AVAL

I
(Qax)
məhəllə
II
(Göyçay, Qazax)
əngəl, bəla, çətinlik. – Bu comuş aval oldu bizə, ot yemer; – Ə, sən də maηa aval olduη (Qazax); – Tülkü toyuxlara aval olub (Göyçay)
◊ Avala tüşməx’ (Qazax) – çətinliyə düşmək. – İşim avala tüşüf
AVADANNIĞ
AVAR
OBASTAN VİKİ
Aval
Aval (fr. aval, ehtimala görə ərəb. حوالة‎) — vekseli imzalamış şəxsin və ya veksel üzrə öhdəlik daşıyan digər şəxslərin öhdəliklərini yerinə yetirməsinə görə məsuliyyəti öz üzərinə götürən şəxsin veksel zəmanəti. Avalist vərəqçi ilə bərabər məsuliyyət daşıyır və onun öhdəliyi, hətta onun zəmanət verdiyi öhdəlik forma qüsurundan başqa hər hansı səbəbdən etibarsız olduğu halda da etibarlıdır. Bu baxımdan aval əsas öhdəliyə münasibətdə əlavə (aksesuar) olan təminata deyil, bank təminatına tam bərabərdir. Avalistin məsuliyyəti onun zəmanət verdiyi şəxslə birgə və bir sıra məsuliyyət daşıyır. Aval vekselə və ya çekə yazmaqla həyata keçirilir; o, öz adını ödəyicinin adına aid edir, bunun üzərinə “aval başına” (yaxud “aval üçün hesab” və ya hər hansı ekvivalent düstur) sözlərini əlavə edir və aval verənlərə imza qoyur. Lakin avalın etibarlılığı üçün vekselin və ya çekin üz tərəfində yalnız avalistin imzası kifayətdir, əgər bu imza ödəyici və ya veksel sahibi tərəfindən qoyulmursa. Aval kimin üçün verildiyini göstərməlidir. Belə bir əlamət olmadıqda çekin siyirtməsi və ya çekmecesi üçün verilmiş sayılır.
Avala qülləsi
Avala qülləsi (serb. Авалски торањ) ― Serbiyanın paytaxtı Belqrad şəhərində, Avala dağında yerləşən 204.68 metr (672 ft) hündürlüyündəki teleqüllə. Orijinal qüllənin tikintisi 1965-ci ildə bitrilsə də, 29 aprel 1999-cu ildə NATO-nun Yuqoslaviya bombalaması əsnasında məhv olmuşdur. Qüllənin yenidən qurulmasına 21 dekabr 2006-cı ildə başlanmış və rəsmi olaraq 21 aprel 2010-cu ildə açılmışdır. == Tarix == === Mənşə === Qüllənin inşasına 14 oktyabr 1961-ci ildə başlanıldı və dörd il sonra, 1965-ci ildə tamamlandı. Tikilinin ümumi çəkisi 4 000 tondur. Qüllənin 102–135 metr hendürlükləri arasında qapalı müşahidə göyərtəsi var idi və buraya iki sürətli lift vasitəsilə çıxılırdı. Qüllə bütün dünyada en kəsiyi bərabərtərəfli üçbucaq olan tək qüllə idi. Qülləyə əvvəlcə ağ-qara televiziya yayımı üçün istifadə olunan antena taxılmışdı. 1971-ci ildə antena rəngli televiziya yayımı üçün nəzərdə tutulmuş yenisi ilə əvəz olundu və 31 dekabr 1971-ci ildə Belqrad TV-nin İkinci proqramı rəngli versiyada yayımlanmağa başladı.
Avalan (Hurand)
Avalan (fars. آوالان‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Hurand şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 153 nəfər yaşayır (25 ailə).
Avallon
Avallon (rayon) — Fransanın Burqundiya regionun rayonlarından biri. Avallon (şəhər) — Fransanın Yonna departamentində yerləşən köhnə burqund şəhəri.
