f. Bərk qaçmaq, yerimək, yoxuş çıxmaq və s. nəticəsində, yaxud hərarətin təsirindən tez-tez və ağır nəfəs almaq, tövşümək (adətən heyvanlar haqqında)
“Ləhləşmək”dən f.is
f. Ləhləmək (bir neçə heyvan bir yerdə). Qoyunlar ləhləşir. – Heyvan da ilan mələyəndə ləhləşib dilini bir qarış çıxardır
“Ləhlətmək”dən f.is
f. 1. Ləhləməsinə səbəb olmaq, tövşütmək. Günün istisi yolçuları ləhlədir. – Günün hərarəti xalqı ləhlədir; Kəndə tərəf bir uşaq yolnan gedir
zərf Ləhləyərək, tez-tez, ağır nəfəs ala-ala; tövşüyə-tövşüyə. Əhməd evdən ildırım kimi həyətə qaçıb sevinə-sevinə və ləhləyə-ləhləyə gəldi anasının y
is. [ər.] Ən cüzi bir zaman, bir göz qırpımlıq vaxt, an, dəm. Cananı görən ləhzədə can düşdü ayağa; Yalvardı gəda iczilə sultanını görcək
Adətən “bir” sözü ilə – bir anlıq, çox az müddət üçün, bir göz qırpımlıq. [Vaqif:] Molla Vəli, … bu qəhvənin qoxusunda duyduğum bu bir ləhzəlik ləzzət
is. dan. Pozğunluq, qarışıqlıq, şuluqluq. □ Ləxləxə salmaq – ara qarışdırmaq, pozğunluq salmaq, şuluqluq salmaq
klas. bax laxta-laxta. Ləxtləxt olmuş cigərlər, sanma könlümdən gələn; Namələrdir kim, bəna məcnuni-şeydadən gəlir
sif. və is. [ər.] bax məlun. Bu isə, bəs o ləinin də işi qüllabıdır; Dini, imanı danıb, yoldan azıbdır, babıdır
is. Tərəvəz, gül və s. əkmək üçün bostanda, bağçada və s.-də dördkünc və ya uzunsov şəkildə bellənib ayrılmış yer
is. 1. Ləkələyici bir şeyin səth üzərində buraxdığı iz. Qan ləkəsi. Yağ ləkəsi. Mürəkkəb ləkəsi. Paltarındakı ləkəni silmək
sif. və zərf Çoxlu ləkələri olan, ləkə düşmüş, ləkəli. [Lalənin] tuflisi və tumanı gil məhlulundan ləkə-ləkə olmuşdu
sif. və is. Ləkəni təmizləmək üçün xüsusi üsulla hazırlanmış kimyəvi maddə
is. Kiçik ləkə, balaca ləkə. Üzündə ləkəciklər var
sif. və is. köhn. bax ləkəli 3-cü mənada. □ Ləkədar edilmiş – bax ləkələnmiş 2-ci mənada. [Əhməd:] Binamus bacı, namussuz qardaş, heç tələsməyin, nə q
“Ləkələmək”dən f.is
f. 1. Paltara, yaxud bir şeyin üstünə ləkə salmaq; batırmaq, bulamaq. Paltarını ləkələmək. Kitabı ləkələmək
“Ləkələndirmək”dən f.is
bax ləkələmək. Zeynal öz yaramazlıqlarını doğrultmaq üçün mühitlərini ləkələndirməyə çalışan bir qrup adamlara mənsub idi
“Ləkələnmək”dən f.is. Biz heç vaxt öz qəhrəman əcdadımızın şanlı adının və xatirəsinin ləkələnməsinə razı olmayacağıq
f. 1. Ləkələndirici bir şeydən üzərinə ləkə düşmək, ləkə tutmaq, ləkə-ləkə olmaq; batmaq, ləkələrlə örtülmək
f.sif. 1. Üstünə ləkələr düşmüş, ləkə tutmuş, ləkə-ləkə olmuş; ləkəli. Ləkələnmiş paltar. 2. məc. Biabır olmuş, rüsvay olmuş (edilmiş), ləkə (2-ci mən
bax ləkələndirmək
sif. 1. Ləkəsi olan, üzərinə ləkə və ya ləkələr düşmüş, ləkə basmış; çirklənmiş, batmış, bulanmış. Ləkəli parça
is. Ləkəli şeyin və ya adamın halı
is. dan. Görkəm, surət, sir-sifət. Bir ləkəri yoxdur
sif. Kifir, çirkin, bədləkər
sif. 1. Təmiz, aydın, açıq, saf. Ləkəsiz səma. Ləkəsiz üfüq. – Göylərin aynası, ləkəsiz (z.) durur; Xilqətin ən dərin mənası budur
is. Ləkəsiz şeyin və ya adamın halı; ləkəsiz olma
“Ləkləmək”dən f.is
f. Lək düzəltmək, lək qayırmaq. Həyəti ləkləmək. – Bostanı ləklədilər; Tağını təklədilər; Düşdüm nadan əlinə; Nazımı çəkmədilər
“Ləklətmək”dən f.is
f. Lək düzəltdirmək, lək qayırtdırmaq. Bostanı ləklətmək. Göyərti üçün yer ləklətmək
sif. dan. köhn. Həyasız, abırsız (ancaq qadınlar haqqında). [Şərəfnisə xanım Gülçöhrəyə:] İtil cəhənnəmə, ləktə, əl çəkməz, qoymaz işimi tutum
is. [ər.] Müəyyən bir səciyyəvi xasiyyətinə və ya başqalarından ayrılan əlamətinə görə adama verilən qeyri-rəsmi ad; ayama
sif. Ləqəbi olan, ləqəb daşıyan; ayamalı. Qonşuda yaşayan Danqılıbəy ləqəbli birisi, nədənsə, yediklərinin artığını həmişə buraya atardı
is. [ər.] 1. Qırmızı rəngli qiymətli daş. Qasid badəni içdi. Ləli öpüb cibinə qoydu. “Koroğlu”. Bunun evində ənfiyədan da vardır, onun üstündə ləl və
top. [ər.] Qiymətli daş-qaş, cavahirat. Təmiz ad, təmiz ürək bu dünyada ləl-cavahiratdan da qiymətlidir! S
is. 1. Keçmişdə kübar və varlı ailələrdə oğlan uşağının tərbiyəsilə məşğul olan adam. [Qətibə xanım:] Səba xanım, özümü çox fəna hiss edirəm, Qutluğu
lələdağ etmək məh. – hirsləndirmək, acıqlandırmaq, dəhşətə salmaq. Qaçaq Nəbi boz ata minib aynalı ilə naçalnikləri, pristavları nə təhər lələdağ edi
is. Uşağı ovutmaq üçün ona verilən hər hansı bir şey (şirni, meyvə və s.). Uşağı lələgilə ilə dilə tutmaq
is. 1. Quşların qanadlarının və quyruqlarının uclarındakı uzun saplaqlı tük. [Qız] eyvanın küncündə ları xoruzun qanadından düşmüş uzun lələyi görüb s
“Lələklənmək”dən f.is
f. 1. Lələyi görünməyə başlamaq, lələyi çıxmaq. Cücə lələkləndi. 2. Lələyi tökülmək, lələyi düşmək. Xəstə toyuq lələklədi
sif. 1. Uzun lələkləri olan, lələklə örtülmüş (quşlar haqqında). [Zərrintac xanım:] Alagöz, sən mənə qulluq edərsən, mən də səni lələkli tovuz kimi bə
sif. Hələ lələyi çıxmamış və ya lələyi tökülmüş. Lələksiz quş
is. Quşlarda: köhnə lələkləri töküb, yeni lələklər çıxarma prosesi. Sürünənlər qabıq qoyduqları kimi, quşlar da lələk tökürlər
sif. Lələyəoxşar, lələk kimi. Lələkvari yarpaq. – [Göyrüş ağacının] yarpaqları lələkvari şəkildə düzülmüşdür