По-русски
Dil
Növ
Lüğətlər
Lüğətlər → Fransızca-azərbaycanca lüğət

de

prép 1) -nın, -nin, -nun, -nün (yiyəlik hal şəkilçilərinə uyğundur); le livre de Sara Saranın kitabı; 2) -dan, -dən (çıxışlıq hal şəkilçilərinə uyğundur); je sors de la maison mən evdən çıxıram

#de #di #de-yure #de-fakto #də #yiyəsiz #voisin #dəbbələmək #status #alter eqo #diaspor #iyi #şükür #debacle #babal #eyib #avarçəkmə #чраз #kəlam #düdükçü
a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
da de di do dr du dy
dattier
débats
OBASTAN VİKİ
.de
.de — Almaniyanın internet kodu.
Pa-de-de
Cütlük rəqsi (fr. Pas de deux [pa dǝ dø]) - Baletin zirvə səhnəsində ənənəvi duet - cütlük rəqsi.
De, Gəlsin!
De, Gəlsin! — 2001-ci ildən 2013-cü ilə qədər Azərbaycanın ANS TV kanalında yayımlanan meyxana yarışma televerilişi. == İstehsal == 2001-ci ildən televerilişin introsu meyxana, hip-hop və kapoeyra elementlərindən ibarət olub. Verilişin loqosunun dizaynı "Mortal Kombat" video oyunun əjdaha loqosu üzərində əsaslanıb. == Tarixi == Verilişin qalibləri 2001-ci ildə Aydın Xırdalanlı, 2002-ci ildə Aqşin Fateh və Vüqar Coratlı (III mövsümdə), 2004-cü ildə Vüqar Yasamallı, 2006-cı ildə Namiq Məna, 2007-ci ildə Mirfərid Zirəli və 2013-cü ildə Pərviz Arif olub. == İştirakçılar == Rəng açarı === Meyxanaçılar === === Ustadlar şurası === == İstinadlar == == Xarici keçidlər == De, Gəlsin!
De-Moyn
De-Moyn(ing. Des Moines) — ABŞ­-ın Ayova ştatının inzibati mərkəzi və ən iri şəhəridir.Şəhər De-­Moyn çayı sahilində, Rakkun çayının ona töküldüyü yerdədir. == Tarixi == 1843-cü ildə hərbi post kimi əsası qoyulmuşdur. Adı çayın adından götürülmüşdür. 1851-ci ildən şəhərdir. 1857-ci ildən Ayova ştatının inzibati mərkəzidir. == Şəhər memarlığı == Şəhərin işgüzar mərkəzinin simasını göy dələnlər, o cümlədən “Ruan center”in 36 mərtəbəli binası (1974), 30 mərtəbəli“Mariott” hoteli (1981), “Principal Financial Group” şirkətinin mənzil-qərargahının 44 mərtəbəli binası (1990) müəyyən edir. Şəhərin işgüzar mərkəzinin ofis binalarını birləşdirən yerüstü keçidlərin ümumi uzunluğu 5 km-dən çoxdur.Tamaşa müəssisələri mərkəzinin kompleksinə 4 konsert-idman zalı (1955,1985, 2004 və 2005), kütləvi kitabxananın yeni binası (2006, memar D. Çipperfild) daxildir.Ayova ştatının Kapitoli binası (1871–1896)memarlıq abidələrindəndir. == Təhsil və Mədəniyyət == Şəhər universitetləri:De-Moyn (1898-ci ildə kollec kimi yaradılmış, 1980-ci ildən universitet statusu alıb),Dreyk (1881), Yuxarı Ayova (1857), Uil -yam Pen (1873-ci ildə kollec kimi yaradılmış, 2000 ildən universitet statusu alıb); Qrand-Vyu kolleci (1896). Botanika Mərkəzi (1979),De-Moyn İncəsənət Mərkəzi (1945),De-Moyn fortu muzeyi (2004), Ayova ştatı elmin populyarlaşdırılması mərkəzi kompleksi (IMAX teatrı ilə, 2005;əsası NASA tərəfindən qoyulmuşdur).“KRNT Theatre”, Ayova rəqs teatrı.Hər il Ayova ştatı yarmarkası (1854 il -dən) və İncəsənət festivalı keçirilir.
De-fakto
De-fakto — faktiki tanınmadır. Bu barədə xüsusi rəsmi bəyanat vermədən ticarət müqaviləsi və ya başqa müqavilə bağlamaq, viza vermək və s. bu kimi işgüzar münasibətlər faktiki girmək yolu ilə mümkündür. Faktiki tanınma hüquqi tanınmaya nisbətən məhdud, natamam məzmunlu olmaqla yanaşı, hüquqi tanınmadan əvvəl olur və onun üçün keçid sayılır.
