is. Ətdən bişirilən bozartma növü
is. bot. Hündürlüyü bir metrə qədər olan çoxillik ot bitkisi
is. bot. Yabanı halda bitən, kəklikotuna oxşar yeyilən ot bitkisi
is. Əldə çomaqla oynanılan cəld rəqs; çobanlar rəqsi. [Dostlar] çobanı oynayırlar. (Qəzetlərdən). // Həmin rəqsin musiqisi
is. Sürünü qorumaq üçün saxlanılan iri, güclü it cinsi. Boz çobanitiləri yüyürüb furqonun dal-qabağında hoppanır, hürüşürdülər
bax çobanaldadan. Üç addımlıqdan vəhşi bir çobanquşu qalxdı. H.Nəzərli
is. Çobanın işi, peşəsi. Səksən yaşına kimi dağda-aranda çobanlıq eləyib, ağlı-qaralı buludlarla qol-boyun yatan … Əmiraslan baba … söhbət edirdi
is. bot. Çoxlu saçaqlı kökləri olan çoxillik ot bitkisi. Çobantoxmağı … gövdəsi 60 sm-ə qədər hündürlüyündə, seyrək çim əmələ gətirən çoxillik bitkidi
is. bot. Əsasən yabanı halda bitən, bəzən də yem bitkisi kimi əkilib-becərilən çoxillik ot bitkisi. Otlağın dincə qoyulduğu ikinci ildə yapışqan yonca
is. mus. Tütəyin ən sadə növü. [Fəsli oğlan:] …Çobantütəyindən yapışanları musiqişünas hesab etmirəm! M
is. Venera (Zöhrə) planetinin xalq arasında işlənən adı. [Şərəf:] Çobanulduzunumu deyirsən, ay bala? [Salman:] Onu deyirəm
is. bot. Mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsindən xırda sarı çiçəklər açan birillik ot bitkisi. Məğrur lalə, xumar nərgiz, həsrət bənövşə, çobanyastığı və başq
is. Uşaq. Ey dərbədər gəzib ürəyi qan olan çocuq! Bir loğma nan üçün gözü giryan olan çocuq! M.Ə.Sabir
is. Uşaqlıq. [Sitarənin] zahir və batinində çocuqluq əsərləri məhv olub gedirdi. Çəmənzəminli. Bu sonuncu kəlmələr qaraüzlü həbəşə çocuqluq dastanını
is. Keçmişdə: mal-qara alveri ilə məşğul olan adam. [Koroğlu dedi:] Çodaram, qoyun almaq istəyirəm. “Koroğlu”
is. köhn. Çodarın peşəsi, işi
sif. və zərf 1. Sayca az olmayan; miqdarı artıq olan (az ziddi). İclasda çox adam iştirak edirdi. – [Sultan bəy:] …Yaşım çoxdur, pulum da azdır
bax az-çox. Qane olub həyatda; Çoxa-aza Füzuli; Qocaldı, dərdlərini; Yazayaza Füzuli. B.Vahabzadə
zərf və sif. 1. Lap çox, olduqca çox, olduqca. [Məmməd:] …Vətənim çoxçox uzaq bir diyardadır. E.Sultanov
“Çoxaldılmaq”dan f.sif
məch. Sayca, miqdarca artırılmaq, çox edilmək. Xərclər çoxaldılmışdır
is. Çoxlu allahların mövcud olduğunu qəbul edən din; politeizm (təkallahlılıq əksi)
“Çoxalmaq”dan f.sif
f. Miqdarca, sayca, həcmcə və s. artmaq. İşimiz çoxalmışdır. Mədəni tələbat getdikcə çoxalır. – Maşınlar, insanlar dağılır düzə; Çoxalır səhrada gediş
“Çoxaltmaq”dan f.sif
f. Sayca, miqdarca, həcmcə və s. artırmaq, çox etmək. Məhsulu çoxaltmaq. Sayını çoxaltmaq. – [Muradın] müəyyən bir planı da vardı; toyuqlarını çoxalda
