ərəb. ciqqə Başın ön və yan tərəflərinə tökülən tellər. Qurbaniyəm, dərd cəkmişəm nəhanlar, Xəyalım sevməkdi səntək cananlar, Yanaşsa üzünə müştaq dəh
1. Kəkil. 2. Tacşəkilli, daş-qaşlı baş geyimi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Durna telini də ki sancıb başına, elə bil qeysər balasıdır başına cıqqa q
İgid, qəhrəman. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Qəhrəmanlıq, igidlik, bahadırlıq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Yüyən. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Xalis, səlt // qatışıqsız, qarışıqsız, təmiz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İraxdı mənzilim, uzaqdı ara
Kiçik, zəif, cici-bacı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Xoş, gözəl, incə, gövdəli. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Ayrı düşmək, uzaq düşmək. Əylənmir ki, yardan xəbər sorayım, Əsib-əsib gedən badi-səba, hey!.. Qırılsın baisin qolu, qanadı, Heç kimsə düşməsin yardan
Sivri dəmir ucluqlu qədim silah; mizraq. fars, əsli: cüda Ayrı. Cida olub düşdüm qərib ellərə, Bülbül olub heç qonmaram güllərə
Sivri dəmir ucluqlu qədim silah; mizraq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəmirçioğlu getdi, qılınc, qalxan, cida, gürz, toppuz götürdü
Mizraqlı, nizəli, süngülü. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Bax: ciftə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Cüt. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İgid alçaq gərək, alçaq, Atı yüyrək, kəndi qoçaq, Hər yanında ciftə bıçaq, Belində qılıncı gərək
Dərdli, qüssəli. Dilsuz, haqq yetişsin bu dəmdə dada, Vəhşilərtək çox kəşt etdin səhrada, Meyidlərlə gəl ülfət qıl burada, Bu dəhşətli haldan cigərhal
Ən xırda təfərrüatları. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Hərtərəfli, ən kiçik təfərrüatına qədər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Aşıq Cünun bütün bu şeylərin hamısını cikindən bikinə kimi əl altından öyrənib,
Cilov. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Qurdun və ya tülkünün dərisindən hazırlanan kürk. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cübbə-cilqava geyənlər, Ağır ölkələr yeyənlər, Kölgədə mənəm deyənlər
Qoşqu ləvazimatının atı idarə etmək üçün ağızlığa (kəmə) bənd edilmiş qayışdan ibarət uzun hissəsi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu Qıratı mindi
Birinin əlindən bərk hirslənmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Naz, qəmzə, işvə.
Naz, qəmzə, işvə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Nazlanmaq, naz etmək, əzilib-büzülmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qaldırram meydanın göyə tozunu, Çıxardaram yamanların gözünü, Gərək görəm Dünya x
Nazlanmaq, naz etmək, əzilib-büzülmək. Ay nainsaf, gəl məni sən O Şeyxi-Sənan eləmə, Dərd məni çox söylədir, Demə ki, hədyan eləmə
Bax: ciyərparə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Ən əziz, çox sevimli (adətən övlad haqqında deyilir). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda igidin atı ciyərparası hesab olunur
1. Leş, cəmdək. 2. Məcazi mənada: var, dövlət. Dastanlarda 2-ci mənada rast gəlinir. – Qardaş, dünya ciyfəsindən hər bir şeyim var, amma züryətim yoxd
1. Mərd, alicənab // əliaçıq, səxavətli. 2. İgid, qoçaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Xotkarlar bata bilməyən, Comərdlər tuta bilməyən, Köksünə yatıl
Mərd, alicənab, əliaçıq, səxavətli. Yaxşı oğul, comərd ata yaxşıdı, Beyveci xeyirdə, şərdə yaramaz! (“Şəmşir və Sənubər”)
Cuş (coşma, həyəcan). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Səd afərin qaynağına, coşuna, Yağı düşmən gələ bilməz tuşuna, Koroğluyam, oğul, dönüm başına, Koro
Polad geyim, zireh. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Əyri qılınc, qarğı cida, Mən sizi tər saxlamışam. Dolaşma cübbə, covşana, Düşmana var saxlamışam
Dolanma, hərlənmə, dövri-hərəkət; dövretmə, dövran. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bunu deyib, Koroğlu Qıratı gətirdi cövlana
Dövr etmək, dövrə vurmaq, dolanmaq, hərlənmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Oğlan atı cövlana gətirdi, süzdürüb düz Koroğlunun qabağında dayandı
Bax: cövri-cəfa.
Zülm, əziyyət, üzüntü. Lətif şahım, cövrə saldım mən səni, Əfv eylə suçumu, ey könlü qəni, Dağlayıb zarıncı eyləyib məni, Zəif cismim öz canımdan doyu
Cəfa, zülm, əziyyət. Cövri-cəfa çəkən Fərhad, Sən bu bağa xoş gəlibsən. Bağında gül əkən Fərhad, Sən bu bağa xoş gəlibsən
Bax: covşən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Coşma, qaynama; həyəcan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Coşmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gəl sənə söyləyim, ay dəli Həsən, And içmişəm bu gün döyüş olmasın, Yoxsa aslan kimi cuşa gələrəm, And içmişəm b
əsli: cəbbə-cövşən, ər. cəbbə, fars. cövşən Polad geyim, zireh. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cəbbə-cövşən şəklində atalar sözlərində rast gəlinən b
Üstdən geyilən uzunətəkli, enli düyməsiz geyim; xalat, arxalıq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cübbənin qolları, boynunun arxası, yaxası, bəzən də qaba
ər. cümlə – bütün, hamı, hamısı; fars. cahan-dünya, aləm Bütün dünya, bütün aləm. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mərd böyüyüb mərd ağası, mərd xanı, Tu
Bütün, hamı, hamısı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)
Hamınız. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, sərt qayadan atıllam, Harda dava olsa, orda tapıllam
Dəli, divanə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məcnun, cinn sözləri ilə flektivlik baxımından eyniköklüdür
Gil, saxsı, şüşə və s. materiallardan düzəldilən darboğazlı su qabı. Lənət müxənnəsə, ara qatana, İnsan gərək yalan sözdən utana
Kiçik, zərif. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baz da der ki, bəni bəylər götürür, Üstümüzə ala seyvan örtdürür, Sənin bağun bir atmaca götürür Yeri, v
Bir qurtum içki, su; bir udumda içiləcək maye. Saği dəstində badə doldurub hər yan dolanır, Cürəsi abi-həyat, xəstəyə dərman dolanır
Ceyranaoxşar kiçik zərif heyvan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cavan vaxtlarda burada çox at oynatmışam, çox ceyranlara ox atmışam, çox cüyürlər ovlam