“Çəhrayılaşmaq”dan f.is
f. Çəhrayı olmaq, açıq-qırmızı olmaq
is. Çəhrayı rəngdə olan şeyin halı. [Güllünün] yanaqlarında … yanar bir çəhrayılıq vardı. B.Bayramov
sif. Üzü, çöhrəsi çəhrayı olan. Çəhrayısifət, ucaboy qızın üzü əvvəlcə qıpqırmızı, bir an belə keçməmiş isə xal-xal oldu
is. dan. Mübahisə, danışıq. Qərəz, uzun çək-çevirdən sonra Alı kişi bu ustanı da razı elədi. “Koroğlu”
“Çəkdirmək”dən f.is
1. “Çəkmək”dən icb. Düyünü tərəzidə çəkdirmək. Divar çəkdirmək. Şəkil çəkdirmək. Rəng çəkdirmək. – Atan sənin şəklini istəyir məndən, bala; Sabah totu
is. Yüngül ev ayaqqabısı, şapşap. …[Lətifə] rəngbərəng parçadan tikilmiş ev çəkələyində səssiz addımlarla otağında gəzinir
is. 1. Bir şeyin tərəzidə çəkilməklə müəyyənləşdirilən ağırlığı; vəzn. Taxılın çəkisi. □ Çəki daşı – şeyləri çəkmək üçün ağırlıq ölçüsü kimi işlədilən
is. Parça, dəri və s. üzərində rəngbərəng saplarla işlənmiş bəzək: naxış; tikmə. Nuxa çəkiləri Azərbaycanda şöhrət tapmışdır
bax çəkibalığı. Çıxardıq dənizə alaqaranlıq; Xəşəmin, çəkinin olmazdı sayı. N.Xəzri
is. zool. Bədəni yoğun, quyruq hissəsi nazik, uzun, pullu balıq: çəki
is. 1. Mıx vurmaq, metal döymək və b. bu kimi işlərdə işlədilən metal və ya taxta dəstəyə keçirilmiş müxtəlif formalı metal alət; toxmaq
sif. 1. Əlində çəkic olan, çəkiclə işləyən. Maşının arxasınca üzlərinin xətləri seçilməyən, yaxaları açıq, əlləri çəkicli adamlar gəlir
sif. Bir yana doğru çəkilmiş, dartılmış kimi olan. Afəridə xanım çəkik gərdənini oynadıb otağa gedəndə Səlim gördü ki, tacirin gözləri işıqlanıb
is. 1. bot. Əsasən yarpağı baramaqurduna yedirilmək üçün əkilən tut ağacı növü. [Aqronom:] Beş ildə verdiyiniz məlumata görə on altı min çəkil, altı h
sif. Üzərində çəkisi olan; tikməli (bax çəki2). [Evin kişisinin] qırxılmış başında paxlava çəkili ağ araqçın, əynində qara şaldan belibüzməli don … va
is. Çəkilmək işi; çəkilmə. Yol çəkilişi. Elektrik xətti çəkilişi
is. Çoxlu çəkil əkilmiş sahə, çəkil bağı. Çəkilliyi sulamaq. – Yayın cırcıramalı günlərindən birində Səltənətlə Cəmil kəndin qırağındakı çəkillikdə gö
1. “Çəkilmək”dən f.is. 2. is. coğr. Dəniz suyu səviyyəsinin vaxtaşırı olaraq enməsi, düşməsi, geriləməsi
1. “Çəkmək”dən (1-3, 5-8, 10-13, 15, 18-21, 23-27 və 30-cu mənalarda) məch. 2. f. Durduğu, dayandığı yerdən başqa bir şeyin yanına, yaxud başqa bir tə
is. 1. Çəkmək işi; çəkmə. 2. Rəqəmlərlə: – bir çəkim – bir dəfə çəkməyə, işlədilməyə, bir dəfəliyə kifayət edəcək miqdar
“Çəkindirmək”dən f.is
f. Qəbahətli, pis bir işdən saqındırmaq, saxlamaq, qaytarmaq. [Sevinc:] Buraxılan bir səhv insanı həmişə yanlış işlərdən çəkindirir