De-yure
De-yure — Hüquqi və ya diplomatik tanınmadır. Bəyannamə, nota, müqavilə və s. kimi müəyyən diplomatik aktla ifadə edilərək müvafiq dövlətlər arasında qarşılıqlı iqtisadi, siyasi və s. münasibətlərin inkişafında normal və daha yaxşı inkişaf üçün zəruri şərait yaradır. Hüquqi tanınma öz qüvvəsinin yalnız tanınma aktı üçün əsas olan şəraitin ləğv olunması ilə itirir.
De Havilland
De Havilland Aircraft Company Limited, 1920-ci ildə yaradılmış olan Böyük Britaniyanın aviasiya məhsulları istehsalı ilə məşğul olan şirkətidir. Mərkəzi Hatfielddə yerləşirdi. == Modeller == === Təyyarələr === Cüt qanadlı de Havilland Biplane No. 1 de Havilland Biplane No.
De Koksdorp
De Koksdorp — Şimali Hollandiya əyalətində bir şəhərcik. Teksel bələdiyyə qurumunu tabeliyindədir və Den-Helderin şimalında 25 km boyunca uzanır. == Əhali == 2001-ci il statistikasına istinadən bölgədə 481 nəfər əhali yaşamaqdadır. 0.21 km2 ərazidə 195 yaşayış məntəqəsi mövcuddur.
De Koog
De Koq — Şimali Hollandiya vilayətində şəhərcik. Adanın turistik mərkəzi hesab olunur. Bir sıra mehmanxana və kamp düşərgələri mövcuddur. Mərkəzi Teksel bələdiyyəsi tabeliyindədir. Şəhərcik Şimal dənizi sahilində yerləşir == Əhali == 2001-ci il statistikasına istinadən bölgədə 775 nəfər yaşayır. 0.36 km2 ərazidə təxminən 429 yaşayış məntəqəsi mövcuddur.
De Kooq
De Koq — Şimali Hollandiya vilayətində şəhərcik. Adanın turistik mərkəzi hesab olunur. Bir sıra mehmanxana və kamp düşərgələri mövcuddur. Mərkəzi Teksel bələdiyyəsi tabeliyindədir. Şəhərcik Şimal dənizi sahilində yerləşir == Əhali == 2001-ci il statistikasına istinadən bölgədə 775 nəfər yaşayır. 0.36 km2 ərazidə təxminən 429 yaşayış məntəqəsi mövcuddur.
De Koq
De Koq — Şimali Hollandiya vilayətində şəhərcik. Adanın turistik mərkəzi hesab olunur. Bir sıra mehmanxana və kamp düşərgələri mövcuddur. Mərkəzi Teksel bələdiyyəsi tabeliyindədir. Şəhərcik Şimal dənizi sahilində yerləşir == Əhali == 2001-ci il statistikasına istinadən bölgədə 775 nəfər yaşayır. 0.36 km2 ərazidə təxminən 429 yaşayış məntəqəsi mövcuddur.
De Rişelye
Arman-Jan dyu Plessi de Rişelye (fr. Armand-Jean du Plessis, duc de Richelieu; 9 sentyabr 1585 — 4 dekabr 1642) — Fransa dövlət xadimi, 1624-cü ildən ömrünün sonunadək Fransanın faktiki rəhbəri, Generalissimus. Tarixə "Qırmızı Kardinal" ləqəbi ilə düşmüşdür. == Həyatı və fəaliyyəti == 1585-ci il sentyabrın 9-da Parisdə Puatu əyalətinin Rişelye qəsrində kasıblaşmış zadəgan ailəsində anadan olmuşdur. Onun atası Fransua dyu Plessi Fransada III Henrixin dövründə baş prevo – məhkəmə məmuru olmuşdur, anası Süzanna de la Port Paris parlamentinin vəkilinin ailəsində anadan olub. Ailənin kiçik oğlu olan Arman-Jan markiz dyu Şillunin titulunun varisi kimi 1594-cü ildə Navarr kollecinə daxil olur və hərbçi təhsili alır. 1516-cı ildə III Henrix tərəfindən Plessiyə bağışlanmış La-Roşelye yeparxiyasında dini vəzifə ailənin yeganə gəlir mənbəyi idi.Ailənin ortancıl oğlu monastıra getdiyindən Rişelye ailəsi bu vəzifəyə gənc Armanın təyin olunmasına çalışır. Arman gənc olduğu üçün bu rütbəyə onu Roma Papası V Pavel təsdiq etməli idi. Gənc abbatı qəbul edərkən onun fitri istedadını və hazırlığını görən V Pavel onu bu vəzifəyə 22 yaşında təsdiq etdi. Yepiskop rütbəsi ona kral sarayı mühütünə daxil olmağa imkan verdi.
