Azərbaycan dastanlarının leksikası

  • ŞAH YİGİT

    Böyük bahadır, böyük qəhrəman. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞAHBAZ FARS

    1. Tərlan, şahin. 2. Məcazi mənada: igid, qoçaq adam haqqında. 3. Məcazi mənada: məğrur gözələ, gözəlin məğrur gözlərinə, baxışlarına işarə

    Tam oxu »
  • ŞAHINÇİBAŞI

    Ov quşlarına baxan xidmətçilərin başçısı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞAHVAR FARS

    Şahlara layiq, şahanə. Şad elədin Qurbaninin didarın, Həsrətin çəkirdim sən kimi yarın, Saldın bağa küllü cəmi dostların, Gözəllər şahvarı canım, xoş

    Tam oxu »
  • ŞAX

    1. Budaq, qol. 2. Üzəri şirniyyat və meyvə ilə bəzədilmiş budaq (adətən, toyda bəy və ya gəlin üçün yaxınları tərəfindən hazırlanır)

    Tam oxu »
  • ŞAQIMAQ

    Çaxmaq (şimşək). (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞAQIR

    Şığıyan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞAMATA

    Hürmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞAMİ GÜNLÜK

    Şamda (Suriyada) tikilən çadır növü. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası) Bu gün Pakistanda işlənməkdədir, al və qara rənglidir

    Tam oxu »
  • ŞANA FARS

    Daraq. Şana olum, zülfünüzə çatılım, Saği olum, dəstənizə qatılım; Əmrah deyər: qul adına satılım, Çıxsın ölkənizə sorağım, qızlar!                  

    Tam oxu »
  • ŞANƏ

    Bax: şana.

    Tam oxu »
  • ŞAPQA

    Papaq, şapka. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞATIR ƏRƏB

    1. Çevik. 2. Qulluqda hazır olan. 3. Qabaqda gedib yol açan adam. Yüklənə barxanam, çəkə bir şatır, Özbək dəvələri, misiri qatır, Tənəfləri ipək, atla

    Tam oxu »
  • ŞENLİK

    Kənd, oba, yaşayış məntəqəsi, məskun yer. Bir təpənin başında bir şenlik görünürdü, Aslan dedi: – Qardaş, orda diyən kör-kösək var

    Tam oxu »
  • ŞENNİK

    Bax: şenlik.

    Tam oxu »
  • ŞEŞMƏK

    Açmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞEYDA FARS

    Dəlicəsinə vurğun, eşqdən ağlını itirmiş, məftun, divanə. Şeyda bülbül şəklində daha çox işlənir. Deyəsən, şeyda bülbüldü, Baharı yazınan gəlir

    Tam oxu »
  • ŞƏBÇİRAQ

    Qaranlıqda parıltı verən daş; gecə çıraq kimi yanan gövhər. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞƏBİ-YELDA

    Bax: şəbi-yəlda.

    Tam oxu »
  • ŞƏBİ-YƏLDA FARS

    Ən uzun və qaranlıq gecə (dekabrın 21-i, bəzən də 22-də olur). Gözəlin uzun və qara saçları bu gecəyə bənzədilir

    Tam oxu »
  • ŞƏCƏR ƏRƏB

    Ağac. Qul Allahquluyam, ay nəsib eylə! Şəcərdən baş verib, ay nə sib eylə, İskəndər mülküdü, aynası beylə, Nə Cəmşid padşah, nə də cam qaldı

    Tam oxu »
  • ŞƏDDƏ ƏRƏB

    1. Sapa düzülmüş mirvari, inci. 2. Dialektlərimizdə şəddə “qadın baş örtüyü” mənasında işlənir. Gözəllər yığılıb hamısı kəndə, Sənəyin doldurub burdan

    Tam oxu »
  • ŞƏHD ƏRƏB

    Bal, şan balı, şirə. Hər cəfənglər saz götürüb, söz deyib, Şairlik ismini sana çəkməsin. Cibin, milçək, zənbur kimi sızlayıb, Qanqalın şəhdini şana çə

    Tam oxu »
  • ŞƏHLA ƏRƏB

    Ala, ala rəngli (göz haqqında). Gözlərin şəhladı, qaşların qara, Müjganın vurubdu sinəmə yara. Sənsiz bu dərdimə kim eylər çara, Gözüm gördü səni, göz

    Tam oxu »
  • ŞƏHVAR

    Bax: şahvar.

    Tam oxu »
  • ŞƏQAİQ

    Bax: şəqayiq.

