yəni onun məna tərəfi.
1. Semantik məzmundur ki, onun əsasında iki dilin vahidi arasında qanunauyğun müvafiqlik qurulur; tərcümə zamanı invariant məna olur
semantik və situasiya informasiyanın müqayisəsinin nəticəsi olan nitq əsərinin mənası.
1. Tərcümə zamanı lüğət uyğunluğunun məntiqi şəkildə onunla bağlı kontekstuallıqla dəyişilməsi (predmet burada onun əlaməti, proses - predmetlə əlam
özünün konkret realizasiyasındakı əsas əlamətləri birləşdirən sema.
İnsanın nitq fəaliyyətinin modeli, hər hansı mənanı ifadə edən, hər hansı mətnin - onun mənasını özündə saxlayan model
ilkin mətnin (orijinalın) qavrayışı zamanı tərcüməçinin mütləq əməliyyatlarından birinə çevrilir; onun burada məqsədi mənanın müəyyənləşməsi və inv
onun köməyi ilə tərcümədə məna təhlili həyata keçirilir. Ardıcıl tərcümə zamanı yazıya alınma sistemində - daha böyük informasiya sisteminə malik o
seçilmə (ayrılma) və yadda saxlamaya əsaslanan nitq əsərindəki məna döyüş nöqtəsi yaddaşı.
kommunikasiyaya mane olan və fon informasiyanın mənbəyi olan nitq situasiyasının bir hissəsi.
məntiqi münasibətlər modifikasiya olunmuş zərflərin köməyi ilə markirə edilir (sentence adverbs), «moreover - bundan başqa», «therefore - bunun üçü
verilmişlərin həndəsi fiqurlar (yaxud bloklar) şəklində işlənib hazırlandığı hər bir mərhələdəki proses alqoritmin struktur coğrafi təsvirinin izahı
deyim müddətində mətnin müxtəlif tərəflərini çevirməklə və bir predmetdən digərinə «ehmalca» keçməklə «mühakimə predmeti» mətni saxlaya bilmə bacar
sosial, fəlsəfi, psixoloji və digər gerçəklik elementlərinin mətnə transformasiya prosesləri kimi (yəni gerçəkliyin inikası kimi) qoşulmasıdır
semantik əlaqələrin və komponentlərin münasibətlərinin sıxlığının kommunikativ məqsədyönlülüyü dərəcəsindən asılıdır
ayrı-ayrı sözlər, söz birləşmələri, cümlələr səviyyəsində (bəziləri istisna olunmaqla), uyğunluq tapılmadıqda tərcümə vahidi mətn səviyyəsində seçil
orijinal mətnində bir bütöv kimi tam tərcümənin tərcümə prosesinə çevrilməsi.
1. Bu, dilin sisteminə daxil olan və bu predmet, daha doğrusu, gerçəkliyin müəyyən sahəsinin zəruri təsviri üçün leksik kateqoriyaların minimal yığ
mətnarası invariantın mövcudluğu. Əlaqə nəticəsində yeni mətndə invariantın realizasiyasında işarə olan hərəkətlər (yerdəyişmə) yaranır
mətndə obyektiv gerçəkliyin, reallığın əksi.
bax: əvvəlcədən tərcümə olunmuş mətnin sinxron oxunuşu.
once upon a time (azərbaycanca müqayisə et: biri vardı-biri yoxdu) və they lived happily ever after (azərbaycanca - onlar, bax, beləcə şad və xoşbəxt
yeni kəşflərin patentləri və informasiyanın sistemli kataloqunun tərtib edilməsində istifadə olunan texniki tərcümə növüdür ki, burada kəşfin mahiy
kommunikativ fəaliyyətlərin hərəkətə və əməliyyatlara bölünməsində, onların əlaqəsində özünü göstərir
bax: mətnin ümumi əlamətləri.
once upon a time (müqayisə et: Azərbaycan türkcəsində: biri vardı, biri yoxdu) və they lived happily ever after (müqayisə et: Azəri türkcəsində: o
mətndə cümlədən başlamış yüksək semantik səviyyələr qatı (təbəqəsi); cümləüstü formalardan (hipersintaksis) başlamış bütöv mətnə qədər
müxtəlif kommunikativ dəyərli informasiya daşıyan vahidlərin mətndə fərqləndirilməsi.
1. Dil vahidlərinin daxili (anlayış, məna) tərəfidir ki, ona görə (daxili tərəfə görə) zahiri (səs, qrafik və s
mətnin dil səviyyələrinin aşağı üslubi təşkili - fonemdən cümləyə qədər.
ayrı-ayrı leksik vahidlərin və eləcə də bütöv cümlələrin və anlayışların əvvəlcədən şərtlənmiş rəqəm, hərf, yaxud qarışıq indekslərlə, xüsusi və xi
konkret təsvirini yalnız kontekstdə tapan dəyişkən vahidlər, onlar sənədin formulyarına qoyulur, yeni informasiya verilir və kommunikativ funksiya pla
komponentlərin müxtəlif münasibətlərində uyğun kommunikativ - məqsədyönlü şəkildə ardınca gedilməsidir
yazılı tərcümənin metodlarından biri. Burada orijinalda olan mətn seqmentlərə bölünür və hər seqmentdən aparıcı informasiya çıxarılır ki, o tərcüm
1.Müxtəlif həcmdə (uzunluqda) söz birləşməsi olan söz və ifadələrin zəncirinin fərqləndirilməsidir ki, onlar bəzi semantik-sintaktik əlaqələrlə tərti
bax: mətnin seqmentasiyası.
abbreviasiyanın (qısaltma, ixtisar) bütün üsullarının mətndə geniş istifadəsində özünü əks etdirir
kommunikativlilik kateqoriyasının özünü xüsusi şəkildə, ayrıca əks etdirməsidir. Mətnin strukturluğunun səbəbi - kommunikativ fəaliyyətin strukturl
digər dilə (digər simvollar sisteminə) tərcümə olunma imkanı ilə müəyyənləşə bilən mətnin xassəsi.
uyğun hadisələrin müqayisəsinə əsaslanır və müxtəlif dillərin mətnlərində onların bu və ya digər dil ailəsinə məxsusluğundan, daha doğrusu, onların
bax: mətnin analitikliyi və sintetikliyi.
dialektik qarşıdurma affirmativ və kontroverz əsasda modelləşdirilmiş mətnlər arasında münasibət.
Onlara; 1)mətnin sonuncu nişanlanmasının müxtəlif üsulları; 2) əlaqəli mətnin daxili bölmələri arasındakı keçidlərin nişanlanma üsulları; 3) tempor
1. Düşüncəmizə təsir edən və tərəfimizdən fiksasiya olunan mətnin elementləri. 2.Bütövün bütün əsas elementlərinin vahidliyi, onun xassələri və
orijinal mətnin elementləridir ki, onların tərcüməsi nisbətən sərbəst dəyişdirilə, yaxud buraxıla bilir
bax: xüsusi dilaltları mikro şərh edilmiş bütün mətnin tam şəkildə sonra verilməsini (tərcüməsini) nəzərdə tutan mətndən açar informasiyanı özünd
dilçiliyin dil sisteminin daxilindəki qarşılıqlı əlaqələri və qarşıdurmalarını öyrənən sahəsidir.
bax: sistemaltı.
leksik vahidlərin və qrammatik formaların verilməsi.
Bütöv bir millətin ümumi dili.