De Tomaso
De Tomaso - İtaliya avtomobil istehsalçısı. Alexandro da Tomaso tərəfindən Modenada 1959-cu ildə qurulmuşdur. 2004-cü ildə ləğv edildi, amma buna baxmayaraq 2005-ci ildə yeni avtomobillər hələ də istehsal edilməkdə idi.
De Vaal
De Vaal — Şimali Hollandiya əyalətində yerləşən kənd. Den Helder şəhərinin şimalında 15 km aralıqda yerləşir. == Əhali == 2001-ci il statistikasına istinadən bölgədə 188 nəfər yaşayır. 0.06 km2 ərazidə təxminən 78 yaşayış məntəqəsi mövcuddur.
De Val
De Vaal — Şimali Hollandiya əyalətində yerləşən kənd. Den Helder şəhərinin şimalında 15 km aralıqda yerləşir. == Əhali == 2001-ci il statistikasına istinadən bölgədə 188 nəfər yaşayır. 0.06 km2 ərazidə təxminən 78 yaşayış məntəqəsi mövcuddur.
De Vis
Çarlz Volter De Vis (ing. Charles Walter De Vis; 9 may 1829, Birminhem, Vorvikşir qraflığı – 30 aprel 1915, Brisben) — Avstraliya botaniki. == Elmi fəaliyyəti == Çarlz Volter De Vis bitkilər üzrə ixtisaslaşmışdır. == Əsərləri == == Şərəfinə adlandırılmış taksonlar == Denisonia devisi == İstinadlar == == Ədəbiyyat == == Xarici keçidlər == Bo Beolens, Michael Watkins, Michael Grayson. The eponym dictionary of mammals. — JHU Press, 2009. — С. 108. — 592 с. — ISBN 0801895332.
De Wild.
Emil Oqust Jozef De Vildeman (fr. Emile Auguste Joseph de Wildeman; 19 oktyabr 1866[…] – 24 iyul 1947[…], Brüssel) — Belçika botaniki. == Elmi fəaliyyəti == Emil Oqust Jozef De Vildeman bitkilər toxumlu bitkilər, mikologiya və qıjıkimilər üzrə ixtisaslaşmışdır. == Əsərləri == Wildeman, E. A. J. de (1897). Prodrome de la flore algologique des Indes néerlandaises. 193 p. Wildeman, E. A. J. de; Durand, T. A. (1898–1907). Prodrome de la flore belge. 3 vols., 1112 p. Wildeman, E. A. J. de (1899–1909).
De facto
De-fakto — faktiki tanınmadır. Bu barədə xüsusi rəsmi bəyanat vermədən ticarət müqaviləsi və ya başqa müqavilə bağlamaq, viza vermək və s. bu kimi işgüzar münasibətlər faktiki girmək yolu ilə mümkündür. Faktiki tanınma hüquqi tanınmaya nisbətən məhdud, natamam məzmunlu olmaqla yanaşı, hüquqi tanınmadan əvvəl olur və onun üçün keçid sayılır.
De ki, de ki (mahnı)
Productores de Música de España
İspaniya Musiqi Prodüsserləri (isp: Productores de Música de España, qısa şəkildə PROMUSICAE) - İspaniyada musiqi industriyasında fəaliyyət göstərən şirkət.
La vida de Lazarillo de Tormes
Lazarillo de Tormesin həyatı və onun bəxti və çətinlikləri (daha yaxşı Lazarillo de Tormes kimi tanınır), ilk şəxsdə və epistolyar üslubda (tək uzun bir məktub şəklində) yazılan, bilinən ən qədim nəşrlərinə qədər gedən, anonim bir İspan romanıdır. 1554 . İçərisində, bir uşaq Lázaro de Tormesin siglo həyatı avtobioqrafikdir XVI, anadan olandan və yazıq uşaqlığından toyuna qədər, artıq yetkinlik yaşındadır. Realizm, birinci şəxs rəvayət, gəzinti quruluşu, müxtəlif ustalara xidmət və əxlaqi və bədbin ideologiya kimi ünsürlərə görə picaresque romanının öncüsü sayılır.
