“Yonqarlamaq”dan məch
1. “Yonmaq”dan f.is. 2. sif. Yonulmuş
f. 1. Bir şeyi (ağacı, dəmiri və s.) həcm etibarilə kiçiltmək, nazikləşdirmək və ya istənilən şəklə salmaq məqsədi ilə xüsusi kəsici, yaxud yonucu alə
“Yontalamaq”dan f.is
f. dan. Tez-tələsik, necə gəldi yonmaq
“Yontalanmaq”dan f.is
məch. Tez-tələsik, necə gəldi yonulmaq
bax yonulmamış
1. sif. Yonan, yonma işi görən. Yonucu dəzgah. Yonucu alət, maşın. 2. is. Yonma dəzgahında işləyən, yaxud yonma işində işləyən fəhlə
sif. Yonulmuş
“Yonulmaq”dan f.is
f. 1. Rəndə və s. yonucu və ya kəsici alətlə kəsilib üstü götürülmək; hamarlanmaq, işlənmək. Əmmamə şəklində bir daş yonulmuş; Bir sadə qəbrin üstünə
f.sif. 1. Rəndə və s. yonucu və ya kəsici alətlə kəsilib üstü götürülməmiş; hamarlanmamış, işlənməmiş
f.sif. 1. Rəndə və s. yonucu, yaxud kəsici alət vasitəsilə üstü götürülmüş, düzləndirilmiş; hamarlanmış, işlənmiş
is. bot. Parazit göbələklərin (əsasən taxıllarda) törətdiyi xəstəlik
top. Yoxsullar. Aşıq Humay indi, bu saat özündən çıxıb yor-yoxsulun başı üstündə qamçı oynadan mülkədar balalarına qan içirmiş Qaçaq Nəbidən deyir, Hə
1. is. At yerişinin bir növü (bu yerişdə at növbə ilə gah bir tərəfdəki – sağ ayaqlarını, gah o biri tərəfdəki – sol ayaqlarını eyni zamanda irəli atı
“Yorğalamaq”dan f.is
f. 1. Yorğa yerişlə yerimək. [Mayanın] bütün fikri yorğalayan kəhərdə, gözəlliyindən doymadığı çöllərdə idi
“Yorğalatmaq”dan f.is
icb. Yorğalamağa məcbur etmək, yorğa yerişlə sürmək. // İti sürmək, bərk sürmək
is. Yorğa yeriyən atın hal və keyfiyyəti. Atın yorğalığı. ◊ Qocalıqda yorğalıq – bax qocalıq
is. Yatanda örtünmək üçün içi yunlu və ya pambıqlı geniş örtü. Qalın yorğan. Yun yorğan. Üstünə yorğan örtmək
top. Yorğan, döşək, balışdan ibarət yatacaq ləvazimatı. Hamı aptekxanalarda taxtabiti tozu satırlar, get bir az al, səp yorğan-döşəyin ətrafına! N
is. Yorğana keçirilən xüsusi ağ, yaxud onun altından salınan mələfə
is. Kiçik yorğan, balaca yorğan; uşaq yorğanı
bax yorğansırıyan, yorğantikən
sif. dan. Havadarı, himayəçisi olduğu üçün əməllərinin üstü açılmayan adam haqqında
1. sif. Yorğana yarayan, yorğan üçün lazım olan. 2. is. Yorğana yarayan parça. Çit yorğanlıq. Yaxşı yorğanlıq almışam
is. Yorğan sırımaqla (tikməklə) məşğul olan adam. Yorğansırıyan qadın
is. Yorğanın üzünə çəkilən adi və ya naxışlı parça. [Mahmud Sonaya:] Hələ gör sənə nə gətirmişəm: çit, şal, yorğanüzü, tumanlıq… Z
1. sif. Yorğanüzü üçün yarayan. Yorğanüzülük parça. 2. is. Yorğanüzü. Qələmkar yorğanüzülük
sif. Çox işləmək, yerimək, hərəkət etmək və digər fəaliyyət nəticəsində yorulmuş, üzgün düşmüş. Yorğun adam
sif. Çox yorulmuş. Yorğun-arğın insanlar işdən sonra; Yığışmışdı divarları daş aynalı bir salona. S.Vurğun
zərf Gücdən düşmüş halda, yorulmuş halda, zəifləmiş halda. Yorğunyorğun baxmaq
“Yorğunlamaq”dan f.is
bax yorğunlaşmaq. Ölən öldü, qalanın dərdini dərmanlamışıq; Dəxi bəsdir, dəxi bəsdir, dəxi yorğunlamışıq
“Yorğunlaşmaq”dan f.is
f. Yorğun düşmək, yorğun olmaq, yorğunluq nəticəsində taqətdən düşmək
is. Çox işləmək, yerimək, hərəkət etmək nəticəsində bədənin gücdən düşməsi, yorulması, yaxud zehnin bir müddət səmərəli surətdə işləyə bilməyəcək hala
“Yormaq1”dan f.is
bax yozmaq. Günəş də Qəhrəmanın yuxusunu yorurdu. Ə.Vəliyev
f. Yorulmasına səbəb olmaq, taqətdən salmaq, tabsız etmək; üzmək. Atı yormaq. Uşağı çoxlu tapşırıqla yormaq olmaz
dan. bax yorğun. [Süleyman bəy:] İndi çay içərik, yornuğumuz çıxar. Ə.Haqverdiyev. …Biz [müsəlmanlar] bəşəriyyət karvanının qatarından üzülmüş yornuq
sif. At yerişinin bir növü; löhrəm yeriş (bu yerişdə at bir qabaq ayağı ilə bir dal ayağını eyni vaxtda yerə qoyur)
zərf Tələsik, çaparaq, qaçaqaça. Yorta-yorta getmək
f. məh. 1. Yorta yerişlə yeriməyə, yortmağa başlamaq. [Məcid] göy ürkəsinə bir acı qamçı çəkdi. Ürkə yortavladı
“Yortdurmaq”dan f.is
icb. 1. Yortmağa, qaçmağa, çapmağa məcbur etmək. Sonra bizi yortdurub [Əmilmərduq] nəbzimizə baxdı. Çəmənzəminli