Avallon (ada)
Avallon (valli dilində afal – alma) – kelt əfsanələrinin mifik adası, həm də "xoşbəxtlər adası" kimi tanınır. Əfsanələrə görə Avallonda daima cavan qalan insanlar var və firavan yaşayırlar. Avallonun ən qədim rəmzləri şüşə saray yaxuddaki qüllədir, ölümsüzlük bəxş edən sehrli almalar və bunları təklif edən qadınlar və sair mövçuddur rəvayətə görə Avvallonda. Avalon mifi keltlər üçün müqəddəs olan Uelsdə Avalon yarımadası ilə assosiasiya edilən "xoşbəxtlik ölkəsi" haqqında xristianlıq dastanlarının əks — sədasıdır.
Avallon (rayon)
Avallon (fr. Avallon) — Fransanın Burqundiya regionun rayonlarından biri. Departamenti — Yonna. Suprefektura — Avallon. Rayonun əhalisi 2006-cı ildə 49.516 nəfər idi. Əhalinin sıxlığı 22 nəfər / km²dir. Rayonun sahəsi — 2209 km².
Avallon (şəhər)
Avallon (fr. Avallon) — Fransanın Yonna departamentində yerləşən köhnə burqund şəhəri. == Tarixi == Antik Aballo poçt stansiyası olaraq yaranıb. Qəbirli küçələr və daş fasadlar şəhəri olan Avallonun qədim Fransız şəhəri ətrafındakı qranit qaya üzərində yerləşir, Morvanın Burqundiya silsiləsinin şimal yamaclarında yerləşir. Avallon, Kuzen çayının sağ sahilində, Burqundiya Yonna departamentində yerləşir. Avallon şəhərində Voban, Klod de Bovuar və Lui-Nikolya Davu kimi şəxsiyyətlərin doğulduğunu nəzərə alaraq, şəhər "üç marşal şəhəri" adlandırılır.
Avalokiteşvara
Avalokiteşvara (sanskritcə – “varlıqlara lütfkarlıqla nəzər yetirən hökmdar”, yaxud “əziyyət çəkənlərin yalvarışlarını eşidən hökmdar”) – bütün buddların sonsuz şəfqətinin təcəssümüdür, eləcə də müxtəlif mədəniyyətlərdə bir kişi və ya bir qadın kimi təmsil olunur. Dalay Lama Avalokiteşvaranın təcəssümü sayılır və Avalokiteşvaranın təşəbbüslərini mütəmadi olaraq həyata keçirir. Avalokiteşvara ümumdünya mərhəmət idealını təcəssüm etdirir və budda Amitabhanın emanasiyası sayılır. Avalokiteşvara kultu 1-ci əsrdən başlayaraq formalaşmışdır, onu əlində hökmən şanagüllə bitkisi tutmuş dörd-altı-min əli, on bir üzü olan insan cildində təsvir edirlər. Əllər yardım diləyən hər kəsə kömək etməyə hazırlığı, başlar həyatın müxtəlif sahələrində mövcudluğu ifadə edir. Avalokiteşvara müxtəlif formalar (cəmi 32) ala, həmçinin hinduist allahlarından Brahma, Vişnu, Şiva və digərlərinin cildinə girə bilir. Əfsanədə deyilir ki, Avalokitesvara bir zamanlar bütün canlıları sansaradan xilas etmək üçün monastır vəd vermişdi, lakin o, bu vəzifənin nə qədər çətin olduğunu başa düşəndə, başı dayanmadı və on bir hissəyə bölündü. Avalokiteşvara şimal buddizm ölkələrində geniş yayılmışdır. Ona müxtəlif adlar altında sitayiş edirlər: Çində – Quan-şi-in, Koreyada – Kvanım, Yaponiyada – Kanon, Himalay ölkələrində və Tibetdə – Çenrezi, Monqolustanda və Rusiyanın buddist xalqlarında – Arya-Bolo (yaxud Xonşim). Avalokiteşvara yerli allahların, xüsusilə ilahələrin, Tibetdə isə canlı insanların – buddist məktəblərində ruhani başçıların (dalay-lamaların, karmapların) cildinə girir.