Penon-de-Veles-de-la-Qomera
Penon-de-Veles-de-la-Qomera (isp. Peñón de Vélez de la Gomera) — Keçmişdə ada olmuş kiçik bir yarımada. Yarımada Mərakeşin Afrika sahillərində yerləşməsinə baxmayaraq İspaniyaın suveren ərazisidir. Yarımadanı Mərakeş öz ərazisi hesab edir. Melilyadan 126 km qərbdə, Seutadan isə 117 km cənub-şərqdə yerləşir. Penon-de-Veles-de-la-Qomerada İspaniyanın 60 hərbiçisi yaşayır, burada mülki əhali yoxdur. == Coğrafiya == Penonun qumlu dillə birlilkdə eni 400 metr, eni isə 100 metr təşkil edir. Sahəsi 0,019 km²-dir. Yarımada hündürlük 87 metrdir. Burada qala kompleksi vardır.
30 de Febrero
30 de Febrero - Amerikalı pop qrupu Ha*Ashın 5-ci studiya albomudur. 1 dekabr 2017-ci ildə Sony Music Latin tərəfindən nəşr olundu. == Treklər == == Mənbə == 30 de Febrero - Genius.
Abraham de Muavr
Abraham de Muavr (fr. Abraham de Moivre, 26 may 1667[…] – 27 noyabr 1754[…], London) — fransız əsilli ingilis riyaziyyatçısıdır; kompleks ədədin qüvvətə yüksəldilməsi qaydasını tapmışdır (Muavr düsturu); ehtimal nəzəriyyəsi sahəsində işləmişdir. == Həyatı == Abraham de Muavr 1667-ci ildə Fransanın Vitri-le-Fransua şəhərində anadan olmuşdur. Atası Daniel cərrah idi və övladının gələcəkdə təhsil alması üçün köməyini əsirgəmirdi. Muavr 11 yaşına kimi xristian qardaşlar adlı dini təriqətin Katolik məktəbində təhsil alır. Daniel protestant idi və 1678-ci ildə Muavrın 11 yaşı tamam olanda, onu Sedan şəhərində protestantların təhsil aldığı Sedan Akademiyasına verir. 1682-ci ildə isə katolik kilsəs tərəfindən bu akademiya bağlanılır. 6 il keçdikdən sonra 27 aprel 1688-ci ildə Muavr protestant olduğu üçün ölkəni tərk etməyə məcbur olur. İngiltərənin paytaxtı London şəhərinə köçdükdən sonra ömrünün sonuna kimi burada yaşayır. Muavr bura gələn zaman istedadlı bir riyaziyyatçı kimi tanınır.
Akapulko de Xuarez
Akapulko tam adı Akapulko-de-Juarez (isp. Acapulco de Juarez) — Meksikada Sakit okeanın sahilində, liman şəhəri. == Tarixi == Şəhərin əsası 1531-ci ildə qoyulub. Astek dilində anlamı qamışdır. == Coğrafiyası == Meksikada yerləşir == Zəlzələ == Meksikalı səlahiyyətlilər, paytaxt Mexiko ilə ölkənin Böyük Okean sahilindəki əhəmiyyətli turizm şəhəri Acapulkoda binaların sarsılmasına və xalqın çaxnaşma içində qaçışmasına səbəb olan zəlzələdə 3 adamın öldüyünü ancaq geniş diametrli bir ziyan meydana gəlmədiyini bildirib. ABŞ Geoloji Araşdırma xidmətindən edilən şərhdə, 64,9 kilometr dərinlikdə meydana gələn zəlzələnin mərkəz əsasının Qerrero əyalətinə bağlı Iguala"nın 42 kilometr cənub-qərbi ilə paytaxt Mexikonun 166 kilometr cənub-cənub-qərbi olduğu ifadə edildi. ABŞ Geoloji Araşdırma xidməti başlanğıcda 6, 8 olaraq açıqladığı zəlzələnin böyüklüyünü əvvəl 6,7 "ye daha sonra da 6,5" e saldı. Meksika Daxili İşlər Nazirliyindən edilən şərhdə zəlzələnin ölkənin 9 əyalətdə yer yer hiss eşitdirdi. Qerrero Mülki Müdafiə təşkilatının sədr müavini Humberto Calovo, can itkinlərinin Qerrero əyalətində meydana gəldiyini söylədi. Igualada bir adamın zəlzələ səbəbiylə evinin damınının çökməsi səbəbiylə öldüyünü ifadə edən Calovo, bir adamın Ixcateopan adlı kiçik bir qəsəbədə və bir yük maşını sürücüsünün də vasitəsiylə Acapulko ilə Mexikonu bir-birinə bağlayan şose yolunda getdiyi sırada düşən daşlar nəticəsində həyatını itirdiyini yazdı.
