zərf dan. Açıq, sərbəst, özbaşına. Atı gəllahı buraxmaq. – Adam var, çölləri gəzər gəllahı; Adam var, tanımaz gözəl Allahı
1. “Gəlmək”dən f.is. Bu məktubun gəlməsini; Gözləmişdir uzun-uzun. R.Rza. 2. is. Yerli olmayan, özgə yerdən, kənardan gələn; yad, özgə, qərib
f. 1. Hərəkət edərək, yeriyərək bir yerə varmaq, çatmaq, yetişmək. Öz evimizə gəldik. Kinodan çıxıb mehmanxanaya gəldilər
əd. Məsləhət, arzu, bir işə dəvət mənasında işlədilir. [Səlimə:] Ay Qurban, gəlsənə bir az su gətirəm, ayaqlarını yuyam
is. Quzu, buzov və s. heyvan balalarının analarını əmməməsi üçün ağızlarına vurulan dəmir, çubuq və s
is. k.t. köhn. Vəl; sünbülü döymək üçün ata, öküzə qoşulan alət. Mən qaçdım, mindim gəmə və çubuq ilə başladım malları sürməyə… C
is. məh. 1. Dərzin yarısı, yarımdərz. Gəmə bağlamaq. 2. Kiçik ot tayası, tayacıq
is. Su nəqliyyatı vasitəsi. Yelkənli gəmi. Hərbi gəmi. Ticarət gəmisi. – Gəmisini itirən çarığını axtarmaz
is. Çoxlu miqdarda və ya ağır yük və s. daşımaq üçün çox güclü, iri gəmi, habelə iki sahil arasında nəqliyyat vasitələrini qovuşduran gəmi
is. xüs. Planetlərin orbitinə buraxılan, tədqiqat aparmaq üçün lazımi cihazlarla təchiz olunmuş hava gəmisi
is. 1. Gəmini idarə edən, yaxud gəmidə işləyən adam. Qabaqda duran gəmiçi yelkəni irəli sürdü, taxtanı götürüb qoydu və Fəxrəddini yelkənin içərisinə
is. 1. Gəmiçinin işi, sənəti, peşəsi. Ən uşaqlıqdan möhnətə adət etmiş Məşədi Əsgər gəmiçilik işinə mahir olduqda özü üçün bir barkaz alıb işlətməyə ş
bax sümük. Şamil [Aslan bəyi] diqqətlə müayinə etdi, … onda əskimiş, gəmiklərinə qədər işləmiş beş-altı xəstəlik tapdı
is. Gəmiqayırma sənayesi işçisi. Gəmiqayıranların müvəffəqiyyətləri
is. Gəmi qayırmaqla məşğul olan. Gəmiqayırma sənayesi
is. zool. Taxta gəmilərə və taxtadan tikilmiş qurğulara ziyan vuran qurd. Gəmiqurdu adlanan yumşaqbədənlilər taxta gəmilərə və taxtadan tikilmiş alman
is. 1. Qığırdaq. 2. Atın (və ya eşşəyin) burun deşiklərində əmələ gələn və kəsilib atılmaqla müalicə edilən şiş
cəm, zool. Kəsici dişləri yaxşı inkişaf etmiş heyvanlar dəstəsi (siçan, siçovul və s)
sif. 1. Gəmirilmiş halda olan, dişlək-dişlək, dişlə didişdirilmiş. Gəmirik alma. 2. Yeyilmiş, sınıq-salxaq
“Gəmirikləmək”dən f.is
bax gəmirmək
“Gəmirilmək”dən f.is
məch. Dişləm-dişləm edilmək, dişlə didişdirilmək; çeynənmək
f.sif. Dişlə bərk sıxılıb didişdirilmiş, parçalanmış
“Gəmirişdirmək”dən f.is
f. Gəmirmək (çoxları bir yerdə)
“Gəmirişmək”dən f.is
f. 1. Bir-birini gəmirmək, dişləmək. Siçanlar gəmirişir. 2. məc. Bir-birini qapmaq (bərk dalaşmaq, söyüşmək)
“Gəmirmək”dən f.is
f. 1. Bərk bir şeyi dişlərilə dişləmək, bərk sıxıb parçalamaq, çeynəmək; didişdirmək. İtin peşəsi sümük gəmirmək olar
“Gəmirtləmək”dən f.is
f. Dişləyib yemək, gəmirmək. [Tələbə:] Bu armuddan qabıqlıqabıqlı altı dənəsini gəmirtlədim. Qantəmir
“Gəmirtlənmək”dən f.is
bax gəmirilmək
bax gəmirilmiş. Səkkiz-doqquz yaşında bir oğlan uşağı əlində bir gəmirtlənmiş alma bizim yanımıza gəlib elə bərkdən ağlamağa başladı ki, guya ətini kə
“Gəmişdirmək”dən f.is
f. Alıcı quşu ov üzərinə saldırmaq, ovu tutmaq üçün uçurmaq. Tərlan gəmişdirib Çənlidə küsər; Gələr qıya çalar Koroğlu səni
“Gəmişmək”dən f.is
f. Ov dalınca şığımaq, uçmaq (alıcı quşlar haqqında). Gəmişdi tərlanım şığıdı, getdi; Ünlədim, ünlədim, ünümdən ötdü
“Gəmləmək”dən f.is
f. Buzovun, quzunun ağzına gəm vurmaq
“Gəmlənmək”dən f.is
məc. Ağzına gəm vurulmaq (quzu, buzov və s. haqqında)
1. sif. Yeniyetmə, cavan, hələ yaşa dolmamış (qoca ziddi). – Araz çalışqan, zəhməti sevən, öz qüvvət və məharətinə inanan ciddi və iradəli bir gənc id
[fars.] is. Xəzinə, dəfinə. Görüb, Vahid, xəyal etdim üzündə zülfi-pürçinin; Ki, guya gənc üstündə yatıbdır əjdaha zülfün
is. [fars.] köhn. bax qumar. Zülm zəncirinin altında çəkir işgəncə; Eyibdir sən uyasan gəncəfəyə, şətrəncə
“Gəncləşdirilmək”dən f.is
məch. Cavanlaşdırılmaq
“Gəncləşdirmək”dən f.is
icb. 1. Daha cavan etmək, cavanlaşdırmaq. Dağ havası adamı gəncləşdirir. – [Nigar:] Özünü gərək gəncləşdirəsən! S