1.Çoxsaylı auditoriyaya yönəlmiş müraciət, yaxud nitq. Buna görə də o xüsusi keyfiyyət tələb edir: müəyyən və bərabər səsin təmin olunması, xüsusi
natiq nitqi dinləyiciyə istiqamətlənmiş nitqdir ki, ona müəyyən fonetik, xüsusən ritmik tələblər verilir
1. Dildə, bəzən isə verilmiş hər hansı kontekstdə müvəqqəti, okkazional (fərdi) yaranmış, bəzən bu və ya digər vaxt (dövr) ərzində özünə yer almış s
bu, elə yeni sözlər lüğəti deməkdir.
bax: neologizmlər.
bu, təsvirə əks olub, müxtəlif zaman kəsiklərində gedən hadisələrin təsviridir ki, onlar bir-birinin ardınca gedir, yaxud bir-birini şərtləndirir; bu
mütərcimin bu və ya digər tərcümə variantını seçərkən özünə inamı olmadığı zaman istifadə olunur. O, özündə deyimin məzmununun sintaktik və leksik
süni bilinqvizm nəticəsində iki dildə nisbətən sərbəst danışan şəxs; ikidilliliyin nisbi xarakteri, dillərdə danışma xarakteri
quruluş və məna etibarı ilə uyğun olan semantik konstruksiyalar.
Bu, mətnin (korpusun) elə hissəsini lüğət vahidinin faizlərlə təmin etməlidir və ödəməlidir ki, bununla onun mühümlüyünü müəyyənləşdirmək olsun
1. Prosesində dilin funksionallığının kommunikasiya prosesində informasiyanın verilməsi verilməsi. 2
sintaqmların, frazaların, yüksək fraza vahidlərinin nitq deyiminin seqmentasiyası.
bu elə nitqdə və dildə dil vahidlərinin və nitq vahidlərinin birliyi deməkdir.
real deyilmiş, yaxud yazılmış cümlələr, yaxud cümlələr cəmi, eyni zamanda hər hansı uzunluqda olan şifahi, yaxud yazılı nitqin parçası; ədəbiləşən,
1. Müxtəlif dilçilik, psixologiya, fiziologiya və s. elmlərin predmeti kimi eyni zamanda çıxış edən (nitqin bir əsər kimi təqdim olunmasından fərqli
oxu, danışıq, tərcümə, redaktə, referat çıxarma, korrektor işi və s. kimi ola bilər. Əgər nitq fəaliyyətinin professional növlərini atsaq, o zaman dö
ritmik-informasiya vasitələri ilə fərqləndirilən cümlənin müxtəsər olan başlıca hissəsi. Ayrı-ayrı nitq həlqələri qismində, adətən, sintaqma və ritm
nitq fəaliyyətinin elementini təşkil edən hərəkət.
nitq işarəsinin (siqnalının) minimal sahələrdə səsdən kiçik olan, həm də səslərin, bəzən isə hərflərin seqmentləşməsi
müvafiq məzmunun verilməsində diskursiv praktikalardan istifadə ssenarisidir və konkret kommunikativ məqsədlə əlaqədardır
1. Ünsiyyətin şifahi forması. 2. Bu və ya digər üslubun, dilin çərçivəsində ünsiyyət. 3. Söhbəti, danışılanı bildirmək
bu, elə kommunikativ kompentensiya deməkdir ki, toplanmış dil materiallarını ünsiyyət məqsədi ilə istifadə etmək bacarığıdır
1. İlkin mətnin heca həcminin ikinci dərəcəli informasiyalara malik nitq vahidləri hesabına kiçildilməsi və eyni zamanda leksik və qrammatik transform
nitq kontaktını həyata keçirməyə imkan verən danışıq klişeləri.
Bu, elementin nitqdə istifadə olunma xüsusiyyətləri, şəraiti.
bax: mədəni nitq.
nisbətən məna müstəqilliyi ilə xarakterizə olunan nitqin minimal parçası və mətnin seqmentasiyası nəticəsinə nitq zəncirinin fasiləsiz saxlanma qayda
1. Nitq ünsiyyəti həyata keçirilən situasiya. 2. Kommunikasiya həyata keçirilən real gerçəklik. Tərcümə ilə kommunikasiyada N1 nitq situasiyası fərq
bu elə situasiya konteksti deməkdir.
konkret nitq quruluşunda öz əksini tapmış nitq situasiyası, nitq şəraiti, deyiminin məqsəd və vəzifəsi
təbii dilin köməyilə ünsiyyət.
1. Konkret nitq sferasında dil üslubunun tətbiqi. 2. Dil üslubunun (yaxud dil üslublarının kombinasiyasının) konkret nitq sferasında tipik tətbiqin
nitqin sıra xətti, səslənmənin fasiləsiz ardıcıllığıdır ki, qəbul edən tərəfindən semantik səviyyəli vahidlərin təşkilinin ardıcıllığı kimi bölünür
fonetika, psixologiya, fiziologiya, akustika, sosiolinqvistika, kommunikativ linqvistika kimi biliklər sahəsini özündə birləşdirir
bu və ya digər dildə nitqi qavrayış üçün qəbul etməyə hazırlanmış (hazır olan) eşitmə.
dinləyicinin aktiv mürəkkəb fəaliyyətinin nəticəsi prosesi, nitq stimulunun passiv qəbul edilməsi kimi başa düşülmür
bu, kommunikativlik kateqoriyasının özünü əks etdirməsindən biridir.
sözlərdə ifadə edilmiş fikir, bu başlıca fikri ifadə edən sonuncu cümlə, cümlənin hissəsi, yaxud hər hansı bir fikri açan cümlənin bəzi hissəsinin
1. Konkret elm sahəsində istifadə olunan xüsusi termin-adların cəmi. 2. Konkret (mücərrəd anlayış və kateqoriyaları özündə birləşdirən terminologiy
1. Ad proses kimi, sözün verilmiş konkret referentə uyğunluğu. 2. Nominasiya dedikdə nominativ funksiya başa düşülür
söz, yaxud söz birləşməsinin predmetin (əşyanın) adına uyğunluğu. Adlandırma funksiyası, ad verilmə prosesi
predmet, hadisə və s. istiqamətlənmiş sözün əsas birbaşa mənası.
fərdin nitqində dil vasitələrinin qaydaya salınmış halda işlədilməsinin qəbulu norma adlanır.
norma qoyulması, normaya salınma.
müəyyən seçim kriteriyasına cavab verməyən variantların rədd edilməsi yolu ilə məsələnin ardıcıl olaraq optimal həllinə gəlmə metodu
seçimin ayrı-ayrı müəyyən olunmuş ölçülərinə cavab verməyən variantlarının rədd edil- məsi yolu ilə optimal həllə ardıcıl yaxınlaşma
transformasiya edilmə səviyyəsinin qeyd olunması. O nüvə cümlələr səviyyəsindən onunla fərqlənir ki, cümlələr arasında məna əlaqələri üçün bağlay
musiqi termini kimi işlənir, bu tərcümədə əsas tona xüsusi rəng verən əlavə tondur. Əlavə, daha yüksək tondur ki, onun yüksəkliyindən, gücündən
qəbul edilmiş informasiyanı obrazların, təsəvvürlərin, hisslərin köməyi (vasitəsi) ilə yadda saxlamaq bacarığı
məcazi mənada işlədilən nitq vahidləri. Tərcümədə adətən tərcümə üçün ayrıca həll tələb edir, daha doğrusu, tərcümə vahidi kimi çıxış edir