"Atikva" ümid deməkdir (film, 1994)
"Atikva" ümid deməkdir — qısametrajlı sənədli televiziya film. Rejissor Rahim Sadıqbəyli tərəfindən 1994-cü ildə çəkilmişdir. Azərbaycan Televiziyasında istehsal edilmişdir. Film Azərbaycanın Quba ərazisində yaşayan yəhudi əhalisindən bəhs edir. == Məzmun == Film Azərbaycanın Quba ərazisində yaşayan yəhudi əhalisindən bəhs edir. 1730-cu ildə Pirğat deyilən dağlıq hissədən bir qrup yəhudi əhalisi Quba xanı Fətəli xanın yanına gedərək, ona mürəciət edirlər ki, onlara Quba ərazisində məskunlaşmağa icazə versin. Elə o vaxtdan bu günlərə kimi yəhudilər Quba rayonunda kompakt şəklində yerləşiblər. Onlar Azərbaycanda öz icmasını qurub, Azərbaycan və İsrail dövlətlərində baş verən hadisələrdən məlumat verən "Aziz" qəzeti, yəhudi mədəniyyəti və dilini öyrədən gənclərdən ibarət təşkilat yaradıblar. Öz adət-ənənələrini öyrənməklə yanaşı, Azərbaycan yəhudiləri Azərbaycan dilini, mədəniyyətini, Azərbaycanda baş verən hadisələri böyük məmnuniyətlə öyrənirlər. Azərbaycan torpağında dünyaya gəlib fəaliyyət göstərən akademik Landau, Fizika Institutunun direktoru Esmanov, Azərbaycan xalq artisti Rahilə Ginzburqun, Toksikologiya mərkəzinin direktoru professor Eldar Qorinin adları bir çox azərbaycanlı üçün tanış və doğmadır.
"Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti - 100 il" Ordeni
"Debüt" studiyası
"Debüt" studiyası — == Tarixi == "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının nəzdində fəaliyyət göstərir. "Kinofilmlərin ideya-bədii səviyyəsini daha da yüksəltmək və kinematoqrafiyanın maddi-texniki bazasını möhkəmləndirmək tədbirləri haqqında" Sov. İKP MK və SSRİ Nazirlər Sovetinin 1986-cı il 26 fevral tarixli, 13 nömrəli qərarına müvafiq olaraq, ASSR Nazirlər Sovetinin 1987-ci il 20 fevral tarixli 53r nömrəli sərəncamı ilə kinostudiya nəzdində "Debüt" eksperimental-gənclik yaradıcılıq studiyası yaradıldı. Studiyanın rəhbəri Eldar Quliyev, baş redaktoru Eldəniz Quliyev, direktoru isə Davud Zöhrabov təyin olundu. O vaxtlar "Mosfilm" və "Gürcüstanfilm" kinostudiyalarında artıq belə tipli studiyalar mövcud idi, lakin bizim debüt, təkcə rejissorların deyil, həm də rəssamların, aktyorların, ssenaristlərin, operatorların debütüdür. Burada təkcə bədii deyil, sənədli, xronikal, eksperiment, cizgi filmləri də çəkilirdi. (A. Kazımzadə, Bizim Azərbaycanfilm, Bakı 2004, səh 318). Debüt studiyasını o vaxtlar kinoalmanaxlar üçün çəkilən qısametrajlı bədii filmlər-kinonovellalar əvəz edirdi. Belə yaradıcılıq sınağından uğurla keçən gənc rejissora sonradan böyük ekran üçün tammetrajlı bədii rilm çəkməyə icazə verilirdi. Debütdə çəkilən bəzi filmlər: "Ata" (Ayaz Salayev), "Torpaq" (Vaqif Azəryar), "Dünən, Bu gün və…" (R. Əliyev) sənədli, "Düşüncə" (N. Nərimanbəyova) animasiya, "Son Tamaşa", "Bizim Bakı Teatrı", "Bizim Nəsibə Xanım", "Haqqın Dərgahı", "Səhnədə Keçən Həyat", "Qonaq-qaralı Ev" sifariş filmləri istehsal olunub.
1. deild
1. deild liqası Farer adalarının 2-ci divizionudur. Liqa 1943-cü ildə yaranıb. == 2014-ci il üçün klublar == 07 Vestur AB Argir II B36 Tórshavn II EB/Streymur II FC Suðuroy HB Tórshavn II KÍ Klaksvík II NSÍ Runavík II TB Tvøroyri Vikingur II == 1. ==
101-ci Hava-Desant Diviziyası
101-ci Hava-Desant Diviziyası (ing: 101st Airborne Division, Screaming Eagles “Qıyvuran qartallar”) — ABŞ Quru Qoşunlarının Hava-Desant məqsədli yüngül piyada diviziyasıdır. Bölmə, İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Normandiya əməliyyatı və Ardenn hücumu ilə məşhurlaşmış və daha sonra Vyetnam müharibəsində və son vaxtlara qədər Əfqanıstan (Əfqanıstan müharibəsi) və İraqda (İraq müharibəsi) xidmət etmişdir. Bölmənin qərargahı Fort Kampbelldə yerləşir.
