Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • PROFÉSSOR

    [lat. professor – tərbiyəçi] Ali məktəblərdə müstəqil kurs aparan ən ixtisaslı müəllimlərə, elmi tədqiqat müəssisələrində isə aspirantlara, elmi tədqi

    Tam oxu »
  • PROFESSORLUQ

    is. Professorun işi, professor vəzifəsi

    Tam oxu »
  • PROFESSURA

    [lat.] 1. Professor adı, vəzifəsi. 2. top. Professorlar heyəti. Universitet professurası

    Tam oxu »
  • PRÓFİL

    [ital. profil] 1. Üzün və əşyanın yandan görünüşü. Bu şəklin üst tərəfində hörükləri çiynindən döşünə doğru sallanan bir qız profili görünürdü

    Tam oxu »
  • PROFİLAKTİK

    sif. [yun.] Profilaktikaya aid olan, profilaktika məqsədi ilə görülən. Profilaktik tədbir. Maşınların profilaktik təmiri

    Tam oxu »
  • PROFİLÁKTİKA

    [yun. prophylaktikos – qoruyucu] 1. tib. Xəstəliyin qarşısını alan və əhalinin əmək və məişəti üçün sağlam şərait yaradan tədbirlərin məcmusu

    Tam oxu »
  • PROFİLAKTORİ

    [yun.] Sanatoriya tipli müalicə müəssisəsi. Gecə profilaktorisi

    Tam oxu »
  • PROGİMNAZİYA

    [rus.] 1917-ci il inqilabından əvvəl Rusiyada: oğlan və ya qızlar üçün natamam orta məktəb. Yeni təhsil ili başlananda progimnaziyada azərbaycanlı təl

    Tam oxu »
  • PROJEKTOR

    [fr. projecteur, əsli lat. projectio – irəli atılmış] İstənilən tərəfə paralel işıq şüaları salan güclü işıqlandırıcı cihaz

    Tam oxu »
  • PROJEKTORÇU

    is. Projektorlarla işləyən, projektoru idarə edən şəxs

    Tam oxu »
  • PROKÁT

    [rus.] tex. Metalı fırlanan vallar arasında sıxmaqla emal etmə. Boru prokatı

    Tam oxu »
  • PROKATÇI

    is. Prokat sexində işləyən fəhlə

    Tam oxu »
  • PROKRİPSİYA

    is. [lat.] Qədim Romada rəsmi şəkildə qanundankənar elan edilmiş şəxslərin siyahısı

    Tam oxu »
  • PROKURÓR

    [lat. procurare – qayğısına qalmaq] 1. Qanunların dəqiq və dürüst yerinə yetirilməsi üzərində dövlət nəzarətini həyata keçirən vəzifəli şəxs

    Tam oxu »
  • PROKURORLUQ

    is. 1. Qanunların yerinə yetirilməsinə nəzarət edən və qanunu pozanları məsuliyyətə cəlb edən dövlət orqanı

    Tam oxu »
  • PROQNÓZ

    [yun. prognosis] Əldə olan elmi dəlillərə əsasən hər hansı bir hadisənin gələcək inkişafı və nəticəsi haqqında fikir söyləmə

    Tam oxu »
  • PROQRÁM

    [programma – elan, sərəncam] 1. Görüləcək iş, fəaliyyət və s.-nin planı. Sənayeni inkişaf etdirmək proqramı

    Tam oxu »
  • PROQUL

    [rus.] Üzürsüz işə gəlməmə, işə çıxmama; işburaxma. ◊ Məcburi proqul – qanunsuz olaraq işə buraxılmadığına görə vəzifəsini yerinə yetirə bilməmə

    Tam oxu »
  • PROQULÇU

    is. Üzürsüz işə çıxmayan, proqul edən işçi; işburaxan

    Tam oxu »
  • PROLETAR

    [lat.] 1. Müasir cəmiyyətdə əsas siniflərdən biri, muzdlu fəhlə; fəhlə sinfi. Proletar sinfi. – Bir qolumuz oldu; bir də ki zindan; Tarix proletar ad

    Tam oxu »
  • PROLETARİAT

    [lat. proletarius] bax proletar 1-ci mənada

    Tam oxu »
  • PROLETARLAŞDIRMA

    “Proletarlaşdırmaq” dan f.is

    Tam oxu »
  • PROLETARLAŞDIRMAQ

    t-li. Muzdlu fəhləyə, proletara çevirmək; yoxsullaşdırmaq

    Tam oxu »
  • PROLETARLAŞMA

    f.is. Kapitalizm şəraitində xırda əmtəə istehsalçıları (kəndlilərin, sənətkarların, kustarların və b

