XƏL’ ə. 1) qoparma, çıxarma; 2) soyunma (paltarı), açma (baş örtüyünü), çıxarma (papağı və s.); 3) vəzifədən çıxarma, mənsəbdən kənar etmə.
Tam oxu »...xallarla bəzəkli, üstündə xallar olan. Xal-xal parça. Xal-xal örpək. Xal-xal paltar. – Əlində qırmızı xal-xal çamadan; Gedir kənd yoluyla cavan bir o
Tam oxu »I. i. enclosure (for cattle); sheep-pen, sheep-fold (for sheep and goat) II. s. bax xallı
Tam oxu »прил. хал-хал, пенек-пенек, тӀвех-тӀвех, тӀвехер алай, халар квай, халар алай (мес. парча); // xal-xal olmaq а) кӀус-кӀус хьун, тике-тике хьун, хун; б
Tam oxu »...yaratmaq, vücuda gətirmək. [Abbas:] Mənim meylim elə sənnən xoş olub; Nə xoş xəlq eyləyib yaradan səni. “Abbas və Gülgəz”. [Arif:] İnsanları xəlq etm
Tam oxu »...üzərində əmələ gələn xırda, dəyirmi ləkə. Üzündə xal var. Qara xal. – Zəfərin yanında ucaboylu, çatma qaraqaşlı, sağ yanağında iri xalı olan bir gəli
Tam oxu »is. 1. Xəzli heyvanların bədənini örtən tük örtüyü; yun. Dələ xəzi. // Bu cür heyvanların işlənmiş, aşılanmış dərisi. Xəz ticarəti. Xəz tədarükü. – Hə
Tam oxu »I. i. 1. fur; saf ~ sleek / smooth fur; bahalı ~ costly / valuable fur; ~lə ticarət etmək to trade / to deal in furs; 2
Tam oxu »i. creation, making, creature, being; top.i. creatures; insanın ~ olunmasından bəri since the creation of the people; ~ etmək to create (d
Tam oxu »XEYL1 ə. 1) at; ilxı; 2) dəstə, taqım; 3) atlı, süvari dəstə; 4) yığın, toplu. XEYL2 ə. qürur, məğrurluq.
Tam oxu »I. i. brithmark, mole II. i. point; ~ yığmaq / toplamaq to score points; ~ hesabı ilə tutulan jep points position; ~ hesabı ilə qalib gəlmək to win* b
Tam oxu »XAL I is. İnsan bədənində olan ləkə. Kim bilsin bu mələyin; Bu açmamış çiçəyin; Canında neçə xal var (M.Müşfiq). XAL II is. Oyunda əldə edilən hesab.
Tam oxu »Farscadır, M.Kaşğaridə onun yerinə men sözü verilib və “təbii xal” kimi açıqlanıb. Mengü sözü isə “əbədi” mənasında şərh olunub. Deməli, men kəlməsi d
Tam oxu »1. в сочет. xəlq etmək создавать, создать; xəlq olunmaq создаваться, быть созданным (Богом, Творцом, Всевышним) 2. обобщ. устар. народ
Tam oxu »is. fourure f ; outre f (çaxır üçün) ; bahalı ~ fourrure chère ; ~lə ticarət etmək faire le commerce des fourrures ; ~ sənayesi industrie f de fourrur
Tam oxu »I сущ. мех: 1. волосяной покров на теле животного; шерсть. Dələ xəzi мех куницы 2. выделанная шкура пушного зверя. Xəz alıb-satmaq торговать мехами 3.
Tam oxu »сущ. зоол. бычок (род мелкой рыбы, преимущественно морской). Xəzər xulları каспийские бычки
Tam oxu »...Sabirabad) yığın, sürü (çox zaman “bir” sözü ilə işlənir). – Mənim bir xal uşağım var (Naxçıvan); – Söyünün bir xıl malı var (Xanlar) II (Zəngibasar)
Tam oxu »...родинка (врождённое изменение кожи в виде пятнышка или бугорка). Qara xal чёрная родинка 2. мушка (украшение на ткани в виде специально вытканного пл
Tam oxu »is. Bir yerə çağırış, dəvət, çağırma. Adama gəl-gəl deyən çox olar. □ Gəlgəl etmək (eləmək) – əlini tərpədərək çağırmaq, dəvət etmək. Uşaq atasına gəl
Tam oxu »сущ. ша-ша, са чкадиз эверун, дявет авун; gəl-gəl etmək (eləmək) ша-ша лугьун, гъил юзурна эверун, дявет авун.