10 dekabr
10 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 344-cü günü. (uzun ildə 345-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 21 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 27 noyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1817 — Missisipi ABŞ-nin 20-ci ştatı olub. === 1901–cari === 1901 — İlk "Nobel" mükafatı mərasimi Alfred Nobelin ölümünün beşinci ildönümündə Stokholmda keçirilib. 1948 — İnsan Hüquqları Konvensiyası Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən imzalanıb. 2017 — İraq Şam İslam Dövləti İraqda məğlub olub. === Azərbaycana aid hadisələr === 2002 — Bakıda Nizami metrostansiyasının açılışı olmuşdur. 2020 — İkinci Qarabağ Müharibəsində Azərbaycanın qələbəsi şərəfinə Bakıda hərbi parad keçirilmişdir.
11 dekabr
11 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 345-ci günü. (uzun ildə 346-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 20 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 28 noyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1816 — İndiana ABŞ-nin 19-ci ştatı olub. === 1901–cari === 1941 — İkinci Dünya müharibəsi: Pörl-Harbora hücumdan sonra amerikalıların Yaponiya imperiyasına müharibə elan etməsindən sonra Almaniya və İtaliya ABŞ-yə müharibə elan ediblər. ABŞ da öz növbəsində onlara müharibə elan edib. 1946 — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Uşaqlara Yardım üzrə Beynəlxalq Fondu (UNICEF) təsis edilib. 1979 — Paraqvay milli futbol komandası Amerika Kubokunu qazanıb. 1997 — Kioto protokolu qəbul olunub. 2008 — Bernard Medoff həbs edilib və 50 milyard dollarlıq Ponzi sxemində qiymətli kağızlar fırıldaqçılığı ilə ittiham olunub.
12 dekabr
12 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 346-cı günü. (uzun ildə 347-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 19 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 29 noyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1787 — Pensilvaniya ABŞ-nin ikinci ştatı olub. === 1901–cari === 1963 — Keniya Böyük Britaniyadan müstəqilliyini elan edib. 2015 — BMT-nin İqlim Dəyişmələri haqqında Çərçivə Konvensiyasına aid Paris sazişi qəbul edildi. === Azərbaycana aid hadisələr === 1948 — Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında Əfrasiyab Bədəlbəylinin "Nizami" operasının premyerası keçirilmişdir. 1988 — Spitak zəlzələsində yerli əhaliyə yаrdım göstərmək məqsədilə Azərbaycandan göndərilmiş İl-76 təyyаrəsi Ermənistanın Spitak rаyоnunun Quqark şəhərinin yаxınlığındа qəzaya uğramışdır. 1991 — Pakistan Azərbaycanın müstəqilliyini tanımışdır. 1994 — Azərbaycan və Kolumbiya arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
13 dekabr
13 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 347-ci günü. (uzun ildə 348-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 18 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 30 noyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1642 — Abel Tasman Yeni Zelandiyanı görən ilk Avropalı olub. === 1901–cari === === Azərbaycana aid hadisələr === 1909 — Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında Üzeyir Hacıbəyovun "Şeyx Sənan" operasının premyerası keçirilmişdir.
14 dekabr
14 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 348-ci günü. (uzun ildə 349-cu) Bu tarixdə ilin sonuna 17 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 1 dekabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1819 — Alabama ABŞ-nin 22-ci ştatı olub. === 1901–cari === 1911 — Olav Byaland, Helmer Hanssen, Sverre Hassel və Oskar Vistinqdən ibarət Roald Amundsenin komandası Cənub qütbünə ilk səyahət edən şəxslər olmuşdur. 1939 — Qış Müharibəsi: Sovet İttifaqı Finlandiyanı işğal etdiyi üçün Millətlər İttifaqından qovulub. 2012 — Sendi Huk ibtidai məktəbində atışma: Konnektikut ştatının Sendi Huk kəndində silahlı şəxs də daxil olmaqla 28 nəfər öldürülüb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1928 — Bakı Zooloji Parkı təsis edilib. 2015 — Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti və Xarici Kəşfiyyat Xidməti təsis edilib. 2016 — Buta Airways təsis edilib.
