullarının köməyi ilə bizi maraqlandıran maddənin hansı kimyəvi komponentlərdən təşkil olunduğunu müəyyən etmək olar. Miqdari analizin məqsədi analiz olunan maddənin tərkibinə daxil olan kimyəvi elementlərin miqdarca nisbətini müəyyən etməkdir. Eləcə də analiz olunan nümunənin vahid həcminə və ya kütləsinə daxil olan elementin və ya digər tərkib hissəsinin kütləsini və ya qatılığını bilmək çox vacibdir. == Növləri == Kimyəvi analiz sırasıyla kalitatif (keyfiyyət) və kantitatif (nicel) olmaq üzrə iki şəkildə tətbiq olunur. Bir maddənin hansı komponentlərdən (element və ya mürəkkəblərdən) meydana gəldiyini tapmağa yarayan analiz növünə kalitatif; bu komponentlərdən hər birinin nə formada olduğunu tapmağa yarayan analiz növünə də kantitatif analiz deyilir. Kantitatif analiz, metodlar cəhətdən klassik və müasir olmaq üzrə ikiyə ayrılar. Klassik metodlar maddənin ağırlıq və həcm xüsusiyyətlərinə söykənən metodlardır.
Analitik kimyanın inkişaf tarixi
Analitik kimyanın inkişaf tarixi Analitik kimyanın tarixi çox qədimdir. Bəzi xammal və hazır məhsulların tərkibini vəsfi cəhətdən təyin etmək üsulları hələ eramızdan əvvəl çox əvvəlki dövrlərə aiddir. Dəmir, mis, qurğusun və s kimi metalları, onlarin filizlərdən istehsal etməyi, gildən hazırlanması və onların üzərinə müxtəlif rəngli arnamentlərin çəkilməsini kəşf edən insanlar əvvəlcə onları sınaqdan keçirmiş , sonra isə nisbətən geniş miqyasda tətbiq etməyə başlamışlar. Qızıl və gümüşün təmizlik dərəcəsinin yoxlamaq kimi kimyəvi analiz üsulları qədim misirlilərə məlum imiş.16-cı əsrdə italiya alimi V. Birinqççio və alman alimi Q. Aqrikola ilk dəfə olmaq eetibarilə ətraflı və ardıcıl "quru üsul" analizi tərtib etmişlər. Qədim rus dövlətində dəmir və misin əridilməsi, müxtəlif ərintilərin, şüşənin hazırlanması üsulları və tətbiqi məlum idi. 1581-ci ildə İvan Qroznunun təşəbbüsü ilə Moskvada ilk aptek açılır. O zaman aptekler istehsal olunan maddələrin və filizin analizi ilə məşğul olmaq vəzifəsini daşıyırdı. I Pyotr vaxtında Moskvada 8 belə aptek varidi. Kimyəvi analizin böyük əhəmiyyətə malik olmasını başa düşən I Pyotr 1720-ci ildə Peterburqda ilk texniki kimyəvi laboratoriyası təsis edir, burada filiz və tikinti materiallaı analiz edilməyə başlayır. 1725-ci ildə Rusiyada elmlər akademiyası təsis edilir.
