NASİRƏ

Nasırəddin Məhəmməd bəy Zülqədər — hökmdar, XV yüzillik. Süli bəyin öldürülməsindən sonra yerinə oğlu Sədəqə bəy zülqədərlilərin başına keçməsinə baxmayaraq əmisinın oğlu Nasirəddin Məhəmməd bəy onun bəyliyini tanımayaraq 1399-cu ildə Zülqədər hökmdarı oldu. Nasirəddin Məhəmməd bəy Zülqədər taxtını əldə etmək üçün Osmanlı Sultanı İldırım Bəyaziddən yardım istədi. Nasirəddin Məhəmməd bəy İldırım Bəyazidin dəstəyi ilə taxta əyləşdi. Bundan dolayı osmanlılar ilə məmlüklər arasında 1515-ci ilə qədər davam edəcək olan Zülqədər bəyliği üzərindəki hakimiyyət mücadiləsi başladı. Nasirəddin Məhəmməd bəy Əmir Teymurun Anadolunu istilası sırasında ona qarşı çıxaraq Osmanlı tərəfdarı bir siyasəti apardı. Bu üzdən Əmir Teymur qüvvələri Əlbistana doğru yürüş edərək buranı xaraba qoydular. Bir yandan varlığını davam etdirə bilmek üçün osmanlılardan yardım alırkən, digər yandan da məmlüklərlə dostanə ilişkilər qurdu. Qaramanoğulları və Ramazanoğulları ilə mücadilə etdi və Qeysəri şəhərini 1436-cı ildə Qaramanlılardan aldı. Qeysəri şəhərində Nasıriyyə medrəsəsini quraraq Qeysəri qalasını yenidən inşa etdirdi.

Nasirəddin mirzə Müzəffərəddin şah oğlu Qovanlı-Qacar (1896, Təbriz – 1977, Paris) — şahzadə, əyalət valisi Nasirəddin mirzə Müzəffərəddin şah oğlu 1896-cı ildə Təbriz şəhərində anadan olmuşdu. Saray təhsili almışdı. Orduda xidmət etmişdi. Fransaya mühacirət etmişdi. Nasirəddin mirzə 1977-ci ildə vəfat edib. Nasirəddin mirzənin törəməsi Nasiri soyadını daşıyırlar.

Nəsirəddin şah Qacar (tam adı: Nasirəddin şah Məhəmməd şah oğlu Qovanlı-Qacar; 16 iyul 1831, Təbriz – 1 may 1896[…], Tehran) — İran şahı. 17 iyul 1831-ci ildə Təbriz yaxınlığındakı Kuhnemirdə anadan olmuşdur. Atası Qacar ​​Xanədanının üçüncü hökmdarı Məhəmməd Mirzə Şah, anası yenə Qacar ​​xanədanına mənsub Məlikcahan xanımdır. Beş yaşında vəliəhd təyin edilən Nəsirəddin şah 1847-ci ildə əmisinin yerinə Azərbaycan canişini oldu. Atasının vəfatından sonra Mirzə Tağı xanın dəstəyi ilə Təbrizdə hökmdar elan edildi. 1848-ci ilin oktyabr ayında Təbrizdən paytaxt Tehrana gedən Nəsirəddin şahın ilk icraatı Mirzə Tağı xanı Atabəyləri-i əzəm ünvanıyla sədarət mövqeyinə gətirmək oldu. Taki Xanın üsyan və qarışıqlıqlar içində çalxalanan ölkədə mərkəzi nüfuzu hakim qılmağı bacararaq Şahın gücünü artırdı, Digər tərəfdən Nasirəddin Şah Xivə və Buxara xanlığına reallaşdırdığı səfərlərdə qazandığı uğurlardan sonra Nəsrəddin şah özünü Nadir Şah, Napoleon və Böyük Pyotr kimi böyük hökmdarlarla eyni səviyyədə görməyə başladı. Ancaq Heratın ələ keçirilməsinə istiqamətli əsgəri hərəkatın, müstəmləkəsi Hindistan ilə İran və Rusiya arasında tampon bir ölkə yaratmaq istəyən İngiltərə tərəfindən maneə törədilməsi Nəsirəddin Şahı güc vəziyyətdə buraxdı. Şəhər İngilislərin əlindədir. Şah, İngiltərə ilə 4 mart 1857-ci ildə imzalanan Paris sülh müqaviləsinə əsasən Əfqanıstanı tanıdı və Herat üzərindəki haqqlarından imtina etdi.

Nəsirəddin şah Qacar (tam adı: Nasirəddin şah Məhəmməd şah oğlu Qovanlı-Qacar; 16 iyul 1831, Təbriz – 1 may 1896[…], Tehran) — İran şahı. 17 iyul 1831-ci ildə Təbriz yaxınlığındakı Kuhnemirdə anadan olmuşdur. Atası Qacar ​​Xanədanının üçüncü hökmdarı Məhəmməd Mirzə Şah, anası yenə Qacar ​​xanədanına mənsub Məlikcahan xanımdır. Beş yaşında vəliəhd təyin edilən Nəsirəddin şah 1847-ci ildə əmisinin yerinə Azərbaycan canişini oldu. Atasının vəfatından sonra Mirzə Tağı xanın dəstəyi ilə Təbrizdə hökmdar elan edildi. 1848-ci ilin oktyabr ayında Təbrizdən paytaxt Tehrana gedən Nəsirəddin şahın ilk icraatı Mirzə Tağı xanı Atabəyləri-i əzəm ünvanıyla sədarət mövqeyinə gətirmək oldu. Taki Xanın üsyan və qarışıqlıqlar içində çalxalanan ölkədə mərkəzi nüfuzu hakim qılmağı bacararaq Şahın gücünü artırdı, Digər tərəfdən Nasirəddin Şah Xivə və Buxara xanlığına reallaşdırdığı səfərlərdə qazandığı uğurlardan sonra Nəsrəddin şah özünü Nadir Şah, Napoleon və Böyük Pyotr kimi böyük hökmdarlarla eyni səviyyədə görməyə başladı. Ancaq Heratın ələ keçirilməsinə istiqamətli əsgəri hərəkatın, müstəmləkəsi Hindistan ilə İran və Rusiya arasında tampon bir ölkə yaratmaq istəyən İngiltərə tərəfindən maneə törədilməsi Nəsirəddin Şahı güc vəziyyətdə buraxdı. Şəhər İngilislərin əlindədir. Şah, İngiltərə ilə 4 mart 1857-ci ildə imzalanan Paris sülh müqaviləsinə əsasən Əfqanıstanı tanıdı və Herat üzərindəki haqqlarından imtina etdi.