sif. Eyni zamanda bir neçə arvadla nikahı olan, bir neçə arvadı olan. Çoxarvadlı kişi
is. 1. Kişinin eyni zamanda bir neçə arvadla nikahı olan nikah forması; poliqamiya. 2. Eyni zamanda bir neçə arvadla nikahı olma, bir neçə arvadı olma
sif. Bir neçə at qoşulmuş, bir neçə atla sürülən (araba və s. haqqında). Atlardan çoxatlı arabalarda istifadə edilir və onların münasib qoşqu ləvazima
sif. xüs. Bir neçə atomu olan, bir neçə atomdan ibarət olan. Çoxatomlu spirt. Çoxatomlu üzvi birləşmə
cəm. zool. Çoxlu ayaqları olan qurdvari bədənli heyvanların böyük qisminin adı. Xərçəngləri, hörümçəkləri, çoxayaqlıları və cücüləri buğumayaqlılar ad
sif. və is. Həyat təcrübəsi, biliyi çox olan. Çoxbilən qoca
sif. və is. bax çoxbilən. [Tutubəyim ağa] qızının dayə ilə pıçıldaşdığını görüb: – Yenə o çoxbilmiş qız nə soruşur? – deyə gülümsündü
is. dan. Biclik, hiyləbazlıq. …Səkinə ərinin izzəti-nəfsi ucundan necə çoxbilmişliyə əl atdığına güldü
sif. Çoxlu bucağı olan. Çoxbucaqlı məqbərə. // is. Dörddən artıq bucağı olan həndəsi fiqur
sif. Çoxlu buğumdan ibarət olan, çoxlu buğumu olan. Çoxbuğumlu qurd. – [Bu sortun] gövdəsi çox tüklüdür, dirsəkli və çoxbuğumludur
sif. və zərf Çoxlu, lap çox, olduqca çox, bolluca. Çoxca yemək. – Çığırma, yat, ay ac toyuq, yuxunda çoxca darı gör! M
sif. Genişliyi, müxtəlifliyi ilə fərqlənən; çoxşaxəli, çoxtərəfli. Çoxcəhətli fəaliyyət. – Bülbül Məmmədov 1931-ci ildə Vətənə qayıtdıqdan sonra çoxcə
sif. Çoxlu cilddən ibarət olan. M.S.Ordubadinin çoxcildli seçilmiş əsərləri. Çoxcildli ədəbiyyat tarixi
sif. Bir neçə çalovu olan. Çoxçalovlu ekskavator
sif. Çoxlu çarpayı yerləşən. Çoxçarpayılı xəstəxana
sif. bot. Çoxlu çiçəyi olan (bitkilər haqqında). Çoxçiçəkli kol
zərf Xeyli zaman bundan əvvəl; əvvəldən, qabaqlardan. Muğdusi çoxdan bilirdi ki, onun qonşuluğunda usta Cəfər adlı məharətli bənna və səliqəli gəcçəkə
sif. Çox danışmağı sevən; naqqal, uzunçu. Çoxdanışan adam. – [Mikayılov] Mərmər xanımın çoxdanışan (z
sif. Çoxdan olmuş, qabaqlar baş vermiş. Çoxdankı söhbət. Çoxdankı hadisə
sif. Eyni zamanda bir neçə dəzgaha xidmət edən. Çoxdəzgahçı fəhlə. // İs. mənasında. Çoxdəzgahçıların yarışı
sif. 1. Müxtəlif dillərdə danışan adamlardan ibarət. Çoxdilli respublika. 2. Bir neçə dildə tərtib olunmuş
sif. 1. Çoxlu xırda dişləri olan. Çoxdişcikli çarx. 2. zool. Çoxlu dişciyi olan. Çoxdişcikli balıq
sif. Çoxlu dişi olan. Çoxdişli çarx
sif. bot. İkicinsiyyətli çiçəklərlə yanaşı bircinsiyyətli çiçəkləri də olan. Qarabaşaq çoxevli bitkidir