f. Daha yekə etmək, daha da böyütmək
is. 1. Yekə şeyin halı; irilik, həcmcə böyüklük. Daşın yekəliyi. Ayaqqabının yekəliyi. – Başın yekəliyi dövlətdir, ayağın yekəliyi neybət
“Yekəlmək”dən f.is
f. Yekə olmaq, həcmcə, boyca artmaq. Bağda ağaclar lap yekəlmişdir. Qarnı yekəlmək. // Böyümək, yekələşmək
“Yekəltmək”dən f.is
f. 1. Böyütmək, iriləşdirmək. // məc. Şişirtmək, böyütmək, yekə göstərmək. Xırda məsələni yekəltmək lazım deyil
sif. və is. Çox yekə, çox iri, cüssəcə çox böyük. Dəmirçioğlu baxdı ki, bu, bir yekəpər, kələ-kötür adamdı, üz-gözündən zəhm yağır
is. Yekəpər adamın (heyvanın) hal və görünüşü
sif. köhn. Böyüktəhər, bir qədər yekə, iri. // Çox yekə. Hər kəsin olsa başında yekəraq əmmamə; Görünür xəlqdə guya ki, odur əllamə
sif. Saqqalı yekə olan. Yekəsaqqal kişi
sif. Yanaqları çox yekə, ətli olan
sif. [fars.] 1. Eyni ilə birbirinə oxşayan, eyni tərzdə, eyni şəkildə olan, eyni cür səslənən, bir-birindən qətiyyən ayrılmayan; yekrəng
is. Yeknəsəq şeyin hal və keyfiyyəti; yekrənglik. Musiqinin yeknəsəqliyi. Həyatın yeknəsəqliyi
sif. [fars.] 1. Tam, bütün, bütöv, bir parçadan ibarət olan; monolit. Yekparə qaya. – Böyük daş parçalarından tikilmiş və ya yekparə (monolit) daşlard
zərf [fars.] Aşıq havalarından biri. Aşıq Səfər yekpay oxuyur. Yekpaydan sonra balabançı əyləşir. Ə.Haqverdiyev
sif. [fars.] 1. Eyni rəngdə olan, rəngi bir olan, bir-birinə oxşayan. 2. Bir cür, eyni. Mən yenə də, həmişə olduğu kimi, ona sadə və yekrəng cavablar
is. 1. Yekrəng şeyin hal və keyfiyyəti. Torpağın yekrəngliyi. 2. məc. Cansıxıcılıq, maraqsızlıq, yeknəsəqlik
sif. [fars.] klas. Düz, bərabər, tən. Onunçun var yalnız bircə səadət; O səadət məhəbbətlə yeksandır
sif. [fars.] Başdan-başa, bütün, hamı, tamam. Sən o deyildinmi, edəndə qiyam; Səcdə edərdi sənə yeksər əvam? M
sif. [fars.] köhn. Tayı-bərabəri olmayan, nadir, yeganə, vahid
sif. [fars. yek və ər. tərəf] Birtərəfli, məhdud
is. müh. Bir neçə ədədin cəmindən əldə edilən say, hesabın məcmusu. // məc. Bir şeyin nəticəsi. Xalq təsərrüfatı inkişafının yekunları
məch. 1. Yekun vurulmaq, yekunu çıxarılmaq, cəm edilib hasili əldə edilmək. Həftənin axırında şərbafların işlədiyi muzd və apardıqları nisyə ayrıayrı
“Yekunlaşdırmaq”dan f.is
f. 1. Ədədləri üstüstə gələrək cəmini tapmaq, ümumi məbləği hesablamaq; cəmləşdirmək. Gəlir cədvəlini yekunlaşdırmaq
sif. [fars.] köhn. kit. Vahid, bir, yekparə. Mənə qarşı hər bir hədyan söyləyəcəklərsə söyləsinlər, lakin məni bəhanə edib də, yekdil və yekvücud olma
is. 1. Külək. Yaman yel əsir. İsti yel. Bu gün bərk yel var. – Şirmayı telə işlər; Dəyirman yelə işlər; Heç nəfərin başına; Gəlməsin belə işlər
is. Revmatizm xəstəliyinin xalq arasında adı. Qıçlarımı yel tutub. – Əl-ayağını yel tutan xəstəni isə Qalaya (Pirvəro) aparardılar
is. məh. 1. Sac üstündə bişirilən nazik, yağlı yuxa. Yelapardını sac üzərində bişirərlər. 2. Çox yüngül, nazik şey haqqında
sif. Yeyin yeriyən, çox iti gedən. Çəkirlər əllərimi qupquru damardamar; Ey uzunsaç rəssamlar, yelayaq fotoqraflar
sif. və is. Başıboş, axmaq, gic, səfeh; yüngül. Yelbeyin adam. – Birisi ona övliya, o birisi ona yelbeyin, birisi ona əzim, o birisi ona vəzir, birisi
zərf Yelbeyin adama yaraşan bir tərzdə; axmaqcasına, səfehcəsinə. Yelbeyincəsinə hərəkət etmək
is. Başıboşluq, giclik, axmaqlıq, səfehlik, yüngüllük, axmaqcasına hərəkət. Yelbeyinlik etmək
is. zool. Çox iti yeriyən balaca köçəri quş. Dağa yelbə nə lazım; Girər qəlbə, nə lazım; Ağacda bar olmasa; Ona səlbə nə lazım
is. məh. Qadın saçı
“Yelbizləmək”dən f.is
f. məh. Yelbizindən yapışmaq, saçından yapışmaq
“Yelbizlənmək”dən f.is
məch. məh. Yelbizindən tutulmaq, saçından tutulmaq
is. Təbabətdə, ətriyyat işlərində, yaxud ədviyyə kimi işlənən bitki meyvəsi
is. 1. Qapalı binada qarşıqarşıya olan açıq yerlərdən gələn hava cərəyanı. Yelçəkəndə oturmaq. Bura yaman yelçəkəndir
is. məh. Çiçəksiz bir bitki adı
1. is. [fars.] klas. şair. Dekabr ayının 21-nə təsadüf edən ən uzun gecə (çox vaxt “şəbi-yelda – yelda gecəsi” tərkibində işlənir)
is. Küləyin hərəkətə gətirdiyi pərlər vasitəsilə işləyən dəyirman. Arxa planda su quyusu üstündə hərəkətsiz dayanmış yeldəyirmanı
is. 1. Lələk. 2. məh. Oxun baş tərəfinin enli hissəsi. Oxun yeləyi olmayanda yerə tez düşər. Xəstə Qasım
sif. Yeləyi olan
sif. Yeləyi olmayan. Bir iyidin dünya varı olmasa; Yeləksiz ox kimi çovar deyərlər. Xəstə Qasım
is. Haşiyə, qıraq, kənar. Xalça yeləni. Yeləni göy kəlağayı. – Asılır evlərin divarlarından; Yeləni çiçəkli, güllü xalılar