-я; м. (греч. káisar от лат. caesar - от имени Юлия Цезаря) см. тж. кесарев, кесарский 1) В древнем Риме: титул императора; лицо, носившее этот титул.
Tam oxu »peşar eləmək: (Zəngilan) yığımdan sonra ağacda qalan meyvəni dərmək. – Əli meyvə ağaclarınnan peşar elədi
Tam oxu »ə. var-dövlət; sol; t. ya sər, ya çar, ya başçı ( Sar, Sarı-Günəş və qədim türk etnonimi mənasındadır).
Tam oxu »ə. 1) divar, barı, hasar; 2) ətrafı əhatə etmə; 3) qara ciyərdə, böyrəkdə və s. əmələ gələn daş.
Tam oxu »is. [ər. “şeir” söz. cəmi] Şeirlər. Şairəm, çünki vəzifəm budur əşar yazım; Gördüyüm nikü bədi eyləyim izhar, yazım. M.Ə.Sabir. …Hərəmiz bir istəkan ç
Tam oxu »ƏŞ’AR ə. «şeir» c. şeirlər. Ə’ŞAR ə. «əşər» c. t. məhsulun onda birindən hasil olan gəlir.
Tam oxu »ƏS’AR ə. «sir» c. 1) t. qiymət; 2) t. bazar. Ə’SAR ə. «əsr» c. 1) əsrlər; 2) dövrlər, zamanlar.
Tam oxu »...öz əksin sanırdı əğyar. Füzuli. Bu hüsn lətafətdə yəqindir bəşər olmaz. S.Ə.Şirvani. Biz belə bir qəhrəmanlıq görməmişik bəşərdə. S.Rüstəm. // Toplu
Tam oxu »(Füzuli) dəvənin noxtası. – Dəvənin başına vurulana avsar, atın başına vurulana çılav deərix’
Tam oxu »...Qanmaz olub da dayana bilmərəm. M.Ə.Sabir. Səndə var, bəlli, bir yığın əsrar; Söylə, aç söylə, bivəfa, qəddar! H.Cavid.
Tam oxu »...mən bezaram; İndi bir başqa dilarama pərəstişkaram. A.Səhhət. □ Bezar olmaq – usanmaq, bezmək, çiyrinmək, təngə gəlmək. Canından bezar olan tanrıya q
Tam oxu »bəşir eləməx’: (Meğri) istehsal etmək, emal etmək, becərmək. – Qulxızın südin bu kətdə bicə Pirim qızı Şapi yəxşi bəşir elər, u səlqalıdı
Tam oxu »I (Füzuli) südü çox olan (qoyun). – Avşar qoyundu II (Qarakilsə) balaca xəncər. – O, həmişə özüynən avşar gəzdirərdi
Tam oxu »...mən ki xəsarət sənə; Sən dəxi vermə əziyyət mənə. A.Səhhət. Xəsarət yetirmək (eləmək) – ziyan vurmaq, zərər yetirmək, yaxud bir şeylə vurub yaralamaq
Tam oxu »сущ. повреждение: 1. поврежденное, испорченное место на чём-л. Hasardakı xəsarət повреждение на заборе, istehkamın xəcarətini düzəltmək исправить повр
Tam oxu »i. loss, damage; ~ yetirmək 1) to cause / to do* damage (to); 2) to suffer (from); ~ almaq to be* injured, to be* hurt; to be* damaged
Tam oxu »zərf Xəstə olduğu halda, azarlı-azarlı, naxoş halda. Xəstə-xəstə qonaqlığa getmək. – Polad Kamilin xəstə-xəstə gördüyü işə məəttəl qaldı. M.Süleymanov
Tam oxu »I нареч. будучи больным (будучи больной). Xəstə-xəstə işə çıxmaq выходить на работу (будучи) больным II прил. только во мн. ч. больные. Xəstə-xəstə uş
Tam oxu »is. [fars.] köhn. Çör-çöp, zirzibil, xırım-xırda. Çarparaq cari olan bunca məarif seylinin; Qarşısın sədd etməyə qabilmidir xaşaklər?! M
Tam oxu »...soruşmaq, bilmək, istəmək. Məsələni xəbər almaq. İşi xəbər almaq. – Xəbər alsa səndən: o binəvanın; Necə keçir ruzigarı görəsən; Söylə ki, göz yolda,
Tam oxu »1. весть, известие, сообщение, слух; 2. извещение, уведомление, донесение, информация; 3. сведение; 4
Tam oxu »...bir maye ilə yoğurulmasından hasil olan suvaşqan kütlə. Acıtmalı xəmir. Düşbərə xəmiri. – Xəmir yeyənin fağırı olmaz. (Ata. sözü). [Rəşid:] Xəmir gəl
Tam oxu »...xəsilləri zəifləşdirir. – İl faraş gəlsə, yaylaqda ot, qışlaqda güzdək və xəsil bol olsa, qoyun saxlamaq asandır. Ə.Vəliyev.