Analitik mexanika
Analitik mexanika — klassik mexanika (nəzəri mexanika) bölməsi; maddi nöqtələr və ya cismlər sisteminin sonlu sayda parametrlərlə dəqiq müəyyən edilə bilən vəziyyətini öyrənir. == Haqqında == Analitik mexanika əsasən, mümkün yerdəyişmələr prinsipi, kanonik çevirmələr (tənliklər), hərəkətin dayanıqlığı, cazibə nəzəriyyəsi və s. məsələləri əhatə edir. Analitik mexanika ayrıca elmi fənn kimi 18-ci əsrdə yaranmışdır. Bu, analitik rabitələr, ümumiləşmiş koordinatlar, sərbəstlik dərəcəsi və s. sahəsində görkəmli alimlərin (L.Eyler, J.D’Alamber, J.Laqranj və başqaları) elmi işlərinin sayəsində olmuşdur. Analitik mexanika sonrakı inkişafına mümkün yer dəyişmələr prinsipi, ümumiləşmiş impuls, Hamilton funksiyası, inteqral invariantları, hərəkətin dayanıqlığı və s. sahəsində mühüm tədqiqatları olan K.Qauss, U.Hamilton, K.Yakobi, M.Ostroqradski, A.Puankare, A.Lyapunov və başqa alimlərin işləri təkan vermişdir. Analitik mexanika metodları nəzəri fizikanın bir çox sahələrinə (klassik sahə nəzəriyyəsi, kvant mexanikası, nisbilik nəzəriyyəsi və s.) də tətbiq edilir. == Mənbə: == Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə).
Analitik psixologiya
Analitik psixologiya - psixodinamik istiqamətlərədn biri. Analitik psixologiyanın banisi K.Q.Yunq Freydin libidonu psixi enerji kimi interpretasiya etməsinə, nevrozların seksual mənşəli olduğunu iddia etməsinə, psixikanı kompensasiya prinsipi ilə işləyən qapalı avtonom sistem kimi təqdim etməsinə və s. etiraz edərək, insan psixikasında fərdi qeyri-şüurilikdən savayı, həm də daha dərin bir qatın – kollektiv qeyri-şüurilik mövcud olduğunu iddia edir. Yunqa görə bu kollektiv qeyri-şüuriliyin məzmununu bilavasitə müşahidə obyekti olmayan, lakin ətraf aləmdəki proyeksiyaları vasitəsilə qavranıla bilən ümumbəşəri ilk obrazlar – arxetiplər təşkil edir, hansılar ki, özlərini daha çox müxtəlif mifologiyalarda, simvolikalarda və s. büruzə verir.
Analitika mərkəzi
Araşdırma mərkəzi və ya siyasi tədqiqat institutu (ing. think tank; policy institute; research institute) — ölkələrin siyasi qərar qəbulu prosesində idarəçilərə doğru və həqiqi siyasətlər müəyyən etmək məqsədi ilə müxtəlif tövsiyələr və hesabatlar nəşr edən araşdırma mərkəzidir.
Analiz
Аnaliz (yunanca ἀνάλυσις "çürümə , parçalanma") — hər-hansı vahidin (əşya, hal, proses və ya obyekt lər arasındakı münasibətlərin) nəzəri və ya real şəkildə tərkib hissələrinə bölünməsi. Bölünmə insanın idrak və ya praktiki fəaliyyəti üçün lazım olur.,Sintezlə birgə analiz metodu tədqiqat obyekti haqqında tam və lazım olan informasiyanı əldə etməyə inkan verir. Аnaliz tədqiqat metodu kimi aşağıdakılardır: Fəlsəfə — fəlsəfi analiz metodu. Məntiq — məntiqi analiz, qeyri-standart analiz. Kimya — analitik kimya, struktur analizi. Tibb — tibbi analiz, qan anlizi, sidik analizi, ifrazat analizi. Riyaziyyat — riyazi analiz, funksional analiz. İqtisadiyyat — iqtisadi analiz, maliyyə analizi.
