1. İnformasiyanın verilməsində iştirak edən və nitq ünsiyyətini müşaiyət edən amillərin öyrənilməsi ilə məşğul olan dilçilik fənni
1. Hər hansı nəyin isə ölçüsü, sərhəddi; 2. Hər hansı predmetin, hadisə və prosesin əsas xassələrini xarakterizə edən həcm (yaxud həcmlər)
atalar sözü, zərb-məsəllər lüğəti.
əlaqə qurduğu və iş apardığı zaman müxbirlərin əsl məxsusluğunu müəyyənləşdirən, imkan verən söz, yaxud say
1. Səslənməsinə görə yaxın, mənasına görə ya qismən, ya da heç üst-üstə düşməyən eyniköklü sözlər
hər bir sözün - paronimin izahı verilən sözdür ki, burada cütə aid olan hər bir leksik vahidin kökü göstərilir, sözlərin məna fərqlərini təsdiqləy
bax, tərcümənin subinterpretasiyası.
elə reseptik leksika deməkdir ki, onu ilk növbədə yazılı mətndə tanıyır və başa düşürlər.
patent informasiyası işarələrinin işlənib hazırlanması üçün nəzərdə tutulmuş texniki tərcümə növüdür ki, nəticədə xarici patent referatı tərcümə
nitq axınını müəyyən səbəblər üzündən bölən (kəsən) müxtəlif funksiyalar yerinə yetirən səslənmənin müvəqqəti dayandırılması
nitq axınında pauzanın yerləşdirilməsi.
beş sözlü birləşmə.
hiss orqanlarının köməyilə gerçəkliyin bilavasitə inikası, qavrayışı. Kommunikasiya aktında, əsasən, görmə və eşitmə persepsiyası fərqləndirilir
perifraz olan.
məzmunun (sözlərin, realilərin) digər formada və digər sözlərlə təsviri şəklində verilməsi.
1. Birbaşa adı əvəz edən təsviri ifadədir ki, o, birbaşa adı çəkilməmiş predmetin əlamətlərini özündə saxlayır
eyni fikrin digər sözlərlə eyni dildə verilməsi.
«məna↔mətn» modelində sinonimik deyimlər arasında sadə məna ekvivalentləri verən qaydalar toplusu.
şərh etmək perifraz şəklində şərh etmək; başqa sözlərlə demək.
nitq aktının nitqdənkənar nəticələr ilə əlaqəsi.
duyğu orqanları ilə gerçəkliyin qavranılması. Kommunikasiya aktında əsasən görmə və eşitmə persepsiyası fərqləndirilir
gələcək, gözlənilən, nəzərdə tutulan, mümkün.
bir peşəni, yaxud məşğulluq növü altında insanları birləşdirən sosial dialektin növündən biri.
1. Bir peşəyə məxsus dil vasitəsilə yaranmış dil növü. Hal-hazırda bu növ dil ünsiyyət sistemində müxtəlif jarqonlaşdırılmış (məsələn, dənizçilərin
vahid peşədə birləşmiş insanların nitqində istifadə olunan bu peşəkar qrupa aid olan leksika.
beynəlxalq konfranslarda şifahi tərcümənin elə növüdür ki, eşitməni eyni vaxtda qavrama vasitəsilə (üstəgəl bəzən «vərəqdən» görmə ilə) şifahi məl
1. Xüsusi hazırlıq, vərdiş və bacarığın digər dildə yaradılmasına istiqamətlənmiş xüsusi dil fəaliyyəti
bu və ya digər peşəkar qrupun nitqinə xas olan söz, yaxud ifadələr.
Kabinədən kənar «pıçıldama» sinxron tərcümə.
1. Dil işarəsinin tərəfindən biri onun iki aspektindən biri kimi. 2. Dil hadisələrinin nəzərdən keçirilməsi üsulu, nəzər nöqtəsi
1. Dil vahidinin daimi xassəsinin izafi ifadəsi. 2. Çoxsözlük ifadəsidir ki, onlar təkmənalı və bununla da artıq sözləri (əgər onlar üslubi tapşırıq
poetik əsər üçün xarakterik olan və məişət nitqində az işlənən söz, yaxud söz birləşməsi.
nitq deyiminin formasını ifadə edən funksiya.
bax: tərcüməadaptasiya.
1. Poetik tərcümə bədii tərcümədən fərqli olaraq publikanın zövqünə, bilik, təfəkkür səviyyəsinə, xarakter və tələblərinə uyğun olmalıdır
etiraf etmək lazımdır ki, poeziyanın tərcüməsi zamanı tamamilə spesifik problemlər yaranır. Belə ki, ritm, ölçü, qafiyə və s
bax: nəsr tərcüməsi (prozaik tərcümə).
çox dil bilən adam.
üç və daha artıq söhbətdə iştirak edən insanlar arasında gedən dil ünsiyyəti formalarından biri; kollektiv ünsiyyətin formalarından biri
1. Danışan və qulaq asan bir sıra adamlar arasında gedən söhbət. Danışanların sayı (ikidən artıq) bu prinsipi dəyişdirmir
leksik vahidlərin çoxmənalılığı.
baza dilində (BD) linqvistik vahidlərin seçilməsində bir sıra statistik - leksikoqrafik məsələlərin nəticələrinin qiymətini və təsvirini özündə birlə
maşın tərcüməsindən sonra mətnin insan tərəfindən redaktə olunması.
ilkin qəbul edilmiş nəzəri müddəa.
dil işarələrinin denotatla əlaqəsidir ki, kommunikant tərəfindən qəbul edilmir.
həm də tərcümələrin ictimai realizə nəzəriyyəsidir.
praktik cəhətdən səmərəli nəticə verməni tanıyan və ona əsaslanan praqmatizm.
1. Alıcının informasiya ehtiyatını nəzərə alan ilkin mətnin dəyişdirilməsi. 2. Praqmatik mənanın ilkin deyimin dəyişdirilməsi uçotu ilə verilməsi
ilkin deyimdə olan praqmatik mənanın verilməsi tələblərinə cavab verən tərcümə.
bax: ekvivalentliyin növləri.