Fatimə də deyirlər. “Döşdən ayrılmış” (əmməyi dayandırmış) deməkdir. Ərəb sözüdür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »birisinin öləndən sonra hədsiz təriflənməsinə istehzalı münasibət bildirən ifadə.
Tam oxu »Hindistanda istehsal olunan zolaqlı parçanın adıdır, bizə ərəbcədən keçib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...невесты) Закрываться фатой. Свадебная, белая фата. Стоять под фатой (выходить замуж).
Tam oxu »...sifəti tunc kimi bozardı, iri həbəşi dodaqları titrədi, qalın, qıllı çatma qaşlarının arası düyünləndi. İ.Şıxlı.
Tam oxu »...стропильная балка, çatma ferması стропильная ферма 2. козловой. Çatma kran козловой кран III нареч. крест-накрест; в козлы. Tüfəngləri çatma yığmaq:
Tam oxu »I (İmişli, Yevlax) ip. – Çatmeyi ver, çualları çatım (Yevlax) II (Cəbrayıl, Çənbərək, Gədəbəy, İmişli, Şahbuz, Tovuz, Zəngilan) baş-başa bağlanmış üç
Tam oxu »ÇATMA I is. Tüfənglərin baş-başa çatılması, yığılması. Əhəd çatmanı qucaqlayıb uzandı, elə bil sinəsi ilə onları düşməndən qoruyurdu. ÇATMA II is. Tik
Tam oxu »is. Kəndir və ya yundan eşilmiş ip. [Hatəmxan ağa:] Çiyninə bir qatma bağlayıbsan, elə bilirsən ki, heç kəsin sənə əli çatmaz? Ə.Haqverdiyev. Yoxsa bu
Tam oxu »...Yardımlı) nazik ip. – Qatmeynan hər şey bağlıyıllar (Cəbrayıl) ◊ Qatma bağlamağ (Salyan) – ələ salmaq, lağa qoymaq. – Utammırsan, dədön yaşında kişiy
Tam oxu »“Yatmaq”dan f.is. Uşağın başını [Səriyyə xalanın] dizi üstə qoyması ilə yatması bir oldu. M.İbrahimov
Tam oxu »сущ. от глаг. yatmaq: 1. спаньё 2. падение. геол. Yatma bucağı угол падения, yatma müstəvisi плоскость падения 3. с.-х. полегание (пригибание стебля т
Tam oxu »сущ. от глаг. batmaq: 1. закат, заход за линию горизонта. Günəşin batması закат солнца 2. гибель, смерть (при катастрофе, бедствии, уничтожении и т.п.
Tam oxu »fi. 1. (göy cisimləri) setting; (günəş) sunset; (ay) moonset; 2. məc. decline; 3. (gəmi) sinking, settling (down); (sualtı qayıq) dive, diving
Tam oxu »is. enlisement m (qumluqda, bataqlıqda) ; perte f, destruction f (müxtəlif fəlakətlərlər nəticəsində) ; nauffrage m (gəmi fəlakəti nəticəsində) ; enfo
Tam oxu »с.-х. ферма (1. хуьруьн майишатдин са къилдин пешедал машгъул тир кархана, мес. къушарин, яни верчер ва мсб хуьдай ферма. 2. капитализмдин уьлквейр
Tam oxu »1. форма (са затIунин винел патан акун, винел патан шикил). 2. форма (са пешедин инсанри, мес. аскерри алукIдай са кIалубдин, са жуьредин партал). 3.
Tam oxu »сущ. фалда: 1. задняя пола мужской одежды (сюртука, фрака, мундира и т.п.), имеюшей разрезанную снизу спинку 2. трубкообразная продольная складка на о
Tam oxu »сущ. фанза (китайское или корейское жилище (преимущественно в сельской местности), каменное или саманное, на каркасе из деревянных столбов)
Tam oxu »сущ. диал. сак (большой ковровый мешок для хранения и перевозки ковров и постельных принадлежностей)
Tam oxu »[lat. forma] 1. Şeyin xarici görünüşü, şəkli. Yarpağın forması. – Müsəlman papaqlarının ağırlığı, böyüklüyü və formaları Molla Nəsrəddinin dostlarına
Tam oxu »...gərək! Fatehlər tarixdən silinsin gərək! A.Şaiq. Qılınc çalan min bir fateh ad qoymadı heç bu yerdə. N.Rəfibəyli. 2. məc. tənt. Mübarizə, inad, böyük
Tam oxu »сущ. 1. завоеватель (тот, кто совершает завоевания) 2. покоритель (тот, что покорил или покоряет кого-л
Tam oxu »is. [lat.] Hər hansı bir ərazinin və ya geoloji dövrün heyvanlar aləmi, bütün heyvan növləri; heyvanat aləmi
Tam oxu »сущ. фауна (животный мир, совокупность всех видов животных какой-л. местности или геологического периода). Zəngin fauna богатая фауна, dəniz faunası м
Tam oxu »...üçün din başçısı və ya hökmdar tərəfindən verilən icazə, hökm. □ Fitva almaq – bir işi icra etmək üçün din başçısının, ya hökmdarın icazəsini almaq.