Analiz və sintez
Analiz anlayışı - Analiz dedikdə hər hansı bir şəkildə verilmiş qurğunun giriş informasiyasının çıxış informasiyasına çevrilməsi və bu çevrilmə prosesinin xüsusiyyətlərinin aydınlaşdırılması başa düşülür. == Haqqında == Sonlu avtomatlarda və kombinasiyalı DQ-də analiz məsələsi qurğunun verilmiş sxemi üzərində həll olunur. Bunun üçün isə sxemin qurulma qaydasını və funksiyaların hesablanma üsulunu bilmək vacibdir. Deməli, əvvəl sxemi təşkil edən hər bir elementin funksiyası və bu elementlərin bir-biri ilə birləşməsinə görə qurğunun funksiyası təyin edilməlidir.Yaddaşsız və ya sonlu yaddaşa malik qurğuların sxemlərində reallaşdırıla biləcək funksiya üçün bütün informasiya olursa, belə DQ-r çox zaman sərt məntiqli qurğular adlanır. Sonsuz yaddaşa malik qurğularda isə qurğunun fəaliyyət funksiyası proqramda olur. Əvvəlki movzularda deyildiyi kimi bu qurğular proqramlaşdırıla bilən məntiqli qurğular adlanır. Odur ki, məntiqli proqramlaşdırıla bilən qurğularda analiz məsələsi funksiyanın təyinindən və proqrama görə onun xüsusiyyətinin müəyyənləşdirilməsindən ibarətdir. Sintez məsələsinin həlli yaddaşsız və sonlu avtomatlarda giriş informasiyasının çıxış informasiyasına çevrilməsinə görə sxemin qurulmasından irəli gəlir == Xüsusiyyətləri == Sonlu avtomatların sintezi bir neçə mərhələdə yerinə yetirilir: blok sintezi – funksional əlamətinə görə avtomat bloklara bölünür; mücərrəd sintez – hər blokun iş şəraiti formalaşdırılır; struktur sintez – verilmiş iş şəraitini reallaşdıran sxemin qurulması; etibarlığın sintezi; DAT qurğularında əlavə olaraq təhlükəsiz şəraitə görə sintez aparılır; texniki sintez mərhələsində elementlərin məxsusi xüsusiyyətinə və onların birləşməsinə, yüklənmə qabiliyyətinə, iqlim və mexaniki parametrlərinə baxılır. struktur izafilik yaratmaqla qurğunun sxeminin fəaliyyət etibarlığının təmin olunmasıYuxarıda göstərilən mərhələlər şərtidir, təcrübədə müəyyən mərhələlər birləşdirilir və ya ixtisara salınır. Hazırda avtomatlaşdırılmış layihələndirmə sistemləri mövcud olduğundan, mürəkkəb avtomatlar üçün bu mərhələlər avtomatik yerinə yetirilir.
Ayrılan qazların analizi
Ayrılan qazların analizi – nümunənin isidilməsi və ya parçalanması nəticəsində yaranan qazların termiki analizatorlarda tədqiqidir. == Termiki analizatorlarda nümunənin isidilməsi və ya parçalanması ilə yaranan qazların analizi == Ayrılan qazların analizi – termiki analiz üsullarından biridir. Termiki analiz üsulları ilə eyni vaxtda yaranan qazları tədqiq edərkən tədqiq olunan nümunə haqqında ən tam məlumat əldə edilə bilər. === Sinxron termiki analiz (STA) alətləri === Sinxron termiki analiz (STA) alətləri temperaturun proqramlaşdırılmış artımı şəraitində bir nümunəni öyrənmək üçün bir neçə üsuldan bir anda istifadə etməyə imkan verir, məsələn, termoqravimetriya analizi (TGA) və differensial termiki analiz (DTA) və ya TGA və differensial skaner kalorimetriya (DSC) ilə kombinasiyada (birlikdə). Bu tədqiqatların məqsədi nümunənin, baş verən proseslərin başlanğıc mərhələsində və ara mərhələlərdə, eləcə də onun qalığının öyrənilməsidir. Amma nümunənin isidilməsi zamanı ayrılan uçucu maddələr analitiklərin nəzərindən kənarda qalır. Uçucu maddələrin öyrənilməsi olmadan baş verən proseslərin və onların fiziki-kimyəvi təbiəti haqda məlumatın tam və dəqiq əldə edilməsi mümkün deyil. === Ayrılan qazların analizi üçün sistemlər === ==== STA cihazının İQ Furye spektrometri ilə birləşdirilməsi ==== STA cihazının İQ Furye spektrometri ilə birləşdirilməsi uçucu maddələrin öyrənilməsinin mümkünlüyünü əlavə edir, bununla nümunənin parçalanma mərhələlərinin ardıcıl olaraq ayrılmasını əldə etməyə imkan verir və alınan maddələrin kimyəvi identifikasiyasını təmin edir. İQ Furye spektroskopiya metodu inert və simmetrik iki atomlu molekulları olan qazlar istisna olmaqla, hər hansı bir qazı aşkar etmək üçün istifadə olunur. O, izomerləri ayırmaq və kompleks qarışıqlarda qazları müəyyən etmək üçün istifadə edilə bilər.