zərf Ehtiyatla, qorxa-qorxa. Çəkinə-çəkinə danışmaq. – Xeyli sükutdan sonra özündən böyüklə danışırmış kimi çəkinə-çəkinə soruşdu: – Ağcanın dediyi ge
sif. Hər şeydən çəkinən, qorxan, ürkən, ehtiyat edən; cəsarətsiz
is. Çəkingən adamın xasiyyəti
“Çəkinmək”dən f.is
zərf 1. Qorxmadan, ehtiyat etmədən, sərbəst surətdə. Çəkinmədən fikrini söyləyə bilərsən. [Güləsərlə Salatın] elə uşaqlıqdan Kürdə yan-yana çimir, bir
f. 1. Hər hansı bir səbəbə görə bir şeyi etməyə əli getməmək. [Pərzad:] Səndən [Bayramdan] çəkinirəm
sif. Heç bir şeydən çəkinməyən, qorxmayan, ehtiyat etməyən
is. Papiros, siqaret kötüyü (qırıntısı)
1. sif. Çəkisi, ağırlığı olmayan. Çəkisiz qız. 2. zərf Tərəzidə çəkmədən, çəkisini müəyyən etmədən. Qarpızı çəkisiz satmaq
is. xüs. Yerin cazibə qüvvəsinin təsir etmədiyi şəraitdə cismin çəkisinin (ağırlığının) hiss olunmadığı vəziyyət, hal
“Çəkişdirmək”dən f.is
1. f. Əlləşdirmək, dartışdırmaq, yavaşca dartmaq. Saçını çəkişdirmək. – Tahir xallı atı quzu kimi oxşayıb sevdi, onun yalmanını çəkişdirdi
1. “Çəkişmək”dən f.is. 2. Mübahisə, münaqişə, dava, qalmaqal. Qoşulmaq istəmirdim mən bu çəkişmələrə; Ancaq çox nahaq yerə! B
qarş. 1. Mübarizə etmək, çarpışmaq. Çəkişməsən bərkiməzsən. (Ata. sözü). Çox adam [İslamdan] çəkinər, onunla çəkişmək istəməzdi
1. “Çəkmək”dən f.is. 2. bax botinka. // Ümumiyyətlə, ayaqqabı. Gəzən adamlar [Dəmirovun] uzunboğaz çəkmələrinə, boz şinelinə diqqət yetirirdilər
is. Yeşik, siyirmə (stol və s.-də). [Ağaverdi] vaxtilə əlindəki vərəqələrin nömrələrini qarşısında oturduğu masanın çəkməcəsinin alt tərəfinə yazmış(d
is. Ayaqqabı tikmək və təmir etməklə məşğul olan adam. Çəkməçilər önündə döşlük, əldə çərməki, ayaqyalın çıxmışdılar
is. Çəkməçinin sənəti, ayaqqabı tikmək və təmir etməklə məşğul olma
f. 1. Bir şeyi tutub özünə və ya başqa bir tərəfə dartmaq. İpi çəkmək. 2. Özünə tərəf çəkərək açmaq. Yazı stolunun yeşiyini çəkmək
sif. Çəkmə geymiş, ayağında çəkmə olan. // Ayaqqabı geymiş, ayağında ayaqqabı olan. “Anasının balası, elə çalıb oxumazlar”
sif. Çəkmə tikmək üçün yarayan, çəkmə tikmək üçün ayrılmış. Çəkməlik dəri
is. Ayaqqabı silmək və rəngləməklə məşğul olan adam. Çəkməsilən mənimlə öcəşməyə və məni ələ salmağa başlamışdı
is. Gül və ya bitkilərdən dairə şəklində hörülmüş zinət, bəzək. Bu yaxında bir də ora qayıdaram mən; Bəxtiyarın qəbri üstə qoyarıq çələng
is. Möhkəm dəmir, polad. Çünki sənin heykəlin nə tuncdan, nə çəlikdən; Ölməz o abidənin özün oldun memarı
is. Əl ağacı, əsa. [Müəllim] çəliyini əlinə alıb, yavaş-yavaş Qaçaygilə getdi. Ə.Vəliyev. Çəliyini yerə o döyə-döyə; Asta addımlarla qalxır kürsüyə