sif. Heysiyyəti alçaldan, mənliyinə toxunan, təhqir edən; təhqiramiz, təhqiranə. Təhqiredici söz. – Xan şahın bu təhqirli məktubundan sınmadı
is. [ər.] 1. Tamı, bütövü tərkib hissələrinə, tərkib ünsürlərinə ayırmaqdan ibarət elmi tədqiqat üsulu (tərkib əksi)
is. [ər.] 1. Qorxu törədən hal; xətər, xətərli iş. Özünü təhlükəyə atmaq. 2. Xoşagəlməz, qorxulu, ağır bir hadisənin baş vermək ehtimalı
sif. Təhlükəsi olan, həyat üçün qorxusu olan; xətərli, qorxulu. Təhlükəli vəziyyət. Təhlükəli iş. Təhlükəli yol
sif. Heç bir təhlükəsi, qorxusu olmayan; xətərsiz. Təhlükəsiz vəziyyət. – Su yolu dəmir yoldan daha təhlükəsiz və nisbətən etibarlı idi
is. Heç bir təhlükə olmadığı hal, vəziyyət, şərait. Beynəlxalq təhlükəsizlik. Yol hərəkəti təhlükəsizliyi
dan. bax təhər. [Alo:] İndi, arvad, təhrimiz ancaq səbir eləməkdir! S.Rəhimov. [Şirzad:] Ay Salman, böyük bir kolxozun mühasibisən, neçə yerdə oxumusa
is. [ər.] Bir sözün, ifadənin hərflərini dəyişdirməklə mənasını, mahiyyətini pozma, yanlış şəklə salma
is. [ər.] Sözlə və ya başqa şirnikləndirici vasitələrlə birini bir iş görməyə vadar etmə, sövq etmə, meyilləndirmə, həvəsləndirmə
is. Təhrik edən, həvəsləndirən, sövq edən adam (pis işə)
sif. Təhrik edən, həvəsləndirən, sövq edən (adətən pis işə)
is. [ər.] klas. Yazma, yazı; qələmə alma. // Yazılmış, yazılı şeir, kitab və s. Cəhd edin, göndərdiyim təhrirlər puç olmasın! M
sif. və zərf [ər.] Yazılı, yazılmış surətdə (şifahi əksi). Təhriri cavab. Təhriri surətdə. – Dəmirov yol barəsində tərtib etdiyi təhriri məruzəni çıxa
is. [ər.] 1. Oxumaqla elm və bilik əldə etmə. Bir neçə ildən sonra Yusif Sərrac təhsili-elm üçün İsfahana getdi
sif. Təhsil almış, oxumuş, bilikli. Yoldaşların ikisi də ali təhsillidirlər. Ə.Vəliyev
sif. Heç bir təhsil görməmiş; oxumamış
is. Təhsil görməmiş, oxumamış adamın halı
is. [ər.] Bir işi və ya şeyi bəyənib tərifləmə, alqışlama; təqdir, tərif. Malikin sözlərini [kəndlilər] diqqətlə təhsin səsləri ilə dinləyirdilər
is. [ər.] Adətən təhtində şəklində – altında, hakimiyyəti, idarəsi altında, tabeiyyətində, tabeliyində
is. və sif. [ər.] Sonradan haqq-hesab vermək şərtilə alınan pul. Təhtəlhesab pul almaq
is. [ər.] (adətən “almaq”, “etmək” köməkçi feilləri ilə işlənir) 1. Təzə işə keçərkən və ya işdən çıxarkən tapşırılmış işi, vəzifəni, şeyi başqa adama
is. Bir şey təhvil verən adam
is. [ər.] Adətən yazıçıların, rəssamların və b.-nın işlətdikləri qondarma ad. Az bir zamanda onun böyük şair olub Nəsimi təxəllüsü daşıdığı şəhərə yay
sif. Təxəllüsü olan, təxəllüslə yazan. “Füyuzat”ın 24-cü nömrəsində, axırıncı səhifədə “Azad” təxəllüslü şair üzünü xanımlara tutub [deyir]… C
is. [ər.] Xarici mühitin, bir şeyin (səs və s.-nin) orqanizmə və ya onun bir hissəsinə təsiri nəticəsində əmələ gələn hal; qıcıqlanma, qıcıq