AZAL
Azərbaycan Beynəlxalq Hava Yolları və ya qısaca AZAL — Azərbaycanın ən iri aviaşirkəti, milli aviadaşıyıcı. Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyasının (İATA) üzvüdür. AZAL-ın qərargahı Bakı şəhərində yerləşir. 7 aprel 1992-ci il tarixdə təsis edilmişdir və ölkənin müstəqillik əldə edildikdən sonra yaradılmış ilk milli aviaşirkətidir. Aviaşirkətin baza hava limanı, Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu, Bakı şəhərindən 20 km şimal-şərqdə yerləşir. Şirkət Avropa, MDB, Şimali Amerika, Yaxın Şərq və Asiya ölkələrinə sərnişin daşımalarını həyata keçirir. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 30 mart 2021-ci il tarixli sərəncamına əsasən Azərbaycan İnvestisiya Holdinqinin tabeliyinə verilmişdir. == Tarix == 1992-ci ilin aprel ayında müstəqillik əldə etdikdən sonra Azərbaycan Respublikası hökumətinin qərarı ilə aviasiya üzrə dövlət orqanı – "Azərbaycan Hava Yolları" Dövlət Konserni yaradılmışdır. 1996-cı ildə "Azərbaycan Hava Yolları" dövlət konserninin tərkibində "Azəraeronaviqasiya" hava hərəkətinin idarəedilməsi mərkəzi yaradılmışdır. 1997-ci ildə "Azərbaycan Hava Yolları"-nın tərkibində AZALOIL müəssisəsi yaradılmışdır.
Anaa
Anaa (fr. Anaa) — Tuamotu arxipelaqına daxil olan atoll (Fransa Polineziyası). Taitidən 350 km şərqdədir. == Coğrafiya == Yuvarlaq fornaya malikdir və 11 adacıqdan ibarətdir. Uzunluğu 29,5 km, eni isə 6,5 km təşkil edir. Atollun sahəsi 38 km²-dir. Daxilində laqun vardır. == Tarixi == Tahanea ilk dəfə 1769-cu ildə ingilis dənizçisi Ceyms Kuk tərəfindən kəşf edilmişdir. XIX əsrin əvvəllərindən Pomare sülaləsinin idarəsi altında olmuşdur. 1850-ci illərdə burada kopra hazırlamaq və mirvari toplamaq inkişaf etməyə başlayır.
Anar
Anar (tam adı: Anar Rəsul oğlu Rzayev; 14 mart 1938, Bakı) — azərbaycanlı yazıçı, şair, tərcüməçi, ssenarist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri. Xalq yazıçısı == Ailəsi == Anarın atası şair Rəsul Rza, anası şairə Nigar Rəfibəylidir. Anar anası tərəfdən Azərbaycanın məşhur ictimai və dövlət xadimi, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ilk səhiyyə naziri və Gəncə şəhərinin general-qubernatoru olan Xudadat bəy Rəfibəylinin nəvəsidir. Atası tərəfdən isə Məmmədxanlılar nəslindəndir. Soy adları ulu babası, Çiyni və bir para kəndlərin mülkədarı Məmmədyar oğlu Məmməd xanla bağlıdır. Bayat boyundan, Şahsevən tayfasından olan Məmməd xan XIX əsrin ortalarında rus əsgərləriylə toqquşmadan sonra zindana atılır və orda zəhərlənərək öldürülür. Məmmədxanın nəticəsi, Rəsulun atası İbrahim Məmmədxanlı Göyçayda mirzəlik edər və ticarətlə məşğul olarmış. 1915-ci ildə Bakıda vəfat etmiş və Çəmbərəkənddə dəfn edilmişdir. 1913-cü il iyunun 29-da Gəncədə anadan olmuş Nigar xanım Rəfibəyli məşhur Rəfibəylilər nəslindəndir. Ata tərəfdən babası Ələkbər bəy Rəfibəyli – el ağsaqqalı, maarifçi, Azərbaycanda ilk siyası partiya olan "Difai" partiyasının yaradıcılarındandır.
