sif. 1. Pərdəsi olan, pərdə salınmış, pərdə asılmış. Pərdəli qapı. – Pəncərəsi ipək pərdəli evlərdə; Min təlaş var, min həşir
is. Damın üstünə, taxta və ya küləşin altına qoyulan tir. Nazik pərdi. Damın pərdisi çürümüşdür. – Külək əsir, şaxta kəsir; Pərdilərdən asılmışdır sır
“Pərdiləmək”dən f.is
f. Dama pərdi düzmək, damın üstünə pərdi uzatmaq. Damı pərdiləmək
sif. Pərdi üçün yarar, pərdi üçün yonulub hazırlanmış. Pərdilik şalban. // İs. mənasında. Pərdilik kəsmək
is. Burnun xarici deşiklərindən hər biri. [İlyas:] Hirsindən [Tərlanın] geniş açılmış burun pərələri elə bil od saçırdı
is. Girdə yastı metaldan (əsasən qızıldan, gümüşdən) düzəldilmiş yastı, ortası deşik bütöv dəyirmi nazik lövhəciklərdən ibarət qadın bəzəyi
bax pərə. …Burun pərəkləri geniş açılmış … zərif Qarabağ atı birdən qılçaları biçilmiş kimi yerə sərildi
sif. Üzərində pərək olan, üzərinə pərək yapışdırılmış və ya səpilmiş (bax pərək1). [Xanımın] …ortadan ayrılmış saçlarının üzərində qızıl pərəkli araqç
sif. bax sallaqqulaq
pərən-pərən düşmək (olmaq) – bir-birindən aralı düşmək, birbirini itirmək, hərə bir yerə dağılmaq. Balaca uşaqlar ayaqyalın titrəyə-titrəyə və ağlaya
is. [fars.] 1. Xidmətçi, qulluqçu, qul, cariyə. 2. məc. Pərəstiş edən, pərəstişkar. □ Pərəstar olmaq – baxmaq, xidmət etmək, himayə etmək
is. Baxma, himayəçilik, himayə etmə, pərəstar olma. □ Pərəstarlıq etmək – bax pərəstar olmaq (“pərəstar”da)
is. [fars.] 1. Sitayiş etmə, tapınma, ibadət etmə, səcdə etmə. □ Pərəstiş etmək – sitayiş etmək, tapınmaq, ibadət etmək, ilahiləşdirmək, səcdə etmək
is. 1. Pərəstiş edən, tapınan sitayiş edən; ibadət edən. □ Pərəstişkar olmaq – pərəstiş dərəcəsində sevmək, məftun olmaq, vurulmaq
zərf Pərəstiş edərcəsinə, sitayişkaranə, dərin hörmətlə. Şeyda dərhal yerindən qalxar, pərəstişkaranə bir tövrlə ona doğru irəlilər
is. [lat. Circinus] Göyün Cənub yarımkürəsində bürc
sif. [fars.] Bacarıqlı, bacaran, usta. [Hacı Murad:] De görüm, yeməkdə pərgarsan, ya yox! S.S.Axundov
is. [fars.] Dairə çəkmək və çertyojlarda xəttin uzunluğunu ölçmək üçün iki qollu alət; sirkul. Pərgarla dairə çəkmək
is. [fars.] Qayda, səliqə, nizam; bir şeyin saz vəziyyəti. Evimizə ozan gəlibdir; Pərgar pozan gəlibdir; Gündüz olan işləri; Gecə yazan gəlibdir
“Pərgarlamaq”dan f.is
f. Nizam-intizam yaratmaq, qaydaya, səliqəyə salmaq; sahmanlamaq. Sabahdan etibarən öz evlərini lazımınca pərgarlarsan
“Pərgarlaşmaq”dan f.is
f. Ustalaşmaq, mahirləşmək, bişmək, məharət qazanmaq. İşdə pərgarlaşmaq. – Və o gündən … zenit topları düşmən tanklarını yandırmaqda pərgarlaşmağa baş
is. Ustalıq, mahirlik, bacarıq, məharət
is. [fars.] 1. Əsatirdə: cinlərin çox gözəl və cazibəli qadın şəklində təsəvvür olunan qismi. 2. məc
[fars. pəri və ər. cəmal] bax pəriüz(lü). Yüz vədeyi-vüsal eləsin ol pəricamal; Nərgis gəlib görünməsinin ehtimalı yox
[fars.] bax pəriüz(lü). Bu pəriçöhrələr eşqində gözəldir, Vahid! Qəzəli sən deyəsən, mən oxuyam əzbərdən
[fars. pəri və ər. sima] bax pəriüz(lü). Ey pərisima, sənin didarının müştaqiyəm. M.P.Vaqif
[fars. pəri və ər. surət] bax pəriüz(lü)
sif. və zərf [fars.] 1. Dağınıq, qatma-qarış, nizamsız. Ağarmış saçları çiyninə tökülmüş, pərişan saqqallı bir qoca … dar küçə ilə gedirdi
is. 1. Dağınıqlıq, qatmaqarışıqlıq, nizamsızlıq. Pərişanlıq zülfün öz qaydasıdır; Nə badi-səbadən, nə şanədəndir
sif. şair. Pəriyə oxşayan, pəri kimi gözəl (gözəlin epitetlərindən biri)
is. [fars.] Folklorda və şeirdə gözəlin epitetlərindən biri. Adam gərək görsün həqqi aradə; Hanı sənin kimi bir pərizadə
is. [fars.] 1. Qu quşunun yumşaq tükü. Şiraslan üst-başı lələk, pərqu içində özünü içəriyə soxdu. M.Süleymanov
sif. 1. Pər (3-cü mənada) olan. Balığın pərli üzgəci. 2. Pər (4-cü mənada) olan. Pərli çarx
dan. bax qollu-budaqlı. …Pərli-budaqlı buynuzunu şax tutub yeriyən maral onu görən kimi yaxınlaşıb əlini iylədi
is. bot. Yumşaq, ətli yarpaqları və incə çiçəkləri olan, yerə yatıq, bişirilib yeyilən yabanı ot-bitki
is. [fars.] köhn. Yox etmə, ləğv etmə, məhv etmə. Məktəbdə qoyun ustulu, dasqanı, – deyirlər; Pərpuç eləyin çubifələqqanı, – deyirlər… M
is. [fars. parə səng – daş parçası] 1. Tərəzinin gözlərini tarazlaşdırmaq üçün qoyulan daş və s. Boş tərəzinin gözləri bir-birilə taraz gəlmədi
is. k.t. Təkrar şum, ikinci şum
“Pərşumlamaq”dan f.is
f. k.t. Pərşum etmək, ikinci dəfə şumlamaq, təkrar şumlamaq
sif. Əhvalı pozğun, tutqun, pərişan, bir şeydən inciyərək pozulmuş, məyus olmuş, incimiş; incik. Qüdrət İsmayılzadə … evinə çox pərt (z
zərf Pərt halda. Mirzə Əliməmməd isə pərt-pərt qapıya baxaraq doğma qardaşının buraya gəlməsindən heç də razı qalmadı
“Pərtləşmək”dən f.is
f. Bir səbəb (söz, hərəkət və s.) üzündən pərt olmaq, ürəyi sınmaq, məyus olmaq, tutulmaq, qanı qaralmaq