Tam oxu »...korporasiyası] ən adi bir emalatxanaya bənzəyirdi. M.Hüseyn. □ Firma mağazası – ancaq bir firmanın istehsal etdiyi mallar satılan mağaza. Mebel firma
Tam oxu »[fr.] 1. Heyvandarlığın müəyyən sahəsi ilə məşğul olan ixtisaslaşdırılmış ayrıca təsərrüfat. Atçılıq ferması
Tam oxu »[fr.] xüs. Bir-birilə birləşdirilmiş metal tirlərdən, dirəklərdən ibarət mühəndis qurğusu. Körpünün ferması
Tam oxu »...faydası, nəticəsi olmamaq. Qoçoğlu tapılmır, o, çıxmış yoxa; Bir fayda vermədi uzun axtarış. A.Şaiq.
Tam oxu »I (Cəbrayıl) xörək adı. – Fatma, sədəmə bişir! II (Qax, Meğri, Naxçıvan) bax sadama ◊ Sədəmə vurmax (Naxçıvan) – ziyan, zərər vurmaq. – Qorxuram, mənə
Tam oxu »Cəbrayıl şivəsində bu söz “xörək” adı mənasında işlənir: -Fatma, sədəmə bişir. (1, 357)
Tam oxu »[ər.] bax muğayat. [Kərbəlayı Nadirqulu:] …Kərbəlayı Fatma, balalarımdan müqəyyəd ol! M.Əliyev.
Tam oxu »(İmişli) şayiə ◊ Babılbas aparmağ (İmişli) – şayiə yaymaq. – Fatma babılbas aparır, ya:nı şa:ya aparır
Tam oxu »(Salyan) birinin yaşı tamam olmamış doğulan ikinci uşaq. – Fatma həməşə ənəcər-sütəcər doğır
Tam oxu »İNCİTMƏK – BARIŞMAQ Fatma babasının sözündən incimədi (Çəmənzəminli); Barışmaq, böyük və alicənab işdir (M.Hüseyn).
Tam oxu »(Masallı, Salyan) bax küf. – Fatma küpdə o qədər yelləndi ki, axırda başı gicəlləndi (Salyan)
Tam oxu »ƏLLƏŞMƏK – AVARALANMAQ Fatma arvad hələ də təndir başında əlləşir (Mir Cəlal); Orda-burda avaralanırdı.
Tam oxu »bax mat-məbhut. Bəlli Əhməd mat-məəttəl dayanmışdı. “Koroğlu”. Fatma bir müddət mat-məəttəl ətrafına baxır. M.Dilbazi.
Tam oxu »...vaxtlar olub. Qaqauz dilində əməköməci yerinə qul Fatma (Fatma gülü) deyirlər. Fatma elə “göbək nənəsi” deməkdir. Əbəm (əbə) sözü “göbək nənəsi” (aku
Tam oxu »“Dağlamaq”dan (3-cü mənada) məch. [Fatma xanım:] Səni öyrədənin ciyəri dağlansın! N.Vəzirov. [Abdulla xan:] Ürəyim Pərviz xandan dağlanıb. Ə.Haqverdiy
Tam oxu »icb. Yanşatmağa, danışmağa məcbur etmək; söylətmək, danışdırmaq. [Fatma xala:] Yenə soruşdun: kimi? Məni yanşatmaqdan, deyəsən, balam, xoşun gəlir. Ə.
Tam oxu »...soğanla bişirilən duru xörək; bozbaş. …Hətta soğan belə yox idi ki, Fatma soğanbozbaşı bişirə. S.Vəliyev.
Tam oxu »...uşağdu II (Kürdəmir, Salyan) çevik. – Faxrət çox cıbıldız uşağdı (Kürdəmir); – Fatma kimi cıbıldız qız olmaz (Salyan)
Tam oxu »bax niysan. Leysan yağışından sonra Fatma ana göydə hanasını, anam da eyvanda sacını asmışdı. S.Rəhimov. …Birdən leysan yağış başlayır. H.Seyidbəyli.
Tam oxu »...çəltik və s. döymək üçün içi oyulmuş daş və ya kötük 2. həvəngdəstə. – Ay Fatma, dibəyinizi ver, bir az duz döyüm
Tam oxu »...geyilən yüngül ayaqqabı. // Ümumiyyətlə, ayaqqabı mənasında. [Fatma xanım:] O uşaqdı?… Xeyr, bəbədi. Ayağına papış gərək, döşünə döşlük. N.Vəzirov.
Tam oxu »“Fatıya tuman çıxmaz” deyirik. Fatı böcək növüdür: qarafatı (Fatma kimi də işlədilir). Ən çox isti yerdə (ocaq ətrafında) olur. (Bəşir Əhmədov. Etimol
Tam oxu »is. köhn. Cəhrədə yun əyirmə işi, peşəsi. Fatma cəhrəçilik edib bir növ gündəlik çörəyini qazanırdı. S.S.Axundov. Mən uşaqları cəhrəçiliklə böyütdüm.