Anas
Çay ördəyi (lat. Anas) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Anau
Anau (türkm. Änew) — eramızdan əvvəl 5 -ci minilliyin sonlarına aid arxeoloji yer NS. - XVI / XVII əsrlər. n. NS. Türkmənistanda, Kopetdağın ətəklərində. Qədim əkinçilik məskunlaşma yerlərinin və yaşayış yerlərinin qalıqları, M37 magistral yolunun cənubunda, Aşqabaddan 12 kilometr şərqdə , Axal velayatın inzibati mərkəzi olan Annau şəhərinin şərqində yerləşir. Abidə, erkən eneolit ​​- son tunc dövrünə aid yaşayış məskəni (iki təpə -izah) və XV əsrə aid Temurilər məscidinin xarabalıqları ilə erkən dəmir dövrü və orta əsrlər yaxınlığındakı "Gözəllik Evi" . 1904 -cü ildə Rafael Pumpellinin Anau qəsəbələri üzərində apardığı işlər nəticəsində alim Hubert Schmidt [de] ilk olaraq Türkmənistanın cənubundakı abidələr üçün stratiqrafik miqyas qurdu və bunun əsasında qədim əkinçilərin bu mədəniyyətinin mövcudluğu bölündü. eramızdan əvvəl II minilliyin ikinci yarısından dördüncü mərhələyə qədər NS. (Anau I - Anau IV) . Anau təpələrində aparılan qazıntılar Orta Asiyanın cənub -qərbindəki erkən əkinçilik tayfalarının tarixi ilə əlaqədar Anau mədəniyyəti adlanan və Anau ilə Qərbi Asiyanın əkinçilik mədəniyyətləri arasında əlaqələrin mövcudluğunu təsdiq edən bir çox material verdi. . Anau IA -nın ən qədim dövrünün təbəqələrində qara və qırmızı boyalarla işlənmiş dama taxtası və üçbucaqlı divar rəsmləri olan bir bina tapıldı.
Anql
Anql — tayfa.
Aval
Aval (fr. aval, ehtimala görə ərəb. حوالة‎) — vekseli imzalamış şəxsin və ya veksel üzrə öhdəlik daşıyan digər şəxslərin öhdəliklərini yerinə yetirməsinə görə məsuliyyəti öz üzərinə götürən şəxsin veksel zəmanəti. Avalist vərəqçi ilə bərabər məsuliyyət daşıyır və onun öhdəliyi, hətta onun zəmanət verdiyi öhdəlik forma qüsurundan başqa hər hansı səbəbdən etibarsız olduğu halda da etibarlıdır. Bu baxımdan aval əsas öhdəliyə münasibətdə əlavə (aksesuar) olan təminata deyil, bank təminatına tam bərabərdir. Avalistin məsuliyyəti onun zəmanət verdiyi şəxslə birgə və bir sıra məsuliyyət daşıyır. Aval vekselə və ya çekə yazmaqla həyata keçirilir; o, öz adını ödəyicinin adına aid edir, bunun üzərinə “aval başına” (yaxud “aval üçün hesab” və ya hər hansı ekvivalent düstur) sözlərini əlavə edir və aval verənlərə imza qoyur. Lakin avalın etibarlılığı üçün vekselin və ya çekin üz tərəfində yalnız avalistin imzası kifayətdir, əgər bu imza ödəyici və ya veksel sahibi tərəfindən qoyulmursa. Aval kimin üçün verildiyini göstərməlidir. Belə bir əlamət olmadıqda çekin siyirtməsi və ya çekmecesi üçün verilmiş sayılır.
