is. Ən zəruri ehtiyacları təmin edən mallara hökumət orqanları tərəfindən qoyulan qiymət. Nırx kəsmək
“Nırıldamaq”dan f.is
f. Nərə çəkmək, bağırmaq, bərkdən qışqırmaq. Maral yerə uzanıb nırnır nırıldayır. (Nağıl)
sif. Burnunda danışan. Nıtıq adam
is. [ər.] Qurtuluş, xilas; xilas olma, azad olma, qurtulma. [Mirzə Rza:] Mən balalarımın nicatından daha əvvəl İranın nicatına ümid edib, Nəsrəddin şa
sif. Qurtarıcı, xilasedici, azad edən
is. [ər.] 1. Hiss, həyəcan bildirən səs. Bu sözləri o, kövrək bir nida ilə deyərkən Tahir söhbətə ara vermək və bir daha dostunun könlünə toxunmamaq i
is. [ər.] Pozuşma, çəkişmə, ixtilaf; ikitirəlik. [Mirzə Heydər:] Yol bir, məqsəd bir, əqidə bir olduqda arada nifaq mümkün deyil
is. [ər.] 1. Bir adama, işə, hərəkətə və s.-yə qarşı dərin ikrah, kin, narazılıq hissi. …Qıza qarşı [Ruhnəvaz xanımın] ürəyində anlaşılmaz bir nifrət
sif. [ər. nifrət və fars. …amiz] Nifrət oyadan, nifrətə səbəb olan. Nifrətamiz bir mənzərə. Nifrətamiz hərəkət
sif. [ər. nifrət və fars. …şayan] Nifrətə layiq, ancaq nifrətə səbəb olan; pis, alçaq, mənfur. Nifrətəşayan adam
sif. Nifrət oyadan, nifrət doğuran, nifrət hissi oyadan; pis, alçaq. Nifrətləndirici hərəkət
“Nifrətləndirmək”dən f.is
f. Nifrət oyatmaq, nifrət doğurmaq, ikrah etdirmək. [Uşaqlar] “atacan” – deyə onun üstünə gələndə, onları döyüb özündən nifrətləndirirdi
“Nifrətlənmək”dən f.is
f. Nifrət etmək, zəhləsi getmək, acığı gəlmək, qətiyyən xoşlamamaq. [Əbülhəsənbəy:] …Mən qızların bu adi və ani sevişindən olduqca nifrətlənirdim
sif. Nifrət doğuran, mənfur, iyrənc
is. [ər.] Lənət, bəddua, qarğış. [Qulu:] Heç hara qaçmaz, arxayın ol və o pulları salamat yeyə bilməyəcək, o qədər ki, nifrin ona olunur
is. [fars.] klas. Baxış, baxma, nəzər. Həsrətli nigah. Şəfqətli nigah. – Qərəzin can isə bir tünd nigahın bəsdir; Heyfdir, atma oxun, hər biri min can
is. [fars.] klas. Gözətçi, keşikçi, qarovul. Qeyrətü şənimi hifzində nigahban edərəm; Bir gün öz canımı hətta sənə qurban edərəm
is. [fars.] Əsil mənası “rəsm”, “şəkil”, “surət” olub, şeirdə məcazi olaraq “gözəl”, “məhbubə” mənasında işlənir
sif. və zərf [fars.] Təşviş içində, rahatsız, həyəcanlı, iztirablı, narahat. Dəlilər, xanımlar Koroğludan çox nigaran idilər
is. Nigaran hal, narahat vəziyyət, narahatçılıq. Nigarançılıq çəkmək. Nigarançılıq keçirmək. – …Son həftələr Ulduzun gözlərinə böyük bir nigarançılıq
bax nigarançılıq. Dördüncü məclis Şölə xanımın otağında vaqe olur. Şölə xanım və Nisə xanım qayət nigaranlıqla oturublar
sif. [fars.] klas. Gizli, məxfi, örtülü; gizli saxlanmış. Varımdı sinədə dərdü-qəminihan, ölürəm… X.Natəvan
[lat. nihil – heç nə] 1. XIX əsrin 60-cı illərində Rusiyada: zadəgan cəmiyyətinin ənənə və adətlərinə, təhkimçiliyə qarşı mənfi münasibət bəsləyən raz
zərf Nihilist kimi; heç bir norma, prinsip, ənənə qəbul etməyərək. Məsələyə nihilistcəsinə yanaşmaq. – [Səmirə:] Yox, Rima! Sən nahaq yerə adamlara bu
[lat.] 1. XIX əsrin 60-cı illərində Rusiyada: burjua-zadəgan ənənə və adətlərinə, təhkimçilik ideologiyasına mənfi münasibət bəsləyən mütərəqqi ictima
is. [fars.] köhn. Nəsil, nəsəb, soy. Nijadın sual eylədi pəhləvan. M.Ə.Sabir
is. [ər.] Kəbin, izdivac, evlənmənin qanuni şəklə salınması. [Arvadların] hər birisi ki, razı olsa ona dübarə Abbas Məhəmməd oğluna nikah oxuna və kəb
“Nikahlanmaq”dan f.is
f. Kəbini kəsilmək
sif. Nikahı olan, nikahlanmış, kəbinli. …Şəriətdə heç bir müsəlman dörd nikahlı arvaddan artıq arvad ala bilməz, istər xəlifə olsun, istər çoban olsun
sif. Nikahı olmayan, nikahı kəsilməmiş, qeyri-rəsmi surətdə yaşayan
is. [ər.] Talesizlik, bədbəxtlik, iqbalsızlıq. □ Nikbət tutmaq – hər tərəfdən bəla üz vermək, bədbəxtlik basmaq
sif. [fars.] Həyatdan razı, şən, ümidli, gələcəyə inanan, gələcəyi yaxşı görən; optimist (bədbin əksi)
zərf Nikbin əhvalruhiyyədə, şən, gələcəyə inamla. Şairin nikbincəsinə yazdığı əsər
is. Həyatda ancaq yaxşı cəhətləri görmə, müvəffəqiyyətə, gələcəyə inanma; şən və gümrah dünyagörüşü; optimizm (bədbinlik əksi)
[alm. Nickel] 1. Gümüşü-ağ rəngli, parıltılı, çətin əriyən metal – kimyəvi element. 2. Üzərinə nikel sürtülmüş; nikelli, nikellənmiş
is. Nikel çəkən usta
“Nikelləmək”dən f.is
f. Üzərinə nikel çəkmək. Samovarı nikelləmək
“Nikellənmək”dən f.is
məch. Üzərinə nikel çəkilmək
f.sif. Üzərinə nikel çəkilmiş; nikelli. …Zeynəb xala nikellənmiş, parpar parıldayan samovarı ortalığa gətirdi
sif. Üzərində nikel olan, üzərinə nikel çəkilmiş
sif. [fars.] köhn. Yaxşı ad qoymuş, yaxşılıqla xatırlanan, yad olunan. Həmiyyətkeş olub əhli-vətəndən ötrü bişübhə; Qazandı o bu niknamı olsun daima m
is. [xüs. is.-dən] İsland mineral maddəsindən düzəldilmiş prizma
[xüs. is.-dən] Tütünün tərkibində olan narkotik maddə; tənbəki zəhəri
is. [ər.] 1. Duvaq, üz örtüsü. Niqab çəkib məndən yaşınma, zalım; Pərişan olubdur mənim əhvalım. M.P