    Tam oxu »
  • ŞƏQAQ

    Gicgah; gözlə qulaq arasında üzərində saç olan yer, yanaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞƏQAYİQ ƏRƏB

    Laləgülü, xoruzgülü, gəlincikgülü. Səhər bülbülləri nə fəğan eylər, Düşərsə güzarı çəməndən ayrı. Səhər-səhər qönçəsindən ayrılan Şəqayiqlər gülməz sə

    Tam oxu »
  • ŞƏMAİL

    Bax: şəmayıl.

    Tam oxu »
  • ŞƏMAYIL ƏRƏB

    1. Təbiət, əxlaq. 2. Surət, şəkil. Özün naseh, kəlamındı imamət, Səcdə edər ona gündə təmamət, Əcəb norəstədi, xub qəddü-qamət, Əcəb şəhla, əcəb şəmay

    Tam oxu »
  • ŞƏMAYİL

    Bax: şəmayıl.

    Tam oxu »
  • ŞƏMS ƏRƏB

    Günəş. Şəms-qəmər (günəş və ay). Şərq ədəbiyyatında gözəlin camalına bənzətmə kimi işlənir. Bir bədən gördüm bu gün əl-ayağı yeddidi, Qırx səkkiz qana

    Tam oxu »
  • ŞƏMS-QƏMƏR

    Günəş və ay. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • ŞƏMŞİR FARS

    Qılınc. Şahların şahıynan çıxaydı ova, Qüdrət şəmşirini gətirsin sova, Gecə-gündüz Abbas eyləsin dua, Haqdan uzun olsun ömrü bu bəyin!                

    Tam oxu »
  • ŞƏN-ŞADMAN

    Gülə-gülə, nəşəli, sevincli. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞƏRABLU

    Sərxoş, kefli. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞƏRM FARS

    Utanma, həya, xəcalət. O nədi ki, yetmiş iki başı var? O nəynən hörüldü, nədən daşı var? Laşərikin neçə sirdaşı var? Bilməyən ustaya Müğüm şərm oldu

    Tam oxu »
  • ŞƏRMƏNDƏ ETMƏK

    Utandırmaq, xəcalət çəkdirmək.

    Tam oxu »
  • ŞƏRMƏNDƏ FARS

    Utanan, utancaq; xəcalətli, üzüqara. Baxış bəyim, sənə minnət eyləyim, Minnəti eşidib yar, qayıt indi

    Tam oxu »
  • ŞƏRMƏNDƏ QILMAQ

    Bax: şərməndə etmək.

    Tam oxu »
  • ŞƏRMƏNDƏ OLMAQ

    Utanmaq, xəcalət çəkmək, xəcalətli olmaq.

    Tam oxu »
  • ŞƏTRƏNC FARS

    Şahmat. Bəylər oynar şətrəncini, nərdini, Kimsə bilməz ürəyimin dərdini, Çox çəkmişəm bu dərdlərin dördünü, Qoy çəkəyim, bunun ilə beş olsun!        

    Tam oxu »
  • ŞILAMAQ

    İşıldamaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞIRŞIMAQ

    Şıqqıldamaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞİKƏSTƏ FARS

    1. Sınıq, sınıq qəlbli. 2. Aciz. Oldum bir gözəlin payi-bəstəsi, Həm yar ənsuru, dil şikəstəsi.                                 (“Sam şahzadə”)

    Tam oxu »
  • ŞİKVƏ ƏRƏB

    Şikayət. Hər bir adam öz yerində oturmaz, Ağlın zaya verməz, fəhmin itirməz, İgidlər könlünə şikvə gətirməz, Necə dağdı, quzeyində qar olmaz?!        

    Tam oxu »
  • ŞİLƏ

    Qırmızı rəngli sadə pambıq parça. Əyninə geyinib şilə, Bizi tutub şirin dilə, Zər kəmər çək incə belə, Yaxan düymələ, düymələ!                        

    Tam oxu »
  • ŞİMDİ

    İndi. Şimdi paşa qulluğunda, Sədri Əzəm yanında. Haqqınan divan kəssinlər, Ədalət divana gəl.               (“Aşıq Alı və Əsmər xanım”)

    Tam oxu »
  • ŞİMŞAD

    Bax: şümşad. Gəl, sevdiyim, halallaşaq, ayrılaq, Dolansın boynuna ağ əllər indi. Nə xoş xına görüb, rəngi al çalır, Şimşad barmaqlarla ağ əllər indi

    Tam oxu »
  • ŞİRİ-MƏRDAN

    İgidlərin aslanı, qəhrəman və bahadırların başçısı (həzrət Əlinin ləqəbi). (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »