sif. 1. Dənli, dəni çox olan. Dənəli sünbül. 2. Dənələri ayrı-ayrı seçilən. Qətibə əlini atıb kiçik bir şəddə iri dənəli inci çıxarıb Səba xanımın boy
sif. iqt. Əmək haqqı istehsal olunan maddi nemətlərin sayına görə ödənilən. Dənəmuzd fəhlə. Dənəmuzd iş
sif. 1. Dənəli, dənlər halında, dənələri iri olan. Dənəvər gübrə. Dənəvər torpaq. 2. Dənələri bir-birindən seçilən, qarışıq olmayan
“Dənəvərləndirilmək” dən f.is
bax dənəvərləşdirilmək
“Dənəvərlənmək”dən f.is
f. Dənəvər hala düşmək, dənələrdən ibarət olan tərkib hissələri bir-birindən ayrılmaq. // Eyni mənada qalın saç haqqında
“Dənəvərləşdirilmək” dən f.is
məch. Dənəvər hala salınmaq. [Məruzəçi] kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığına mədən gübrəsi ilə üzvi gübrə qarışığının, habelə dənəvərləşdiril
“Dənəvərləşdirmək” dən f.is
f. Dənəvər etmək, dənəvər hala salmaq
“Dənəvərləşmək”dən f.is. [Xaşa] çox yayılaraq torpağın yaxşı dənəvərləşməsini təmin edir
f. Dənəvər hala düşmək. Torpaq dənəvərləşir və alaq otları azalır
is. 1. Dənəvər şeyin halı, çox dənlilik. 2. Dənə-dənə ayrılma, parçalanma
is. tex. Dənin yeyilməsini asanlaşdırmaq üçün onu xırdalayan və əzən maşın. Yemləri hazırlamaq üçün bölmələrə küləşdoğrayan, dənəzən, kartofyuyan maşı
is. 1. məh. Bərabər, tay. Sən ona dəng deyilsən. 2. dan. Cüzi bir hissə, bir dənə. Çin mülkünə verməm saçının dəngini
dəng eləmək (etmək) (bəzən “başını”, “baş-beynini”, “qulağını” sözləri ilə) – çox və bərk danışmaqla, qışqırmaqla, səs-küy salmaqla bezikdirmək, adam
is. məh. Kasaya oxşayan kiçik saxsı qab. Dəngənədə qatıq çalmaq
dəngəsər etmək (eləmək) – bax dəng etmək (“dəng1”də). Oğul mənimdir əgər, oxutmuram, əl çəkin! Eyləməyin dəngəsər, oxutmuram, əl çəkin! M
sif. dan. Xal-xal, xallı
sif. dan. Çoxlu xalları olan, xallı, xal-xal
sif. dan. Seyrək, aralı. Dəngil-düngül ağaclıq
sif. dan. Yüngül, qeyri-ciddi, dingiliş. Dəngülüş adam
sif. və is. tex. Dəni üyüdüb yarma halına salan. Dənxırdalayan maşın. // is. Dəni üyüdüb yarma halına salan maşın və s
sif. [ər.] Alçaq, rəzil. …Dəni məqsədlilərin burada şəltəsi işləməz… Onları kənar etmək, öz məqamlarına qovmaq lazımdır
is. 1. Yer kürəsinin acı-duzlu su ilə örtülü olan və az-çox quru ilə əhatə olunmuş böyük sahəsi, okeanın bir hissəsi; dərya
is. zool. Zirehli kiçik dəniz balığı
sif. və is. tex. Dənizin dayaz yerlərini dərinləşdirən (gəmi)
sif. Dənizin o tayında olan, dənizin o tərəfində olan. Dənizaşırı ölkələr
is. zool. Sahil yosunları arasında yaşayan kiçik balıq; dənizayğırı
bax dənizatı. Dənizayğırının dərisi, onu yosun budaqları arasında çox yaxşı gizlədir. “Sualtı aləm”
is. Kiçik dəniz; göl
is. Dəniz nəqliyyatında və ya hərbi dəniz donanmasında xidmət edən adam. Dənizçilər marşı. – Bizim dənizçilərdir; Çovğunda, qışda, qarda; Qorumaqçın s
is. Dənizdə xidmət etmə, dənizçi sənəti
is. zool. Dərisitikanlılar tipindən xiyara bənzəyən dəniz heyvanı. Dərisindəki xırda kirəc cisimciklərin və beş cərgə ayaqların olmasına görə, dənizxi
sif. Dəniz kənarında olan, dəniz sahilinə yaxın olan. Dənizkənarı küçə. – Bakılılar hər axşam dənizkənarı bulvara çıxırlar
is. zool. Dərisitikanlılar tipindən yastı kürə şəklində heyvan. Dənizkirpisi, adətən, azacıq yastı kürə şəklində olub, üzərində beş cərgə nazik və şəf
bax dənizkənarı
is. bot. Birləpəli bitkilər fəsiləsindən dənizdə bitən çoxillik su bitkisi. Alimlər dənizotundan təbii neftə oxşar süni neft almağa müvəffəq olmuşlar
is. Nağıllarda: suda yaşayan, saçları üzünə tökülmüş, çılpaq, balıq quyruqlu qadın surətində təsəvvür edilən əfsanəvi vücud
is. zool. Qiymətli qara dərisi (xəzi) olan dəniz heyvanı. Qiymətli yumşaq xəzli dənizpişikləri törəyib çoxalmaq üçün adalara çıxırlar
is. bot. İri yarpaqları olan çoxillik soğanaqlı ot bitkisi (təbabətdə istifadə olunur). Dənizsoğanı birləpəli çoxillik ot bitkilərindən olub, çəkisi i
is. zool. Dəniz dibində yaşayan enliağızlı balıq. Dənizşeytanı adlanan balıq dənizin dibində sakitcə uzanıb başındakı xırda bığlarını tərpədir
is. zool. Ayaqları avar şəklində olan iri tısbağa. Dəniztısbağalarının ayaqları avara çevrilmişdir. “Sualtı aləm”
is. zool. Dərisitikanlılar tipindən beşguşəli dəniz heyvanı
is. zool. Dəniz dibində yaşayan bitkiyə oxşayan bir heyvan. Çiçəyə bənzəyən dənizzanbağı dənizin dibində nazik ayaqcıqlar üzərində yırğalanaraq yaşayı
sif. xüs. Dəni qurutmağa yarayan. Dənqurudan cihazlar
“Dənləmək”dən f.is
f. 1. Dənli yemləri bir-bir dimdiklə götürüb yemək (quşlar haqqında). Toyuqlar darını dənlədilər. 2. Meyvəni ağacdan bir-bir qoparıb toplamaq, yığmaq,
“Dənlənmək”dən f.is