«məna↔mətn» modelində sinonimik deyimlər arasında sadə məna ekvivalentləri verən qaydalar toplusu.
şərh etmək perifraz şəklində şərh etmək; başqa sözlərlə demək.
nitq aktının nitqdənkənar nəticələr ilə əlaqəsi.
duyğu orqanları ilə gerçəkliyin qavranılması. Kommunikasiya aktında əsasən görmə və eşitmə persepsiyası fərqləndirilir
gələcək, gözlənilən, nəzərdə tutulan, mümkün.
bir peşəni, yaxud məşğulluq növü altında insanları birləşdirən sosial dialektin növündən biri.
1. Bir peşəyə məxsus dil vasitəsilə yaranmış dil növü. Hal-hazırda bu növ dil ünsiyyət sistemində müxtəlif jarqonlaşdırılmış (məsələn, dənizçilərin
vahid peşədə birləşmiş insanların nitqində istifadə olunan bu peşəkar qrupa aid olan leksika.
beynəlxalq konfranslarda şifahi tərcümənin elə növüdür ki, eşitməni eyni vaxtda qavrama vasitəsilə (üstəgəl bəzən «vərəqdən» görmə ilə) şifahi məl
1. Xüsusi hazırlıq, vərdiş və bacarığın digər dildə yaradılmasına istiqamətlənmiş xüsusi dil fəaliyyəti
bu və ya digər peşəkar qrupun nitqinə xas olan söz, yaxud ifadələr.
Kabinədən kənar «pıçıldama» sinxron tərcümə.
1. Dil işarəsinin tərəfindən biri onun iki aspektindən biri kimi. 2. Dil hadisələrinin nəzərdən keçirilməsi üsulu, nəzər nöqtəsi
1. Dil vahidinin daimi xassəsinin izafi ifadəsi. 2. Çoxsözlük ifadəsidir ki, onlar təkmənalı və bununla da artıq sözləri (əgər onlar üslubi tapşırıq
poetik əsər üçün xarakterik olan və məişət nitqində az işlənən söz, yaxud söz birləşməsi.
nitq deyiminin formasını ifadə edən funksiya.
bax: tərcüməadaptasiya.
1. Poetik tərcümə bədii tərcümədən fərqli olaraq publikanın zövqünə, bilik, təfəkkür səviyyəsinə, xarakter və tələblərinə uyğun olmalıdır
etiraf etmək lazımdır ki, poeziyanın tərcüməsi zamanı tamamilə spesifik problemlər yaranır. Belə ki, ritm, ölçü, qafiyə və s
bax: nəsr tərcüməsi (prozaik tərcümə).
çox dil bilən adam.
üç və daha artıq söhbətdə iştirak edən insanlar arasında gedən dil ünsiyyəti formalarından biri; kollektiv ünsiyyətin formalarından biri
1. Danışan və qulaq asan bir sıra adamlar arasında gedən söhbət. Danışanların sayı (ikidən artıq) bu prinsipi dəyişdirmir
leksik vahidlərin çoxmənalılığı.
baza dilində (BD) linqvistik vahidlərin seçilməsində bir sıra statistik - leksikoqrafik məsələlərin nəticələrinin qiymətini və təsvirini özündə birlə
maşın tərcüməsindən sonra mətnin insan tərəfindən redaktə olunması.
ilkin qəbul edilmiş nəzəri müddəa.
dil işarələrinin denotatla əlaqəsidir ki, kommunikant tərəfindən qəbul edilmir.
həm də tərcümələrin ictimai realizə nəzəriyyəsidir.
praktik cəhətdən səmərəli nəticə verməni tanıyan və ona əsaslanan praqmatizm.
1. Alıcının informasiya ehtiyatını nəzərə alan ilkin mətnin dəyişdirilməsi. 2. Praqmatik mənanın ilkin deyimin dəyişdirilməsi uçotu ilə verilməsi
ilkin deyimdə olan praqmatik mənanın verilməsi tələblərinə cavab verən tərcümə.
bax: ekvivalentliyin növləri.
müxtəlif alıcılar və alıcılar qrupu tərəfindən deyimdə dil informasiyasının spesifik qavrayışını özündə birləşdirir
semiotikada bu və ya digər işarə sistemindən istifadə edən işarələr və şəxslər arasında münasibətlər
1. Dilin dildən istifadə edən bu və ya digər şəxsə münasibətini tədqiq edən və seçən dil tədqiqatının plan və aspektlərindən biri
predikatların yazılışını özündə birləşdirən və rəmzlər qrupuna aid olan tərcüməçilikdə tez yazmanın rəmzi
prosesdə iştirak edən əşyaları və canlıları özündə birləşdirən semantik kateqoriya.
1. Deyimdə predmetlər və onlar arasında təsvir olunanlar. 2. Deyimdə gerçəkliyin təsvirinin bir hissəsi
deyimdə informasiya bazası. Yadda saxlama üçün mürəkkəbdir və şifahi tərcümədə xüsusi çətinlik yaradır
ümumişlək sözlərdən fərqli olaraq birmənalı olub, adətən, konkret assosiasiyalar yaratmır. Şifahi tərcümədə isə müəyyən çətinliklər yaradır
1. Cümlənin məna komponentidir ki, o cümlənin məna cəhətdən qeyri-konkret qəbul edilməməsi üçün həqiqi, doğru olmalıdır
çoxlu informasiyanı assosiasiya edən, buna görə də deyimin konstruksiyalaşması üçün sərbəst istifadə edilən leksika
proksemanın emik vahidi, daha doğrusu, ünsiyyətin xarakterinə müvafiq olan kommunikantın ətrafında özünəməxsus kommunikativ aktın iş məkanı keyfiyy
insan davranışının məkan parametrlərini öyrənən elm sahəsi.
1. Konkret EHM komanda sistemi ilə yazılmış qaydalar sistemi. 2. Maşın dilində verilmiş məsələlər həllinin alqoritmi
bu elə alqoritm linqvistikasıdır.
hərəkət, hadisə və s. bildirən semantik kateqoriya.
strukturun növbəti elementinə işarə edən.
işgüzar ünsiyyətin daha məhdud formal şəraitdə - qəbullar, banketlər, prezentasiyalar və s. formasında aparılan növü