is. [ər.] Bir adamı və ya bir şeyi zehnində, xəyalında təsəvvürə gətirmə, canlandırma; xəyala, xəyalata qapılma
is. [ər.] 1. Sözün müəyyən hissəsinin ixtisarı. 2. Asanlaşdırma. 3. Azaldılma
is. [ər.] Yubanma, gecikmə, ləngimə. …Məktub sahibi gəldi idarəyə və ruznamənin təxirindən başladı giley eləməyə
sif. Təxirə salına bilməyən, yubadıla bilməyən, gecikdirilə bilməyən; təcili. Təxirəsalınmaz vəzifə. – [Həkimin] elə bil çox tələsik, təxirəsalınmaz i
is. [ər.] köhn. Boşaltma, boşaldılma
is. [ər.] Güman, zənn, ehtimal. Bu söhbətdən bir az sonra [Məşədinin] təxmini düz çıxdı. M.Hüseyn. □ Təxmin etmək – güman etmək, zənn etmək, ehtimal e
zərf [ər.] Bir qədər az və ya bir qədər çox, bir az tez və ya bir az gec və s.; təqribən (əsasən say və rəqəmlərdən, ölçü və vaxt adı bildirən sözlərd
sif. [ər.] Həqiqətə az və ya çox dərəcədə yaxın olan; təqribi. Təxmini plan. – Rəis lülələnmiş bir kağız gətirib açdı
is. [ər. “təxrib” söz. cəmi] 1. Müharibə, təbii fəlakət və s. nəticəsində dağıntı. Zəlzələnin törətdiyi təxribat
is. Təxribatçılıqla məşğul olan adam
is. Hər hansı ölkədə xarici dövlətin casusları tərəfindən ziyankarlıq məqsədilə hərbi və dövlət əhəmiyyətli obyektlərin dağıdılması, sıradan çıxarılma
is. [ər.] : təxsis etmək – müəyyən məqsəd üçün ayırmaq. [Xəlil:] Mənim anlayışımca, on manat təxsis etməli və növbə ilə yemək daşımağa adam təyin etmə
is. [ər. “təxsis” söz. cəmi] 1. Bir iş üçün ayrılan pul. 2. Pul və ya natural şəkildə qaytarılmaq şərtilə verilən borc (pul, şey və s
bax taxt. …Səfəviyyə nəslindən bir şahzadəni təxtə oturdaq ki, barı nəcabətinə görə təxt və taca səzavar olsun! M
Cümlədə adətən feildən sonra gələrək, haqqında danışılan işin dərhal baş verdiyini bildirir: …kimi. O, gələn tək sakitlik düşdü
is. Dib. Mən cəhənnəmə daxil olanda haman quyunun təkindən “vay, dədəm vay” naləsi eşitdim. Ə.Haqverdiyev
1. say. Təkcə, bircə, bir, ancaq bir, yeganə. İki bacının tək qardaşı. Tək övlad. – Bütün evin lampaları kimi, bu axşam həyətin bu tək fənəri də yandı
sif. və zərf 1. Birbəbir, bir-bir, ayrı-ayrılıqda. Mirqasım mollaların bəzilərinə tək-tək salam verməyə başladı
sif. və zərf Yalqız, tək, təkcə. Cəlal indi tək-tənha idi. S.Vəliyev. Ağappaq xalat geyinmiş Aydın tək-tənha öz otağında oturub gözləyirdi
sif. Tək-tək, arabir. Ancaq təktük üstüörtülü faytonlar içində miniklər görünürdü. S.M.Qənizadə. [Koroğlu:] Doğrudur, indi də aramızda tək-tük ziyalıl
bax biradamlıq. Təkadamlıq kamera
bax monoteizm
is. Yəhərin altından atın belinə qoyulan, üstü dəri, qalın astarlı yumşaq keçə parçası
is. [ər.] 1. Bir şəxsin, bir şeyin təkmilliyə doğru dəyişməsi, inkişafı; kamilləşmə. // Ümümiyyətlə, inkişaf, dəyişmə, yeniləşmə
is. Təkamül nəzəriyyəsi tərəfdarı