qarş. 1. Mübarizə etmək, çarpışmaq. Çəkişməsən bərkiməzsən. (Ata. sözü). Çox adam [İslamdan] çəkinər, onunla çəkişmək istəməzdi
1. “Çəkmək”dən f.is. 2. bax botinka. // Ümumiyyətlə, ayaqqabı. Gəzən adamlar [Dəmirovun] uzunboğaz çəkmələrinə, boz şinelinə diqqət yetirirdilər
is. Yeşik, siyirmə (stol və s.-də). [Ağaverdi] vaxtilə əlindəki vərəqələrin nömrələrini qarşısında oturduğu masanın çəkməcəsinin alt tərəfinə yazmış(d
is. Ayaqqabı tikmək və təmir etməklə məşğul olan adam. Çəkməçilər önündə döşlük, əldə çərməki, ayaqyalın çıxmışdılar
is. Çəkməçinin sənəti, ayaqqabı tikmək və təmir etməklə məşğul olma
f. 1. Bir şeyi tutub özünə və ya başqa bir tərəfə dartmaq. İpi çəkmək. 2. Özünə tərəf çəkərək açmaq. Yazı stolunun yeşiyini çəkmək
sif. Çəkmə geymiş, ayağında çəkmə olan. // Ayaqqabı geymiş, ayağında ayaqqabı olan. “Anasının balası, elə çalıb oxumazlar”
sif. Çəkmə tikmək üçün yarayan, çəkmə tikmək üçün ayrılmış. Çəkməlik dəri
is. Ayaqqabı silmək və rəngləməklə məşğul olan adam. Çəkməsilən mənimlə öcəşməyə və məni ələ salmağa başlamışdı
is. Gül və ya bitkilərdən dairə şəklində hörülmüş zinət, bəzək. Bu yaxında bir də ora qayıdaram mən; Bəxtiyarın qəbri üstə qoyarıq çələng
is. Möhkəm dəmir, polad. Çünki sənin heykəlin nə tuncdan, nə çəlikdən; Ölməz o abidənin özün oldun memarı
is. Əl ağacı, əsa. [Müəllim] çəliyini əlinə alıb, yavaş-yavaş Qaçaygilə getdi. Ə.Vəliyev. Çəliyini yerə o döyə-döyə; Asta addımlarla qalxır kürsüyə
is. Bədən, vücud, cüssə, bədən quruluşu
sif. Bədən quruluşu gözəl; təndürüst
sif. Arıq, sısqa, bədəncə zəif. [Avtobusdan] son enən ortayaşlı … bir kişi, arıq arvadı və çəlimsiz xırda qızı oldu
is. 1. İçində maye şeylər saxlamaq və daşımaq və s. məqsədlər üçün işlədilən yastıdibli, ortası enli, ətrafına çənbər çəkilmiş taxtadan (bəzən də dəmi
is. Kiçik çəllək, balaca çəllək. Çəlləkcikdə gül əkmək
is. Çəllək qayıran usta
is. Çəlləkçi sənəti
bax çalpaşıq. [Hakimi-şər:] Xub, bu iş çox çəlpəşik və uzun çəkəsi iş deyil. M.F.Axundzadə. [Direktor:] Harada çəlpəşik iş var, elə mənim başımda gərə
is. 1. Qabığı çıxarılmamış düyü (əkmək üçün). Çəltik tarlası. Çəltik əkmək. – …Dizə qədər suyun-palçığın içində çəltik əkini üçün yeni sahələr hazırla
is. Çəltik əkib-becərməklə məşğul olan adam; çəltikçilik mütəxəssisi. Çəltikçi aqronom
is. Kənd təsərrüfatının çəltik əkib-becərməklə məşğul olan sahəsi; çəltik becərmə
sif. Yaxşı təmizlənməmiş, çəltiyi olan (düyü). …Hər fəhləyə ayda 25 kilo çəltikli düyü verirlər. M.İbrahimov
is. Çəltik əkilmiş yer, çəltik tarlası
is. dan. Qayda, üsul, yol. Doğrudan da hər ovun öz çəmi varmış. M.Rzaquluzadə. ◊ İşin çəmini tapmaq – bax işin ucunu (çəmini) tapmaq (“iş”də)
is. dan. Naz, qəmzə, əzilibbüzülmə. Bilsə idim dözəməm mən nazına, çəm-xəminə; Heç qoyub üstümə bu adı, mən evlənməz idim! Ə
sif. dan. Nazlı, qəmzəli, naz-qəmzəli. Dolanım başına, ey nazlıca yarım, bəri bax; Şivəli, qəmzəli, çəm-xəmli nigarım, bəri bax
is. [fars.] Yaşıl otla örtülmüş sahə; yaşıllıq. Yaşıl çəmən. – Yumşaq göy çəmənin üstə düşüb şeh gecədən; İsti yoxdur, hələ var bir balaca meh gecədən
is. Kiçik çəmən, balaca çəmənlik
is. Çəmənçilik mütəxəssisi
is. Kənd təsərrüfatının, təbii çəmənləri yaxşılaşdırmaq və yeni çəmənlər salmaqla məşğul olan sahəsi
[fars.] bax çəmənlik. Kərəm gördü ki, bir dəstə cavan çəməngahda çalıb, oxuyub oynayır. “Əsli və Kərəm”
sif. Çəmənləri olan, çəmənlik. Gəzdim ovçu kimi hər oylağında; Çəmənli, çiçəkli göy yaylağında. Aşıq Şəmşir
is. Çəmən olan sahə, yaşıl ot bitmiş yer. Gördüm ki, bir rəna çəmənlikdəyəm; Dörd yanımda var al-əlvan çiçəklər
“Çəmkirmək”dən f.is
bax çımxırmaq. Rəngi qaçmış və güclə nəfəs alan qadın hərdənbir çocuqlara çəmkirirdi. Çəmənzəminli. [Adilənin] anası diksinib ayağa qalxdı, ərinə nə i
is. Rütubətli duman pərdəsi; sis. Çən get-gedə daha da qatılaşırdı. M.Hüseyn. [Mübaşir Məmməd və Əli əmniyyəbaşı] qara bir kölgə kimi payız səhərinin
is. İçində maye, qaz və s. saxlanılan çox yekə qab; rezervuar. Sıxılmış hava çəni. Nefti çənə axıtmaq
is. Qatı duman, sis. Hərdən elə olurdu ki, bir su içim saatda çən-duman Çənlibeli bürüyürdü. “Koroğlu”
is. [fars.] 1. Çəllək və s.-nin dövrəsinə keçirilən dəmir və s. materialdan qurşaq. Çəlləyin çənbəri
sif. Bığının ucları çənbər kimi yuxarıya doğru əyilmiş olan. İndi artıq heç bir şübhə yeri qalmadı… o çənbərbığlı gənc Vəlidən başqa kim ola bilərdi?
sif. Burnunun ucu geriyə doğru əyilmiş olan. Çənbərburun qoca
1. is. məh. Əqrəb. 2. bax çənbərquyruqlu. Çənbərquyruq it
sif. Quyruğu çənbər şəklində əyilmiş olan; devrik. Çənbərquyruqlu dovşan. – [Güləli] çənbərquyruqlu ala iti kəmsiyindən açıb yanına aldı, ulu babasınd
“Çənbərləmək”dən f.is
f. 1. Çəllək və s.-yə çənbər keçirmək; qurşaqlamaq. Çəlləyi çənbərləmək. 2. Çənbər şəklinə salmaq. Əqrəb quyruğunu çənbərlədi