Tam oxu »...yerində olmayan, bir xəstəliyi olan; naxoş, azarlı. Xəstə uşaq. – Xəstə əsgər dərindən nəfəs aldı. H.Nəzərli. Xəstə atalarının ürəyini sıxmaq istəməy
Tam oxu »bax xaral. Bir adam ki, … kömür xəşəllərini dalına şələləyib hıqqana-hıqqana gətirə, …qalxa-qalxa Müqim bəy Cavanşir kimi bir əsilzadənin mühafizi ola
Tam oxu »is. zool. Şirin sularda yaşayan, yeyilən balıq növü. İldırım qeyzini sel-sel axıdan; Çapaqdan, xəşəmdən, qızıl balıqdan; Rəng alan, dad alan dəli çayl
Tam oxu »...bişirilib yağ və doşabla yeyilən xəmir xörəyi. Qarğa özünü quş bilir, xəşil özünü aş. (Ata. sözü). [Ağa Kərim xan:] Tez ürəktutan xörəklərdən … biri
Tam oxu »is. [ər.] tar. Vergi, bac. [Koroğlu dedi:] Verin yeddillik xəracı; Paşalar gətirsin bacı. “Koroğlu”. [Şah Abbas:] Həmədan vilayətinin üçillik xəracını
Tam oxu »...olsun, Qəhrəman qardaş; Xətər görməyəsən heç zaman, qardaş!… S.Rüstəm. □ Xətər dəymək (gəlmək, toxunmaq) – 1) ziyan dəymək, zərər dəymək. Güclü, dolu
Tam oxu »...sayğı; şan-şərəf. Xətrini əziz tutmaq. Xətrini istəmək. – Xətir üçün xəstə yatmazlar. (Ata. sözü). ◊ Xətir qoymaq (saxlamaq) – hörmət eləmək, hörməti
Tam oxu »...Olursunuz, duman olun, sis olmayın; Nədə xəsis olsanız da; Sevgidə xəsis olmayın! B.Vahabzadə.
Tam oxu »...və dövlət xadimi Şah İsmayılın bu təxəllüsü tədqiqatlarda "Xətay, Kitay türklərindən olan", "xəta törədən, əlindən xəta çıxan" və "Allah, Tanrı
Tam oxu »...əkiblər, tər töküb becəriblər, xeyrini biz görürük. Mir Cəlal. □ Xeyir dəymək (gəlmək) – faydası olmaq, xeyri olmaq. Axı, düzünü bilsəm, bundan mənə
Tam oxu »...ağlına gətirmək, xəyalına gətirmək, düşünmək, fikir eləmək. Nə xəyal eləyirsən? – Könül titrər, gözüm görməz, əlim tutmaz, ayaq getməz; Görər heyranl
Tam oxu »1. мечта, греза; 2. призрак, воображение, фантом, видение, иллюзия, галлюцинция; 3. утопия, химера;
Tam oxu »...zəmilər payızın xəzanına bir bəzək və zinət verirdi. S.Rəhimov. Nə tez xəzan görür çöllər, çəmənlər; Arzular sərt daşa dəyir dünyada; Axşam kor-peşma
Tam oxu »sif. dan. Sallaq (yekə) qarın, şişman. Burnu biz, qarnı xaşal; Bu pis, löyün başdı birə. Aşıq Ələsgər. Qarnı xaşal, qurşağı örkən kimi; Gözləri göy, s
Tam oxu »...yekəqarın. – Qarnı yekə olana de:ərix’ xaşal (Xanlar) 2. çoxyeyən. – Xaşal Məmməd Ağstafada oler (Qazax); – Xaşal qörəndə zəndinən zəhləm gedey (Daşk
Tam oxu »xəkaz qalmax: (Cəbrayıl) həsrət qalmaq, istənilən bir şeyə nail ola bilməmək. – Xəkaz qaldın, götürüb aparıflar
Tam oxu »...var. // Meyvələrdə qurd dəymə, yaxud dolu və s.-dən əmələ gələn xəsar. Meyvənin zədəsi var. Bu qovunda zədə yoxdur. □ Zədə vurmaq – 1) zədələmək; 2)
Tam oxu »zərbə vurmaq, yaralamaq, əzmək, zədələmək; ~ zərər yetirmək, xətər yetirmək.
Tam oxu »