Qarğavəng

Qarğavəng — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indi Əştərək rayonunda kənd.[1][2][3]

Tarixi İrəvan quberniyası əraziləri
Eçmiədzin qəzası

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qafqazın 5 verstlik xəritəsində[4] qeyd edilmişdir.

Toponimi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Toponim qarğa türk etnoniminə[5][6] qədim türk dilində "abidə, daşdan yazılan abidə, daimi abidə, mənasında işlənən bengü > benigü > benü > mengü > menü sözlərinin dəyişməsindən formalaşan vəng (qala) sözünün[7][8] qoşulması ilə əmələ gəlmişdir. Vəng sözünün etimoloji şərhini verib, onun türk mənşəli söz olduğunu Azərbaycan dilçilərindən, ilk dəfə prof. H. Mirzəyev göstərmişdir[9].Etnotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. Türk dillərində karqa "buzlaq daşlarının yığını" və vəng - "monastır" (kilsə) sözlərindən ibarətdir.[10]

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənddə 1897-ci ildə 182 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır[11]. XX əsrin əvəllərində (1905–1906) onlar erməni soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuş, İran və Türkiyədən ermənilər köçürülərək burada yerləşdirilmişdir. 1832-ci ildə Azərbaycan türklərindən ibarət əhalisi qovulmuş və ermənilər yerləşdirilmişdir. 1886-cı ilə aid mə'lumata görə kəndin əhalisi erməni idi.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  2. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис. 1913.
  3. ↑ Меликишвили Г.А. Наири-Урарту. I. Тбилиси. 1954.
  4. ↑ Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.121
  5. ↑ Гейбуллаев Г.А. Топонимия Азербайджана (историкоэтнографическое исследование), Баку, "Элм", 1986. s.63;
  6. ↑ Əhmədov T. M. El-obamızın adları, Bakı, "Gənclik", 1984. s.43
  7. ↑ Древнетюркский словарь, Л., "Наука", 1969. s.94–95, 341–342
  8. ↑ Mirzəyev H. Aşıq poeziyasında yaşayan adlarımız və tariximiz, Bakı, ADPU, 1997. s.208–209
  9. ↑ Mirzəyev H. Aşıq poeziyasında yaşayan adlarımız və tariximiz, Bakı, ADPU, 1997. s.208–209
  10. ↑ Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Гарғавәнҝ // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.
  11. ↑ erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831–1931) Arxivləşdirilib 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931) Arxivləşdirilib 2016-02-29 at the Wayback Machine. Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.22–23