15 dekabr
15 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 349-cu günü. (uzun ildə 350-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 16 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 2 dekabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === === Azərbaycana aid hadisələr === 1993 — Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Ermənistan Silahlı Qüvvələrinə qarşı Kəlbəcər əməliyyatını keçirmişdir. 2007 — Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında Firəngiz Əlizadənin "Qarabağnamə" operasının premyerası keçirilmişdir. 2012 — Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında Elnarə Dadaşovanın "Sayalı" baletinin premyerası keçirilmişdir.
16 dekabr
16 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 350-ci günü. (uzun ildə 351-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 15 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 3 dekabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1984 — Səudiyyə Ərəbistanı milli futbol komandası Asiya Kubokunu qazanıb. 1991 — Qazaxıstan Sovet İttifaqından müstəqilliyini elan etdi.
16 dekabr (dəqiqləşdirmə)
16 dekabr — Qriqorian təqvimi ilə ilin 350-ci günü (uzun illərdə 351-ci). İlin sonuna 15 gün qalır. 16 dekabr (film, 2002) — 2002-ci ildə istehsal olunmuş Hindistan filmi.
16 dekabr (film, 2002)
"16 dekabr" — 2002-ci ildə istehsal olunmuş Hindistan filmi.
17 dekabr
17 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 351-ci günü. (uzun ildə 352-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 14 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 4 dekabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 2010 — Məhəmməd Buəzizi özünü yandırır. Bu hərəkət Yasəmən inqilabı və daha geniş Ərəb baharı üçün katalizator oldu.
18 dekabr
18 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 352-ci günü. (uzun ildə 353-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 13 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 5 dekabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1787 — Nyu-Cersi ABŞ-nin üçüncü ştatı olub. 1892 — Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərində Pyotr İliç Çaykovskinin "Şelkunçik" baletinin premyerası keçib. === 1901–cari === 1988 — Səudiyyə Ərəbistanı milli futbol komandası Asiya Kubokunu qazanıb.
1905-ci il dekabr Moskva üsyanı
Moskvada dekabr silahlı üsyanı (1905) 1905-1907-ci il Birinci rus inqilabının ən yüksək inkişaf mərhələsi. 1905-ci il inqilabi hərəkatı, işçilərin tətilləri, kəndlilərin çıxışları, ordu və donanmada olan həyəcan çarizmin devrilməsi uğrunda üsyana çevrildi. == Tərəflərin hazırlığı == Moskva işçiləri ilklərdən oldu. 1905-ci il dekabrın 5-də, RSDFP-nin Moskva konfransı dekabrın 7-də 12 saatlıq ümumi tətilə qərar verdi, tətil sonradan silahlı üsyana çevrilməli idi. Bu qərarı Moskvada keçirilən Moskva Şurasının plenumu, poçt-teleqraf işçilərinin qurultayı və Ümümrusiya dəmiryolçular konfransı dəstəklədi. Moskva Şurasının İzvestiya qəzeti "Bütün işçilərə, əskərlərə və vətəndaşlara" mütləqiyətə qarşı barışmaz mübarizəyə çağıran Manifestlə müraciət etdi. Tətil dekabrın 7 günorta saat 12 başladı. 600-dən çox müəssisədə işləyən 100000-dən çox adam işini dayandırdı. Nikolayevskdən başqa, bütün dəmir yollarında qatarların hərəkətləri dayandırıldı. Moskva proletariatının və başqa sosial qüvvələrin üsyanın V.L.Şanzer (Marat) və M.İ. Vasilyev-Yujinin rəhbərliyi ilə Moskva Şurası və RSDFP-nin Moskva komitəsi başçılıq edirdi.
1944-cü ilin deportasiya qurbanları memorialı
1944-cü ilin deportasiya qurbanları memorialı (çeç. 1944 шарахь дIабохийначеран хIоллам; rus. Мемориал жертвам депортации 1944 года) — 1992-ci ilin yayında Çeçenistanın paytaxtı Qroznı şəhərinin mərkəzində soyqırımı qurbanlarının xatirəsinə inşa olunmuş memorial abidə kompleksi idi, 1944-cü ilin fevralında çeçen xalqına qarşı Stalin rejiminin törətdiyi zorla Mərkəzi Asiyaya deportasiya edilməsi zamanı onların soyqırımı qurbanlarının xatirəsinə. 1994-1996-ci ildə olan Rusiya-Çeçenistan müharibənin təsiri altında dağıntılar alınmış və müharibədən sonra bərpa olunmuşdu, həmçinin 1999-2000-ci illərdə, Çeçenistana qarşı Rusiyanın hərbi kampaniya zamanı qismən ziyan dəymişdi, və 2008-ci ildə hakimiyyət tərəfindən onun sökülməsinə cəhd göstərərək eybəcərləşmişdi. O zaman hüquq müdafiəçilərinin, hiddət qarşısında belə "barbarlıq" və "vəhşiliklə" üz-üzə olaraq "şəhərin yeganə əsl çeçen abidəsini" sökülməsindən xilas etdilər, heç olmasa memorial, müstəqilliyin qaçılmaz simvolu kimi dərk edilən, və ətrafına başdan-başa hasar çəkilmişdi, tamamilə onu gözlərdən gizlədərək. Buna baxmayaraq, çeçen xalqının deportasiyasının 70-ci ildönümü ərəfəsində, 2014-cü ilin fevralında abidə kompleksi, "yuxarıdan əmri ilə" gizli və bu dəfə, tamamilə söküldü. Onun üzərində olan, kompozisiyaya daxil olmuş qəbir daşları, Əhməd Kadırovun meydanına köçürülmüşdü və rusiya hakimiyyəti yerli əməkdaşlarının həlak olanların şərəfinə ucaldılmış abidəsinin yanında quraşdırılmışdı.
