[yun.] Tam qarışıqlıq, qarmaqarışıqlıq, nizamsızlıq, hərc-mərclik, qaydasızlıq, sistemsizlik. …Həyat, baş açılmaz bir xaosa çevrilərək, artıq [Səriyyə
sif. Qarmaqarışıq, qaydasız, nizamsız, sistemsiz
is. Qarmaqarışıqlıq, qaydasızlıq, nizamsızlıq, sistemsizlik
sif. Zəlil, üzüqara, rüsvay, xəcalətli, pərt. Rüstəmbəy başını çarpayıya söykəyib, xar və zəlil bir halda sükuta getdi, gözləri yaşardı… Çəmənzəminli
sif. Yumşaq, boş, məsaməli. Xar buz
is. [fars.] klas. 1. Tikan. Zəhməti bülbül çəkər; Gülü qucar yenə xar. (Ata. sözü). [Kərəm:] Bağı tutdu şeyda bülbül naləsi; Gülün bağrı yandı xarın i
is. Özündən naxışları olan parlaq ipək parça. Gün vurduqca ağacların yarpaqları rəngdən-rəngə düşür, xara parça kimi bir anda cürbəcür rəngə çalırdı
sif. [ər.] 1. Pis, yaman. [Kərbəlayı Cəfər:] …İndi əsr çox xarabdı. Hanı indi elə bir Allah bəndəsi ki adamın əlini tutsun… C
[ər.] 1. is. Dağılmış, uçulmuş, viranə qalmış şəhərin, tikilinin və s.-nin qalığı; yarı yıxıq ev və s
bax xarabalıq. [Bəyməmməd:] O yel vurub, yengələr oynayan xarabaxana? Bəs atam nə deyər. S.Rəhimov
“Xarabalanmaq”dan f.is
f. Xarabalığa dönmək, xaraba qalmaq, dağılmaq, bərbad olmaq, viranələnmək
“Xarabalaşdırmaq”dan f.is
f. Xaraba halına gətirmək, dağıtmaq, viranə etmək, viran qoymaq
“Xarabalaşmaq”dan f.is
bax xarabalanmaq
is. Xarabaya çevrilmiş yer, dağılmış, sökülmüş, viran qalmış yer; viranəlik. Kənddə təsərrüfat alətləri yay-qış uçuq-sökük, qar-yağış tökülən bir xara
is. [ər. xərabə və fars. …zar] klas. Xarabalıq, viranəlik, xaraba qalmış yer. [Mirzə Sadıq Fərhada:] Oğlum, xarabazarlar arasında abadlıq axtarma
bax xarabalıq. Xəyalımda bizim Şərq nağıllarında təsvir edilən xarabazarlıqlar canlandı. M.İbrahimov
is. dan. Pislik, murdarlıq
sif. Xarab edən, dağıdıcı, viranedici
“Xarablamaq”dan f.is
f. 1. Korlamaq, pisləşdirmək. İşləri xarab eləyən araqarışdıranlardır ki, müsəllamızı xarablayırlar. C
“Xarablaşdırmaq”dan f.is
f. Xarab eləmək, korlamaq, pisləşdirmək, bərbad hala salmaq. // Ağırlaşdırmaq, kəsifləşdirmək. İnsanların tənəffüs zamanı havaya buraxdıqları karbon q
“Xarablaşmaq”dan f.is
f. Pisləşmək, daha da xarab olmaq, fənalaşmaq, korlanmaq. [Həsənqulu bəy:] Həzərat! Özünüzə məlumdur ki, dünya getdikcə xarablaşır, yəni mən onu demək
is. Xarab şeyin halı, keyfiyyəti; pislik, bərbadlıq, fənalıq
[yun.] 1. bax xasiyyət. Zeynalda xudkam bir sənətkar xarakteri vardı. S.Hüseyn. Mahnı xalqın milli xarakterini canlı surətdə ifadə edən böyük bir ilha
sif. [yun.] bax səciyyəvi. Xarakterik cəhət. – Qlier Azərbaycan mövzusunda [“Şahsənəm”] opera yaradarkən folklorumuzun bütün melodiya zənginliyindən i
[yun.] 1. Bir şəxsin və ya şeyin səciyyəvi xüsusiyyətlərinin təsviri. 2. Birinin əmək və ictimai fəaliyyəti haqqında məlumat verən rəsmi sənəd, xasiyy
xarakterizə etmək – xarakteristika vermək, fərqləndirici xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirmək; səciyyələndirmək
sif. Xarakterə malik olan, səciyyəvi xüsusiyyətlərə malik olan; səciyyəvi. Cəngavər xarakterli tiplər yaratmaq
sif. Möhkəm xarakteri, heç bir səciyyəvi xüsusiyyəti olmayan, çox tez təsir altına düşən, zəif iradəli
is. Möhkəm xarakteri olmama, çox tez təsir altına düşmə; iradə zəifliyi
is. İri torba (kisə), bardan. Nənəm qarala, qoyun! Bənzər marala, qoyun! Çoban yununu qırxıb; Basar xarala, qoyun! (Bayatı)
is. [gürcücə] Qoyun ətindən bişirilən bozbaşaoxşar ədviyyəli xörək, şorba
is. 1. bot. Xaççiçəklilər fəsiləsindən xırda sarı çiçəkləri və meyvəsi olan ot bitkisi. Xaççiçəklilər fəsiləsinə bir sıra kələm, turp, vəzəri kimi qiy
sif. Tərkibində xardal olan
is. [fars. xar – tikan və bülbül.] Azərbaycanda bitən bitki növü. Açma xarıbülbül, açma, sən bu il; Görürsən, bu bahar bizimçün deyil
“Xarıldamaq”dan f.is
f. Ayaq altında tapdalanan qardan xar-xar səsi çıxmaq. İşıq düşər qar üstünə parıldar; Tapdalayan vaxtda onu xarıldar
“Xarıldaşmaq”dan f.is
f. Küləyin təsirilə yarpaqların, budaqların bir-birinə dəyməsindən çıxan səs haqqında – xışıldamaq. Külək əsdikcə yarpaqlar xarıldaşırdı
bax xışıltı. Xarıltı səsi. □ Xarıltı ilə – xarıltı səsi çıxararaq, xışıltı ilə. [Məryəm:] Sən məni unutsan da, amma mən səni unutmaram, – deyə işvəkar
is. [ər.] 1. Bayır, dışarı; bayır tərəf (daxil əksi). Binanın xarici. Bu evin xarici daxilindən gözəldir
sif. [ər.] 1. Xaricə aid, zahiri (daxili ziddi). Xarici əlamət. – Mahmuda xarici görünüşünə görə paxıllıq edənlər də olurdu
is. [ər.] Xarici işlər nazirliyinin köhnə adı. Osmanlının xariciyyə vəziri gəlib sultana ərz edəndə ki, sultan sağ olsun, Yevropa hökumətləri Kriti ha
is. [ər.] 1. İnsanda heyranlıq doğuran şey, hadisə; möcüzə. bax xariqüladə. 2. məc. Adama xariqə kimi görünən, xariqə sayıla bilən şey, qeyri-adi, gör