Tam oxu »HÖVSƏLƏ [Fatma:] Ancaq bayırda gözləməyə səbrim, hövsələm çatmadı (H.Abbaszadə); ƏRDƏM Səndən hərəkət, məndən bərəkət; Təki səndə ərdəm olsun (S.Rəhim
Tam oxu »(Çənbərək, Karvansaray, Qazax) bic, hiyləgər, fırıldaqçı. – Fatma çox faqqı arvatdı (Qazax); – Əyri Səmət çox faqqı adamdı (Çənbərək); – Bu faqqı gədə
Tam oxu »...bir-iki qurtum içib, nəlbəkiyə qoydu (H.Abbaszadə); STƏKANALTI Fatma arvad gümüş stəkanaltılarını.. dalbadal çıxarır (Mir Cəlal); BÖLMƏ (məh.).
Tam oxu »1. AĞBİRÇƏK(Lİ) (yaşlı qadın haqqında) [Fatma:] Elə eləmə ki, bu ağbirçək vaxtımda küçələrə düşüm, ona-buna əl açıb, dilənim (H.Abbaszadə); QOCA O Fat
Tam oxu »1. AĞBİRÇƏK(Lİ) (yaşlı qadın haqqında) [Fatma:] Elə eləmə ki, bu ağbirçək vaxtımda küçələrə düşüm, ona-buna əl açıb, dilənim (H.Abbaszadə); QOCA O Fat
Tam oxu »...çığırmasaydın, mən də hiddətlənməsəydim, danışmayacaqdım. C.Cabbarlı. Fatma yalvardıqca əri hiddətlənirdi, onu yenidən incitməyə başlayırdı. Çəmənzəm
Tam oxu »...ilə oturub-duran; ağzıboş, aciz, cəsarətsiz (kişi haqqında). [Fatma xanım:] Səndə təqsir yoxdur, [təqsir] mənim arvadağızlı oğlumdadı. N.Vəzirov.
Tam oxu »...ilə oturub-duran; ağzıboş, aciz, cəsarətsiz (kişi haqqında). [Fatma xanım:] Səndə təqsir yoxdur, [təqsir] mənim arvadağızlı oğlumdadı. N.Vəzirov.
Tam oxu »...tavada bişirilən kiçik küftə və yumurtadan ibarət xörək. Uşaqlar Fatma xalanın onlar üçün hazırladığı ağ, təmiz bağlamanı açıb, çörək arasındakı tava
Tam oxu »...adam. // is. Ağ əmmaməli din xadimlərinə istehza ilə verilən ad. [Fatma:] Özüm də şəri məsələləri min sənin kimi göbələkbaşdan artıq bilirəm. P.Makul
Tam oxu »[rus.] dan. Pəncərə. [Fatma xanım:] Mən dedim ki, a qız, akuşkanın ağzından belə dur… N.Vəzirov. [İskəndər] bir az fikir eləyəndən sonra, gedib yapışı
Tam oxu »...Qazax, Qarakilsə, Mingəçevir, Şəki, Tovuz, Zəngilan) bax ərəmig. – Fatma ərəmix’ arvatdı (Qazax); – Bı gamış ərəmix’ çıxdı (Zəngilan); – Bu ərəmix’ c
Tam oxu »...Gülzara:] Bəsdir, bəsdir. Yenə gic-gic danışma. C.Cabbarlı. [Fatma:] Gicgic danışma, özün bilirsən ki, o, birinci dərəcəli şoferdir. S.Vəliyev.
Tam oxu »...soηra adamı öldürer (Borçalı) III (Borçalı, Yevlax) araqarışdıran. – Fatma qulğuna:rvatdı (Yevlax); – Hüseyn yaman qulğuna:damdı (Borçalı)
Tam oxu »ŞABALIDI (rəng) Fikrət şabalıdı saçlarını tumarlaya-tumarlaya Fatma arvaddan soruşdu.. (H.Abbaszadə); KƏSTANƏ RƏNGLİ [Xədicənin] nəzər-diqqətini cəlb
Tam oxu »...sif. Xüsusi, ayrı, tək. Ayrıca otaq. Ayrıca loja. Ayrıca yol. – Fatma Məsmənin uşaqları üçün ayrıca yağlı fətir kündəsi hazırlamışdı. Mir Cəlal.
Tam oxu »...bir dələmə vur qoy üyüşsün. (Tovuz); - Dələmə Fatma, Bulama Fatma, Çovanı allatma, Ona naz satma. (Qazax) (1, 180) Naxçıvan dialekt və şivələrində də
Tam oxu »I (Tovuz) yersiz danışan, sözünün yerini bilməyən. – Fatma güdüy adamdı, heş sözü:n yerini bilmir II (Goranboy) koğuş III (Tovuz) gödək. – Güdüx’ quyr
Tam oxu »...Hər cür lazımi şeylər, avadanlıq, müxəlləfat və s. [Kərbəlayı Fatma xanım:] Ay qız, hələ tələsmə. Qoy hələ görək. Gedib şey-şüyü gətirib bura tökmə.
Tam oxu »...qarğış əlaməti olaraq iki əlini qabağa gətirərək yumruq göstərmək. Fatma xanım ikiəlli İsgəndərə boğma çıxardıb gedir. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »