1. “Yeni”nin qəd. forması. Zülfünü eylə kənar, olsun əyan əbrulərin; Yengi ay rövşənlənir, mahim, hava olduqca saf
zərf Yenicə, az əvvəl
bax yeniyetmə. [Ziba xanım:] Sənə demədimmi, kişi, bu əlli yaşında yengiyetişmiş qız almaq sənə yaraşmaz? M
sif. 1. İlk dəfə yaradılmış lap yaxınlarda meydana gəlmiş, törəmiş; təzə (köhnə ziddi). Yeni əsər. Yeni paltar
1. sif. Təzə-təzə. Yeni-yeni evlər. Yeni-yeni adamlar. Yeni-yeni qüvvələr. – [Mirpaşa:] Amma çox sağ ol, usta, mən səndən yeni-yeni şeylər öyrəndim
1. zərf Az əvvəl, indicə, təzəcə. Yenicə getdi. Yenicə gözüm yuxuya getmişdi ki… – Üç yaşından beş yaşına varanda; Yenicə açılan gülə bənzərsən
zərf Təzə-təzə. Yenicəyenicə oxuyur, yazır
is. [türk.] 1. tar. Sultan Türkiyəsində adətən polis, cəza məqsədləri üçün istifadə edilən və sonralar ortadan qaldırılan imtiyazlı piyada qoşun və on
is. [türk.] tar. 1. Yeniçəri əsgərliyi, yeniçəri hissələrində qulluq etmə. 2. məc. Zorbazorluq, zülmkarlıq
bax yenilikçi
bax yenilikçilik
zərf Bir də, təzədən, təkrarən. Yenidən çalmaq. Yenidən yazmaq. Yenidən başlamaq. Kitabı yenidən oxumaq
“Yeniləmək”dən f.is
f. 1. Təzələmək, dəyişdirmək, təzəsi ilə əvəz etmək. Vitrindəki malları yeniləmək. 2. Yenidən etmək, təkrar etmək
“Yeniləndirmək”dən f.is
bax yeniləmək
“Yenilənmək”dən f.is
məch. 1. Yeni şəkil almaq, təzə kimi olmaq, təzələnmək. Palto çevirtdirildikdən sonra tamamilə yeniləndi
“Yeniləşdirilmək”dən f.is
məch. Yeni hala salınmaq, yeni şəkil verilmək, təzələndirilmək, bərpa edilmək
“Yeniləşdirmək”dən f.is
bax yeniləndirmək
“Yeniləşmək”dən f.is. Hər yerdə yeniləşmə, dəyişmə hərəkəti duyulurdu. Mir Cəlal
f. Tədricən yenilənmək, təzələnmək. Yazda ağacların yarpaqları yeniləşir
is. 1. İstifadədə olmamış, hələ işlənməmiş şeyin hal və keyfiyyəti; təzəlik. Paltarın yeniliyi. Maşınların yeniliyi
is. Hər hansı bir sahədə yeni, mütərəqqi prinsiplər, ideyalar, üsullar və s. irəli sürən və həyata keçirən adam; novator
is. Hər hansı bir sahədə yeni, mütərəqqi prinsiplər, ideyalar, üsullar və s. irəli sürmə və həyata keçirmə; novatorçuluq
“Yenilmək”dən f.is
məch. Basılmaq, məğlub edilmək, sarsıdılmaq. Qarşıda dayanmaz dağlar, qayalar; Səndə yenilməyən div qüvvəti var
sif. Basılmaz, məğlubedilməz, yıxılmaz, dağıdılmaz, çox möhkəm. Yenilməz Sovet Ordusu. Yenilməz mübariz
is. Basılmazlıq, məğlubedilməzlik, sarsılmazlıq, çox möhkəmlik
bax eniş
bax eniş-yoxuş. [Əbdürrəhman bəy:] …Qara dağdan ala dağa yenişyoxuş, dərə-təpə, axırda nədi, nədi? Kömür qaradı, qatıq ağdı
is. Çox gənc, gənclik yaşına ayaq qoymuş oğlan və ya qız; ümumiyyətlə, gənc, cavan. Uzunboylu, yeniyetmə, növcavan; Məni bu dərdlərə salan oynasın
“Yenmək”dən f.is
f. 1. Basmaq, məğlub etmək, qalib gəlmək. Onu yenməkdə əlbir olsaq biz; Çox gözəl bar verər diləklərimiz
bax yenilməz. [El:] Var olsun yeni dünyanın yenməz mübarizi Elxan, urra! C.Cabbarlı
bax yenilməzlik
[lat. geneta] 1. zool. Tünd-sarı rəngli qiymətli xəzi olan yırtıcı heyvan. 2. Bu heyvanın dərisi
is. 1. Təzə tutulmuş alıcı quşu ələ öyrədərkən onun qabağına tutulan quş. 2. məc. Qapazaltı. [Mahmud:] …Mənim acığım Adəmə tutur
[yun. episkopos] Xristian dinində yüksək ruhani rütbə və bu rütbəni tutan şəxs
sif. Çox yekə, lap yekə. Yepyekə daş
sif. 1. Çox yeni, lap yeni, tamamilə yeni. Yepyeni paltar. – [Səlma:] İştə gümüş kəmər! Həm də yepyeni; Sonra yenə məmnun eylərəm səni
is. 1. Üzərində sakin olduğumuz planet: Yer kürəsi (bu mənada böyük hərflə). Ay Yerin peykidir. Yerlə Günəş arasında 150 milyon kilometr məsafə var
is. Dünya, kainat. [Molla özözünə:] Ay Hacı Molla Cəlil ağa, sən olasan yeri-göyü yox yerdən xəlq edən Allaha, içmə bu kafirlərin dərmanını
top. 1. Bostan meyvələri. 2. Xuşgəbar. Yer-yemişin yedim mən; Ürək sözüm dedim mən; Heç Allaha rəvadır; Ağsaqqala gedim mən? (Bayatı)
zərf Müxtəlif yerlərdə, bəzi yerlərdə: orada-burada, adda-budda. Buna pasyolka deyərlər, yer-yer; Doluşub qoynuna məxluq, ellər
zərf Müxtəlif yerlərdən, hər yerdən, hər tərəfdən. Nə zaman getsə məclisə; Qovular, döyülər kasıb; Danışmağa ağız açsa; Yer-yerdən söyülər kasıb
is. Yaşayış yeri, bir adamın olduğu yaşadığı yer, vətəni; ümumiyyətlə, yer. Yeri-yurdu məlum deyil. – [Nəbi:] Bəylərin yer-yurdu od tutub yansın; Bura
is. Kartofa oxşayan, yeməli kökü olan tərəvəz bitkisi. // məh. Kartof