    Tam oxu »
  • PROLETARLAŞMAQ

    f. Muzdlu fəhləyə, proletara çevrilmək

    Tam oxu »
  • PROLÓQ

    [yun. pro – ön və logos – söz, nitq] Ədəbi və ya musiqi əsərinin giriş hissəsi

    Tam oxu »
  • PROPELLER

    [lat. propellere – irəli itələmək] Təyyarə, aeroxizək, qlisser və s.-ni hərəkətə gətirən hava vinti; pər

    Tam oxu »
  • PRORÉKTOR

    [lat. pro – yerində, əvəzində və rector – rəhbər] Rektorun müavini, köməkçisi

    Tam oxu »
  • PROSES

    [lat. processus – gediş] 1. Hər hansı bir hadisənin gedişi. Bitkinin inkişaf prosesi. // Müəyyən nəticə əldə etmək məqsədilə görülən ardıcıl işlərin m

    Tam oxu »
  • PROSESSUÁL

    sif. [lat.] hüq. Prosesə aid olan, proseslə (3-cü mənada) əlaqədar olan. Prosessual məcəllə

    Tam oxu »
  • PROSKRİ́PSİYA

    is. [lat.] Qədim Romada rəsmi şəkildə qanundan kənar elan edilmiş şəxslərin siyahısı

    Tam oxu »
  • PROSPEKT₁

    [lat. prospectus – görünüş, mənzərə] Şəhərdə böyük enli və düz küçə. Nərimanov prospekti

    Tam oxu »
  • PROSPEKT₂

    [lat.] Gələcək elmi əsərin, dərsliyin, məcmuənin və s.-nin müfəssəl planı. Kitabın prospekti. // Vərəqə və ya kitabça şəklində reklam

    Tam oxu »
  • PROSTÁT

    is. Kişilərdə cinsiyyət vəzisi

    Tam oxu »
  • PROTEİ́N

    is. [yun.] Sadə zülal

    Tam oxu »
  • PROTEKTORÁT

    [lat.] Güclü dövlətin zəif dövləti özünə tabe etmə formalarından biri (belə bir şəraitdə tabe ölkə öz dövlət quruluşunu saxlasa da, əslində müstəqilli

    Tam oxu »
  • PROTESTANT

    [lat. protestans – etiraz edən] Protestantlığa (protestantizmə) mənsub olan, ona etiqad edən adam

    Tam oxu »
  • PROTESTANTİ́ZM

    [lat.] XVI əsrdə katolisizmə protest əlaməti olaraq reformasiya ilə əlaqədar əmələ gələn müxtəlif xristian məzhəblərinin ümumi adı; protestantlıq

    Tam oxu »
  • PROTESTANTLIQ

    bax protestantizm

    Tam oxu »
  • PROTEZ

    [yun. prothese – əlavə etmək, birləşdirmək] Bədənin itirilmiş hissəsini əvəz etmək üçün onun formasında düzəldilmiş süni üzv

    Tam oxu »
  • PROTEZÇİ

    is. Protez qayıran, protez hazırlayan mütəxəssis

    Tam oxu »
  • PROTEZLƏMƏ

    “Protezləmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • PROTEZLƏMƏK

    f. xüs. Protezlə təmin etmək, itirilmiş bədən üzvünü protezlə əvəz etmək, protez qayırmaq

    Tam oxu »
  • PROTOKOL

    [yun. protokollon] İclasda, müşavirədə, istintaqda və s.-də baş verən hadisələrin qeydiyyatının, görülən işlərin və qərarların yazıldığı sənəd

    Tam oxu »
  • PROTON

    [lat. protos – birinci] fiz. Oksigen atomunun nüvəsi olan və bütün maddələrin atom nüvəsinin tərkibinə daxil olan müsbət elektrik yüklü hissəcik

    Tam oxu »
  • PROTOPLAZMA

    [yun.] biol. Heyvan və bitki orqanizmləri hüceyrələrində gedən həyat proseslərinin əsasını təşkil edən maddə

    Tam oxu »
  • PROTOTİP

    [yun.] 1. ədəb. Ədəbi surət, habelə qəhrəman obrazı yaratmaq üçün müəllifin orijinal kimi istifadə etdiyi həqiqi şəxs

    Tam oxu »
  • PROVİZOR

    [lat. provisor – əvvəlcədən görən] Yüksək ixtisaslı aptek işçisi; əczaçı

    Tam oxu »
  • PROVİZORLUQ

    is. Provizorun işi; əczaçılıq

    Tam oxu »
  • PROVOKASİYA

    [lat.] Ayrı-ayrı şəxsləri, yaxud qrupları, təşkilatları və ya ölkələri onların özləri üçün təhlükəli olan, bəzən də onların məhvinə səbəb ola bilən bi

    Tam oxu »