Avalon yarımadası
Avalon yarımadası — Nyufaundlend adasının cənub-şərq hissəsində yerləşən iri yarımadalarından biri. Sahilləri nisbətən parçalıdır və körfəzlərə əhatələnib. Ərazi Şimali Amerika materikinin avropalı kolonistlər tərəfindən ilk məskunlaşma bölgələrindən biridir. Yarımada ərazisində 250 min nəfər insan məskunlaşmışdır. Yarımadada vilayətin paytaxtı olan Sent-Cons şəhəri yerləşir.
Elturan Avalov
Elturan Vəli oğlu Avalov (20 avqust 1940, Bakı) — azərbaycanlı rəssam, Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi (1991), professor (2003). Şərq Ölkələri Beynəlxalq Memarlıq Akademiyasının, Beynəlxalq Ekoenergetika Akademiyasının həqiqi üzvü, Azərbaycan Memarlar İttifaqı və Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür. == Həyatı və fəaliyyəti == Elturan Avalov 1940-cı ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1963-cü ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun memarlıq fakültəsini bitirib. 1973-cü ildə "Şuşa şəhərinin memarlığı və onun tarixi simasının qorunması" mövzusunda dissertasiya yazaraq onu müdafiə edib. Sonradan ərsəyə gətirdiyi "Şuşa" adlı qrafik silsilədə Pənahəli xanın qəsrini, Gəncə qapısını, Qaraböyük xanım sarayını, İbrahim Xəlil xanın sarayını, Xan sarayını, Saatlı məscidi, Mehmandarovların mülkünü, Yuxarı Gövhər ağa məscidini, Aşağı Gövhər Ağa məscidini, Xurşidbanu Natəvanın evini, Xurşidbanu Natəvanın tikdirdiyi karvansaranı, Xan qızı bulağını, Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini və ümumilikdə 50-ə qədər abidəni tuş-pero texnikası ilə təsvir edib. "Şuşanın memarlığı" (1977), "Elturan" (1986), "Memarın gözü ilə" (1978) adlı kitabların müəllifidir. 1991-ci ildə Azərbaycan Respublikası Əməkdar İncəsənət Xadimi adına layiq görülüb. 30-dan çox sərginin iştirakçısıdır. Bakıda (1985, 1994, 2005), Moskvada (1986), Türkiyədə (1999) fərdi sərgiləri keçirilib.
Georgi Avalişvili
Georgi Avalişvili (Georgi (Yeqor) Avalişvili (Avalov) İoannoviç; gürc. გიორგი ავალიშვილი; 1769 — 1850, Moskva) — Gürcüstan və Rusiya siyasi xadimi, yazıçı, diplomat, səyyah, dramaturq və tərcüməçi; Həqiqi dövlət müşaviri. == Həyatı və yaradıcılığı == Avalişvili knyaz nəslinin nümayəndələrindən biri idi. Rusiya imperiyasında təhsil almışdır. Diplomat kimi xidmət etmişdir. 1791-ci ildə Qacarlar dövlətinə və Azərbaycana səfər etdi. 1784-1802-ci illərdə Sankt-Peterburqda gürcü səfirliyində katib işləmişdir. 1800-cü ildə Rusiyada Qarsevan Çavçavadze və Yeliazar Palavandişvili ilə birlikdə diplomatik missiyanın üzvü olub. Kartli-Kaxetiyanın Rusiyaya birləşdirilməssində fəal rol oynamışdır. 1800-cü ildə Kartli-Kaxetiyanın Sankt-Peterburq müqaviləsi ilə Rusiyaya birləşdirilməsi vaxtı Kartli-Kaxeti çarı XII Georginin ilk səlahiyyətli nümayəndəsi olmuşdur.
Lado Avaliani
Avaliani, Lado Şalvoviç (gür. ვლადიმერ (ლადო) შალვას ძე ავალიანი, 2 [15] may 1913 Zestafoni, Kutaisi quberniyası, Rusiya imperiyası - 1998) — Gürcüstanın sovet dövrü yazıçısı. == Həyatı == 2 (15) may 1913-cü il tarixində Rusiya imperiyasının Kutaisi quberniyasının Kutaisi qəzasının Zestafoni şəhərində anadan olub. 1940-cı ildə Tbilisi İncəsənət Akademiyasının Qrafik fakültəsini başa vurub. 1945-ci ildə Ümumkommunist bolşevik partiyasına daxil olmuşdur. 1959-cu ildə "Sonuncu gün, ilk gün" kinodramında rəssam rolunu oynamışdır. 1977-ci ildən 1981-ci ilə qədər Gürcüstan Yazıçılar İttifaqının nəsr şöbəsinin müdiri olmuşdur. 1998-ci ildə vəfat edib. == Yaradıcılığı == Əsərlərinin nəşrinə 1935-ci ildə başlamışdır. Yazıçının hekayə və novellalar mövzusu Svanetiyanın qədim və yeni həyatına, Böyük Vətən müharibəsinə, Gürcü ədəbiyyatı və incəsənətinə həsr olunub.
