ÇOVQAN

Bax: çovkan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

ÇOVKAN
ÇOVMAQ
OBASTAN VİKİ
Çovqan
Çövkən, bəzən çovqan — at ilə oynanılan idman komanda oyunu və müasir polo oyununun bir versiyasıdır. Oyunun mahiyyəti ondan ibarətdir ki, iştirakçılar iki dəstəyə ayrılır və iki tərəfdə qoyulan dirəklərdən ibarət rəqib qapılarından topu keçirmək tələb olunur. Oyunda iştirak edən hər komandanın tərkibi 7 nəfərdən ibarətdir. Atların sayı 6 olmalıdır. Oyun ikihissəli olmaqla 30 dəqiqə davam edir. "Qarabağ atı ilə oynanılan çövkən oyunu" 2013-cü ildə UNESCO-nun Qeyri-maddi mədəni irsin Reprezentativ Siyahısına daxil edilmişdir. "Çövkən" sözü bəzi Azərbaycan mənbələrində "ağaccıq" kimi işlədilmişdir. Çövkən oyununun adı da oyunda işlədilən alətin adı ilə adlandırılmışdır. Bu da ağacdan hazırlanmış, çövkən adlandırılan alətdir. Çövkəni oyunçular at belində bu alətin köməyi ilə oynayırlar.
Çovqan (dəqiqləşdirmə)
Çovqan və ya Çövkən — atüstü oyun. Çovqan (musiqi) — qədim Azərbaycan musiqi aləti. Çovqan oyunu (film, 1979) — Qədim oyun haqqında film.
Çovqan (musiqi)
Çovqan, və ya Çövkən — qədim türk hərbi musiqi aləti. Əfzələddin Xaqani şeirlərində çovqan alətinin adına tez-tez rast gəlinir . Ordu hücuma başlamazdan öncə hərbi orkestrin önündə səsləndirilən çovqan həm yürüşün başlandığını bildirir, həm də ifa olunan təranənin vəznini, ritmini saxlayır. XVI əsrdən etibarən bəzi Avropa ölkələrinin hərbi orkestrlərində çovqanabənzər alətdən istifadə edirlər. Alət uzun bir dirəyə bağlanmış zənglər, zınqırov və cınqıraqlardan ibarətdir. Dirəyi, sapı yerə vurularaq səsləndirilirdi.
Çovqan Oyunu (1979)
Çovqan oyunu (film, 1979)
Biləv çovqanı
Biləv çovqanı- Culfa r-nunda təbii mərz adı. == Toponimik izah == Culfa r-nunda təbii mərz adı. Naxçıvan əyalətinin Azadçiran nahiyəsində Bilav kimi qeyd olunmuşdur. Mənbədə kənd həm də Ağacanlı adlandırılmışdır. Bu məlumatdan aydın olur ki, kənd «Biləv» adlı yerdə Ağacanlı adlı nəslin məskuílaşması nəticəsində yaranmışdır. Biləv kəsici alətləri itiləmək üçün istifadə edilən daş. Kəndin yaxınlığında «Bilav» mineral bulaqlar vardır.