is. Heç bir şeydən mütəəssir olmayan, heç bir şey kar etməyən adamın keyfiyyəti, xassəsi; qanmazlıq, kobudluq
is. Gördüyü, həyatında rast gəldiyi müsbət şeyləri mənimsəmə, öyrənmə; təcrübə qazanma. Kiri, kiri, dünya görgötürdür
“Gördürmək”dən f.is
icb. Görməyə məcbur etmək, görməsini xahiş etmək, görməsinə nail olmaq. İş gördürmək
əd. 1. Yönlük hal şəkilçisi tələb edərək: a) səbəb bildirir. Yıxıldığına görə ayağı sındı. – Elə bax bu rəssamlığıma görə də məni lap gözdən salıblar
zərf Bir şeyi gördüyü halda, bildiyi halda, bilə-bilə. [Yusif:] Görə-görə özümü cürbəcür bəlalara giriftar edirəm… N
bax görəcəkli
görəcəkli günlərim (günlərimiz) varmış – gözlənilməyən pis bir hadisə baş verdikdə və ya bir xəbər eşidildikdə deyilir
əd. 1. Nəticəsi qabaqcadan bəlli olmayan bir işə başlarkən deyilir. Yaz görək nə çıxır. – [Sitarə Gülzara:] Gəl toyumuz barəsində niyyət eləyək, gedək
is. məh. Sıra ilə otlama (qoyun haqqında). □ Görən atmaq (bağlamaq) – bax görənimək. Qoyun laləlikdə görən atmışdı
bax görəsən. [Durna:] İndi yazıq Aydəmirin halı görən nə olar? C.Cabbarlı. Vurdu onu yol üstündə; Hansı zalım ovçu görən? M
“Görənimək”dən f.is
f. məh. Sıra ilə otlamaq (qoyun haqqında). Qoyunlar güneylərdə görəniyir, keçilər … kolların başını dişləyir
əd. Sual, əndişə, maraq bildirir. Görəsən, niyə gəlmədi? Görəsən, onun axırı necə oldu? Görəsən, xəstə sağalacaqmı? – Fikirləşir ki, görəsən, uşaq söz
sif. Görməli, görülməli, görülməsi lazım gələn. Görəsi bir işim yoxdur. ◊ Görəsi gözü olmamaq – zəhləsi getmək, nifrət bəsləmək
is. Göstərmək işi, nümayiş, göstəriş. □ Görk etmək – göstərmək, nəzərə çatdırmaq. [Katib:] Danışıqların düz olsa, Hümmətin bu hərəkətlərini açıb hamıy
is. 1. Xarici, ümumi görünüş. Xarici görkəm. Yaxşı, səliqəli görkəmi var. Görkəmini dəyişmək. – Tanrı elə görkəm vermişdi ona; Görənlər az qala cadula
sif. 1. Bu və ya başqa cür görünüşü, görkəmi, siması olan; görünən. Xəstə görkəmli. Sağlam görkəmli. – Onların əvəzinə Tapdıq, özünə yaxınlaşan kərtən
is. 1. Görkəmli adam və ya şeyin hal və keyfiyyəti. 2. Məşhurluq
sif. 1. Xarici görünüşü, görkəmi yaxşı olmayan, qəşəng olmayan, gözə xoş gəlməyən; nəzəri cəlb etməyən, nəzərə çarpmayan, görkəmcə maraqsız
is. Görkəmi, xarici görünüşü yaxşı olmayan, gözə xoş gəlməyən adam, ya şeyin hal və keyfiyyəti
“Görkəzmək”dən f.is
dan. bax göstərmək. Əhməd də özünü yalandan heç bir şeydən xəbəri olmayan kimi görkəzib, guya təəccüb eləyirdi
“Görmək”dən f.is. Görmə qabiliyyəti. Görmə siniri
f. 1. Gözləri ilə qavramaq. Öz gözü ilə görmək. Evi görmək. Hadisəni öz gözümlə gördüm. – [Telli:] Vallah, xanım, elə görməmişdən ərə getmək lazımdır,
sif. 1. Görülməsi lazım olan, görülməsi, yerinə yetirilməsi vacib və zəruri olan. Görməli iş. 2. məc
is. Birdən-birə əlinə düşən şeyə qarşı özünü saxlaya bilməyərək acgözlük və yersiz hərəkətlər göstərən adam haqqında
zərf 1) görməmiş adam kimi. [Bəy:] Ə, kəs, görməmişgörməmiş danışma! S.Rəhimov; 2) görmədiyi, tanımadığı, bilmədiyi, bələd olmadığı halda
is. Görməmiş adamın göstərdiyi yersiz hərəkətlər, bir şeyə qarşı görməmişcəsinə münasibət; acgözlük, tamahkarlıq
zərf Görmədən, yaxşı tanımadan, öyrənmədən. [Mərcan bəy:] Əlbəttə, insan gərək arvada əvvəlcə aşiq ola, sonra ala
is. Görmək qabiliyyətindən məhrumluq; görməmə, korluq. □ Görməzliyə vurmaq (salmaq) – qəsdən özünü görməyən kimi göstərmək
“Görsədilmək”dən f.is
f. Göstərilmək
“Görsənmək”dən f.is
bax görünmək. Dedi: aya nədir bu dadə səbəb! Halətin görsənir nəzərə əcəb! S.Ə.Şirvani. [Hərəmağası:] Qız ulduzların arxasında gizlənir, arabir görsən
1. “Görsətmək”dən f.is. 2. dan. Əcaib, qeyri-adi, görünməmiş şey
bax göstərmək
“Görükmək”dən f.is
bax görünmək. …Amma mən [Sadıqdan] bir az cavan görükürəm. C.Məmmədquluzadə. [Oğru:] Bəy, and olsun o görükən imamzadəyə, mənim xəbərim yoxdur
“Görülmək2”dən f.is
“Görülmək1”dən f.is
“Görmək1”dən məch
bax görünmək 1-ci mənada. Alçalsın dağları, görülsün köçü; Cənnəti məvadı qoynunun içi. “Qurbani”
bax görkəm. Görümü yaxşıdır. Görümü yoxdur
sif. Yaxşı görünən, nəzərə çarpan. Televizoru görümlü yerə qoymaq
“Görünmək”dən f.is
zərf Yayınaraq, gözə çarpmadan, gizli, başqası görmədən. Kimsəyə görünmədən getdi
f. 1. Gözlə qavranılmaq, göz qarşısına çıxmaq, nəzərə çarpmaq. Uşaq kimi görünmək. – Qonşu toyuğu qaz görünür qonşuya; Seyyid, öz yarıvı tut, özgə nig
sif. 1. Görünməmiş, bu vaxta qədər olmamış; qəribə, təəccüblü, əcaib. [Nəbi:] Heç görünməz iş? …Udubdur! S
is. Bir şeyin və ya adamın zahiri şəkli, görkəmi. Görünüşdən [Almurada] 50 yaş ancaq vermək olardı. İ