Noy Avaliani
Noy İvanoviç Avaliani (13 fevral 1922 – 21 fevral 2010, Moskva) — Sovet baleti, kino aktyoru, xoreoqraf, rejissor, RSFSR Xalq Artisti (1991). Nuy Avaliani 13 fevral 1922-ci ildə dünyaya gəlib. 1957-ci ildə Moskva balet məktəbini bitirmişdir. 1940–1963-cü illərdə Böyük baletinin solisti idi. Daha sonra Moskva kinoteatrlarında xoreoqraf, xüsusilə də "Taqanka" teatrında işləmişdir. 21 fevral 2010-cu ildə Moskvada ömrünün 88-ci ilində vəfat etmişdir. Duel (film, 1957) Qafqaz əsiri və ya Şurikin yeni macəraları (film, 1966) Fəsillər (film, 1968) Əzabdan gəzmək (film, 1974) Nəhəng olanda filmin ilk kreditlərində mənfi bir xarakter (film, 1978) Piltə (film, 1979) Mən bir nəhəng olanda (film, 1978) SSRİ dövlət mükafatı — 1976 "Leninqradın 250 illik xatirəsinə" medalı — 1960 "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı — 1958 RSFSR-in xalq artisti — 1991 Ной Авалиани: На Таганке у меня затанцевали все! // Линия : Приложение к журналу "Балет". — 2010. — № 1.
Zurab Avalaşvili
Zurab Avalaşvili (1876[…] – 21 may 1944, Münxen) — görkəmli gürcü tarixçisi, diplomat və Gürcüstan Demokratik Respublikasına xidmət etmiş hüquqşünas. Zurab Avalişvili 1876-cı ildə Avifişvili knyaz ailəsinin nümayəndəsi olarqaq Tiflisdə anadan olmuşdur. 1900-cü ildə Sankt-Peterburq Universitetini qızıl medalla və hüquqşünaslıq dərəcəsi ilə bitirmişdir, təhsilini 1901-1903-cü illərdə Sarbonnada davam etdirir. 1917-ci ildə Avalişvili təsis məclisinə seçilir, ancaq xidmətlərini Gürcüstan Demokratik Respublikasına təklif edir. 1918-ci ildə Gürcüstana qayıtdıqdan sonra Avalişvili xarici işlər üzrə baş məsləhətçi işləyir. Eyni zamanda Avalişvili 1918-1921-ci illərdə dərs dediyi 1918-ci ilin fevralında açılan Gürcüstan Dövlət Universitetinin qurulmasında iştirak edir. Hüquq təhsili aldıqdan sonra Zurab Avalişvili Gürcüstan konstitusiyasının qurulmasına böyük töhfə verir. Gürcüstanın baş diplomatı olaraq Avalişvili Almaniya ilə sıx əlaqələr qurmağa nail olur və bu da Gürcüstan Demokratik Respublikasının suverenliyinin tanınmasına səbəb olur . Avalişvili 1919-cu ildə Parisdə keçirilmiş sülh konfransında Gürcüstanı təmsil edir və burada Qərbi Gürcüstan torpaqlarının Gürcüstan Demokratik Respublikası tərəfindən mülkiyyətini müdafiə edir və Batum bölgəsinin üç hissəyə bölünməsinə, Batumi şəhərinin azad şəhər elan edilməsinə qarşı çıxır. Bu Millətlər Cəmiyyətinin nəzarəti altında olan bütün ölkələrin istifadə edə biləcəyi azad şəhər olması nəzərdə tutulur.

Digər lüğətlərdə