Ağal
Canal+
Canal +, 1984-cü ildə qurulan və proqramları əsasən idman və kino tərzi olan Fransanın ilk şifrəli kanalıdır.
Kanal
Kanal (lat. canalis – boru) — Hidrotexnikada suyun basqınsız hərəkəti üçün çəkilən düzgün formalı süni məcra (su yolu), təyinatdan asılı olaraq gəmiçilik kanalı, energetika kanalı, suvarma kanalı və s. növləri var. Gəmiçilik kanalı dəniz, göl və gəmi üzən çayları birləşdirmək, gəmi hərəkətini asanlaşdırmaq, su yollarını qısaltmaq və s. məqsədlərlə çəkilir. Energetika (derivasiya) kanalları su elektrik stansiyaları komplekslərinə daxildir. Suvarma kanalları əkin yerlərinin suvarılması üçündür, məs. Samur-Abşeron kanalı, Yuxarı Qarabağ kanalı, Yuxarı Şirvan kanalı. Kanalların en kəsiyi düzbucaqlı trapesiya, üçbucaqlı, yarımdairə və s. şəklində olur.
Ana
Ana — uşağın bioloji valideyni və ya bu rolu sosial daşıyan qadın. Doğma anadan başqa ögey ana da ola bilər. Qadın doğduğu uşağın süd anası sayılır. Reproduktiv tibbin inkişafı ilə əlaqədar olaraq bioloji ananı genetik və surroqat olaraq iki qrupa bölürlər. Burada bioloji ana dedikdə yumurtalığındakı hüceyrələrdən uşaq formalaşan ana başa düşülür. Surroqat ana isə yalnız bətnində uşağı gəzdirən və doğan qadındır. Həmçinin Ana haqqında çoxlu əsərlər və şeirlər var.Bunlara misal olaraq Cəfər Cabbarlının "Ana" şeirini demək olar.Burada C.Cabbarlı balaca ikən itirdiyi anasına olan məhəbbətindən bəhs edilir. Həmçinin şeirin 2-ci və 3-cü bəndində Rusiyaya qarşı olan nifrətdən də bəhs edilir.
Ana!
Ana! – Darren Aronofskinin rejissorluğu və ssenaristliyini etdiyi 2017-ci il ABŞ istehsalı filmidir. Baş rollarda Cennifer Lourens, Xaviyer Bardem, Ed Harris və Mişel Pfayfer iştirak edir. Psixoloji-qorxu janrında olan filmin əsas süjet xətti sakit və durğun həyat sürən qadın və ərinin evinin gözlənilməz qonaqlar tərəfindən basqını üzərinə qurulub. Ana! filmi ilk dəfə 5 sentyabr 2017-ci ildə 74-cü Venesiya Film Festivalında nümayiş etdirildi. Film həmçinin festivalın əsas mükafatı olan "Qızıl Şir" uğrunda müsabiqədə iştirak edib. Büdcəsi 30 milyon $ olan film bütün dünyada 44,5 milyon $ gəlir əldə edib. Film tənqidçilər tərəfindən birmənalı olaraq qarşılanmayıb. Bir çox tənqidçi tərəfindən müsbət rəylər almasına rəğmən film bəzi dini alleqoriyalar və şiddət səhnələrinə görə tənqid olunub.
