əsli: cəbbə-cövşən, ər. cəbbə, fars. cövşən Polad geyim, zireh. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cəbbə-cövşən şəklində atalar sözlərində rast gəlinən b
Üstdən geyilən uzunətəkli, enli düyməsiz geyim; xalat, arxalıq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cübbənin qolları, boynunun arxası, yaxası, bəzən də qaba
ər. cümlə – bütün, hamı, hamısı; fars. cahan-dünya, aləm Bütün dünya, bütün aləm. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mərd böyüyüb mərd ağası, mərd xanı, Tu
Bütün, hamı, hamısı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Hamınız. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, sərt qayadan atıllam, Harda dava olsa, orda tapıllam
Dəli, divanə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məcnun, cinn sözləri ilə flektivlik baxımından eyniköklüdür
Gil, saxsı, şüşə və s. materiallardan düzəldilən darboğazlı su qabı. Lənət müxənnəsə, ara qatana, İnsan gərək yalan sözdən utana
Kiçik, zərif. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baz da der ki, bəni bəylər götürür, Üstümüzə ala seyvan örtdürür, Sənin bağun bir atmaca götürür Yeri, v
Bir qurtum içki, su; bir udumda içiləcək maye. Saği dəstində badə doldurub hər yan dolanır, Cürəsi abi-həyat, xəstəyə dərman dolanır
Ceyranaoxşar kiçik zərif heyvan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cavan vaxtlarda burada çox at oynatmışam, çox ceyranlara ox atmışam, çox cüyürlər ovlam
Bax: çadirşəb.
Çarşab sözünün əsli. Prof. B.Əhmədov “Etimologiya lüğəti”ndə çarşab sözünün çadır və şəb sözlərindən əmələ gəldiyini, “gecə çadırı”, “qara çadır” məna
Çağ olmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yedilər, içdilər, keflər kökəldi, damaqlar çağaldı, inciklik yaddan çıxdı
Çağlayaraq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Quyu, çuxur, çala. Başına döndüyüm gözəllər xanı, Salıblar dərmansız azara məni, Yusiftək düşmüşəm Misrin çahinə, Satmağa göndərir bazara məni
Dörd. Hər dağlardan uca Nuhun dağıdı, Çahar ətraf tamam cənnət bağıdı... (“Novruz”)
Dörd tərəf, bütün dünya. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, mən də varam, Olmaz qənimə yalvaram, Çaharguşə cümlə alam, Sənə qurban mallar, Eyv
Qapını döymək üçün dəmir toxmaqdan ibarət alət. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Şəyird iri çaxçaxlı qapını göstərib dedi
Çaxmaq sözünün qarşılıq-birgəlik növü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Pəncərədən mayıl-mayıl baxışdı, At oxların şirin cana çaxışdı, Göndərdiyin namə
Odlu silahda zərb mexanizminin hissəsi; yay. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Tüfəngçi çaxmağın çaxar, Ləkə kəc qayıdan baxar
Qarışıqlıq, çaxnaşma, şübhə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baxdı ki, bu sözdən qızların arasına çaxna-vaxna düşüb, odu ki, tez dedi
Yırtmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Qul, bəndə, nökər. Cümlə sana çakər ola, könlüm səni istər. (”Novruz”)
Çaxmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası) Çaxmaqdaşı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Çaxmaqlı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Xoruz. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Çarpaz şəklində, xaçvari, çataq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qeyzə gəlib hərdən nərə vuranda, Dəlilər qol-qola bağlayan mənəm, Qılınc çəkib mərd mey
Ala-bula; ab. çal; ağlı-qaralı saqqal, ikirəngli mənasında. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Lovğa. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Bax: çal-çarpaz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Zərbə, vuruş, döyüş. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Çalmalı, başı çalmalı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Osmanlı dedi: – Ay çalmabaş, adını eşitmişdim, amma üzünü görməmişdim
1. Oğurlamaq, xəlvəti götürmək. 2. Döymək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Sürüsündən quzu qapdım, uladım, Kəllə kəsdim, igid qanı yaladım, Çaldım, ça
Bax: çamxana. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
fars. çəm – naz, xəm- əyri, əyilmiş, bükülmüş, qıvrım Naz, qəmzə, əzilib-büzülmə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bir qarıya qonaq oldum, Nə yaman çamxa
İçi oyulmaqla ağacdan hazırlanan qab. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qərəz, çoban çanağı əlinə alıb bir neçə qoyunu sağdı, elə ki çanaq süd ilə doldu,
Şap-şap. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Tez, sürətlə getmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Tez çatmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Atı çapmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası) Talan etmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Talanmaq, soyulmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Hoydu dəlilərim, hoydu oğullar, Hardasa Düratım tapılsın gərək!
Soyğunçuluq məqsədilə silahlı basqın, çapovulçuluq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Genə görəsən haraya çapqına gediblər
Dördnala çapma. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Talamaq, soymaq, çapıb-talamaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Çaldım, çapdım, çox sövdəgər taladım, Bazırganda arzumanım qalmadı
Çapqınçı, soyğunçu, qarətçi, quldur. Ay cavan, bil, agah ol. Çapolçu Kəlləgöz pəhləvan mənim gözəlliyimə aşiq olub, atamdan istədi
Bax: çapolçu.
Çahar sözünün təhrif olunmuş şəklidir, “dörd” deməkdir. Dastanlarda hər iki formada: həm çar, həm çahar kimi işlənir
Çahar sözünün təhrif olunmuş şəklidir, “dörd” deməkdir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanlarda hər iki formada: həm çar, həm çahar kimi işlənir
Dünyanın dörd tərəfi nəzərdə tutulur. Sizə qurban olum, gedən elçilər, Yerini cananın bilib tez gəlin
Əlacsız, istər-istəməz, məcburən, zorla. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Odu ki, çar-naçar bir kəcavə bəzətdirdi