19 dekabr
19 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 353-cü günü. (uzun ildə 354-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 12 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 6 dekabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === 1154 — Vestminster abbatlığında II Henri Plantagenetin tacqoyma mərasimi keçirilib. === 1601–1900 === === 1901–cari === 1972 — Apollon proqramı: Cin Kernan, Ronald Evans və Harrison Şmitti daşıyan Apollon 17 Yerə qayıdıb. 2012 — Pak Kın He Cənubi Koreyanın ilk qadın prezidenti seçilib. === Azərbaycana aid hadisələr === 2007 Azərbaycan və Monako arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. "Baku" jurnalı ilk dəfə nəşr olunub.
1 dekabr
1 dekabr — Qriqorian təqvimində ilin 335-ci günü. (uzun ildə 336-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 30 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 18 noyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1918 — İslandiya suveren dövlət olur, lakin Danimarka krallığının bir hissəsi olaraq qalır. 1963 — Qana milli futbol komandası Afrika Millətlər Kubokunu qazanıb. 2019 — Çinin Uhan şəhərində ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1920 — Azərbaycan rəhbəri Nəriman Nərimanov Qarabağın Ermənistanın tərkibinə verilməsini elan edir. 1994 — Azərbaycan və Anqola arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 2020 — Laçın rayonu Azərbaycana rəsmi olaraq geri qaytarılmışdır.
2014-cü il dekabr ayında vəfat edənlər
=== 21 dekabr === Co Koker — 70 yaşında vəfat edib. === 20 dekabr === Nurəngiz Gün — 76 yaşında vəfat edib. Abbas Göyçə — 87 yaşında vəfat edib. Oqtay Sadıqzadə — 93 yaşında vəfat edib. === 15 dekabr === Dərviş Cavanşir — 60 yaşında vəfat edib. === 11 dekabr === Nazim İsmayılov — 70 yaşında vəfat edib. === 10 dekabr === Dimitr Atanasov — 61 yaşında vəfat edib. === 7 dekabr === Cüzeppe Manqo — 60 yaşında vəfat edib. === 5 dekabr === Kraliça Fabiola — Belçika Kraliçası 86 yaşında vəfat edib. === 4 dekabr === Aşıq Aslan Kosalı — 85 yaşında vəfat edib.
2015-ci il dekabr ayında vəfat edənlər
=== 26 dekabr === Ramiz Axundov —78 yaşında vəfat edib. === 21 dekabr === Ələsgər Məmmədoğlu — 69 yaşında vəfat edib. === 11 dekabr === Fərhad Cəfərov. === 8 dekabr === Sərraf Şiruyə — 73 yaşında vəfat edib.
2016-cı il dekabr ayında vəfat edənlər
=== 29 dekabr === Yinpaçi Nezu — 69 yaşında vəfat edib. === 26 dekabr === Məşədixanım Nemətova — 92 yaşında vəfat edib. === 25 dekabr === Ağaxan Abdullayev — 66 yaşında vəfat edib. İlyas Tapdıq — 82 yaşında vəfat edib. === 24 dekabr === Maqsud Əliyev — 92 yaşında vəfat edib. === 18 dekabr === Ja Ja Qabor — 99 yaşında vəfat edib. === 16 dekabr === Beki İkala Erikli — 48 yaşında vəfat edib. === 8 dekabr === Con Qlenn — 95 yaşında vəfat edib. === 5 dekabr === Heydər Camal — 69 yaşında vəfat edib. === 2 dekabr === Nizami Süleymanov — 71 yaşında vəfat edib.
2017-ci il dekabr ayında vəfat edənlər
2017-ci il dekabr ayında vəfat edənlərin siyahısı.

Digər lüğətlərdə