Tam oxu »прил. волокнистый (состоящий из волокон); tel-tel etmək размочалить, разделить на волокна; tel-tel olmaq: 1. размочаливаться, размочалиться (расстрепа
Tam oxu »в сочет. get-gəl etmək (eləmək) подзывать кого-л. (жестом руки попросить приблизиться, подойти); gəlgəl demək манить (притягивать к себе, влечь)
Tam oxu »...hədəyə qarşı cavab ifadəsi. [İmamqulu:] Sən öləsən, heç yel də olub yanımdan ötə bilməzsən. N.Vəzirov. Yerində yellər əsmək – nam və nişanı qalmamaq,
Tam oxu »...Revmatizm xəstəliyinin xalq arasında adı. Qıçlarımı yel tutub. – Əl-ayağını yel tutan xəstəni isə Qalaya (Pirvəro) aparardılar. H.Sarabski.
Tam oxu »1. нить; 2. пядь подрезанных волос на лбу; челка; 3. струна; 4. проволока; 5. телеграмма;
Tam oxu »...sözünün qısaltması. [Hacı Salman:] Hacı əmin sənə qurban, bu teli bir oxu. N.Vəzirov. [Göyçək Ümidə:] [Çiçək] getdi ki, nazirliyə vurduğu telin cavab
Tam oxu »...sürür. C.Məmmədquluzadə. Xırmanlarda hələ də dərz döyənlərin səsi, vəl çəkən atların ayaqlarının tappıltısı eşidilir. İ.Əfəndiyev. // məc. Çox iri, y
Tam oxu »is. məh. Düyü unu və şəkərdən bişirilən tel şəklində ağ və kövrək şirniyyat növü. [Novruz] bayramında və oruc(luq) bayramında tel, paxlava, peşmək və
Tam oxu »is. [ər.] 1. Güclü yağmurlardan və ya əriyən qarlardan əmələ gəlib, qarşısına gələn nə varsa alıb aparan su daşqını; daşqın. Yağışdan sonra güclü sel
Tam oxu »...əngəl olmaq, pəlləmək. …Onu vuran adam ümumi işə pəl qatır, tək özünə yox, gördüyü xeyirli işə də əngəl törədir… M.Hüseyn. [Gilə Nəbiyə:] Biz toya ço
Tam oxu »is. [ər.] 1. Qırmızı rəngli qiymətli daş. Qasid badəni içdi. Ləli öpüb cibinə qoydu. “Koroğlu”. Bunun evində ənfiyədan da vardır, onun üstündə ləl və
Tam oxu »...Var bu kənddə yenə elə yoxsullar; Nə cütü var, nə kotanı, nə kəli. A.Səhhət. [Cavan oğlan] nazik gərməşov saplı şallağını tərpədib kəlləri hayladı. Ə
Tam oxu »...çıxıntısı olan uzun saplı qazma aləti. Dəmir bel. Bel ilə belləmək. – Ulduz həyətə girərkən [ana] hasarın yanında əlində bel yer qazırdı. Ə.Məmmədxan
Tam oxu »is. 1. Bədənin ortası, qurşaq bağlanan yeri. İncə bel. Beli ağrımaq. Belinə qayış bağlamaq. Belə qədər suya girmək. – Bu süngünü onlar sağ tərəfdən be
Tam oxu »is. 1. Saçın hər bir dənəsi. Məryəm qara saçlarından üç tel ayırdı. “Əsli və Kərəm”. // Ümumiyyətlə, saç. Telini daramaq. – Gülsəhər kəlağayını irəli
Tam oxu »...əyyami-nühusətdə, yəni novruzdan on beş gün keçənədək gərək özünü səltənətdən xəl edə… M.F.Axundzadə. Biz müsəlmanlar indiyədək günlərin səadətini və
Tam oxu »...Meğri, Şuşa) xəstənin dilində, dodaqlarında əmələ gələn ağ ərp. – Xə:l, dilx: çıxart görüm üstündə bar var? (Meğri)
Tam oxu »...başına ağacın tili deillər də (Xanlar) II (Meğri) ələ öyrənmiş. – Xə:l til quzu kimin hara gedirəm düşer dalımcan III (Zaqatala) çıxıntı IV (Yardımlı
Tam oxu »is. Xəlbirlənən buğdadan, arpadan və s.-dən xəlbirin içərisində qalan hissə. Buğdanın xəlbirgözüsünü təmizləmək
Tam oxu »1. Bax xəlbirgözü. 2. məc. zar. Oğul-uşaq, uşaqlar mənasında. [Səlbi ərinə:] Özün gedirsən, bəs bir çətən xəlbiraltını kim saxlayacaq? Ə
Tam oxu »is. Buğdanın, arpanın və s.-nin zibillərini təmizləmək üçün sağanağa keçirilmiş iri tordan ibarət alət
Tam oxu »sif. 1. bax əziz-ərköyün. Əziz-xələf övlad. Əziz-xələf qız. – Arvadın dar dünyada əziz-xələf bircə oğlu vardı
Tam oxu »f. 1. Xəlbirdən keçirmək. [Mehtər:] Xəlbir əlimdə idi, atlara arpa xəlbirləyib verəcəkdim, yadımdan çıxıb burda qalıbdır
Tam oxu »