Nal
Nal — at, eşşək, öküz və bənzəri heyvanların ayaqlarını zədələnmədən qorumaq üçün istifadə olunan, əksər hallarda metaldan, bəzən də qismən, yaxud tamamilə müasir sintetik materialdan düzəldilən əşya. Az da olsa, bəzi hallarda nalların yapışdırılan formalarına rast gəlinir. Heyvanların ayaqlarına nal vuran şəxsə nalbənd deyilir. == Mədəniyyətlərdə yeri == === Xənədanlıq simvollarında === İngiltərənin ən balaca tarixi əyaləti olan Rutlandın bayrağında meşə palamutları səpələnmiş sahəyə qoyulmuş qızıl nal təsvir olunmuşdur.
Amal Alişanlı
Amal Seyfəddin oğlu Alişanlı (11 fevral 2001, Qabaqdibi, Yardımlı rayonu – 8 noyabr 2020, Füzuli rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Amal Alişanlı 2001-ci il fevralın 11-də Yardımlı rayonunun Qabaqdibi kəndində anadan olub. Subay idi. == Hərbi xidməti == Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Amal Alişanlı 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Cəbrayılın və Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Amal Alişanlı oktyabrın 8-də Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Alişanlı ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yerinə yetirən zaman mərdliyin və igidliyin göstərilməsinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Alişanlı ölümündən sonra "İgidliyə görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Alişanlı ölümündən sonra "Cəbrayılın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Alişanlı ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Amal Qarayev
Amal Ədalət oğlu Qarayev (23 yanvar 2001, Yardımlı rayonu – 4 oktyabr 2020, Füzuli rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Amal Qarayev 2001-ci il yanvarın 23-də Yardımlı rayonunun Ərus kəndində anadan olub. Subay idi. == Hərbi xidməti == Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Amal Qarayev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Cəbrayılın və Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Amal Qarayev oktyabrın 4-də Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Yardımlı rayonunda dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yerinə yetirən zaman mərdliyin və igidliyin göstərilməsinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ölümündən sonra "İgidliyə görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ölümündən sonra "Cəbrayılın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Qarayev ​ölümündən sonra "Kəlbəcərin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Amal Əhmədov
Amal Rauf oğlu Əhmədov (3 may 1996, Tver – 13 oktyabr 2020, Füzuli rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Amal Əhmədov 1996-cı il mayın 3-də Rusiya Federasiyasının Tver şəhərində anadan olub. 2002–2013-cü illərdə Gəncə şəhərində C. Cabbarlı adına 6 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil alıb. 2013-cü ildə Gəncə Texniki Kollecinə daxil olub, 2014-cü ildə isə təhsilini dayandıraraq hərbi xidmətə yollanıb. Subay idi. == Hərbi xidməti == Amal Əhmədov 2014–2016-cı illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ağdam rayonunda yerləşən "N" saylı hərbi hissəsində müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Amal Əhmədov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Amal Əhmədov oktyabrın 13-də Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Gəncə şəhərinin Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Əhmədov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirən zaman cəsarət göstərdiyinə, habelə qətiyyətli addımlar nümayiş etdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Əhmədov ölümündən sonra "Döyüşdə fərqlənməyə görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Amal Əhmədov ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Anax (cins)
Anax (Anax, "lord, kral, zadəgan") — İynəcələr dəstəsinə aid cırcırama cinsi.
Anax iyesi
Anql-Afrikalılar
Anql-Afrikalılar – CAR-da xalq. == Ümumi məlumat == Bir qismi Zimbabve, Namibiya, Yeni Zelandiya, Avstraliya, B.Britaniya, Kanada və ABŞ-də yaşayırlar. Sayı təqribən 2 mln. nəfərdir (1995). Anql-Afrikalılar ingilis dilinin Cənubi Afrika dialektində danışırlar. Afrikaans dili də yayılmışdır. Dindarları xristiandır. Anql-Afrikalılar B.Britaniyalıların nəsilləridir. Onların etnogenezində İrlandiya, Almaniya, Hollandiya və Fransadan, həmçinin Afrikadakı ingilis müstəmləkələrindən köçüb gələnlər də iştirak etmişlər. İlk dəfə 1620-ci ildə bura gələn ingilislər 19-cu əsrin əvvəlinədək hollandlar tərəfindən assimilyasiya edilmişdir.
Antal Requli
Antal Requli (mac. Reguly Antal; 1819, Zirts —1858, Budapeşt) — macar dilçisi və etnoqrafı. == Həyatı == 1819-cu ildə anadan olmuşdur. Reguly Peşte Universitetinin hüquq fakültəsində təhsil almışdır. 1839-cu ilin yayında Almaniyaya səyahət etmiş, daha sonra Skandinaviyaya getmişdir. Stokholmda Finlandiyadan sürgün edilən Arvidsonla qarşılaşmışdır. Onunla görüşdükdən sonra Reguly Sibirdə yaşayan vogullar və ostyaklar arasında bir tədqiqat səyahəti etmişdir. Macarıstan Elmlər Akademiyasının maddi və mənəvi dəstəyini əsirgəməyən Reguly 1841-ci ilin yayında Rusiyaya getmişdir. Moskvada iki il qalaraq bilgilərini artıran Reguly böyük Sibir səyahətinə hazırlaşmışdır. O, sadəcə rus dilini öyrənməklə kifayətlənməmiş, züreyn, çeremis, mordvin və çuvaş dilləri ilə məşğul olmuş, Ural bölgəsi haqqında çoğrafi, tarixi və etnoqrafik bilgilər əldə etmişdir.
Antal Serb
Antal Serb (mac. Szerb Antal; d. 1 may 1901, Budapeşt, Avstriya-Macarıstan – ö. 27 yanvar 1945, Balf, Sopron, Macarıstan) — Macarıstan yazıçısı, alimi, ədəbiyyat tarixçisi və tərcüməçisi. Macar ədəbiyyatının ən mühüm yazıçı, tənqidçi və ədəbiyyat tarixçilərindən biridir. Pendangron mifi (mac. A Pendragon legenda, 1934) və Səyyah və ay işığı (mac. Utas és holdvilág, 1937) adlı romanları ilə beynəlxalq aləmdə məşhurluq qazanmışdır. == Həyatı == 1901-ci il may ayının 1-də Budapeştdə yəhudilikdən katolikliyə keçmiş ailədə anadan olmuşdur.1938-ci ildə jurnalist-yazıçı Aladar Balindin qızı Klara Balint ilə evlənmişdir. === Təhsili === Budapeşt Universitetində alman və ingilis ədəbiyyatı üzrə təhsil almağa başlamış və 1924-cü ildə elə burada doktarantura təhsilini də başa vurmuşdur.
Antal Szerb
Antal Serb (mac. Szerb Antal; d. 1 may 1901, Budapeşt, Avstriya-Macarıstan – ö. 27 yanvar 1945, Balf, Sopron, Macarıstan) — Macarıstan yazıçısı, alimi, ədəbiyyat tarixçisi və tərcüməçisi. Macar ədəbiyyatının ən mühüm yazıçı, tənqidçi və ədəbiyyat tarixçilərindən biridir. Pendangron mifi (mac. A Pendragon legenda, 1934) və Səyyah və ay işığı (mac. Utas és holdvilág, 1937) adlı romanları ilə beynəlxalq aləmdə məşhurluq qazanmışdır. == Həyatı == 1901-ci il may ayının 1-də Budapeştdə yəhudilikdən katolikliyə keçmiş ailədə anadan olmuşdur.1938-ci ildə jurnalist-yazıçı Aladar Balindin qızı Klara Balint ilə evlənmişdir. === Təhsili === Budapeşt Universitetində alman və ingilis ədəbiyyatı üzrə təhsil almağa başlamış və 1924-cü ildə elə burada doktarantura təhsilini də başa vurmuşdur.